Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dayviet dövləti - Hərfi mənası Böyük Viet deməkdir. Vyetnamda 1069-cu ildə formalaşaraq güclü imperiyaya çevrilən dövlət qurumu. 1054-cü ildən 1400-cü ilə, 1428-ci ildən 1804-cü ilə qədər Vyetnam bu cür adlanırdı.
| Dayviet dövləti | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| Rəsmi dilləri | |||
| İdarəetmə forması | monarxiya | ||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Haqqında
Vyetnamda hakim feodal istehsal üsulunun hökmranlıq etdiyi bir vaxtda 1069-cu ildə Dayviet dövləti formalaşaraq güclü imperiyaya çevrildi.
Dayviet dövlətinin çiçəkləndiyi bir dövrdə bu dövlət üç dəfə monqol hücumlarına məruz qalmışdı. Hətta 1257-ci ildən 1288-ci ilə qədər Dayviet monqol istilasının qarşısını almağa müvəffəq olmuşdu.
1471-ci ildə Dayvietə qarşı yenidən Çin işğalları başlandı. Dayviet dövləti öz istiqlaliyyətini qoruyub saxlamaq üçün ölkədə bütün xalqları Çin istilasının qarşısını almağa səfərbər etdi və çinlilər güclü müqavimətə rast gələrək ölkədən qovuldular. Bununla yanaşı 1471-ci ildən etibarən Dayvietdə vətəndaşların hüquq bərabərliyinə nail olundu. Ədalət prinsiplərinə əsaslanan cəmiyyət quruldu. Bu islahat tipli tədbir nəticəsində dövlət torpaq mülkiyyəti qanunla tənzimlənərək daha da möhkəmləndirildi. Suvarma sistemi təkmilləşdirildi. Ən başlıcası isə vətəndaşları narahat edən problem, ticarətdə dövlət nəzarəti gücləndirildi. Tacirlər tərəfindən xalqın hüquqlarının pozulması aradan qaldırıldı. Dayviet dövlətində qanunun aliliyi təmin olunduqdan sonra qonşu Tyampa dövləti də Dayvietə birləşdirildi. Tarixi mənbələrdə qeyd olunurdu ki, Dayvietdəki əmin-amanlıq, ədalətli idarəçilik sistemi, insanın şəxsiyyətinə hörmət haqqında mütərəqqi qanunların bəyan edilməsi Tyampa dövlətinin Dayvietə birləşdirilməsini asanlaşdırmışdı.
XVIII əsrin axırlarında Vyetnam dövlətinin ərazisi əsasən indiki sərhədləri daxilində təşəkkül tapmışdı. Amma Vyetnamda hələ də siyasi qütbləşmə mövcud idi. Sülalələr arasında hakimiyyət uğrunda mübarizə qalmaqda idi.
Veytnamda ziddiyyətli məqamlar mövcud olsa da, XVIII əsrin axırlarında Vyetnamı rəsmi olaraq Le sülaləsi (1428- 1789) idarə edirdi. Əslində isə ölkədə hakimiyyət iki ən böyük feodal ailəsinin Şimalda Çin ailəsinin, Cənubda isə Nquen feodal ailəsinin əlində idi. Ölkənin iqtisadiyyatında şəriksiz olaraq feodal istehsal üsulu hökm sürürdü. Ölkədə əhalinin əsas kütləsini təşkil edən kəndlilər şiddətli surətdə istismar olunurdu. Biyar işləri ildə altı aya qədər davam edirdi. Can və torpaq vergilərindən başqa kəndlilərdən müxtəlif yollarla vergilər də alınırdı. Kəndlilər bəndlərin, sədlərin, yolların və sarayların bərpa edilməsi və tikilməsində zəhmət haqqı ödənilmədən işləyirdilər. İri feodalların öz silahlı dəstələri olurdu ki, bunların da xərcləri zəhmətkeş kəndlilərin üzərinə düşürdü. Ölkədə ziddiyyətlər mərhələ-mərhələ artmaqda idi.
İstinadlar
- Nuruzadə Ş.C. Asiya və Afrika ölkələrinin yeni tarixi. (XVII əsrin I yarısı və XIX əsrin 70-ci illəri). Sumqayıt: “Azəri” nəşriyyatı, 2017, s. 209-210
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dayviet dovleti Herfi menasi Boyuk Viet demekdir Vyetnamda 1069 cu ilde formalasaraq guclu imperiyaya cevrilen dovlet qurumu 1054 cu ilden 1400 cu ile 1428 ci ilden 1804 cu ile qeder Vyetnam bu cur adlanirdi Dayviet dovletiBayraqResmi dilleri Vyetnam dili klassik Cin diliIdareetme formasi monarxiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaVyetnamda hakim feodal istehsal usulunun hokmranliq etdiyi bir vaxtda 1069 cu ilde Dayviet dovleti formalasaraq guclu imperiyaya cevrildi Dayviet dovletinin ciceklendiyi bir dovrde bu dovlet uc defe monqol hucumlarina meruz qalmisdi Hetta 1257 ci ilden 1288 ci ile qeder Dayviet monqol istilasinin qarsisini almaga muveffeq olmusdu 1471 ci ilde Dayviete qarsi yeniden Cin isgallari baslandi Dayviet dovleti oz istiqlaliyyetini qoruyub saxlamaq ucun olkede butun xalqlari Cin istilasinin qarsisini almaga seferber etdi ve cinliler guclu muqavimete rast gelerek olkeden qovuldular Bununla yanasi 1471 ci ilden etibaren Dayvietde vetendaslarin huquq beraberliyine nail olundu Edalet prinsiplerine esaslanan cemiyyet quruldu Bu islahat tipli tedbir neticesinde dovlet torpaq mulkiyyeti qanunla tenzimlenerek daha da mohkemlendirildi Suvarma sistemi tekmillesdirildi En baslicasi ise vetendaslari narahat eden problem ticaretde dovlet nezareti guclendirildi Tacirler terefinden xalqin huquqlarinin pozulmasi aradan qaldirildi Dayviet dovletinde qanunun aliliyi temin olunduqdan sonra qonsu Tyampa dovleti de Dayviete birlesdirildi Tarixi menbelerde qeyd olunurdu ki Dayvietdeki emin amanliq edaletli idarecilik sistemi insanin sexsiyyetine hormet haqqinda mutereqqi qanunlarin beyan edilmesi Tyampa dovletinin Dayviete birlesdirilmesini asanlasdirmisdi XVIII esrin axirlarinda Vyetnam dovletinin erazisi esasen indiki serhedleri daxilinde tesekkul tapmisdi Amma Vyetnamda hele de siyasi qutblesme movcud idi Sulaleler arasinda hakimiyyet ugrunda mubarize qalmaqda idi Veytnamda ziddiyyetli meqamlar movcud olsa da XVIII esrin axirlarinda Vyetnami resmi olaraq Le sulalesi 1428 1789 idare edirdi Eslinde ise olkede hakimiyyet iki en boyuk feodal ailesinin Simalda Cin ailesinin Cenubda ise Nquen feodal ailesinin elinde idi Olkenin iqtisadiyyatinda seriksiz olaraq feodal istehsal usulu hokm sururdu Olkede ehalinin esas kutlesini teskil eden kendliler siddetli suretde istismar olunurdu Biyar isleri ilde alti aya qeder davam edirdi Can ve torpaq vergilerinden basqa kendlilerden muxtelif yollarla vergiler de alinirdi Kendliler bendlerin sedlerin yollarin ve saraylarin berpa edilmesi ve tikilmesinde zehmet haqqi odenilmeden isleyirdiler Iri feodallarin oz silahli desteleri olurdu ki bunlarin da xercleri zehmetkes kendlilerin uzerine dusurdu Olkede ziddiyyetler merhele merhele artmaqda idi IstinadlarNuruzade S C Asiya ve Afrika olkelerinin yeni tarixi XVII esrin I yarisi ve XIX esrin 70 ci illeri Sumqayit Azeri nesriyyati 2017 s 209 210