Dərinquyu yeraltı şəhəri (yun. Μαλακοπή) — Türkiyənin Nevşəhər ilinin Dərinquyu bölgəsində yerləşən çoxqatlı yeraltı şəhər. 60 metrə yaxın dərinliyə malik olan bu yeraltı şəhər eyni anda 20000 insanın birgə yemək və su ilə təmin edə biləcək bir sığınacaqdır. Kapadokiyada bir neçə belə yeraltı şəhərin tapılmasına baxmayaraq bu Türkiyənin ən böyük yeraltı şəhəridir.
- Yeraltı şəhər 1969-cu ildə ziyarətə açılmıştır və təxminən yarısı ziyarət üçün turistlərə açıqdır.
Təsviri
Dərinquyu yeraltı şəhəri içəridən ağır qaya qapılar ilə qapanır. Hər bir otağın ayrıca belə qapılaı vardır. Şəhər eyni anda 20000 insana ev sahibliyi edə bildiyi halda həmçinin içərisində şərab və yağ sıxacaqları, axır, depo, ibadət zalı, yemək zalı kimi gündəlik ehtiyyacları qarşılaya bilirdi ki, bu da Kapadokiyanın digər yeraltı komplekslərinə də köməklik edirdi. Yeraltı şəhərin 2 ci qatında bənzərsiz geniş qübbəli bir otaq da vardır. Bu otaqların dini dərslər keçilməsi üçün sinif olduğu və soldakı otaqların isə çalışma otaqları olduğu aşkarlanmışdır.
Üçüncü və dördüncü qat arasında dik bir nərdivan yerləşdirilmişdir ki, onun vasitəsilə sonuncu (beşinci) qatdakı xaç şəklindəki kilsəyə getmək olar. 55 metr uzunluğundakı quyu həm çöldəki kəndliləri, həm də yeraltı şəhərdə yaşayanları su ilə təmin etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Tarixi
Türkiyə mədəniyyət nazirliyindən verilən məlumatlara görə şəhər b.e. VIII-VII əsrdə frigiyalılar tərəfindən Kapadokiyanın vulkanik süxurlarında inşa edilmişdir. Frigiya dili Roma dönəmində sıradan çıxdıqdan sonra bu ailəyə yaxın olan xristian yunanlar yeraltı şəhəri yunan əlyazıları və kilsələrlə genişlətdi.
Dərinquyu yeraltı şəhəri Bizans dövründə tam olaraq tamamlandı. Bizans-ərəb müharibələri dövründə (780-1180) bura müsəlman ərəblərin hücumlarından qorunmaq üçün çox istifadə edilirdi.
Şəhərə kilsə və yunan yazılarının əlavə edilməsi bu dövrlərə təsadüf edir. Həmçinin bu dövrdə şəhəri digər yeraltı sığınacaqlarla birləşdirmək üçün bir neçə mil uzunluğunda tunellər də aşkar edilmişdir. Bəzi yeraltı sığınacaqlar orta Bizans dövründə (V-X əsr) tikildiyi ortaya çıxmışdır.
Bu şəhərlər XIV əsrdə Əmir Teymurun monqolların yürüşlərinə kimi yerli xristianlar tərəfindən istifadə edilmişdir.
Bölgə Osmanlı İmperiyasının əlinə keçdikdən sonra osmanlılardan qaçan bəzi kapadokiyalı yunanlar burada qaçqın kimi yaşamağa başladılar. 1923-cü ildə türklər və yunanlar arasındakı insan mübadiləsindən sonra bura tamamilə tərk edildi.
Tunel 1963-cü ildə yerli bir sakinin evinin divarının ardında sirli bir boşluq tapması ilə kəşf edilmişdir. Daha sonra arxeoloqlar digər bölmələri də aşkara çıxarmışdır.
Digər yeraltı şəhərlər
Nevşəhərdəki bir başqa yeraltı şəhər olan Qaymaqlı Dərinquyu yeraltı şəhərinə 8 km-lik bir tunellə birləşdirilmişdir.
Yeraltı şəhərlər nadir geoloji struktura malik ərazidə inşa edilmişdir. İndi turistik məkan kimi istifadə edilən bu yerlər bir vaxtı istilərdən sığınacaq kimi istifadə edildiyi güman edilir. Günümüzdə onlar tərk edilmişdir.
Kayseri və Nevşəhər arasında 200-ə yaxın ikiqatlı yeraltı şəhər tapılmıştır. Bunlardan 40-ı ən az üçqatlıdır.
İstinadlar
- Woodard, Roger D. The Ancient Languages of Asia Minor. Cambridge University Press, 2008, , p. 72. "Unquestionably, however, Phrygian is most closely linked with Greek."
- Sometimes Interesting. "Derinkuyu & The Underground Cities of Cappadocia". Sometimes Interesting. Retrieved March 29, 2015.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Derinquyu yeralti seheri yun Malakoph Turkiyenin Nevseher ilinin Derinquyu bolgesinde yerlesen coxqatli yeralti seher 60 metre yaxin derinliye malik olan bu yeralti seher eyni anda 20000 insanin birge yemek ve su ile temin ede bilecek bir siginacaqdir Kapadokiyada bir nece bele yeralti seherin tapilmasina baxmayaraq bu Turkiyenin en boyuk yeralti seheridir Yeralti seherin dehlizlerinden biriYeralti seher 1969 cu ilde ziyarete acilmistir ve texminen yarisi ziyaret ucun turistlere aciqdir TesviriDerinquyu yeralti seheri iceriden agir qaya qapilar ile qapanir Her bir otagin ayrica bele qapilai vardir Seher eyni anda 20000 insana ev sahibliyi ede bildiyi halda hemcinin icerisinde serab ve yag sixacaqlari axir depo ibadet zali yemek zali kimi gundelik ehtiyyaclari qarsilaya bilirdi ki bu da Kapadokiyanin diger yeralti komplekslerine de komeklik edirdi Yeralti seherin 2 ci qatinda benzersiz genis qubbeli bir otaq da vardir Bu otaqlarin dini dersler kecilmesi ucun sinif oldugu ve soldaki otaqlarin ise calisma otaqlari oldugu askarlanmisdir Derinquyuda sinif otagi Ucuncu ve dorduncu qat arasinda dik bir nerdivan yerlesdirilmisdir ki onun vasitesile sonuncu besinci qatdaki xac seklindeki kilseye getmek olar 55 metr uzunlugundaki quyu hem coldeki kendlileri hem de yeralti seherde yasayanlari su ile temin etmek ucun nezerde tutulmusdur TarixiTurkiye medeniyyet nazirliyinden verilen melumatlara gore seher b e VIII VII esrde frigiyalilar terefinden Kapadokiyanin vulkanik suxurlarinda insa edilmisdir Frigiya dili Roma doneminde siradan cixdiqdan sonra bu aileye yaxin olan xristian yunanlar yeralti seheri yunan elyazilari ve kilselerle genisletdi Derinquyu yeralti seheri Bizans dovrunde tam olaraq tamamlandi Bizans ereb muharibeleri dovrunde 780 1180 bura muselman ereblerin hucumlarindan qorunmaq ucun cox istifade edilirdi Sehere kilse ve yunan yazilarinin elave edilmesi bu dovrlere tesaduf edir Hemcinin bu dovrde seheri diger yeralti siginacaqlarla birlesdirmek ucun bir nece mil uzunlugunda tuneller de askar edilmisdir Bezi yeralti siginacaqlar orta Bizans dovrunde V X esr tikildiyi ortaya cixmisdir Bu seherler XIV esrde Emir Teymurun monqollarin yuruslerine kimi yerli xristianlar terefinden istifade edilmisdir Bolge Osmanli Imperiyasinin eline kecdikden sonra osmanlilardan qacan bezi kapadokiyali yunanlar burada qacqin kimi yasamaga basladilar 1923 cu ilde turkler ve yunanlar arasindaki insan mubadilesinden sonra bura tamamile terk edildi Tunel 1963 cu ilde yerli bir sakinin evinin divarinin ardinda sirli bir bosluq tapmasi ile kesf edilmisdir Daha sonra arxeoloqlar diger bolmeleri de askara cixarmisdir Diger yeralti seherlerNevseherdeki bir basqa yeralti seher olan Qaymaqli Derinquyu yeralti seherine 8 km lik bir tunelle birlesdirilmisdir Yeralti seherler nadir geoloji struktura malik erazide insa edilmisdir Indi turistik mekan kimi istifade edilen bu yerler bir vaxti istilerden siginacaq kimi istifade edildiyi guman edilir Gunumuzde onlar terk edilmisdir Kayseri ve Nevseher arasinda 200 e yaxin ikiqatli yeralti seher tapilmistir Bunlardan 40 i en az ucqatlidir IstinadlarWoodard Roger D The Ancient Languages of Asia Minor Cambridge University Press 2008 ISBN 0 521 68496 X p 72 Unquestionably however Phrygian is most closely linked with Greek Sometimes Interesting Derinkuyu amp The Underground Cities of Cappadocia Sometimes Interesting Retrieved March 29 2015 Hemcinin baxQaymaqli yeralti seheri