Cəfər Seyidəhməd Krımər (1 sentyabr 1889 – 3 aprel 1960) – Krım Türklərinin liderlərindəndir. Yaltada doğulub. 1917-ci ilin 26 noyabrından Hərb və Xarici İşlər Naziri olub. Krımın işğalından sonra Türkiyə və Avropada Krımın istiqlalı mücadiləsini aparıb. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin yaxın əqidə dostlarından olub.
Cəfər Seyidəhməd Krımər | |
---|---|
Doğum tarixi | 1 sentyabr 1889 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 3 aprel 1960 (70 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | yazıçı, siyasətçi, vəkil |
Partiyası | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Rəsulzadə və Mirzə Bala Məmmədzadənin önəmli yoldaşlarından biri də antisovet fəaliyyəti ilə tanınan, böyük türkçü Qaspıralı İsmayılın məktəbini davam etdirən Cəfər Seyidəhməd Krımərdi. Cəfər Krımər 1 sentyabr 1889-cu ildə Krımın Yafta vilayətinin Kızıltac kəndində anadan olmuşdur. Daha sonra gənc yaşlarında təhsil almaq üçün İstanbula getmişdir. 1917-ci ildə I Krım-Tatar Xalq Konqresinin yaradılmasında, 1917-ci il noyabrın 1-də Krım Xalq Cümhuriyyətinin elan edilməsində, konstitusiyanın, seçki qanununun hazırlanmasında Krım Müsəlmanları Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin və Baş qərargahın yaradılmasında onun böyük xidmətləri olmuşdur. 1918-ci ildə bolşeviklər Krımı işğal edib Çələbi Cihan və dostlarını güllələyəndə Cəfər Seyidəhməd Krımər Türkiyəyə getməyə məcbur oldu. Azərbaycanlı mühacirlərin nəşrlərinə hər fürsətdə kömək etməyə çalışan Cəfər Seyidəhməd Krımər 1930-1931-ci illərdə “Bildiriş” qəzetinin səhifələrində Krım-tatar xalqının tarixi, ədəbiyyatı və sivilizasiyası ilə bağlı məqalələr dərc etdirmişdir. Onun Bildirişdə dərc olunan "Krım istiqlal müharibəsinin səbəbləri və əsasları", "Sovet Rusiyasının son vəziyyəti" adlı məqalələri SSRİ ərazisində yaşayan qeyr-rus xalqların yaşayışı barədə məlumat verirdi.
O, ömrünün sonuna kimi Krım-tatar ictimaiyyətində böyük hörmətlə anılmışdır. Sovet rejiminin amansız düşməni Krımər İkinci Dünya Müharibəsi zamanı Türkiyənin siyasi ehtiyatla qəbul etmədiyi alman əsirliyində əsir düşmüş insanları dünyanın müxtəlif ölkələrində məskunlaşdırmağa çalışaraq xilas etmişdir. Cəfər Seyidəhməd Krımər 3 aprel 1960-cı ildə vəfat edib.
İstinadlar
- ""Məhəmməd Əmin Rəsulzadə ensklopediyası"" (PDF). 2016-05-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2017-07-01. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- Nağıyev, 2001. səh. 252
- Ənsərli, 1998
Mənbə
- M.Ənsərli. Cəfər Seyid Əhməd Krımər. Bakı: «Qartal» nəşriyyat. 1998.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cefer Seyidehmed Krimer 1 sentyabr 1889 3 aprel 1960 Krim Turklerinin liderlerindendir Yaltada dogulub 1917 ci ilin 26 noyabrindan Herb ve Xarici Isler Naziri olub Krimin isgalindan sonra Turkiye ve Avropada Krimin istiqlali mucadilesini aparib Mehemmed Emin Resulzadenin yaxin eqide dostlarindan olub Cefer Seyidehmed KrimerDogum tarixi 1 sentyabr 1889 1889 09 01 Dogum yeri Krasnokamenka d Yalta qezasi d Tavriya quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 3 aprel 1960 1960 04 03 70 yasinda Vefat yeri Istanbul TurkiyeDefn yeri Ferikoy mezarligiTehsili Istanbul Universitetinin Huquq bolmesiFealiyyeti yazici siyasetci vekilPartiyasi Milli Firqe Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiResulzade ve Mirze Bala Memmedzadenin onemli yoldaslarindan biri de antisovet fealiyyeti ile taninan boyuk turkcu Qaspirali Ismayilin mektebini davam etdiren Cefer Seyidehmed Krimerdi Cefer Krimer 1 sentyabr 1889 cu ilde Krimin Yafta vilayetinin Kiziltac kendinde anadan olmusdur Daha sonra genc yaslarinda tehsil almaq ucun Istanbula getmisdir 1917 ci ilde I Krim Tatar Xalq Konqresinin yaradilmasinda 1917 ci il noyabrin 1 de Krim Xalq Cumhuriyyetinin elan edilmesinde konstitusiyanin secki qanununun hazirlanmasinda Krim Muselmanlari Merkezi Icraiyye Komitesinin ve Bas qerargahin yaradilmasinda onun boyuk xidmetleri olmusdur 1918 ci ilde bolsevikler Krimi isgal edib Celebi Cihan ve dostlarini gulleleyende Cefer Seyidehmed Krimer Turkiyeye getmeye mecbur oldu Azerbaycanli muhacirlerin nesrlerine her fursetde komek etmeye calisan Cefer Seyidehmed Krimer 1930 1931 ci illerde Bildiris qezetinin sehifelerinde Krim tatar xalqinin tarixi edebiyyati ve sivilizasiyasi ile bagli meqaleler derc etdirmisdir Onun Bildirisde derc olunan Krim istiqlal muharibesinin sebebleri ve esaslari Sovet Rusiyasinin son veziyyeti adli meqaleleri SSRI erazisinde yasayan qeyr rus xalqlarin yasayisi barede melumat verirdi O omrunun sonuna kimi Krim tatar ictimaiyyetinde boyuk hormetle anilmisdir Sovet rejiminin amansiz dusmeni Krimer Ikinci Dunya Muharibesi zamani Turkiyenin siyasi ehtiyatla qebul etmediyi alman esirliyinde esir dusmus insanlari dunyanin muxtelif olkelerinde meskunlasdirmaga calisaraq xilas etmisdir Cefer Seyidehmed Krimer 3 aprel 1960 ci ilde vefat edib Istinadlar Mehemmed Emin Resulzade ensklopediyasi PDF 2016 05 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 2017 07 01 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Nagiyev 2001 seh 252 Enserli 1998MenbeM Enserli Cefer Seyid Ehmed Krimer Baki Qartal nesriyyat 1998