Colitti Covanni (it. Giovanni Giolitti; 27 oktyabr 1842[…] – 17 iyul 1928[…]) — İtaliya dövlət və siyasi xadimi.
Colitti Covanni | |
---|---|
ing. Giovanni Giolitti | |
| |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | (85 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Milliyyəti | italyan |
İxtisası | Hüquqşünas |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | dövlət və siyasi xadim |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
hüquq təhsili (1860) almışdır. 1862-ci ildən Ədliyyə nazirliyində, sonra Maliyyə nazirliyində məmur olmuşdur. 1873-cü ildən baş maliyyə müfəttişi, 1877-ci ildən xəzinədarlıq katibi idi. 1882-ci ildə Liberal partiyasından parlamentə deputat seçilmiş, dövlət müşaviri təyin edilmişdi. Dəfələrlə nazirlər kabinetlərinin tərkibinə daxil olmuş (1889–90-cı illərdə maliyyə naziri, 1901–03-cü illərdə daxili işlər naziri), baş nazir vəzifəsini tutmuşdur (1892, may – 1893, noyabr; 1903, noyabr – 1905, mart; 1906, may – 1909, dekabr; 1911, mart – 1914, mart; 1920, iyun – 1921, iyun). Covanni İtaliyanın dövlət siyasətinə böyük təsir göstərmişdir. İtaliya tarixinin 1880-cı il lərin sonundan 1920-ci illərin əvvəllərinə qədər olan dövrü İtaliya liberalizminin "qızıl əsri" hesab olunur və Covanni dövrü (eta giolittiana) adlandırılır. Covanninin baş nazir olduğu dövrdə İtaliyada liberal islahatlar keçirildi: dövlət sığortası tətbiq edildi, fəhlələrin həmkarlar ittifaqları yaratmaq və tətil keçirtmək hüquqları tanındı, əhalinin seçki hüququ genişləndirildi (1912-ci il islahatı nəticəsində seçicilərin sayı 2903 min nəfərdən 8443 min nəfərə qədər artdı).
Fəaliyyəti
Covanni əvvəlcə sosialistlərlə əməkdaşlığı genişləndirməyə çalışırdı. 1903-cü ildə onların lideri F. Turatiyə hökumətə daxil olmağı təklif etdi. Lakin sonrakı illərdə Covanni öz mövqeyini dəyişdi və sosialistlərin parlamentə seçilməsinin qarşısını almaq məqsədilə 1913-cü ildə "Colitti–Centiloni pak tının" bağlanmasına təşəbbüs göstərdi (pakt Vatikanla İtaliya dövləti arasındakı münaqişənin aradan qaldırılmasına imkan yaratdı). Covanninin dövründə İtaliya Şimali və Şərqi Afrikada fəal müstəmləkə siyasəti həyata keçirir, Osmanlı imperiyasına qarşı müharibə aparırdı. 1914–151915 illərdə "bitərəflər" cəbhəsinə başçılıq edən Covanni İtaliyanın Birinci dünya müharibəsində iştirakına qarşı çıxış edirdi. 1920-ci ildə tətil hərəkatının yüksəlişi şəraitində həmkarlar ittifaqları ilə sənayeçilər konfederasiyası arasında danışıqlar aparılması təşəbbüsü ilə çıxış etdi, bu da müəssisələrin fəhlələr tərəfindən tutulmasının qarşısını aldı. 1920–21-ci illərdə Covanni faşist partiyasından olan deputatların hökumətə daxil edilməsinə tərəfdar idi, 1924-cü ildə B. Mussoliniyə qarşı müxalifətə keçdi, 1928-ci ildə İtaliyada parlament rejiminin ləğv olunmasının əleyhinə çıxış etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Giovanni Giolitti // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Джолитти Джованни // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Covanni// Büssel – Çimli-podzol torpaqlar / baş red. M.K. Kərimov. — Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. — Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi, 2014. — 25 cilddə. — V cild. — Səhifələrin sayı: 592. — Səh.: 382. — 25 000 nüsx. — .
Xarici keçidlər
- Colitti Covanni
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Colitti Covanni it Giovanni Giolitti 27 oktyabr 1842 17 iyul 1928 Italiya dovlet ve siyasi xadimi Colitti Covanniing Giovanni GiolittiColitti CovanniDogum tarixi 27 oktyabr 1842Dogum yeriVefat tarixi 17 iyul 1928 85 yasinda Vefat yeriMilliyyeti italyanIxtisasi HuquqsunasTehsiliFealiyyeti dovlet ve siyasi xadim Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatihuquq tehsili 1860 almisdir 1862 ci ilden Edliyye nazirliyinde sonra Maliyye nazirliyinde memur olmusdur 1873 cu ilden bas maliyye mufettisi 1877 ci ilden xezinedarliq katibi idi 1882 ci ilde Liberal partiyasindan parlamente deputat secilmis dovlet musaviri teyin edilmisdi Defelerle nazirler kabinetlerinin terkibine daxil olmus 1889 90 ci illerde maliyye naziri 1901 03 cu illerde daxili isler naziri bas nazir vezifesini tutmusdur 1892 may 1893 noyabr 1903 noyabr 1905 mart 1906 may 1909 dekabr 1911 mart 1914 mart 1920 iyun 1921 iyun Covanni Italiyanin dovlet siyasetine boyuk tesir gostermisdir Italiya tarixinin 1880 ci il lerin sonundan 1920 ci illerin evvellerine qeder olan dovru Italiya liberalizminin qizil esri hesab olunur ve Covanni dovru eta giolittiana adlandirilir Covanninin bas nazir oldugu dovrde Italiyada liberal islahatlar kecirildi dovlet sigortasi tetbiq edildi fehlelerin hemkarlar ittifaqlari yaratmaq ve tetil kecirtmek huquqlari tanindi ehalinin secki huququ genislendirildi 1912 ci il islahati neticesinde secicilerin sayi 2903 min neferden 8443 min nefere qeder artdi Fealiyyeti1915 ci il 30 mayda Qabriel Dannuzio Giolitti Smo eserini ifa ederken Covanni evvelce sosialistlerle emekdasligi genislendirmeye calisirdi 1903 cu ilde onlarin lideri F Turatiye hokumete daxil olmagi teklif etdi Lakin sonraki illerde Covanni oz movqeyini deyisdi ve sosialistlerin parlamente secilmesinin qarsisini almaq meqsedile 1913 cu ilde Colitti Centiloni pak tinin baglanmasina tesebbus gosterdi pakt Vatikanla Italiya dovleti arasindaki munaqisenin aradan qaldirilmasina imkan yaratdi Covanninin dovrunde Italiya Simali ve Serqi Afrikada feal mustemleke siyaseti heyata kecirir Osmanli imperiyasina qarsi muharibe aparirdi 1914 151915 illerde biterefler cebhesine basciliq eden Covanni Italiyanin Birinci dunya muharibesinde istirakina qarsi cixis edirdi 1920 ci ilde tetil herekatinin yukselisi seraitinde hemkarlar ittifaqlari ile senayeciler konfederasiyasi arasinda danisiqlar aparilmasi tesebbusu ile cixis etdi bu da muessiselerin fehleler terefinden tutulmasinin qarsisini aldi 1920 21 ci illerde Covanni fasist partiyasindan olan deputatlarin hokumete daxil edilmesine terefdar idi 1924 cu ilde B Mussoliniye qarsi muxalifete kecdi 1928 ci ilde Italiyada parlament rejiminin legv olunmasinin eleyhine cixis etdi Hemcinin baxVatikanIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Giovanni Giolitti Brockhauz Ensiklopediyasi alm Dzholitti Dzhovanni Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Covanni Bussel Cimli podzol torpaqlar bas red M K Kerimov Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2014 25 cildde V cild Sehifelerin sayi 592 Seh 382 25 000 nusx ISBN 978 9952 441 10 9 Xarici kecidlerColitti Covanni