Cins (cinslilik olaraq da adlandırılır ) , kişi və qadının arasındakı cinsilik əsaslı bioloji fərqliliyi və feminist nəzəriyyədə qadın və kişi davranışı arasındakı ictimai olaraq inşa edilmiş fərqlilikləri göstərən və bu istiqamətiylə fərqli məzmunlarda fərqli istifadəyə sahib bir anlayışdır. Gender anlayışı , bir fərdin sahib olduğu fiziologiya , bioloji və genetik xüsusiyyətləri olaraq da təyin oluna bilər. Bu xüsusiyyətlər fərdlər arasında bərabərsizliyin meydana gəlməsi üçün bir səbəb deyil. Bu xüsusiyyət yalnız cinsiyyət fərqi yaradır. Yenə tibb elmlərində gender iki şəkildə; dişi və kişi cinsiyyət olaraq ikiyə ayrılır.
Bioloji və ictimai cinsiyyət
İctimai cinsiyyət anlayışı , bioloji cinsiyyətdən fərqli olaraq , bir adamın , "sosial " və ya " psixoloji" cinsiyyətini müəyyən edir. Söz mövzusu anlayış İngilis dilindən , xüsusilə ictimai cinsiyyət ( gender) ilə bioloji cinsiyyət (sex) arasındakı ayrı-seçkiliyin fərqinə varmaq üçün alınmışdır. Türk dilində " gender " hər iki mənada da istifadə edilə bilər; cəmiyyət və ictimai elmlərdə bu anlayış (gender) xüsusiyyət bir texniki termin olaraq funksionallıq qazanmaqdadır.
Bioloji mənada , iki cins vardır : Qadın və kişi. Artma sistemləri , bu cinsiyyətləri ayıran xüsusiyyətdir. Fərdlər,mütləq doğuşdan,bu iki cinsiyyətdən birinə aid olar. Yalnız, qadın və kişini tanımaqda istifadə edilən bu bioloji xüsusiyyətin yanında, fərdlərin bir də cəmiyyət içərisində ələ alınan gender xüsusiyyətləri vardır. Buna da ictimai cinsiyyət deyilir. Bu cinsiyyətdə , fərdin ictimai baxımdan cinsi xüsusiyyəti ələ alınar. Ayrıca,bir mədəniyyətdəki cins üçün təyin edici olan hər şeyi (məsələn;paltar,peşə və s) içinə alır. Bedensel xüsusiyyətlərə göndərmə etməz. Qısaca , qadın və kişiyə verilən rollar və onların cəmiyyətdəki məsuliyyətləri.İctimai cinsiyyət rejimləri bu iki cinsiyyətin , ictimai həyata nə nisbətdə qatılacağı , harada dayanacağı və necə təmsil ediləcəyini müəyyən edir.
İctimai Cins anlayışı , bu mənada , 1955-ci ildə amerikalı tədqiqatçı Con Money tərəfindən,bioloji cinsiyyətləri müəyyən olmayan,lakin müəyyən bir cinsi şəxsiyyətə sahib olan " insanların duyğu və davranışlarını təsvir etmək üçün ortaya atılmışdır. İnterseksuallıq,başlanğıcda bioloji rol və bioloji şəxsiyyət olaraq bilinirdi,lakin bu tip insanların əslində bioloji cinsiyyətləri müəyyən deyildi.
" Cins rolu anlayışı , bir adamın , öz gender şəxsiyyətini sübut etmək üçün söylədiyi və etdiyi hər şeyi ifadə etmək üçün istifadə edilir. -Money , 1955 . İctimai Cins və gender şəxsiyyəti anlayışlarını , 1963-cü ildə və Ralph Greenson bu şəkildə təyin etmişdir: " Cins şəxsiyyəti, informasiya və şüurla başlar , şüurla və ya şüursuzca də tək bir cinsiyyətə aid olunur. Cins rolu , adamın cəmiyyətdə sərgilədiyi davranışlar , xüsusilə də digər insanlarla oynadığı rollarda . - Stoller,1968
Bir çox insanda , fiziki, ictimai və gender şəxsiyyəti bir uyğunlaşma içindədir.Bu kəslər,müəyyən bir cinsiyyətin xüsusiyyətlərinə sahibdirlər və mədəniyyətlərinin də təsiriylə bu cinsiyyətə uyğun davranır,özünü o cinsiyyətə aid kimi hiss edərlər. Bu kəslərə "transcinsi deyilir.
Bioloji və ictimai cinsiyyət anlayışı ayrı-seçkiliyi , irəliləyən illərdə , həm feminizm ədəbiyyatı içində , həm də cinsiyyətini dəyişdirmək istəyən insanlar ələ alınmışdır. Beləliklə 1970 -ci illərdə , Virginia Price "transcinsi anlayışını ortaya atmışdır : Transcinsi , bioloji cinsiyyətini dəyişdirməyə yanaşmayan transeksual əksinə , gender şəxsiyyətini , bioloji cinsiyyətinə əməl etmədikdə ötəri dəyişdirmək istəyən insanları izah edər. Əslində transcinsi anlayışının istifadəsi dəyişmiş , indiki vaxtda gender rolunu ya da gender şəxsiyyətini , cəmiyyətin ona verdiyi rola uyğun gəlmədiyi səbəbiylə , dəyişdirmək istəyən kəsləri təyin etmək üçün istifadə edilməyə başlanmışdır.
Irsi quruluşa görə gender
Gonozomal kromozomal quruluşda Y xromosomu nun tapılıb olmamasına görə adlandırılan cinsiyettir .
44 + XX kromozomlarına sahib bir fərd irsi olaraq dişi gender etməkdədir.
44 + XY kromozomlarına sahib bir fərd irsi olaraq kişi gender etməkdədir.
Bunu da döllənmə əsnasında atadan gələn sperma hüceyrəsinin kromozomal strukturu ( X xromosomu mu Y xromosomu mu ehtiva etdiyi ) təyin edər.
Irsi cinsiyyəti təyin edən kişidən gələn gonozomal xromosomun (X , Y) növüdür.
Daxili artım orqanlarına görə gender
Döllənmə sonrası Y xromosomundakı "testis təyin edici faktor = TBF ( testis determinating factor = TDF) geni" Testis həlledici amil " adlı məhsulu sintez lemekte və bu məhsul farklılaşmamış ( andiferansiye ) gonadal quruluş nı testis istiqamətində farklılaştırmaktadır . ( Farklılaşım = Diferansiyasyon )
Bu faktorun olmaması vəziyyətində farklılaşmamış gender bezi over = yumurtalıq = dişilik bezi və testis = kişilik bezi birdən verilən ortaq ad) over istiqamətində farklılaşacaktır .
Testisler başlıca androgen hormonu ( testesteron ) çıxararlar.
Over başlıca östrojen hormonu çıxararlar.
'Mülleryen inhibe Ayırıcı Faktor ( MIF ): ' Duktal strukturlar dan Müller kanalları nın inkişafını maneə törədən xayaların sertoli hüceyrə sinden sintez hormonal quruluşdur.
Varlığında Müller kanalları nda inkişaf gözlenmez , Wolf kanalları testesteronun da təsiriylə duktal strukturlar daxili artıma orqanları kişi istiqamətində inkişaf göstərərlər.
Yoxluğunda isə duktal strukturlardan Müller kanallarından Fallop balonları ( Döllənmə balonları , rəhm balonları ) ( Tuba Uterina ) , rəhm ( uterus ) , və vajen in ( dölyolu ) 2/ 3 üst qisimi meydana gələr.
Duktal strukturlardan over xarici qadın iç artıma orqanlarının və testis - penis xarici kişi artıma orqanlarının farklılaşması testis sintez Müleryen inhibe edici faktor varlığına / yoxluğuna asılıdır.
Xarici görünüşə görə cinsiyyət
' ' adı verilən quruluşdan mənşə alarlar.
Bu quruluş yüksək dərəcədə androjenik hormonlara məruz qaldığında kişi tipi xarici artıma orqanlarına fərqliləşər .
Bu quruluş aşağı dərəcədə androjenik hormonlara məruz qaldığında isə dişi tipli xarici artıma orqanlarına fərqliləşər .
Xarici artıma orqanlarının farklılaşması dəyişik dərəcələrdə androjenik hormonlara məruz qalmalarına bağlı bir hadisədir.
Psixososial istiqamətdən gender
Adamın özünü ya da yaşadığı cəmiyyətin dişi mi kişi mi olaraq gördüğüdür . Bu da insanın ruhi inkişaf mərhələləri ndə müəyyən edilir.
Cins rolu
Cins rolu , bir mədəniyyətdə müəyyən bir cins üçün qəbul edilən və etibarlı sayılan davranış formalarıdır. Digər bir deyişlə , bir fərdin öz gender şəxsiyyətiylə uyğun gələn və bu şəxsiyyətini ifadə etməyə yarayan davranış formalarıdır.
İndiki vaxtda , adama verilən ictimai (mədəni) gender roluyla , bioloji əlaqədə rolunuz fərqini anlamaq üçün, bioloji gender (seks gender ) və ictimai cinsiyyət (gender) anlayışı sosiologiya və psixologiya sahələrdə fərqli iki anlayış olaraq ələ alınmışdır.
Cəmiyyətdə cinsiyyətin rolu
İctimai Cins , ictimailəşmə prosesi və fərd in yaşadığı cəmiyyət içərisində əldə etdiyi cinsiyettir . Bu anlayış ilk dəfə 1972-ci ildə istifadə edilmişdir. Doğuşdan əldə edilən bioloji cinsiyyətin tam tərsi xüsusiyyətlər göstərər. Qadın və kişinin , cəmiyyətdə boynuna götürdükləri rolların çox vaxt mədəniyyət tərəfindən təyin olunduğunu izah edər və bu səbəblə də dəyişə bilər olduğunu söyləyər. Toplumsal cinsiyyət rolları , cəmiyyətlərin sosial, iqtisadi və mədəni quruluşundan təsirləndiyi üçün , buna uyğun mexanizmlər də çıxarar. Bu mexanizmlər də cəmiyyətin şərtlərinə görə zamanla dəyişiklik göstərər.
Gender rolların mədəni ölçüsü çox geniş yelpik içində formalaşır. Bu genişlik içində müəyyən başlı ana Yönümlər belirginleşse də , mədəni vəzifə paylanma imkanlarının az qala bütünü bir yerdə və müəyyən bir zamanda tətbiq sahəsi tapmışdır.
Bu günə qədər, hər mədəniyyətdə, bir cinsiyyət rolu var olmuşdur. Bu rolların hər biri tarixi olaraq ortaya çıxmış və davamlı dəyişməyə uğramışlar. Yalnız , artıma mövzusunda qadın və kişinin bioloji rolları , 20. əsr . ın ortasına qədər sorgulanmamıştır , lakin tibbin imkan təqdim etməsiylə birlikdə , bu bioloji rollar qismən dəyişmiş və bu mövzuda müzakirələr aparılmışdır. Yalnız bu müzakirələr , cəmiyyətin yalnız kiçik bir kəsimi məhdud qalmışdır.
Toplumsal cinsiyyət rollarının ən bilindik şəkli , keçmiş əsrlərdə , Qərbdə gedərək sorğulanan və dəyişən heteronormatif və ataerkil Roller .
Ənənəvi rollar , "kişi " və "qadın" olaraq bir-birindən qəti bir şəkildə ayrılan və hər iki cinsiyyətə də doğuşdan verilən gender rollarının var olduğu iddiasındadır. Bu rollar : ' Kişi : '
- Ailə rəisi və evin dolanışığından məsul ,
- Çöllə olan bağı qurmada məsul ,
- Güclü , məntiqlə hərəkət edən , cəsur , cinsi baxımdan aktiv ,
- Qadınlara , yəni " bəsləyicidir " dərhal dərhal heç bağlı olmayan " ovçular " olaraq kişilər.
' Qadın : '
- Kişiyə bağlı və onun qorumasına möhtac ,
- Yoldaşıyla və ailəsiylə olan əlaqə də sosyalliği təmin edən ,
- Gücsüz , romantik , məntiqlə hərəkət etməyən , hər zaman özündən güzəşt verən , cinsi baxımdan passiv
- " Ovçulara " möhtac " Kürt provayder " olaraq qadınlar
19. əsr . da ortaya çıxan qadın hərəkətləri , sənaye inqilabı kimi siyasi dəyişikliklər və xüsusilə də Dünya Döyüşləri , qadının cəmiyyətdəki mövqeyinin dəyişməsini təmin etmişdir. Beləliklə , gender rolu məzmununda da çox əhəmiyyətli dəyişikliklər meydana gəlmişdir. Qadının rolu , kişilərə nisbətlə , daha çox liberalleşmiştir . Bu liberallaşma , qadınlara verilən imkanların , kişilərə görə daha çox olmasına gətirib çıxarmışdır.
Gender rolları , ənənəvi rol dağılımı fikirinə qarşı çıxan ruh və təbiət elmləri nin işlərinə və araşdırma nəticələrinə da mövzu olmuşdur və işlərin nəticəsində , həqiqətən bir-birindən qəti bir şəkildə ayrılmış gender var olduğuna dair şübhələr doğulmuşdur. Burada da transcinsi hərəkətlər və interseksualler liqanın fərqinə çatılmışdır.
Cins şəxsiyyəti
Gender şəxsiyyəti psixologiyada , bir fərdin özünü aid hiss etdiyi gender olaraq təyin olunar və bu şəxsiyyət , əksəriyyətlə fərdin bedensel xüsusiyyətləri ilə əlaqədardır. Yəni bu anlayış , fərdin özünü yalnız dişi ya da kişi olaraq qəbul etməsi ilə məhdudlaşır. Cinsi şəxsiyyət , gender şəxsiyyətindən daha geniş əhatəli bir anlayışdır. Fərdin cinsi meyllərini , xarici görünüşünü və bunların cəmiyyət içindəki əks olunmasını da daxildir. Bir adamın cinsiyyətini anlamaq çöldən asandır , lakin cinsi şəxsiyyətini anlamaq olduqca çətin və mürəkkəbdir. Bu , adamın hiss etdiyi daxili duyğularla əlaqədardır.
Doğulduğu cinsiyyətdən məmnun olmayan şəxslər , " transcinsi olaraq adlandırılar. Digər bir deyişlə , bu adamda gender şəxsiyyəti narahatlığı vardır. Bu narahatlıq , fərdin sahib olduğu cinsiyyətini məmnun olmaması , cinsiyyəti haqqında mənfi fikirlərə sahib olması və bioloji cinsiyetiyle ictimai cinsiyyətinin uyğunlaşmadığı düşüncəsindən ortaya çıxar. Bioloji cinsiyyətini narahat olan fərd , cəmiyyətdə öz cinsiyetiyle əlaqədar narahatlıq yaşar və səhv bədən içində yaşayır olduğuna inanar.
Cinsi şəxsiyyət pozuqluğu kiçik yaşlardan etibarən bu şəkildə özünü göstərir:
- Kişi uşaqların qızlara , qız uşaqların kişilərə meyl etməsi
- Qarşı cinsdən oyun yoldaşı seçmə ,
- Cinsi rolunu ictimai həyata uydurmadan çətinlik yaşaması
- Digər cinsiyyətdə olma istəyi
Adam hər şeyə baxmayaraq cinsiyyətinə alışamamışsa və bu cinsiyyətini kabullenememişse , bu vəziyyətdə tətbiq olunacaq əməliyyat , cinsiyyət dəyişdirmə əməliyyatıdır. Bu əməliyyatla , bədən istənilən gender şəxsiyyətinə bənzədilir . Bu şəxslərə də " transeksual " deyilir.
Cəmiyyətdaxili cinsiyyət araşdırmalarında gender problemləri
İctimai Cins , sosial və mədəni şərtlərə bağlı cinsiyettir və bu səbəbdən ötəri də sosyokültürel bir meydana gəlmədir.
Xüsusilə ictimai cinsiyyət araşdırmaları , bioloji və ictimai gender arasında səbəbaxtarmanın söykənən bir bağ olduğunu və onların davamlılıq səylərini rədd edər. Toplumsal cinsiyyət , bir gender quruluşundan daha çoxdur . Burada insanların "tipik kişi və ya " tipik qadın xüsusiyyətlərindən hansında iştirak etdiyi və bu rolların dəyərləri üstün tutur. Hər şeydən əvvəl , qadın və kişinin öz başlarına cəmiyyətdəki rollarının necə olduğunu və bunları necə qiymətləndirdiklərini bəhs edər. Bu baxımdan , nümunə olaraq , bir tərəfdən bioloji cinsiyyətinə təbiəti gərəyi əhəmiyyət verib , digər tərəfdən də müəyyən bir ictimai seqmentə aid olub , öz ictimai dəyərini meydana gətirmiş qadınlar ələ alına bilər.
Bu cür ictimai cinsiyyət , ictimai mənaları , müxtəlif formalarda açıqlana bilər. Bir cəmiyyətdəki gender və bu cinsiyyətin dəyəri , orada basqın olan güc dəyərlərinə bağlıdır. Beləliklə , anaerkil bir cəmiyyətdəki gender problemi , ataerkil toplumdakinden az çox fərqlidir deyə bilərik , çünki "kişilik və " qadınlıq anlayışları hər mədəniyyətdə fərqli qiymətləndirilir . Bu qiymətləndirmələr üzərinə , öz-özünə inkişaf edən , ictimai haqq və çıxar anlayışları müəyyən edilir. Hər fərd , ictimailəşmə şərtlərinin təsiriylə , bu rolların və anlayış fərqliliyinin normal olduğunu hiss edər.
Bioloji və ictimai cinsiyyət anlayışına tənqidi yanaşma
Bioloji və ictimai cinsiyyət anlayışlarının ayrı-seçkiliyi , illərdən bəri var olan bir mövzudur. hər şeydən əvvəl , bu ayrı-seçkilik , 60-cı illərdə sosial elmi - feminizm müzakirələrinin mərkəzi halına gəlmişdir. Judith Butler ictimai və bioloji gender arasındakı ayrı-seçkiliyi qətiliklə rədd çünki bu ayrı-seçkiliyi etmək hamısıyla səhv olar. Eynilə Dekart'ın dualizm fəlsəfəsində olduğu kimi. Onun fikirinə görə , bədən və zehin bir yerdə amma bir-birindən müstəqil şəkildə var olmuşlar. İctimai və bioloji ayrı-seçkilik , Dekart'ın bədən və zehin ikilisini olduğu kimi , insanların ;
- Bioloji cinsiyyətdən meydana gəldiyini söyləyər : Bu da deməkdir ki ; insanlar özlərinə doğuşdan verilən seks cinsiyyətini və bədənlərindən meydana gələrlər ,
- İctimai cinsiyyətlərinə meydana gəldiyini söyləyər : Yəni , adamın ictimai cinsiyyəti , bədənindən bağımsızca seçə cinsiyettir .
Yalnız , Butler ' a görə , toplumsal cinsiyyətin yanında , bioloji gender də şübhəli bir reallıq və bədənin mədəni şərh . Toplumsal cinsiyyət məzmununda yaşanılabilecek şeylər , insan bədəninin sahib olduğu imkanlara bağlıdır. Onsuz da bu imkanlar da , yenidən mədəni yollarla şərh olunar.
Heteronormatiflik
Heteronormatiflik , heteroseksual liği , ictimai norma kimi qəbul edən bir görüşdür. Bu tərifdən yola çıxaraq , bu ikili gender sisteminə bağlı gəlinən nəticə ; bu sistemin içində fərdin bioloji cinsiyyətinin , gender şəxsiyyətinin , gender rolunun və seksual yönümünün hər fərddə eyni olmasıdır.
Bu anlayış , Queer işləri və Queer nəzəriyyələrində istifadə edilən bir termindir . Queer , heteroseksualliğin ictimai norma olaraq tənqid edən , Eşcinsiliğin də meyl göstərən bir yanaşmadır. Queer nəzəriyyəsinin , ictimai cinsiyyət araşdırmalarında nə ölçüdə qəbul edildiyini , araşdırmalarla , bu nəzəriyyəni şərik görə bilərik. { | Border = "1" cellpadding = "2" | + Heteronormatif cəmiyyət modeli | - | | | Cins xüsusiyyəti | | Cins şəxsiyyəti | | Davranış | | Seksual yönüm | | valideyn , ailədəki rol | - | Qadın | | dişili | | dişili | | dişili | | Kişi partneri arzulama | | Ana | - | Kişi | | çatıl | | çatıl | | çatıl | | Qadın partneri arzulama | | Baba |}
Bunun yanında , heteronormatiflik , ictimai bir nizam sistemidir. Əslində hər fərd , heteroseksual quruluşda dünyaya gəlir. Bu səbəblə , cəmiyyətdə heteroseksual yanaşmalar söz mövzusudur , bu da cəmiyyətin qaydalarında iştirak alır. Qısacası , heteroseksualliğin inkişafı sorgulanmaz və araşdırılmaz. O , içində bütün normaların ölçüldüyü bir standartdır. Buna qarşı məsələn Freud hər insanda prinsipial olaraq "çox quruluşlu bir azğınlıq " nəzərdə tutmuşdur , qısacası hər kəsə çox laylı , çox ölçülü və tək istiqamətli olmayan bir qarşı cins mərkəzli cinsilik atfetmiştir . Bu nizam , yalnız insanların birlikdə həyata anlayışlarını (məsələn ; dəki bölünmələr və ya tək yoldaşlı bir Eşqdəki basqınlıq ) biçimlendirmez , əksinə, bütün dünya görüşünü təyin edər. (məsələn ; mədəniyyət / təbiət , qadın / kişi kimi ikili modellərin strukturları )
Heteronormatiflik , bütün əhəmiyyətli ictimai və mədəni sahələrində , bunun yanında , fərdləri də içinə alan bir sistemdir. Başqa mədəniyyətlərin araşdırma və tanımlarına görə də , heteroseksuallıq sağlam bir bədənə sahib olmaqdır.
Bu sistem qətiliklə bu görüşlərin qəbuluna yer verməz :
- İnterseksuallik ( həm kişiyə xas həm də qadına xas gender xüsusiyyətinə sahib fərdlər )
- Homoseksuallıq ( eyni cinsdən fərdlər arasındakı əlaqə)
- Biseksuallıq ( Cinsi istiqamətdən meyli , həm öz cinsinə , həm də qarşı cinsinə dönük fərd )
- ( dəfədən duyulan cinsi həzz )
- ( Cinsi baxımdan tərəfsiz , cinsiliyə əlaqəsi olmayan fərd )
- ( öz doğulduğu cinsiyyətə uymadığına inanıb , özünü başqa cinsiyyətə aid hiss fərd )
- (birdən çox adama aşiq olma vəziyyəti )
Bu sistem , yuxarıdakı kateqoriyaya daxil olan fərdləri , tamamilə cəmiyyətdən inkar etmir. Onlara qarşı dözümlülük də göstərməkdədir , lakin bunun üçün fərdlər cəmiyyətin normalarına əməl etməli və cəmiyyətdə gözə çarpmamalıdırlar . Yalnız bu da unudulmamalıdır ki , bir normu cəmiyyətdə yerləşməsi üçün , zidd normalara da ehtiyacı vardır.
Mənfi ictimai rəy və Assimlasiya
Cəmiyyət sistemiylə ayrı düşən və bu sistemin qəbul etmədiyi duyğu və davranışlar , gözlənilməz bir vəziyyəti doğura bilər və çox vaxt bu duyğular içindəki fərd , cəmiyyət xaricinə itilmeye məruz qala bilər. Birini qaralamaq və ya onun etibarını sarsıtmaq , yalnız fərdin özünə zərər verməklə qalmaz , eyni zamanda insanlarla olan əlaqəsinə və cəmiyyətdəki şablon düşüncələrin zərər görməsinə də səbəb ola bilər.
Stigmalar , normalliğin sərhədini çəkən işarələr kimidir və bu işarələr , içində ictimai sapmalar göstərərək nizamı sarsıda sahələrində işarələrdir. Stiqma müddətini , ERVING Goffman , ümumi bir ictimai proses olaraq təriflər. Ona görə, " cəmiyyətə iştirak etmək istəyiriksə , cəmiyyət tərəfindən dəstəklənməyən şeyləri də ələ almalıyıq " . Ervin Goffman'ın bu sözü , cəmiyyətdə var olan ümumi keçər normaların davamlılığı sağlanabilsin deyə , reallaşmayan norma gözləmələrinə bir reaksiya xüsusiyyətindədir. Möhürlənir fərd , şəxsiyyətini sergileyememesine baxmayaraq , şəxsiyyətini yenə də cəmiyyətdən almışdır. Bu düşüncə , fərdin özünə inam dəyərlərini sarsıdacaq xüsusiyyətdə ola bilər. Bu vəziyyət daha da kötüleşirse , fərd cəmiyyətdəki bütün mənfilikləri qışqırtmağa daha da meylli olar.
Heteronormatif bir cəmiyyətdə , interseksualler , homoseksuallar və transcinsiler assimilyasiya edilməyə çalışılar :
İnterseksuallik
{ { ana | İnterseksuallik }} Interseksualler fərdlər , hər iki cinsiyyətin xüsusiyyətinə malikdir. İnterseksuallik , irsi , gonadal ( gender bezlərinə əsasında) , hormonal və anatomik quruluşdakı farklılaşmadan qaynaqlanabildiği kimi , daha bir çox fərqli səbəbi və təsirləri də ola bilər. Yalnız Almaniyada təxminən 100.000 interseksualler olan insan vardır. Bunların çoxunda , interseksualler vəziyyətləri təyin olunması mümkün olduğu ölçüdə bir cinsə aidiyyət təyin etməsi edilmişdir.
Bu kəslər , bədənini cinsiyyətinə uydurmaq və uşaqlardan da bunun səbəbini saxlamaq üçün tibbi müdaxiləyə ehtiyac duya bilərlər. Ağır lar ( ailə , həkim , müəllim , və s ) uşaq üçün , fərdin əldə etdiyi cinsiyyətə uyğun davranması ehtiyacını doğura bilər. Bu , reaksiyaların gedərək artdığı Avropa və Şimali Amerikada , günümüzə qədər gələn standart bir prosedürdür . Fərd , mütləq iki cinsiyyətdən birində qərar qılmalıdır. Bu təşkilati və müəyyən qaydaların (məsələn doğum qeydi , pasport və s ) hökm sürdüyü sistemdə , fərdin iki cinsiyyəti də seçməmə kimi bir imkanı yoxdur.
Interseksuallik - hermafrodit ( Erdişilik ) ya da seks cinsiyyəti narahatlığı ; bir fərdin genetik ( xromosom , anatomik və ya cinsi orqanı səbəbiylə ) və ya hormonsal baxımdan ( hormonlarının nisbəti səbəbiylə ) " dişil və ya " çatıl " , hansı cinsiyyətə aid olduğu müəyyən olmadığı vəziyyətdir. Bu cür insanlar , interseksualler , hemafrodit və ya erselik olaraq adlandırılar.
Bu anlayış 1916-cı ildə , genetik Richard Goldschmidt tərəfindən ortaya atılmışdır. O , bu çox istiqamətli fenotipik xüsusiyyətləri , əksəriyyətlə də ikitərəfli kromozomsal şərtləri , bir səbəbə dayandırıp açıqlığa qovuşdurmaq istəmişdir. İndiki vaxtda , həm hermafrodit və sözdə hermafrodit , həm də Interseksuallik , seks cinsiyyəti narahatlığı istifadə edilən yeni bir tibb termini olaraq istifadə edilər. Bu xəstəlik , (DSD : ingilizce , Disorders of sex development) cinsiyyəti müəyyən olmayan insanları tanımaqda istifadə edilər.
Gey və lezbiyanlar
{ { ana | Homoseksuallıq }} Hər nə qədər qərb cəmiyyətləri gay və lezbiyenlerin bağlı düşüncə tərzlərini dəyişdirmə müddəti içində olsalar da , bu tərz davranışlar , hələ ictimai baxımdan təsdiqlənməməkdən .
Məsələn , heteroseksuallikte , fərd , partnerinin heteroseksual şəxsiyyətinə bağlı , xüsusi həyatına zərər vermədən danışa bilər. Buna qarşı eşcinsi bir əlaqə haqqında konuşulursa , burada , bir çox adama görə xüsusi həyat və seks həyatının sərhədləri aşılır. Bunun səbəbi də cəmiyyətlərin , heteroseksual quruluşda olması , bu quruluşdan ötəri da lezbiyen və gayler cəmiyyətdə qismən görünməz olmalarıdır. Xüsusilə də , özlərini qismən də olsa gizləmək məcburiyyətində olduqları iş sahələrində.
Əgər homoseksual davranışlar , hər hansı bir cəmiyyətdə; ən azı, göz qarşısında yaşanan ictimai sahədə gizlenmezse , gayler gerçək bir kişi olmadığı , əksinə , ağır basan dişil xüsusiyyətlərə sahib olduğu , ayrıca , lezbiyen və gay əlaqələrində , kişilərdən birinin aktiv və qadınlardan birinin də olduğu düşünülər. Bu səbəblə cinsiyyət dəyişdirmə əməliyyatına çətinlik çəkərlər. Bu vəziyyətin irəlilədiyi bəzi şərtlərdə , lezbiyen və gayler cinsiyyət dəyişməsi məsləhətdir (1960 , 1970-ci illərin Avropa və Şimali Amerika'sı ya da aktual bir nümunə olaraq , əməliyyatın tək çıxar yol olduğu İran ) , hətta buna çətinlik çəkərlər (1980 , 1990-cı illərin Cənubi Afrika ' sı) . Çoxu qərb ölkələrində , homoseksuallıq hüquqi olaraq artıq təqib edilmir. Bəzilərində isə birlikdə yaşayan homoseksual , evliliyə təşviq edilir (məsələn , İspaniya ) və ya ən azı Almaniyadakı kimi qeydə keçirilən əlaqələr çərçivəsində , bu fərdlərin əlaqələri qaydalara bağlanır. Lezbiyen və gay cütlərin övladlıq əldə etməsi də az qala hər Avropa ölkəsində ( buna Amerika da daxil) qadağan edilmişdir. Buna qarşı , bu dövlətlər tərəfindən imzalanan , Avropa Şurası və Avropa Birliyi tərəfindən uyğun görülən tədbirlər , 2004 və 2007-ci illərdə , Avropa Birliyinə qəbul edilmiş Şərq Avropa Dövlətləri tərəfindən qanuna zidd qəbul edilir və görməməzlikdən gəlinir. Bu dövlətlərdə gayler bərabərliyi söz mövzusu olmamaqla birlikdə , bir qisimi də dövlət tərəfindən ayrı-seçkiliyə uğramaqdadır (xüsusilə Polşa , Rumıniya və Baltik ölkələri ). Homoseksuallığın hələ qatı bir şəkildə qadağan edildiyi İslam və Afrika ölkələrində , bu cür münasibətlər qanunlar çərçivəsində edam cəzasına qədər gedilmiş və qabaqcıllar bununla əlaqədar yeni cinayət qaydalar da çıxarmışlar.
Transgender
{ { ana | Transgender }} Bu cür davranışlar , narahatlıq olaraq görülməkdə ( gender şəxsiyyəti narahatlığı ); ölkəyə və çağa görə transgenderlar ümumiyyətlə psixiatrik təşkilatlara yatırdılmış , nadir olaraq da olsa həbsxanaya göndərilmiş və ya həyat hüquqları əllərindən alınmışdır. Son yaşanan bir hadisədə isə , bu cür davranışlar , edam cəzasıyla təhdid edilmiş (Səudiyyə Ərəbistanı) və transgenderların qatillərinin arxasına düşmək və onları mühakimə həqiqətən rədd edilmişdir. Belə hadisələr son illərdə medianın hesabatlarından da təqib edilməkdədir.
Heteronormatif cəmiyyətimizdə , transgenderların sınıflandırmalarına transeksual deyilir. Bu cür transgender davranışlar gizlədilməz və bastırılmazsa , bu sistemin uyğun görüldüyü və gender dəyişməsinə icazə verildiyi fərz edilər.
Praktik Netice
Bioloji cinsiyyətin , gender şəxsiyyətinin , gender rolunun və seksual yönümləri bərabər görülməsi praktikada bütün şəxslər üçün , hətta bu kateqoriyaların heç birində iştirak etməyən fərdlər üçün belə əhəmiyyətli təsirləri vardır.
Təcrübədə , cəmiyyət və fərdlər də , özünə yaxın hiss etdiyi adamla deyil , müəyyən bir fərdlə , müəyyən bir gender və bir davranış forması sərgiləməsi lazım olduğundan yola çıxar. Bu qaydaya uyğun olaraq da yetişdirilərlər.
Gənc kişilərdən , qızlara maraq göstərmələri və çatıl rollarını yerinə yetirmələri gözlənilər. Bundan ötəri , kişilərə yalnız çatıl rol nümunələri göstərilir . Qız lara əlaqəsi olmayan homoseksual kişilər ya öyrədilər ya da artıq onlara yaxşı gözlə baxılmaz. Fərd in [ [ sapma ]] ları , (məsələn ; körpələrlə oynayan bir oğlan ) qəbul edilməz və bu sapmaları düzəltmə gərəyi duyulur .
Cəmiyyətin gözləmələrindən sapmalar göstərərək , öz duyğularını yaşayan adam , çox vaxt özünü tək hiss edər. Bu kəslər , cəmiyyət sal təmənna olan bağlılıqdan xilas olmaq üçün öz içində əhəmiyyətli addımlar atması lazımdır . [ Http://de.wikipedia.org/wiki/Heteronormativit[ölü keçid] % C3 % A4t Kaynak ]
Bioloji və tibbi yanaşmalar
Interseksuallik ilə Transcinsi və Transeksualliğin fərqi
Transcinsi və Transeksual anlayışlarını interseksualler anlayışından təhlil ınırlandırırsak : Transcinsi , ona verilən cinsiyyətin səhv və ya qeyri-kafi olduğunu hiss və ya bu gender formalarını , yəni gender kateqoriyalarını başdan rədd edən fərddir. Bəzi interseksualler , transcinsidir . Kimi təşkilatlarda , transeksual , interseksuallerle birlikdə çalışsa da , bir çox ortaq nöqtə görüldüyü üçün , digər interseksualler , transcinsilerle birlikdə işi rədd edərlər.
Transeksual fərdlər , bioloji baxımdan müəyyən bir cinsiyyətə aid olsalar da , özlərini başqa cinsiyyətə aid hiss edərlər. Transeksualliğin tibbi diaqnozunda , interseksuallik rəsmi ayrılıq meyarları olaraq ələ alınar. Interseksualliğin diaqnozu , aralarında xromosom analizinin də iştirak etdiyi , müxtəlif araşdırmalar nəticəsində qoyula bilər. Bununla birlikdə , interseksualler olduğunun fərqində olmayıb , cinsiyyətini dəyişdirən interseksualler fərdlər , bu səbəbdən ötəri , tıbben və qanuna ( transseksual qanunları , qısaca TSG ) transseksual fərdlər kimi rəftar görərlər.
Səbəbləri
- Kromozomsal dəyişmələr
- Artıma orqanlarındakı dəyişmələr
- Hormonal dəyişmələr
- Anatomik dəyişikliklər
İnterseksualliğin bir çox sindrom u , sübut , tək bir səbəbdən meydana gəlməz. Əksinə burada bir çox faktor birlikdə rol oynamaqdadır.
İnterseksualliğin sıxlığı , son dərəcə fərqli qiymətləndirilir . Bir fərdin , interseksualler olub olmadığını anlamaq üçün , hormon analizinin daxil olduğu detallı bir tibbi araşdırma lazımlıdır.
Bu cür bioloji müşahidələr , fənlər içində də tənqid. Bu da , sayılan bir çox faktorun , gender inkişafında təsiri olduğunu sübut edir. Cins inkişafı , cinsiyyətin fərdi və çox istiqamətli olaraq özünə necə istiqamət verdiyinin . Interseksuallik və seks xəstəliyiylə əlaqədar bu cür təsbitlər , qiymətləndirmədə bir ölçü dəyərində olan biseksuallikten doğan patoloji xəstəliklərdir. Eyni zamanda , bir çox interseksualler fərd , bioloji təsnif , interseksualliğin bir xəstəlik olaraq qiymətləndirilməsini və zorla tətbiq olunan müalicə üsullarını tənqid etməkdədir.
Müvəffəqiyyətsiz tibbi gender təsbiti sınaqları
Bir cinsiyyətin tıbben dəyişdirilə nəzəriyyəsi indiki vaxtda , cinsiyyət dəyişdirmə ameliyatlarıyla ( ya da cərrahı əməliyyatlarla ) həyata keçirilir. Bunlar artıma orqanının kəsilərək , normal bir qadın orqanı böyüklüyündə (xüsusilə klitoris küçültülerek ) gənc süni vaginanın edilməsi və ya bir-birinə bağlı olan zidd xromosomların dəyişdirilməsi ilə edilən hadımlaştırma çıxmalarıdır.
Tibbi müdaxilələr , bəzən uzun davamlı əlavə müalicələri də tələb edə bilər. Bu , hormon müalicəsinin yanında gənc süni vajinayı da maraqlandıran bir mövzudur , çünki bu , ən azından bədən inkişafını tamamlayana qədər genişləndirilməlidir. Məsələn , yaşlı interseksualler insanların , tibbi təqiblər , bu ana qədər yapılmamaktaydı . Bu səbəbdən ötəri da Gerontoloji ( yaşlılıq elmi), süni vaginanın qayğı və ya hormon müalicəsində əleyhdar hormonların istifadəsi və dozajına bağlı hələ bir məlumat verməmişdir. İnsan cinsiyyətinin tibbi üsullarla təsbit edilə biləcəyi iddiası , bu üsulların , qısa sürən həssaslığı ; yenə qısa və ya uzun sürən fiziki və psixoloji ları və buraxacağı qalıcı ziyanlar düşünülmədən ortaya atılmaqdadır. Çoxu interseksualler , acı verən əməliyyatların fiziki zərərini çəkməkdə . Məsələn ; kiçiltmə səbəbiylə həssaslığını itirə , yaxşılaşan bir orqan xəbərdar ağrıya yol aça bilər ya da erkən yaşlarda edilən vajina - fərd inkişafını tamamlayana qədər - genişləndirilməsi gərəyə bilər.
Əleyhdar xromosomlu müalicəsi tətbiqiylə , birdən çox maddələr mübadiləsi pozuqluğu da ortaya çıxa bilər. Günümüzə qədər edilən tətbiqlərdə yaşanan bir başqa çətinlik da əlaqədar şəxslərin , kromozomsal cinsiyyətinə bağlı bilgilendirilmemesi və beləliklə səhv tibbi müalicələrlə (məsələn ; özündə na sahib olmasına baxmayaraq , xəstəlik sığorta təşkilatın kartının qadın cinsiyyətini yazılması ) çoxu dəfə əhəmiyyətli sənədlərdən məhrum buraxılmasıdır .
Mənbə
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Cinsiyet
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Cins Cins cinslilik olaraq da adlandirilir kisi ve qadinin arasindaki cinsilik esasli bioloji ferqliliyi ve feminist nezeriyyede qadin ve kisi davranisi arasindaki ictimai olaraq insa edilmis ferqlilikleri gosteren ve bu istiqametiyle ferqli mezmunlarda ferqli istifadeye sahib bir anlayisdir Gender anlayisi bir ferdin sahib oldugu fiziologiya bioloji ve genetik xususiyyetleri olaraq da teyin oluna biler Bu xususiyyetler ferdler arasinda berabersizliyin meydana gelmesi ucun bir sebeb deyil Bu xususiyyet yalniz cinsiyyet ferqi yaradir Yene tibb elmlerinde gender iki sekilde disi ve kisi cinsiyyet olaraq ikiye ayrilir Cinsiyyet Bioloji ve ictimai cinsiyyetIctimai cinsiyyet anlayisi bioloji cinsiyyetden ferqli olaraq bir adamin sosial ve ya psixoloji cinsiyyetini mueyyen edir Soz movzusu anlayis Ingilis dilinden xususile ictimai cinsiyyet gender ile bioloji cinsiyyet sex arasindaki ayri seckiliyin ferqine varmaq ucun alinmisdir Turk dilinde gender her iki menada da istifade edile biler cemiyyet ve ictimai elmlerde bu anlayis gender xususiyyet bir texniki termin olaraq funksionalliq qazanmaqdadir Bioloji menada iki cins vardir Qadin ve kisi Artma sistemleri bu cinsiyyetleri ayiran xususiyyetdir Ferdler mutleq dogusdan bu iki cinsiyyetden birine aid olar Yalniz qadin ve kisini tanimaqda istifade edilen bu bioloji xususiyyetin yaninda ferdlerin bir de cemiyyet icerisinde ele alinan gender xususiyyetleri vardir Buna da ictimai cinsiyyet deyilir Bu cinsiyyetde ferdin ictimai baximdan cinsi xususiyyeti ele alinar Ayrica bir medeniyyetdeki cins ucun teyin edici olan her seyi meselen paltar pese ve s icine alir Bedensel xususiyyetlere gonderme etmez Qisaca qadin ve kisiye verilen rollar ve onlarin cemiyyetdeki mesuliyyetleri Ictimai cinsiyyet rejimleri bu iki cinsiyyetin ictimai heyata ne nisbetde qatilacagi harada dayanacagi ve nece temsil edileceyini mueyyen edir Ictimai Cins anlayisi bu menada 1955 ci ilde amerikali tedqiqatci Con Money terefinden bioloji cinsiyyetleri mueyyen olmayan lakin mueyyen bir cinsi sexsiyyete sahib olan insanlarin duygu ve davranislarini tesvir etmek ucun ortaya atilmisdir Interseksualliq baslangicda bioloji rol ve bioloji sexsiyyet olaraq bilinirdi lakin bu tip insanlarin eslinde bioloji cinsiyyetleri mueyyen deyildi Cins rolu anlayisi bir adamin oz gender sexsiyyetini subut etmek ucun soylediyi ve etdiyi her seyi ifade etmek ucun istifade edilir Money 1955 Ictimai Cins ve gender sexsiyyeti anlayislarini 1963 cu ilde ve Ralph Greenson bu sekilde teyin etmisdir Cins sexsiyyeti informasiya ve suurla baslar suurla ve ya suursuzca de tek bir cinsiyyete aid olunur Cins rolu adamin cemiyyetde sergilediyi davranislar xususile de diger insanlarla oynadigi rollarda Stoller 1968 Bir cox insanda fiziki ictimai ve gender sexsiyyeti bir uygunlasma icindedir Bu kesler mueyyen bir cinsiyyetin xususiyyetlerine sahibdirler ve medeniyyetlerinin de tesiriyle bu cinsiyyete uygun davranir ozunu o cinsiyyete aid kimi hiss ederler Bu keslere transcinsideyilir Bioloji ve ictimai cinsiyyet anlayisi ayri seckiliyi irelileyen illerde hem feminizm edebiyyati icinde hem de cinsiyyetini deyisdirmek isteyen insanlar ele alinmisdir Belelikle 1970 ci illerde Virginia Price transcinsianlayisini ortaya atmisdir Transcinsi bioloji cinsiyyetini deyisdirmeye yanasmayan transeksual eksine gender sexsiyyetini bioloji cinsiyyetine emel etmedikde oteri deyisdirmek isteyen insanlari izah eder Eslinde transcinsi anlayisinin istifadesi deyismis indiki vaxtda gender rolunu ya da gender sexsiyyetini cemiyyetin ona verdiyi rola uygun gelmediyi sebebiyle deyisdirmek isteyen kesleri teyin etmek ucun istifade edilmeye baslanmisdir Irsi qurulusa gore genderGonozomal kromozomal qurulusda Y xromosomu nun tapilib olmamasina gore adlandirilan cinsiyettir 44 XX kromozomlarina sahib bir ferd irsi olaraq disi gender etmekdedir 44 XY kromozomlarina sahib bir ferd irsi olaraq kisi gender etmekdedir Bunu da dollenme esnasinda atadan gelen sperma huceyresinin kromozomal strukturu X xromosomu mu Y xromosomu mu ehtiva etdiyi teyin eder Irsi cinsiyyeti teyin eden kisiden gelen gonozomal xromosomun X Y novudur Daxili artim orqanlarina gore genderDollenme sonrasi Y xromosomundaki testis teyin edici faktor TBF testis determinating factor TDF geni Testis helledici amil adli mehsulu sintez lemekte ve bu mehsul farklilasmamis andiferansiye gonadal qurulus ni testis istiqametinde farklilastirmaktadir Farklilasim Diferansiyasyon Bu faktorun olmamasi veziyyetinde farklilasmamis gender bezi over yumurtaliq disilik bezi ve testis kisilik bezi birden verilen ortaq ad over istiqametinde farklilasacaktir Testisler baslica androgen hormonu testesteron cixararlar Over baslica ostrojen hormonu cixararlar Mulleryen inhibe Ayirici Faktor MIF Duktal strukturlar dan Muller kanallari nin inkisafini manee toreden xayalarin sertoli huceyre sinden sintez hormonal qurulusdur Varliginda Muller kanallari nda inkisaf gozlenmez Wolf kanallari testesteronun da tesiriyle duktal strukturlar daxili artima orqanlari kisi istiqametinde inkisaf gostererler Yoxlugunda ise duktal strukturlardan Muller kanallarindan Fallop balonlari Dollenme balonlari rehm balonlari Tuba Uterina rehm uterus ve vajen in dolyolu 2 3 ust qisimi meydana geler Duktal strukturlardan over xarici qadin ic artima orqanlarinin ve testis penis xarici kisi artima orqanlarinin farklilasmasi testis sintez Muleryen inhibe edici faktor varligina yoxluguna asilidir Xarici gorunuse gore cinsiyyet adi verilen qurulusdan mense alarlar Bu qurulus yuksek derecede androjenik hormonlara meruz qaldiginda kisi tipi xarici artima orqanlarina ferqlileser Bu qurulus asagi derecede androjenik hormonlara meruz qaldiginda ise disi tipli xarici artima orqanlarina ferqlileser Xarici artima orqanlarinin farklilasmasi deyisik derecelerde androjenik hormonlara meruz qalmalarina bagli bir hadisedir Psixososial istiqametden genderAdamin ozunu ya da yasadigi cemiyyetin disi mi kisi mi olaraq gordugudur Bu da insanin ruhi inkisaf merheleleri nde mueyyen edilir Cins roluCins rolu bir medeniyyetde mueyyen bir cins ucun qebul edilen ve etibarli sayilan davranis formalaridir Diger bir deyisle bir ferdin oz gender sexsiyyetiyle uygun gelen ve bu sexsiyyetini ifade etmeye yarayan davranis formalaridir Indiki vaxtda adama verilen ictimai medeni gender roluyla bioloji elaqede rolunuz ferqini anlamaq ucun bioloji gender seks gender ve ictimai cinsiyyet gender anlayisi sosiologiya ve psixologiya sahelerde ferqli iki anlayis olaraq ele alinmisdir Cemiyyetde cinsiyyetin rolu Ictimai Cins ictimailesme prosesi ve ferd in yasadigi cemiyyet icerisinde elde etdiyi cinsiyettir Bu anlayis ilk defe 1972 ci ilde istifade edilmisdir Dogusdan elde edilen bioloji cinsiyyetin tam tersi xususiyyetler gosterer Qadin ve kisinin cemiyyetde boynuna goturdukleri rollarin cox vaxt medeniyyet terefinden teyin olundugunu izah eder ve bu sebeble de deyise biler oldugunu soyleyer Toplumsal cinsiyyet rollari cemiyyetlerin sosial iqtisadi ve medeni qurulusundan tesirlendiyi ucun buna uygun mexanizmler de cixarar Bu mexanizmler de cemiyyetin sertlerine gore zamanla deyisiklik gosterer Gender rollarin medeni olcusu cox genis yelpik icinde formalasir Bu genislik icinde mueyyen basli ana Yonumler belirginlesse de medeni vezife paylanma imkanlarinin az qala butunu bir yerde ve mueyyen bir zamanda tetbiq sahesi tapmisdir Bu gune qeder her medeniyyetde bir cinsiyyet rolu var olmusdur Bu rollarin her biri tarixi olaraq ortaya cixmis ve davamli deyismeye ugramislar Yalniz artima movzusunda qadin ve kisinin bioloji rollari 20 esr in ortasina qeder sorgulanmamistir lakin tibbin imkan teqdim etmesiyle birlikde bu bioloji rollar qismen deyismis ve bu movzuda muzakireler aparilmisdir Yalniz bu muzakireler cemiyyetin yalniz kicik bir kesimi mehdud qalmisdir Toplumsal cinsiyyet rollarinin en bilindik sekli kecmis esrlerde Qerbde gederek sorgulanan ve deyisen heteronormatif ve ataerkil Roller Enenevi rollar kisi ve qadin olaraq bir birinden qeti bir sekilde ayrilan ve her iki cinsiyyete de dogusdan verilen gender rollarinin var oldugu iddiasindadir Bu rollar Kisi Aile reisi ve evin dolanisigindan mesul Colle olan bagi qurmada mesul Guclu mentiqle hereket eden cesur cinsi baximdan aktiv Qadinlara yeni besleyicidir derhal derhal hec bagli olmayan ovcular olaraq kisiler Qadin Kisiye bagli ve onun qorumasina mohtac Yoldasiyla ve ailesiyle olan elaqe de sosyalligi temin eden Gucsuz romantik mentiqle hereket etmeyen her zaman ozunden guzest veren cinsi baximdan passiv Ovculara mohtac Kurt provayder olaraq qadinlar 19 esr da ortaya cixan qadin hereketleri senaye inqilabi kimi siyasi deyisiklikler ve xususile de Dunya Doyusleri qadinin cemiyyetdeki movqeyinin deyismesini temin etmisdir Belelikle gender rolu mezmununda da cox ehemiyyetli deyisiklikler meydana gelmisdir Qadinin rolu kisilere nisbetle daha cox liberallesmistir Bu liberallasma qadinlara verilen imkanlarin kisilere gore daha cox olmasina getirib cixarmisdir Gender rollari enenevi rol dagilimi fikirine qarsi cixan ruh ve tebiet elmleri nin islerine ve arasdirma neticelerine da movzu olmusdur ve islerin neticesinde heqiqeten bir birinden qeti bir sekilde ayrilmis gender var olduguna dair subheler dogulmusdur Burada da transcinsi hereketler ve interseksualler liqanin ferqine catilmisdir Cins sexsiyyetiGender sexsiyyeti psixologiyada bir ferdin ozunu aid hiss etdiyi gender olaraq teyin olunar ve bu sexsiyyet ekseriyyetle ferdin bedensel xususiyyetleri ile elaqedardir Yeni bu anlayis ferdin ozunu yalniz disi ya da kisi olaraq qebul etmesi ile mehdudlasir Cinsi sexsiyyet gender sexsiyyetinden daha genis ehateli bir anlayisdir Ferdin cinsi meyllerini xarici gorunusunu ve bunlarin cemiyyet icindeki eks olunmasini da daxildir Bir adamin cinsiyyetini anlamaq colden asandir lakin cinsi sexsiyyetini anlamaq olduqca cetin ve murekkebdir Bu adamin hiss etdiyi daxili duygularla elaqedardir Doguldugu cinsiyyetden memnun olmayan sexsler transcinsi olaraq adlandirilar Diger bir deyisle bu adamda gender sexsiyyeti narahatligi vardir Bu narahatliq ferdin sahib oldugu cinsiyyetini memnun olmamasi cinsiyyeti haqqinda menfi fikirlere sahib olmasi ve bioloji cinsiyetiyle ictimai cinsiyyetinin uygunlasmadigi dusuncesinden ortaya cixar Bioloji cinsiyyetini narahat olan ferd cemiyyetde oz cinsiyetiyle elaqedar narahatliq yasar ve sehv beden icinde yasayir olduguna inanar Cinsi sexsiyyet pozuqlugu kicik yaslardan etibaren bu sekilde ozunu gosterir Kisi usaqlarin qizlara qiz usaqlarin kisilere meyl etmesi Qarsi cinsden oyun yoldasi secme Cinsi rolunu ictimai heyata uydurmadan cetinlik yasamasi Diger cinsiyyetde olma isteyi Adam her seye baxmayaraq cinsiyyetine alisamamissa ve bu cinsiyyetini kabullenememisse bu veziyyetde tetbiq olunacaq emeliyyat cinsiyyet deyisdirme emeliyyatidir Bu emeliyyatla beden istenilen gender sexsiyyetine benzedilir Bu sexslere de transeksual deyilir Cemiyyetdaxili cinsiyyet arasdirmalarinda gender problemleriIctimai Cins sosial ve medeni sertlere bagli cinsiyettir ve bu sebebden oteri de sosyokulturel bir meydana gelmedir Xususile ictimai cinsiyyet arasdirmalari bioloji ve ictimai gender arasinda sebebaxtarmanin soykenen bir bag oldugunu ve onlarin davamliliq seylerini redd eder Toplumsal cinsiyyet bir gender qurulusundan daha coxdur Burada insanlarin tipik kisi ve ya tipik qadin xususiyyetlerinden hansinda istirak etdiyi ve bu rollarin deyerleri ustun tutur Her seyden evvel qadin ve kisinin oz baslarina cemiyyetdeki rollarinin nece oldugunu ve bunlari nece qiymetlendirdiklerini behs eder Bu baximdan numune olaraq bir terefden bioloji cinsiyyetine tebieti gereyi ehemiyyet verib diger terefden de mueyyen bir ictimai seqmente aid olub oz ictimai deyerini meydana getirmis qadinlar ele alina biler Bu cur ictimai cinsiyyet ictimai menalari muxtelif formalarda aciqlana biler Bir cemiyyetdeki gender ve bu cinsiyyetin deyeri orada basqin olan guc deyerlerine baglidir Belelikle anaerkil bir cemiyyetdeki gender problemi ataerkil toplumdakinden az cox ferqlidir deye bilerik cunki kisilik ve qadinliq anlayislari her medeniyyetde ferqli qiymetlendirilir Bu qiymetlendirmeler uzerine oz ozune inkisaf eden ictimai haqq ve cixar anlayislari mueyyen edilir Her ferd ictimailesme sertlerinin tesiriyle bu rollarin ve anlayis ferqliliyinin normal oldugunu hiss eder Bioloji ve ictimai cinsiyyet anlayisina tenqidi yanasmaBioloji ve ictimai cinsiyyet anlayislarinin ayri seckiliyi illerden beri var olan bir movzudur her seyden evvel bu ayri seckilik 60 ci illerde sosial elmi feminizm muzakirelerinin merkezi halina gelmisdir Judith Butler ictimai ve bioloji gender arasindaki ayri seckiliyi qetilikle redd cunki bu ayri seckiliyi etmek hamisiyla sehv olar Eynile Dekart in dualizm felsefesinde oldugu kimi Onun fikirine gore beden ve zehin bir yerde amma bir birinden musteqil sekilde var olmuslar Ictimai ve bioloji ayri seckilik Dekart in beden ve zehin ikilisini oldugu kimi insanlarin Bioloji cinsiyyetden meydana geldiyini soyleyer Bu da demekdir ki insanlar ozlerine dogusdan verilen seks cinsiyyetini ve bedenlerinden meydana gelerler Ictimai cinsiyyetlerine meydana geldiyini soyleyer Yeni adamin ictimai cinsiyyeti bedeninden bagimsizca sece cinsiyettir Yalniz Butler a gore toplumsal cinsiyyetin yaninda bioloji gender de subheli bir realliq ve bedenin medeni serh Toplumsal cinsiyyet mezmununda yasanilabilecek seyler insan bedeninin sahib oldugu imkanlara baglidir Onsuz da bu imkanlar da yeniden medeni yollarla serh olunar HeteronormatiflikHeteronormatiflik heteroseksual ligi ictimai norma kimi qebul eden bir gorusdur Bu terifden yola cixaraq bu ikili gender sistemine bagli gelinen netice bu sistemin icinde ferdin bioloji cinsiyyetinin gender sexsiyyetinin gender rolunun ve seksual yonumunun her ferdde eyni olmasidir Bu anlayis Queer isleri ve Queer nezeriyyelerinde istifade edilen bir termindir Queer heteroseksualligin ictimai norma olaraq tenqid eden Escinsiligin de meyl gosteren bir yanasmadir Queer nezeriyyesinin ictimai cinsiyyet arasdirmalarinda ne olcude qebul edildiyini arasdirmalarla bu nezeriyyeni serik gore bilerik Border 1 cellpadding 2 Heteronormatif cemiyyet modeli Cins xususiyyeti Cins sexsiyyeti Davranis Seksual yonum valideyn ailedeki rol Qadin disili disili disili Kisi partneri arzulama Ana Kisi catil catil catil Qadin partneri arzulama Baba Bunun yaninda heteronormatiflik ictimai bir nizam sistemidir Eslinde her ferd heteroseksual qurulusda dunyaya gelir Bu sebeble cemiyyetde heteroseksual yanasmalar soz movzusudur bu da cemiyyetin qaydalarinda istirak alir Qisacasi heteroseksualligin inkisafi sorgulanmaz ve arasdirilmaz O icinde butun normalarin olculduyu bir standartdir Buna qarsi meselen Freud her insanda prinsipial olaraq cox quruluslu bir azginliq nezerde tutmusdur qisacasi her kese cox layli cox olculu ve tek istiqametli olmayan bir qarsi cins merkezli cinsilik atfetmistir Bu nizam yalniz insanlarin birlikde heyata anlayislarini meselen deki bolunmeler ve ya tek yoldasli bir Esqdeki basqinliq bicimlendirmez eksine butun dunya gorusunu teyin eder meselen medeniyyet tebiet qadin kisi kimi ikili modellerin strukturlari Heteronormatiflik butun ehemiyyetli ictimai ve medeni sahelerinde bunun yaninda ferdleri de icine alan bir sistemdir Basqa medeniyyetlerin arasdirma ve tanimlarina gore de heteroseksualliq saglam bir bedene sahib olmaqdir Bu sistem qetilikle bu goruslerin qebuluna yer vermez Interseksuallik hem kisiye xas hem de qadina xas gender xususiyyetine sahib ferdler Homoseksualliq eyni cinsden ferdler arasindaki elaqe Biseksualliq Cinsi istiqametden meyli hem oz cinsine hem de qarsi cinsine donuk ferd defeden duyulan cinsi hezz Cinsi baximdan terefsiz cinsiliye elaqesi olmayan ferd oz doguldugu cinsiyyete uymadigina inanib ozunu basqa cinsiyyete aid hiss ferd birden cox adama asiq olma veziyyeti Bu sistem yuxaridaki kateqoriyaya daxil olan ferdleri tamamile cemiyyetden inkar etmir Onlara qarsi dozumluluk de gostermekdedir lakin bunun ucun ferdler cemiyyetin normalarina emel etmeli ve cemiyyetde goze carpmamalidirlar Yalniz bu da unudulmamalidir ki bir normu cemiyyetde yerlesmesi ucun zidd normalara da ehtiyaci vardir Menfi ictimai rey ve AssimlasiyaCemiyyet sistemiyle ayri dusen ve bu sistemin qebul etmediyi duygu ve davranislar gozlenilmez bir veziyyeti dogura biler ve cox vaxt bu duygular icindeki ferd cemiyyet xaricine itilmeye meruz qala biler Birini qaralamaq ve ya onun etibarini sarsitmaq yalniz ferdin ozune zerer vermekle qalmaz eyni zamanda insanlarla olan elaqesine ve cemiyyetdeki sablon dusuncelerin zerer gormesine de sebeb ola biler Stigmalar normalligin serhedini ceken isareler kimidir ve bu isareler icinde ictimai sapmalar gostererek nizami sarsida sahelerinde isarelerdir Stiqma muddetini ERVING Goffman umumi bir ictimai proses olaraq terifler Ona gore cemiyyete istirak etmek isteyirikse cemiyyet terefinden desteklenmeyen seyleri de ele almaliyiq Ervin Goffman in bu sozu cemiyyetde var olan umumi kecer normalarin davamliligi saglanabilsin deye reallasmayan norma gozlemelerine bir reaksiya xususiyyetindedir Mohurlenir ferd sexsiyyetini sergileyememesine baxmayaraq sexsiyyetini yene de cemiyyetden almisdir Bu dusunce ferdin ozune inam deyerlerini sarsidacaq xususiyyetde ola biler Bu veziyyet daha da kotulesirse ferd cemiyyetdeki butun menfilikleri qisqirtmaga daha da meylli olar Heteronormatif bir cemiyyetde interseksualler homoseksuallar ve transcinsiler assimilyasiya edilmeye calisilar Interseksuallik ana Interseksuallik Interseksualler ferdler her iki cinsiyyetin xususiyyetine malikdir Interseksuallik irsi gonadal gender bezlerine esasinda hormonal ve anatomik qurulusdaki farklilasmadan qaynaqlanabildigi kimi daha bir cox ferqli sebebi ve tesirleri de ola biler Yalniz Almaniyada texminen 100 000 interseksualler olan insan vardir Bunlarin coxunda interseksualler veziyyetleri teyin olunmasi mumkun oldugu olcude bir cinse aidiyyet teyin etmesi edilmisdir Bu kesler bedenini cinsiyyetine uydurmaq ve usaqlardan da bunun sebebini saxlamaq ucun tibbi mudaxileye ehtiyac duya bilerler Agir lar aile hekim muellim ve s usaq ucun ferdin elde etdiyi cinsiyyete uygun davranmasi ehtiyacini dogura biler Bu reaksiyalarin gederek artdigi Avropa ve Simali Amerikada gunumuze qeder gelen standart bir prosedurdur Ferd mutleq iki cinsiyyetden birinde qerar qilmalidir Bu teskilati ve mueyyen qaydalarin meselen dogum qeydi pasport ve s hokm surduyu sistemde ferdin iki cinsiyyeti de secmeme kimi bir imkani yoxdur Interseksuallik hermafrodit Erdisilik ya da seks cinsiyyeti narahatligi bir ferdin genetik xromosom anatomik ve ya cinsi orqani sebebiyle ve ya hormonsal baximdan hormonlarinin nisbeti sebebiyle disil ve ya catil hansi cinsiyyete aid oldugu mueyyen olmadigi veziyyetdir Bu cur insanlar interseksualler hemafrodit ve ya erselik olaraq adlandirilar Bu anlayis 1916 ci ilde genetik Richard Goldschmidt terefinden ortaya atilmisdir O bu cox istiqametli fenotipik xususiyyetleri ekseriyyetle de ikiterefli kromozomsal sertleri bir sebebe dayandirip aciqliga qovusdurmaq istemisdir Indiki vaxtda hem hermafrodit ve sozde hermafrodit hem de Interseksuallik seks cinsiyyeti narahatligi istifade edilen yeni bir tibb termini olaraq istifade ediler Bu xestelik DSD ingilizce Disorders of sex development cinsiyyeti mueyyen olmayan insanlari tanimaqda istifade ediler Gey ve lezbiyanlar ana Homoseksualliq Her ne qeder qerb cemiyyetleri gay ve lezbiyenlerin bagli dusunce terzlerini deyisdirme muddeti icinde olsalar da bu terz davranislar hele ictimai baximdan tesdiqlenmemekden Meselen heteroseksuallikte ferd partnerinin heteroseksual sexsiyyetine bagli xususi heyatina zerer vermeden danisa biler Buna qarsi escinsi bir elaqe haqqinda konusulursa burada bir cox adama gore xususi heyat ve seks heyatinin serhedleri asilir Bunun sebebi de cemiyyetlerin heteroseksual qurulusda olmasi bu qurulusdan oteri da lezbiyen ve gayler cemiyyetde qismen gorunmez olmalaridir Xususile de ozlerini qismen de olsa gizlemek mecburiyyetinde olduqlari is sahelerinde Eger homoseksual davranislar her hansi bir cemiyyetde en azi goz qarsisinda yasanan ictimai sahede gizlenmezse gayler gercek bir kisi olmadigi eksine agir basan disil xususiyyetlere sahib oldugu ayrica lezbiyen ve gay elaqelerinde kisilerden birinin aktiv ve qadinlardan birinin de oldugu dusunuler Bu sebeble cinsiyyet deyisdirme emeliyyatina cetinlik cekerler Bu veziyyetin irelilediyi bezi sertlerde lezbiyen ve gayler cinsiyyet deyismesi meslehetdir 1960 1970 ci illerin Avropa ve Simali Amerika si ya da aktual bir numune olaraq emeliyyatin tek cixar yol oldugu Iran hetta buna cetinlik cekerler 1980 1990 ci illerin Cenubi Afrika si Coxu qerb olkelerinde homoseksualliq huquqi olaraq artiq teqib edilmir Bezilerinde ise birlikde yasayan homoseksual evliliye tesviq edilir meselen Ispaniya ve ya en azi Almaniyadaki kimi qeyde kecirilen elaqeler cercivesinde bu ferdlerin elaqeleri qaydalara baglanir Lezbiyen ve gay cutlerin ovladliq elde etmesi de az qala her Avropa olkesinde buna Amerika da daxil qadagan edilmisdir Buna qarsi bu dovletler terefinden imzalanan Avropa Surasi ve Avropa Birliyi terefinden uygun gorulen tedbirler 2004 ve 2007 ci illerde Avropa Birliyine qebul edilmis Serq Avropa Dovletleri terefinden qanuna zidd qebul edilir ve gormemezlikden gelinir Bu dovletlerde gayler beraberliyi soz movzusu olmamaqla birlikde bir qisimi de dovlet terefinden ayri seckiliye ugramaqdadir xususile Polsa Ruminiya ve Baltik olkeleri Homoseksualligin hele qati bir sekilde qadagan edildiyi Islam ve Afrika olkelerinde bu cur munasibetler qanunlar cercivesinde edam cezasina qeder gedilmis ve qabaqcillar bununla elaqedar yeni cinayet qaydalar da cixarmislar Transgender ana Transgender Bu cur davranislar narahatliq olaraq gorulmekde gender sexsiyyeti narahatligi olkeye ve caga gore transgenderlar umumiyyetle psixiatrik teskilatlara yatirdilmis nadir olaraq da olsa hebsxanaya gonderilmis ve ya heyat huquqlari ellerinden alinmisdir Son yasanan bir hadisede ise bu cur davranislar edam cezasiyla tehdid edilmis Seudiyye Erebistani ve transgenderlarin qatillerinin arxasina dusmek ve onlari muhakime heqiqeten redd edilmisdir Bele hadiseler son illerde medianin hesabatlarindan da teqib edilmekdedir Heteronormatif cemiyyetimizde transgenderlarin siniflandirmalarina transeksual deyilir Bu cur transgender davranislar gizledilmez ve bastirilmazsa bu sistemin uygun gorulduyu ve gender deyismesine icaze verildiyi ferz ediler Praktik NeticeBioloji cinsiyyetin gender sexsiyyetinin gender rolunun ve seksual yonumleri beraber gorulmesi praktikada butun sexsler ucun hetta bu kateqoriyalarin hec birinde istirak etmeyen ferdler ucun bele ehemiyyetli tesirleri vardir Tecrubede cemiyyet ve ferdler de ozune yaxin hiss etdiyi adamla deyil mueyyen bir ferdle mueyyen bir gender ve bir davranis formasi sergilemesi lazim oldugundan yola cixar Bu qaydaya uygun olaraq da yetisdirilerler Genc kisilerden qizlara maraq gostermeleri ve catil rollarini yerine yetirmeleri gozleniler Bundan oteri kisilere yalniz catil rol numuneleri gosterilir Qiz lara elaqesi olmayan homoseksual kisiler ya oyrediler ya da artiq onlara yaxsi gozle baxilmaz Ferd in sapma lari meselen korpelerle oynayan bir oglan qebul edilmez ve bu sapmalari duzeltme gereyi duyulur Cemiyyetin gozlemelerinden sapmalar gostererek oz duygularini yasayan adam cox vaxt ozunu tek hiss eder Bu kesler cemiyyet sal temenna olan bagliliqdan xilas olmaq ucun oz icinde ehemiyyetli addimlar atmasi lazimdir Http de wikipedia org wiki Heteronormativit olu kecid C3 A4t Kaynak Bioloji ve tibbi yanasmalarInterseksuallik ile Transcinsi ve Transeksualligin ferqi Transcinsi ve Transeksual anlayislarini interseksualler anlayisindan tehlil inirlandirirsak Transcinsi ona verilen cinsiyyetin sehv ve ya qeyri kafi oldugunu hiss ve ya bu gender formalarini yeni gender kateqoriyalarini basdan redd eden ferddir Bezi interseksualler transcinsidir Kimi teskilatlarda transeksual interseksuallerle birlikde calissa da bir cox ortaq noqte gorulduyu ucun diger interseksualler transcinsilerle birlikde isi redd ederler Transeksual ferdler bioloji baximdan mueyyen bir cinsiyyete aid olsalar da ozlerini basqa cinsiyyete aid hiss ederler Transeksualligin tibbi diaqnozunda interseksuallik resmi ayriliq meyarlari olaraq ele alinar Interseksualligin diaqnozu aralarinda xromosom analizinin de istirak etdiyi muxtelif arasdirmalar neticesinde qoyula biler Bununla birlikde interseksualler oldugunun ferqinde olmayib cinsiyyetini deyisdiren interseksualler ferdler bu sebebden oteri tibben ve qanuna transseksual qanunlari qisaca TSG transseksual ferdler kimi reftar gorerler Sebebleri Kromozomsal deyismeler Artima orqanlarindaki deyismeler Hormonal deyismeler Anatomik deyisiklikler Interseksualligin bir cox sindrom u subut tek bir sebebden meydana gelmez Eksine burada bir cox faktor birlikde rol oynamaqdadir Interseksualligin sixligi son derece ferqli qiymetlendirilir Bir ferdin interseksualler olub olmadigini anlamaq ucun hormon analizinin daxil oldugu detalli bir tibbi arasdirma lazimlidir Bu cur bioloji musahideler fenler icinde de tenqid Bu da sayilan bir cox faktorun gender inkisafinda tesiri oldugunu subut edir Cins inkisafi cinsiyyetin ferdi ve cox istiqametli olaraq ozune nece istiqamet verdiyinin Interseksuallik ve seks xesteliyiyle elaqedar bu cur tesbitler qiymetlendirmede bir olcu deyerinde olan biseksuallikten dogan patoloji xesteliklerdir Eyni zamanda bir cox interseksualler ferd bioloji tesnif interseksualligin bir xestelik olaraq qiymetlendirilmesini ve zorla tetbiq olunan mualice usullarini tenqid etmekdedir Muveffeqiyyetsiz tibbi gender tesbiti sinaqlari Bir cinsiyyetin tibben deyisdirile nezeriyyesi indiki vaxtda cinsiyyet deyisdirme ameliyatlariyla ya da cerrahi emeliyyatlarla heyata kecirilir Bunlar artima orqaninin kesilerek normal bir qadin orqani boyukluyunde xususile klitoris kucultulerek genc suni vaginanin edilmesi ve ya bir birine bagli olan zidd xromosomlarin deyisdirilmesi ile edilen hadimlastirma cixmalaridir Tibbi mudaxileler bezen uzun davamli elave mualiceleri de teleb ede biler Bu hormon mualicesinin yaninda genc suni vajinayi da maraqlandiran bir movzudur cunki bu en azindan beden inkisafini tamamlayana qeder genislendirilmelidir Meselen yasli interseksualler insanlarin tibbi teqibler bu ana qeder yapilmamaktaydi Bu sebebden oteri da Gerontoloji yasliliq elmi suni vaginanin qaygi ve ya hormon mualicesinde eleyhdar hormonlarin istifadesi ve dozajina bagli hele bir melumat vermemisdir Insan cinsiyyetinin tibbi usullarla tesbit edile bileceyi iddiasi bu usullarin qisa suren hessasligi yene qisa ve ya uzun suren fiziki ve psixoloji lari ve buraxacagi qalici ziyanlar dusunulmeden ortaya atilmaqdadir Coxu interseksualler aci veren emeliyyatlarin fiziki zererini cekmekde Meselen kiciltme sebebiyle hessasligini itire yaxsilasan bir orqan xeberdar agriya yol aca biler ya da erken yaslarda edilen vajina ferd inkisafini tamamlayana qeder genislendirilmesi gereye biler Eleyhdar xromosomlu mualicesi tetbiqiyle birden cox maddeler mubadilesi pozuqlugu da ortaya cixa biler Gunumuze qeder edilen tetbiqlerde yasanan bir basqa cetinlik da elaqedar sexslerin kromozomsal cinsiyyetine bagli bilgilendirilmemesi ve belelikle sehv tibbi mualicelerle meselen ozunde na sahib olmasina baxmayaraq xestelik sigorta teskilatin kartinin qadin cinsiyyetini yazilmasi coxu defe ehemiyyetli senedlerden mehrum buraxilmasidir Menbehttps tr wikipedia org wiki Cinsiyet