Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Canbağça — Gürcüstan Respublikasının Aşağı Kartli mxaresinin Başkeçid rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd. Osmanlı İmperiyası zamanında hazırkı Türkiyə Cümhuriyyəti ərazisindən Zaqafqaziyaya köç edərək Başkeçid bölgəsində məskunlaşmış və Rusiya İmperiyası təbəliyini qəbul etmiş etnik urumlar tərəfindən 1830-cu ildə salınmışdır. 1 yanvar 2010-cu il vəziyyətinə görə Qaşqatala kənd inzibati-ərazi dairəsinə daxildir.
| Canbağça kəndi gürc. სოფელი გორა (sopeli qora) | |
|---|---|
| გორა | |
| Ölkə | Gürcüstan |
| Rayon | [[Başkeçid]] |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.355 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Telefon kodu | +995 (360) |
| Poçt indeksi | 1715 |
| | |
Coğrafiyası
Canbağça kəndi Alagöz dağ silsiləsinin sona çatdığı, Trialet dağ silsiləsinin başladığı ərazidə yerləşir. Kənd inzibati-ərazisinə daxil ən hündür məntəqə Qaraqatlıq zirvəsi adlanır, bu məntəqənin okean səviyyəsindən hündürlüyü 2000 metrdən çoxdur. Qaraqatlıq zirvəsi kənddən 2.5 km uzaqlıqda yerləşir. Qaraqatlığın ətəkləri subalp çəmənlikləri ilə örtülüdür. Kəndin aşağı qismi meşələrlə əhatəlidir. Meşələr çox sayda ağac növləri (qoz, fındıq, böyürtkən, yabanı alma, armud, palıd, fıstıq, vələs, göyrüş, cökə, akasiya, söyüd, alça, yemişan, əzgil və sairə) ilə zəngindir. Sərt iqlimi şəraiti olduğu üçün kənd ərazisində soyuq dövr adətən 180-200 sutka davam edir.
Tarixi
Kənd yerləşən ərazidə onun salınma tarixinədək yaşayış məntəqəsi olmamışdır. 1823-cü ildə azərbaycanlı kəndi Qamışlı ilə hazırkı Canbağça kəndi arasında, Dambuluq adlanan yerdə urum əsilli ovçulardan (yalnız kişilər) ibarət üç çadır quruldu. Bu çadırlara daha bir neçəsinin də əlavə olunması ilə şikar ehtiyyacdan artıq olduğundan ticarət etməyə qərar verən urum ovçular 1827-ci ildə çadırları hazırda Canbağça kəndi yerləşən əraziyə köçürdülər. Beləki, bu ərazi Osmanlı ərazisinə gedən karvan yoluna olduqca yaxın idi. Ancaq ticarətin tədricən zəifləməsi ilə ovçular tədricən peşələrini dəyişərək əsasən kömür düzəltməyə başladılar. Qazncın artması ilə ailələrini də yanlarına gətirəm ovçular 1830-cu ildə burada çadırlardan imtina edərək evlər tikmiş və dövlətin də icazəsi ilə Canbağça adlı kənd salmışdırlar. Tədricən kənd əhalisi Qars ətrafı və Trabzon bölgəsindən gələn əhali hesabına artmış, ingilislərin 1845-ci ildə yaxınlıqda mis hasilatı ilə məşğul olan karxana yaratması ilə kənd çiçəklənmə dövrünə qədəm qoymuşdur. 1847-ci çar hökumətinin Zaqafqaziya canişininin əmri ilə kəndin adı dəyişdirilərək Mis-Mədən adlandırıldı. Bu adlanma Gürcüstanda sovet hökumətinin təşkili ilə 1921-ci ildə dəyişdirilmiş və kənd Carayer adlandırılmışdır. 1947-ci ildə həyata keçirilmiş dəyişiklikdən sonra kənd Qora adlanmaqdadır. Qora (gürc. გორა) gürcü dilindən tərcümədə "təpə" mənasını ifadə edir.
Əhalisi
1886-cı ildə ailələr üzrə aparılmış siyahıyaalmaya əsasən Tiflis quberniyası, Borçalı qəzası, Trialeti şöbəsi, Hamamlı kənd cəmiyyəti tərkibinə daxil olan Carayer kəndində 11 evdə pravoslav xristian olan urumlardan ibarət 105 nəfər (55 nəfəri kişilər, 50 nəfəri qadınlar) əhali yaşayırdı.
Kənd əhalisi kirəmit dam örtükləri olan bir-birindən xeyli aralı evlərdə yaşayırlar. Hazırda əksər evlər urumların kənddən kütləvi köçü ilə əlaqədar boş qalmışdır. Belə ki, kənddə 1948-ci ildə 127 evdə 730 nəfər, 1975-c ildə 93 evdə 84 ailədə 325 nəfər əhali yaşayırdı, qalan evlər boş qalmışdı. Kəndə azərbaycanlıların ilkin yerləşməsi XIX əsrin 40-50-ci illərinə təsadüf etməkdədir. Azərbaycanlılarla qohumluq əlaqələri quran urumlar demək olar türk mədəniyyətinin tam anlamda daşıyıcıları sayıla bilərlər. Dini mərasimləri çıxmaqla bütün adətlər, mətbəx, toy adətləri və sair Ahısqa türklərinə eləcə də azərbaycanlılara olduqca yaxındır. Əvvəllər kənd əhalisinin mütləq əksəriyyətini urumlar təşkil etsə də onların kənddən köçü ilə azsaylı azərbaycanlı əhalinin nisbəti artmaqdadır.
17-24 yanvar 2002-ci il Ümumgürcüstan əhali siyahıyaalınmasına əsasən kənddə yaşayan 38 nəfər əhali 47 %-i azərbaycanlılardan, 47 %-i isə urumlardan ibarətdir.
1 yanvar 2010-cu il tarixinə olan rəsmi təxminə əsasən kənddə 44 nəfər əhali yaşayır.
İqtisadiyyat
Kənd əhalisi tarixən ovçuluq, kömür istehsalı, mədən hasilatı, maldarlıq və qismən əkinçiliklə məşğul olmuşdur. Sovet dövründə əhali əsasən maldarlıqla məşğul olsa da XX əsrin 70-ci illərində əkinçiliyin ekstensiv yolla inkişafına çalışılmışdır. Torpaqdan istifadənin düzgün həyata keçirilməməsi ilə əlaqədar olaraq 350 hektar torpaq yarasız hala gəlmişdir. Qalan əkinə yararlı 50 hektar torpaqda isə əkin ildən ilə azalmış hazırda isə demək olar ki bir neçə hektar əkin sahəsi çıxılmaqla yox dərəcəsindədir.
İstinadlar
- http://census.ge/en/home.
- http://www.gpost.ge.
- დმანისის მუნიციპალიტეტის თვითმმართველობის ვებ გვერდი: დმანისის მუნიციპალიტეტის ინფრასტრუქტურის განვითარების პროგრამა 2010 წელი 2014-06-22 at the Wayback Machine
- Свод статистических данных о населении Закавказского края, извлеченных из посемейных списков 1886 г.. Изд. по распоряжению главноначальствующего гражд. частью на Кавказе Завкавк. стат. ком. - 1893
- National Statistics Office of Georgia: 2002 წლის სოფლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები 2018-09-28 at the Wayback Machine
- The European Centre for Minority Issues Caucasus: Jonathan Wheatley. Obstacles Impeding the Regional Integration of the Kvemo Kartli Region of Georgia 2013-11-12 at the Wayback Machine. ECMI Working Paper #23. February, 2005
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Canbagca Gurcustan Respublikasinin Asagi Kartli mxaresinin Baskecid rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Osmanli Imperiyasi zamaninda hazirki Turkiye Cumhuriyyeti erazisinden Zaqafqaziyaya koc ederek Baskecid bolgesinde meskunlasmis ve Rusiya Imperiyasi tebeliyini qebul etmis etnik urumlar terefinden 1830 cu ilde salinmisdir 1 yanvar 2010 cu il veziyyetine gore Qasqatala kend inzibati erazi dairesine daxildir Canbagca kendi gurc სოფელი გორა sopeli qora გორა41 15 09 sm e 44 17 40 s u Olke GurcustanRayon Baskecid Tarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 1 355 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 11 nef 2014 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 995 360 Poct indeksi 1715Xeriteni goster gizle Canbagca kendi gurc სოფელი გორა sopeli qora CografiyasiCanbagca kendi Alagoz dag silsilesinin sona catdigi Trialet dag silsilesinin basladigi erazide yerlesir Kend inzibati erazisine daxil en hundur menteqe Qaraqatliq zirvesi adlanir bu menteqenin okean seviyyesinden hundurluyu 2000 metrden coxdur Qaraqatliq zirvesi kendden 2 5 km uzaqliqda yerlesir Qaraqatligin etekleri subalp cemenlikleri ile ortuludur Kendin asagi qismi meselerle ehatelidir Meseler cox sayda agac novleri qoz findiq boyurtken yabani alma armud palid fistiq veles goyrus coke akasiya soyud alca yemisan ezgil ve saire ile zengindir Sert iqlimi seraiti oldugu ucun kend erazisinde soyuq dovr adeten 180 200 sutka davam edir TarixiKend yerlesen erazide onun salinma tarixinedek yasayis menteqesi olmamisdir 1823 cu ilde azerbaycanli kendi Qamisli ile hazirki Canbagca kendi arasinda Dambuluq adlanan yerde urum esilli ovculardan yalniz kisiler ibaret uc cadir quruldu Bu cadirlara daha bir necesinin de elave olunmasi ile sikar ehtiyyacdan artiq oldugundan ticaret etmeye qerar veren urum ovcular 1827 ci ilde cadirlari hazirda Canbagca kendi yerlesen eraziye kocurduler Beleki bu erazi Osmanli erazisine geden karvan yoluna olduqca yaxin idi Ancaq ticaretin tedricen zeiflemesi ile ovcular tedricen peselerini deyiserek esasen komur duzeltmeye basladilar Qazncin artmasi ile ailelerini de yanlarina getirem ovcular 1830 cu ilde burada cadirlardan imtina ederek evler tikmis ve dovletin de icazesi ile Canbagca adli kend salmisdirlar Tedricen kend ehalisi Qars etrafi ve Trabzon bolgesinden gelen ehali hesabina artmis ingilislerin 1845 ci ilde yaxinliqda mis hasilati ile mesgul olan karxana yaratmasi ile kend ciceklenme dovrune qedem qoymusdur 1847 ci car hokumetinin Zaqafqaziya canisininin emri ile kendin adi deyisdirilerek Mis Meden adlandirildi Bu adlanma Gurcustanda sovet hokumetinin teskili ile 1921 ci ilde deyisdirilmis ve kend Carayer adlandirilmisdir 1947 ci ilde heyata kecirilmis deyisiklikden sonra kend Qora adlanmaqdadir Qora gurc გორა gurcu dilinden tercumede tepe menasini ifade edir Ehalisi1886 ci ilde aileler uzre aparilmis siyahiyaalmaya esasen Tiflis quberniyasi Borcali qezasi Trialeti sobesi Hamamli kend cemiyyeti terkibine daxil olan Carayer kendinde 11 evde pravoslav xristian olan urumlardan ibaret 105 nefer 55 neferi kisiler 50 neferi qadinlar ehali yasayirdi Kend ehalisi kiremit dam ortukleri olan bir birinden xeyli arali evlerde yasayirlar Hazirda ekser evler urumlarin kendden kutlevi kocu ile elaqedar bos qalmisdir Bele ki kendde 1948 ci ilde 127 evde 730 nefer 1975 c ilde 93 evde 84 ailede 325 nefer ehali yasayirdi qalan evler bos qalmisdi Kende azerbaycanlilarin ilkin yerlesmesi XIX esrin 40 50 ci illerine tesaduf etmekdedir Azerbaycanlilarla qohumluq elaqeleri quran urumlar demek olar turk medeniyyetinin tam anlamda dasiyicilari sayila bilerler Dini merasimleri cixmaqla butun adetler metbex toy adetleri ve sair Ahisqa turklerine elece de azerbaycanlilara olduqca yaxindir Evveller kend ehalisinin mutleq ekseriyyetini urumlar teskil etse de onlarin kendden kocu ile azsayli azerbaycanli ehalinin nisbeti artmaqdadir 17 24 yanvar 2002 ci il Umumgurcustan ehali siyahiyaalinmasina esasen kendde yasayan 38 nefer ehali 47 i azerbaycanlilardan 47 i ise urumlardan ibaretdir 1 yanvar 2010 cu il tarixine olan resmi texmine esasen kendde 44 nefer ehali yasayir IqtisadiyyatKend ehalisi tarixen ovculuq komur istehsali meden hasilati maldarliq ve qismen ekincilikle mesgul olmusdur Sovet dovrunde ehali esasen maldarliqla mesgul olsa da XX esrin 70 ci illerinde ekinciliyin ekstensiv yolla inkisafina calisilmisdir Torpaqdan istifadenin duzgun heyata kecirilmemesi ile elaqedar olaraq 350 hektar torpaq yarasiz hala gelmisdir Qalan ekine yararli 50 hektar torpaqda ise ekin ilden ile azalmis hazirda ise demek olar ki bir nece hektar ekin sahesi cixilmaqla yox derecesindedir Istinadlarhttp census ge en home http www gpost ge დმანისის მუნიციპალიტეტის თვითმმართველობის ვებ გვერდი დმანისის მუნიციპალიტეტის ინფრასტრუქტურის განვითარების პროგრამა 2010 წელი 2014 06 22 at the Wayback Machine Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskogo kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Izd po rasporyazheniyu glavnonachalstvuyushego grazhd chastyu na Kavkaze Zavkavk stat kom 1893 National Statistics Office of Georgia 2002 წლის სოფლის მოსახლეობის აღწერის მონაცემები 2018 09 28 at the Wayback Machine The European Centre for Minority Issues Caucasus Jonathan Wheatley Obstacles Impeding the Regional Integration of the Kvemo Kartli Region of Georgia 2013 11 12 at the Wayback Machine ECMI Working Paper 23 February 2005