Camal Məhərrəm oğlu Əhmədov (1 yanvar 1928, Aşağı Əskipara, Qazax rayonu – 5 noyabr 1999, Bakı) — alim, Azərbaycan ədəbiyyatının tədrisi sahəsində görkəmli mütəxəssis, pedaqoji elmlər doktoru (1970), professor (1971).
Camal Əhmədov | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Aşağı Əskipara, Qazax qəzası, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (71 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Uşağı | |
Elm sahəsi | pedaqogika |
Elmi dərəcəsi | pedaqoji elmlər doktoru |
Elmi adı | professor |
Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universiteti (1945–1950) |
Həyatı və elmi fəaliyyəti
Camal Məhərrəm oğlu Əhmədov 1928-ci il yanvar ayının 1-də Qazax qəzasının Aşağı Əskipara kəndində anadan olmuşdur. 1935-ci ildə kənd orta məktəbinə getmişdir. 1945-ci ildə Şamxor rayonu Nizami adına Morul kənd məktəbini bitirərək Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olmuşdur. 1950-ci ildə universiteti müvəffəqiyyətlə bitirmiş, Bakının təhsil ocaqlarında əmək fəaliyyətinə başlamışdır.
1952-ci ildə əmək fəaliyyətini Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pedaqogika İnstitutunda (indiki Təhsil Problemləri İnstitutu) davam etdirmiş, Ədəbiyyatın tədrisi metodikası ixtisası üzrə aspiranturaya daxil olmuşdur. 1954-cü ildə "Orta məktəbdə Cəfər Cabbarlının həyat və yaradıcılığının öyrənilməsi üsulları" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək pedaqoji elmlər namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. Bu, Azərbaycanda ədəbiyyatın tədrisi metodikası sahəsində müdafiə olunmuş ilk elmi əsər hesab olunur.
1954–1967-ci illərdə Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Pedaqogika İnstitutunda ədəbiyyatın tədrisi metodikası üzrə baş elmi işçi işləmişdir. 1968–1999-cu illərdə elmi-pedaqoji fəaliyyətini Bakı Dövlət Universitetində "Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi" kafedrasında davam etdirmişdir. 1970-ci ildə "Azərbaycan ədəbiyyatının tədrisi tarixi (XIX əsrin sonu XX əsrin əvvəlləri)" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək pedaqoji elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1971-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin professoru elmi rütbəsini almışdır.
1998-ci ildə anadan olmasının 70 illiyi və elmi-pedaqoji fəaliyyətinin 50 illiyi qeyd edilmişdir.
Camal Əhmədov 1999-cu il noyabr ayının 5-də Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Elmi-pedaqoji fəaliyyəti
Pedaqoji elmlər doktoru, professor Camal Əhmədov həyatının yarım əsrdən çoxunu ümumiyyətlə ədəbiyyatın, xüsusən də Azərbaycan ədəbiyyatının tədrisi metodikasının elmipedaqoji əsaslarının hazırlanması və təcrübi bazasının formalaşdırılması kimi şərəfli bir işə həsr etmişdir. O, ədəbiyyatın tədrisi metodikasını həm ümumi nəzəri prinsiplərinin müəyyən edilməsi, həm də praktik olaraq metodiki biliklərin və vərdişlərin sisteminin yaradılması sahəsində əhəmiyyətli pedaqoji təlim yaratmaq vəzifəsini müvəffəqiyyətlə həyata keçirmişdir. Professor Camal Əhmədov çoxillik araşdırmalarında xüsusən Azərbaycan məktəblərində milli ədəbiyyatın tədrisi metodikasının tədqiqinə üstünlük vermiş, ümumi sovet ədəbiyyatı çərçivəsində olsa da, xalqın bədii təfəkkürünün təzahürləri kimi meydana çıxmış əsərlərin ölkənin yeni nəslinə mənimsədilməsinin üsulları və vasitələrinin diqqət mərkəzinə çəkilməsinə ardıcıl olaraq səy göstərmişdir.
Camal Əhmədov Azərbaycanda ədəbiyyatın tədrisinin metodikası ilə yanaşı, milli ədəbiyyatın tarixini də elmi şəkildə hərtərəfli surətdə öyrənib araşdırmış, bu sahədə mövcud olan milli pedaqoji ənənəni, təkamül proseslərini tədqiq edərək ümumiləşdirmişdir. Onun 1970-ci ildə "Azərbaycan ədəbiyyatının tədrisi tarixi (XIX əsrin sonu, XX əsrin əvv əlləri)" mövzusunda müdafiə etdiyi doktorluq dissertasiyası həmin problemə həsr edilmiş birinci tədqiqat işi kimi mühüm əhəmiyyət kəsb etmişdir. O, Azərbaycanda ədəbiyyatın tədrisi metodikası üzrə ilk elmlər doktoru olaraq ölkədə bu sahədə yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanması yollarında xidmət göstərmişdir.
Uzun bir dövr ərzində ədəbiyyatın tədrisi metodikası sahəsində dissertasiya müdafiə edən, kitablar və məqalələr çap etdirən müəlliflərin elmi rəhbəri, rəsmi opponenti, redaktoru və rəyçisi kimi professor Camal Əhmədov yeni nəslin formalaşmasında böyük bir missiyanı müvəffəqiyyətlə yerinə yetirmişdir. Müxtəlif illərdə orta və ali məktəblər üçün çap etdirdiyi dərslikləri, metodik vəsaitləri və məqalələri ilə o, ədəbiyyat dərsləri vasitəsilə vətənpərvər nəsillərin tərbiyə edilməsinin əsaslarını yaratmağa nail olmuşdur.
Camal Əhmədov ədəbi tənqid sahəsində də səmərəli fəaliyyət göstərmişdir və onun ədəbiyyatımızın bu və ya digər məsələlərinə dair 100-dən artıq məqaləsi çap olunmuşdur.
Professor Camal Əhmədovun elmi-pedaqoji fəaliyyətində uşaq ədəbiyyatı ilə əlaqədar məsələlərin öyrənilməsi də xüsusi bir istiqamətdir. O, ölkəmizdə uşaq ədəbiyyatı problemlərini ardıcıl və sistemli şəkildə araşdırıb ümumiləşdirən tanınmış tədqiqatçılardan biri olmuşdur. XX əsr Azərbaycan uşaq ədəbiyyatının ən mühüm ideya-sənətkarlıq xüsusiyyətləri, xüsusən də uşaq ədəbiyyatının tərbiyəvi mahiyyəti ilə əlaqədar mahiyyəti məsələlər Camal Əhmədovun əsərlərində özünün aydın və əsaslı elmi həllini tapmışdır.
Biblioqrafiya
Professor Camal Əhmədovun 2015-ci ildə Azərbaycan Milli Kitabxanası tərəfindən professor Kərim Tahirovun redaktorluğu ilə nəşr olunmuş biblioqrafiyası göstərir ki, 1950-ci, 1960-cı illərdə ilk yüksəkixtisaslı ədəbiyyat metodistinin onlarla kitabı, yüz əlliyə qədər elmi, elmi-publisistik məqaləsi çap olunmuşdur.
Əsərləri
- V–VIII siniflərdə ədəbiyyat tədrisi.- Bakı: [s.n.], 1961.- 149 s.
- Yazı təliminin bəzi.- Bakı: Azərtədrisnəşr, 1961.- 183 s.
- Ana dili: [ibtidai məktəbin dördüncü sinfi üçün].- Bakı: Azərtədrisnəşr, 1963.- 195 s.
- Dil ədəbiyyat dərslərində şagirdlərin sosialist vətənpərvərliyi və proletar beynəlmiləlçiliyi ruhunda tərbiyə edilməsi.- Bakı: Azərtədrisnəşr, 1963.- 58, [2] s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Azərtədrisnəşr, 1964.- 195 s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Azərtədrisnəşr, 1965.- 227 s.
- Dördüncü sinfin Ana dili dərsliyinə metodik göstərişlər.- Bakı: [s.n.], 1965.- 43 s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Maarif, 1966.- 226 s.# Orta məktəbdə ədəbiyyat tədrisi.- Bakı: Maarif, 1966.- H. I.- 291 s.
- Orta məktəbdə ədəbiyyat tədrisi.- Bakı: Maarif, 1966.- H. II.- 310,[2] s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Maarif, 1967.- 226, [2] s.
- Ədəbiyyat dərslərində bədii təhlil.- Bakı: Maarif, 1967.- 93, [3] s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Maarif, 1968.- 226, [2] s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Maarif, 1969.- 226 s.
- Ana dili: [4-cü sinif üçün].- Bakı: Maarif, 1970.- 226, [2] s.
- Azərbaycan ədəbiyyatının tədrisi tarixindən.- Bakı: Maarif, 1971.- 204 s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1973.- 261, [3] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1974.- 261, [3] s.
- VI sinifdə ədəbiyyat dərsləri: [müəllim üçün vəsait].- Bakı: Maarif, 1975.- 156 s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1975.- 261, [3] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1976.- 261, [3] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1978.- 259, [5] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif ].- Bakı: Maarif, 1978.- 259, [5] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1979.- 261, [3] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1980.- 261, [3] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1981.- 261 s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1982.- 259, [5] s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1983.- 259 s.
- Ədəbiyyat tədrisində bədii təhlil: [müəllimlər üçün metodik vəsait].- Bakı: Maarif, 1983.- 131 s.
- Ədəbiyyat: [oxu kitabı: 6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1984.- 259, [5] s.
- Ədəbiyyat: [6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1985.- 228 s.
- Uşaq və zaman.- Bakı: Yazıçı, 1986.- 164 s.
- Ədəbiyyat: [6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1987.- 228, [2] s.
- Ədəbiyyat: [6-cı sinif].- Bakı: Maarif, 1989.- 228 s.
- dəbiyyat: [7-ci sinif üçün dərslik].- Bakı: Maarif, 1990.- 228 s.
- Ədəbiyyat tədrisi metodikası: [Ali məktəblərin filologiya fakültələrinin tələbələri üçün dərslik].- Bakı: Bakı Universiteti nəşriyyatı, 1992.- 455 s.
İstinadlar
- Camal Məhərrəm oğlu Əhmədov: biblioqrafiya / Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Milli Kitabxanası; tərt. ed. M. Vəliyeva, S. Əsədova; ixt. red. və burax. məs. K. Tahirov; red. G. Səfərəliyeva.- Bakı: [s. n.], 2015.- 158, [2] s.
- Cəfərov, N. Böyük ədəbiyyat müəllimi / N. Cəfərov // 525-ci qəzet.- 2018.- 16 yanvar.- S.7.
Ədəbiyyat
- Salatın Əhmədli, Rövşən Babanlı. "Qazax mahalının alimləri" (ensiklopedik məlumat). "Günəş" nəşriyyatı. Bakı. 2017. 512 səh.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Camal Meherrem oglu Ehmedov 1 yanvar 1928 Asagi Eskipara Qazax rayonu 5 noyabr 1999 Baki alim Azerbaycan edebiyyatinin tedrisi sahesinde gorkemli mutexessis pedaqoji elmler doktoru 1970 professor 1971 Camal EhmedovDogum tarixi 1 yanvar 1928Dogum yeri Asagi Eskipara Qazax qezasi Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 5 noyabr 1999 71 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanUsagi Meherrem EhmedovElm sahesi pedaqogikaElmi derecesi pedaqoji elmler doktoruElmi adi professorTehsili Azerbaycan Dovlet Universiteti 1945 1950 Heyati ve elmi fealiyyetiCamal Meherrem oglu Ehmedov 1928 ci il yanvar ayinin 1 de Qazax qezasinin Asagi Eskipara kendinde anadan olmusdur 1935 ci ilde kend orta mektebine getmisdir 1945 ci ilde Samxor rayonu Nizami adina Morul kend mektebini bitirerek Azerbaycan Dovlet Universitetinin filologiya fakultesine daxil olmusdur 1950 ci ilde universiteti muveffeqiyyetle bitirmis Bakinin tehsil ocaqlarinda emek fealiyyetine baslamisdir 1952 ci ilde emek fealiyyetini Azerbaycan Elmi Tedqiqat Pedaqogika Institutunda indiki Tehsil Problemleri Institutu davam etdirmis Edebiyyatin tedrisi metodikasi ixtisasi uzre aspiranturaya daxil olmusdur 1954 cu ilde Orta mektebde Cefer Cabbarlinin heyat ve yaradiciliginin oyrenilmesi usullari movzusunda dissertasiya mudafie ederek pedaqoji elmler namizedi alimlik derecesi almisdir Bu Azerbaycanda edebiyyatin tedrisi metodikasi sahesinde mudafie olunmus ilk elmi eser hesab olunur 1954 1967 ci illerde Azerbaycan Elmi Tedqiqat Pedaqogika Institutunda edebiyyatin tedrisi metodikasi uzre bas elmi isci islemisdir 1968 1999 cu illerde elmi pedaqoji fealiyyetini Baki Dovlet Universitetinde Azerbaycan edebiyyati tarixi kafedrasinda davam etdirmisdir 1970 ci ilde Azerbaycan edebiyyatinin tedrisi tarixi XIX esrin sonu XX esrin evvelleri movzusunda dissertasiya mudafie ederek pedaqoji elmler doktoru alimlik derecesi almisdir 1971 ci ilde Baki Dovlet Universitetinin professoru elmi rutbesini almisdir 1998 ci ilde anadan olmasinin 70 illiyi ve elmi pedaqoji fealiyyetinin 50 illiyi qeyd edilmisdir Camal Ehmedov 1999 cu il noyabr ayinin 5 de Baki seherinde vefat etmisdir Elmi pedaqoji fealiyyetiPedaqoji elmler doktoru professor Camal Ehmedov heyatinin yarim esrden coxunu umumiyyetle edebiyyatin xususen de Azerbaycan edebiyyatinin tedrisi metodikasinin elmipedaqoji esaslarinin hazirlanmasi ve tecrubi bazasinin formalasdirilmasi kimi serefli bir ise hesr etmisdir O edebiyyatin tedrisi metodikasini hem umumi nezeri prinsiplerinin mueyyen edilmesi hem de praktik olaraq metodiki biliklerin ve verdislerin sisteminin yaradilmasi sahesinde ehemiyyetli pedaqoji telim yaratmaq vezifesini muveffeqiyyetle heyata kecirmisdir Professor Camal Ehmedov coxillik arasdirmalarinda xususen Azerbaycan mekteblerinde milli edebiyyatin tedrisi metodikasinin tedqiqine ustunluk vermis umumi sovet edebiyyati cercivesinde olsa da xalqin bedii tefekkurunun tezahurleri kimi meydana cixmis eserlerin olkenin yeni nesline menimsedilmesinin usullari ve vasitelerinin diqqet merkezine cekilmesine ardicil olaraq sey gostermisdir Camal Ehmedov Azerbaycanda edebiyyatin tedrisinin metodikasi ile yanasi milli edebiyyatin tarixini de elmi sekilde herterefli suretde oyrenib arasdirmis bu sahede movcud olan milli pedaqoji eneneni tekamul proseslerini tedqiq ederek umumilesdirmisdir Onun 1970 ci ilde Azerbaycan edebiyyatinin tedrisi tarixi XIX esrin sonu XX esrin evv elleri movzusunda mudafie etdiyi doktorluq dissertasiyasi hemin probleme hesr edilmis birinci tedqiqat isi kimi muhum ehemiyyet kesb etmisdir O Azerbaycanda edebiyyatin tedrisi metodikasi uzre ilk elmler doktoru olaraq olkede bu sahede yuksekixtisasli kadrlarin hazirlanmasi yollarinda xidmet gostermisdir Uzun bir dovr erzinde edebiyyatin tedrisi metodikasi sahesinde dissertasiya mudafie eden kitablar ve meqaleler cap etdiren muelliflerin elmi rehberi resmi opponenti redaktoru ve reycisi kimi professor Camal Ehmedov yeni neslin formalasmasinda boyuk bir missiyani muveffeqiyyetle yerine yetirmisdir Muxtelif illerde orta ve ali mektebler ucun cap etdirdiyi derslikleri metodik vesaitleri ve meqaleleri ile o edebiyyat dersleri vasitesile vetenperver nesillerin terbiye edilmesinin esaslarini yaratmaga nail olmusdur Camal Ehmedov edebi tenqid sahesinde de semereli fealiyyet gostermisdir ve onun edebiyyatimizin bu ve ya diger meselelerine dair 100 den artiq meqalesi cap olunmusdur Professor Camal Ehmedovun elmi pedaqoji fealiyyetinde usaq edebiyyati ile elaqedar meselelerin oyrenilmesi de xususi bir istiqametdir O olkemizde usaq edebiyyati problemlerini ardicil ve sistemli sekilde arasdirib umumilesdiren taninmis tedqiqatcilardan biri olmusdur XX esr Azerbaycan usaq edebiyyatinin en muhum ideya senetkarliq xususiyyetleri xususen de usaq edebiyyatinin terbiyevi mahiyyeti ile elaqedar mahiyyeti meseleler Camal Ehmedovun eserlerinde ozunun aydin ve esasli elmi hellini tapmisdir BiblioqrafiyaProfessor Camal Ehmedovun 2015 ci ilde Azerbaycan Milli Kitabxanasi terefinden professor Kerim Tahirovun redaktorlugu ile nesr olunmus biblioqrafiyasi gosterir ki 1950 ci 1960 ci illerde ilk yuksekixtisasli edebiyyat metodistinin onlarla kitabi yuz elliye qeder elmi elmi publisistik meqalesi cap olunmusdur EserleriV VIII siniflerde edebiyyat tedrisi Baki s n 1961 149 s Yazi teliminin bezi Baki Azertedrisnesr 1961 183 s Ana dili ibtidai mektebin dorduncu sinfi ucun Baki Azertedrisnesr 1963 195 s Dil edebiyyat derslerinde sagirdlerin sosialist vetenperverliyi ve proletar beynelmilelciliyi ruhunda terbiye edilmesi Baki Azertedrisnesr 1963 58 2 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Azertedrisnesr 1964 195 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Azertedrisnesr 1965 227 s Dorduncu sinfin Ana dili dersliyine metodik gosterisler Baki s n 1965 43 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Maarif 1966 226 s Orta mektebde edebiyyat tedrisi Baki Maarif 1966 H I 291 s Orta mektebde edebiyyat tedrisi Baki Maarif 1966 H II 310 2 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Maarif 1967 226 2 s Edebiyyat derslerinde bedii tehlil Baki Maarif 1967 93 3 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Maarif 1968 226 2 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Maarif 1969 226 s Ana dili 4 cu sinif ucun Baki Maarif 1970 226 2 s Azerbaycan edebiyyatinin tedrisi tarixinden Baki Maarif 1971 204 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1973 261 3 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1974 261 3 s VI sinifde edebiyyat dersleri muellim ucun vesait Baki Maarif 1975 156 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1975 261 3 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1976 261 3 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1978 259 5 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1978 259 5 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1979 261 3 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1980 261 3 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1981 261 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1982 259 5 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1983 259 s Edebiyyat tedrisinde bedii tehlil muellimler ucun metodik vesait Baki Maarif 1983 131 s Edebiyyat oxu kitabi 6 ci sinif Baki Maarif 1984 259 5 s Edebiyyat 6 ci sinif Baki Maarif 1985 228 s Usaq ve zaman Baki Yazici 1986 164 s Edebiyyat 6 ci sinif Baki Maarif 1987 228 2 s Edebiyyat 6 ci sinif Baki Maarif 1989 228 s debiyyat 7 ci sinif ucun derslik Baki Maarif 1990 228 s Edebiyyat tedrisi metodikasi Ali mekteblerin filologiya fakultelerinin telebeleri ucun derslik Baki Baki Universiteti nesriyyati 1992 455 s IstinadlarCamal Meherrem oglu Ehmedov biblioqrafiya Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi Azerbaycan Milli Kitabxanasi tert ed M Veliyeva S Esedova ixt red ve burax mes K Tahirov red G Sefereliyeva Baki s n 2015 158 2 s Ceferov N Boyuk edebiyyat muellimi N Ceferov 525 ci qezet 2018 16 yanvar S 7 EdebiyyatSalatin Ehmedli Rovsen Babanli Qazax mahalinin alimleri ensiklopedik melumat Gunes nesriyyati Baki 2017 512 seh