Cənubi Qafqaz ayısı (lat. Ursus arctos syriacus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin ayıkimilər fəsiləsinin ayı cinsinin qonur ayı növünə aid heyvan yarımnövü.
Cənubi Qafqaz ayısı | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Yarımnöv: Cənubi Qafqaz ayısı | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Görünüşü
Görünüşü Tyan-Şan ayısına oxşayır. Cənubi Qafqaz ayısı üçün kiçik ölçülər səciyəvidir. Tük örtüyü alçaq, seyrək və sərtdir. Açıq qonur, bəzən demək olar ki sarı rəngdə olur.
Areal
Hal-hazırda Suriyada, Livanda, Kiçik Asiyada və Cənubi Azərbaycanda (İranda) yaşayır. Şimalda Abxaziyaya qədər, Göyçə gölü ətrafı, Qarabağda, eləcə də Talış və Xəzərin şərq tərəfində Kopetdağa qədər. Qayalı çıxışları olan yarpaqlı, qarışıq və ardıc dağ meşələrində məskunlaşırlar. Dağların meşəsiz, qayalı, daşlıq yerlərində rast gəlmək olar. Gecə qaya çatlarına və mağaralara sığınırlar. Qış yuxusuna gedirlər. Cənubi Qafqaz üçün səciyəvidir ki, fındığın və qozun bol olması ilə əlaqədar qış yuxusuna getməsinlər. Adətən dekabrın ortasında qış yuxusuna gedirlər. Giləmeyvənin, quru meyvələrin bolluğundan asılı olaraq, yerli miqrasiyalar edirlər.
Qidalanması
Hər şey yeyirlər. Onurğasız və onurğalılarla, bitkilərlə, həmçin yer altı köklərlə, toxumlarla və meyvələrlə qidalanırlar.
Çoxalması
Öyrənilməyib.
Sayı
Qərbi Azərbaycanda(Ermənistanda) 400 qədərdir. Kopetdağda −160. Sayın azalması insan tərəfindən ovlanması və mühitinin dəyişdirilməsi(meşələrin qırılması, yolların çəkilməsi) ilə bağlıdır. Qərbi Azərbaycanda (Ermənistanda) Dilican və Xosrov qoruqlarında, Sevan milli parkında, Türkmənistanda -Suyunt -Hasardağ qoruğundan qorunurlar.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cenubi Qafqaz ayisi lat Ursus arctos syriacus heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin yirticilar destesinin ayikimiler fesilesinin ayi cinsinin qonur ayi novune aid heyvan yarimnovu Cenubi Qafqaz ayisiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Klad Klad YirticikimilerDeste YirticilarYarimdeste ItkimilerInfradeste Fesile AyikimilerYarimfesile AyilarTriba Cins AyiNov Qonur ayiYarimnov Cenubi Qafqaz ayisiBeynelxalq elmi adiUrsus arctos syriacus Hemprich amp Ehrenb 1828Sekil axtarisiITIS 726996NCBI 627478EOL 1265559GorunusuGorunusu Tyan San ayisina oxsayir Cenubi Qafqaz ayisi ucun kicik olculer seciyevidir Tuk ortuyu alcaq seyrek ve sertdir Aciq qonur bezen demek olar ki sari rengde olur ArealHal hazirda Suriyada Livanda Kicik Asiyada ve Cenubi Azerbaycanda Iranda yasayir Simalda Abxaziyaya qeder Goyce golu etrafi Qarabagda elece de Talis ve Xezerin serq terefinde Kopetdaga qeder Qayali cixislari olan yarpaqli qarisiq ve ardic dag meselerinde meskunlasirlar Daglarin mesesiz qayali dasliq yerlerinde rast gelmek olar Gece qaya catlarina ve magaralara siginirlar Qis yuxusuna gedirler Cenubi Qafqaz ucun seciyevidir ki findigin ve qozun bol olmasi ile elaqedar qis yuxusuna getmesinler Adeten dekabrin ortasinda qis yuxusuna gedirler Gilemeyvenin quru meyvelerin bollugundan asili olaraq yerli miqrasiyalar edirler QidalanmasiHer sey yeyirler Onurgasiz ve onurgalilarla bitkilerle hemcin yer alti koklerle toxumlarla ve meyvelerle qidalanirlar CoxalmasiOyrenilmeyib SayiQerbi Azerbaycanda Ermenistanda 400 qederdir Kopetdagda 160 Sayin azalmasi insan terefinden ovlanmasi ve muhitinin deyisdirilmesi meselerin qirilmasi yollarin cekilmesi ile baglidir Qerbi Azerbaycanda Ermenistanda Dilican ve Xosrov qoruqlarinda Sevan milli parkinda Turkmenistanda Suyunt Hasardag qorugundan qorunurlar IstinadlarMammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0Hemcinin bax