Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bretton-Vuds konfransı (ing. Bretton Woods Conference) — 1944-cü ilin 1-22 iyul tarixlərində ABŞ-ın Nyu-Hempşir ştatında yerləşən Bretton-Vuds şəhərində keçirilmiş beynəlxalq iqtisadi konfrans. Rəsmi adı Birləşmiş Millətlər Valyuta və Maliyyə Konfransı olan bu tədbirdə İkinci Dünya Müharibəsinin sona çatması ilə yeni qlobal iqtisadi sistemin qurulması məqsədilə mühüm qərarlar qəbul edilmişdir.
| Bretton-Vuds konfransı | |
|---|---|
 | |
| Keçirilmə tarixi | 1 iyul 1944–22 iyul 1944 |
| Keçirildiyi yer |  Nyu-Hempşir, ABŞ |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Əsas məqsədi
Konfransın əsas məqsədi, müharibədən sonrakı dövrdə beynəlxalq maliyyə sabitliyini təmin etmək, iqtisadi əməkdaşlığı gücləndirmək və qlobal iqtisadi sistemdəki tənzimləmə mexanizmlərini yaratmaq idi.
İştirakçılar
- Konfransda 44 ölkənin nümayəndələri iştirak edirdi.
- Əsas iştirakçılar arasında ABŞ və Böyük Britaniya üstün mövqeyə malik idi.
- İqtisadiyyatda tanınmış simalardan biri olan Con Meynard Keyns (Böyük Britaniya nümayəndəsi) və (ABŞ nümayəndəsi) tədbirin əsas memarları hesab olunur.
Əsas qərarlar
Qızıl-dollar standartı tətbiq olundu. Bu sistemə görə, ABŞ dolları qlobal ehtiyat valyutası elan edildi və onun dəyəri qızıla bağlı idi (1 unsiya qızıl = 35 dollar). Digər ölkələrin valyutaları dollara sabit məzənnə ilə bağlandı. Valyuta məzənnələrinin sabitliyini təmin etmək, üzv ölkələrə maliyyə dəstəyi göstərmək və beynəlxalq ticarəti təşviq etmək məqsədilə yaradıldı. Müharibədən sonrakı yenidənqurma işlərini maliyyələşdirmək və yoxsul ölkələrə dəstək olmaq məqsədilə yaradıldı. Bu bank daha sonra Dünya Bankının tərkib hissəsinə çevrildi. Qlobal ticarətin liberallaşdırılması və ticarət maneələrinin azaldılması üçün beynəlxalq əməkdaşlıq qərarlaşdırıldı. Bu məqsədlə daha sonra Ümumdünya Ticarət Təşkilatı (WTO) kimi qurumların əsası qoyuldu. Ölkələr öz valyutalarının məzənnəsini ABŞ dollarına sabit bağlamağa razılaşdılar. İstisna hallarda, əgər ölkənin iqtisadiyyatı ciddi problemlərlə üzləşərdisə, məzənnə dəyişdirilə bilərdi.
Xüsusiyyətləri
ABŞ dolları mərkəzi valyuta idi, çünki ABŞ qlobal qızıl ehtiyatlarının 70%-nə sahib idi. Sistem, beynəlxalq ticarət və investisiyanın daha sabit mühitdə inkişafına şərait yaratdı. İqtisadi böhranların və valyuta manipulyasiyalarının qarşısını almaq üçün tənzimləmə mexanizmləri təqdim edildi.
Əhəmiyyəti
Bretton-Vuds sistemi qlobal iqtisadi əməkdaşlığın əsası olaraq müharibədən sonra dünya iqtisadiyyatının bərpasında mühüm rol oynadı. IMF və Dünya Bankı kimi qurumların yaradılması beynəlxalq maliyyə sisteminin möhkəmləndirilməsinə töhfə verdi. Bu konfrans müasir qlobal iqtisadi sistemin formalaşmasında dönüş nöqtəsi oldu. Bretton-Vuds Konfransı, XX əsrin ən mühüm iqtisadi tədbirlərindən biri kimi tarixdə qaldı və qlobal iqtisadi nizamın qurulmasına şərait yaratdı.
İstinadlar
- "Creation of the Bretton Woods System". Federal Reserve History. 2022-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-17.
- Benn, Steil. The battle of Bretton Woods John Maynard Keynes, Harry Dexter, and the making of a new world order. Princeton University Press. 2014. ISBN . OCLC 876136552.
- Blume, Lawrence; Steven N. Durlauf, redaktorlar The new Palgrave dictionary of economics (2nd). Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan. 2008. 544–546. ISBN . OCLC 181424188.
- "Hyperinflation". Econlib. 2021-04-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-17.
- IMF, "IMF Chronology," https://www.imf.org/external/np/exr/chron/chron.asp Arxiv surəti 27 may 2022 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Taylor, Fred. The downfall of money : Germany's hyperinflation and the destruction of the middle class (First U.S.). New York. 2013. ISBN . OCLC 827256847.
- "Creation of the Bretton Woods System". Federal Reserve History. 2022-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-17.
- https://fraser.stlouisfed.org/title/430/item/7569?start_page=506 Arxiv surəti 10 avqust 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2018-08-10 at the Wayback Machine, pp. 1629–36.
- Edward S. Mason and Robert E. Asher, "The World Bank Since Bretton Woods: The Origins, Policies, Operations and Impact of the International Bank for Reconstruction". (Washington DC: Brookings Institution , 1973), 29.
- Bretton Woods Final Act, Section VII, "International Economic Problems,"https://fraser.stlouisfed.org/title/430/item/7570?start_page=950 Arxiv surəti 1 dekabr 2024 tarixindən (Wayback Machine) saytında, p. 941.
- "A brief history of the BIS, 1930–2005" (PDF). bis.org. 2024-05-12 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2024-11-29.
- On the points discussed in this section, see Kurt Schuler and Andrew Rosenberg, The Bretton Woods Transcripts, pp. 7–9 (New York: Center for Financial Stability, 2013), ISBN .
- "Invitation of the United States of America to the Conference,"https://fraser.stlouisfed.org/title/430/item/7570?start_page=12 Arxiv surəti 10 avqust 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2018-08-10 at the Wayback Machine, pp. 3–5.
- IMF Articles of Agreement, Article IV, Sections 5–6, https://fraser.stlouisfed.org/title/430/item/7570?start_page=960 Arxiv surəti 25 yanvar 2020 tarixindən (Wayback Machine) saytında, pp. 946–47.
- Schuler and Rosenberg, The Bretton Woods Transcripts, p. 566.
- IMF Articles of Agreement, Articles VI, VIII, and XIV, https://fraser.stlouisfed.org/title/430/item/7570?start_page=960 Arxiv surəti 25 yanvar 2020 tarixindən (Wayback Machine) saytında, pp. 951–52, 954–57, 965–66.
Biblioqrafiya
- Markwell, Donald. John Maynard Keynes and International Relations: Economic Paths to War and Peace. Oxford: Oxford University Press. 2006. ISBN .
- Mikesell, R. F. The Bretton Woods Debates: A Memoir. Essays in International Finance 192. Princeton: International Finance Section, Dept. of Economics, Princeton University. 1994. ISBN .
- Van Dormael, Armand. Bretton Woods: Birth of a Monetary System. New York: Holmes & Meier. 1978. ISBN .
Xarici keçidlər
Vikianbarda Bretton-Vuds konfransı ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Proceedings and Documents of the United Nations Monetary and Financial Conference, Bretton Woods, New Hampshire, July 1–22, 1944
- Documents relating to the Bretton Woods Conference and Bretton Woods Agreement Act, on FRASER
- Transcripts and other resources for the conference hosted at the Center for Financial Stability
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bretton Vuds konfransi ing Bretton Woods Conference 1944 cu ilin 1 22 iyul tarixlerinde ABS in Nyu Hempsir statinda yerlesen Bretton Vuds seherinde kecirilmis beynelxalq iqtisadi konfrans Resmi adi Birlesmis Milletler Valyuta ve Maliyye Konfransi olan bu tedbirde Ikinci Dunya Muharibesinin sona catmasi ile yeni qlobal iqtisadi sistemin qurulmasi meqsedile muhum qerarlar qebul edilmisdir Bretton Vuds konfransiKecirilme tarixi 1 iyul 1944 22 iyul 1944Kecirildiyi yer Nyu Hempsir ABS Vikianbarda elaqeli mediafayllarEsas meqsediKonfransin esas meqsedi muharibeden sonraki dovrde beynelxalq maliyye sabitliyini temin etmek iqtisadi emekdasligi guclendirmek ve qlobal iqtisadi sistemdeki tenzimleme mexanizmlerini yaratmaq idi Istirakcilar Konfransda 44 olkenin numayendeleri istirak edirdi Esas istirakcilar arasinda ABS ve Boyuk Britaniya ustun movqeye malik idi Iqtisadiyyatda taninmis simalardan biri olan Con Meynard Keyns Boyuk Britaniya numayendesi ve ABS numayendesi tedbirin esas memarlari hesab olunur Esas qerarlarQizil dollar standarti tetbiq olundu Bu sisteme gore ABS dollari qlobal ehtiyat valyutasi elan edildi ve onun deyeri qizila bagli idi 1 unsiya qizil 35 dollar Diger olkelerin valyutalari dollara sabit mezenne ile baglandi Valyuta mezennelerinin sabitliyini temin etmek uzv olkelere maliyye desteyi gostermek ve beynelxalq ticareti tesviq etmek meqsedile yaradildi Muharibeden sonraki yenidenqurma islerini maliyyelesdirmek ve yoxsul olkelere destek olmaq meqsedile yaradildi Bu bank daha sonra Dunya Bankinin terkib hissesine cevrildi Qlobal ticaretin liberallasdirilmasi ve ticaret maneelerinin azaldilmasi ucun beynelxalq emekdasliq qerarlasdirildi Bu meqsedle daha sonra Umumdunya Ticaret Teskilati WTO kimi qurumlarin esasi qoyuldu Olkeler oz valyutalarinin mezennesini ABS dollarina sabit baglamaga razilasdilar Istisna hallarda eger olkenin iqtisadiyyati ciddi problemlerle uzleserdise mezenne deyisdirile bilerdi XususiyyetleriABS dollari merkezi valyuta idi cunki ABS qlobal qizil ehtiyatlarinin 70 ne sahib idi Sistem beynelxalq ticaret ve investisiyanin daha sabit muhitde inkisafina serait yaratdi Iqtisadi bohranlarin ve valyuta manipulyasiyalarinin qarsisini almaq ucun tenzimleme mexanizmleri teqdim edildi EhemiyyetiBretton Vuds sistemi qlobal iqtisadi emekdasligin esasi olaraq muharibeden sonra dunya iqtisadiyyatinin berpasinda muhum rol oynadi IMF ve Dunya Banki kimi qurumlarin yaradilmasi beynelxalq maliyye sisteminin mohkemlendirilmesine tohfe verdi Bu konfrans muasir qlobal iqtisadi sistemin formalasmasinda donus noqtesi oldu Bretton Vuds Konfransi XX esrin en muhum iqtisadi tedbirlerinden biri kimi tarixde qaldi ve qlobal iqtisadi nizamin qurulmasina serait yaratdi Istinadlar Creation of the Bretton Woods System Federal Reserve History 2022 06 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 17 Benn Steil The battle of Bretton Woods John Maynard Keynes Harry Dexter and the making of a new world order Princeton University Press 2014 ISBN 978 0 691 16237 9 OCLC 876136552 Blume Lawrence Steven N Durlauf redaktorlar The new Palgrave dictionary of economics 2nd Basingstoke Hampshire Palgrave Macmillan 2008 544 546 ISBN 978 0 333 78676 5 OCLC 181424188 Hyperinflation Econlib 2021 04 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 17 IMF IMF Chronology https www imf org external np exr chron chron asp Arxiv sureti 27 may 2022 tarixinden Wayback Machine saytinda Taylor Fred The downfall of money Germany s hyperinflation and the destruction of the middle class First U S New York 2013 ISBN 978 1 62040 236 8 OCLC 827256847 Creation of the Bretton Woods System Federal Reserve History 2022 06 11 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 04 17 https fraser stlouisfed org title 430 item 7569 start page 506 Arxiv sureti 10 avqust 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2018 08 10 at the Wayback Machine pp 1629 36 Edward S Mason and Robert E Asher The World Bank Since Bretton Woods The Origins Policies Operations and Impact of the International Bank for Reconstruction Washington DC Brookings Institution 1973 29 Bretton Woods Final Act Section VII International Economic Problems https fraser stlouisfed org title 430 item 7570 start page 950 Arxiv sureti 1 dekabr 2024 tarixinden Wayback Machine saytinda p 941 A brief history of the BIS 1930 2005 PDF bis org 2024 05 12 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2024 11 29 On the points discussed in this section see Kurt Schuler and Andrew Rosenberg The Bretton Woods Transcripts pp 7 9 New York Center for Financial Stability 2013 ISBN 978 1 941801 01 7 Invitation of the United States of America to the Conference https fraser stlouisfed org title 430 item 7570 start page 12 Arxiv sureti 10 avqust 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2018 08 10 at the Wayback Machine pp 3 5 IMF Articles of Agreement Article IV Sections 5 6 https fraser stlouisfed org title 430 item 7570 start page 960 Arxiv sureti 25 yanvar 2020 tarixinden Wayback Machine saytinda pp 946 47 Schuler and Rosenberg The Bretton Woods Transcripts p 566 IMF Articles of Agreement Articles VI VIII and XIV https fraser stlouisfed org title 430 item 7570 start page 960 Arxiv sureti 25 yanvar 2020 tarixinden Wayback Machine saytinda pp 951 52 954 57 965 66 BiblioqrafiyaMarkwell Donald John Maynard Keynes and International Relations Economic Paths to War and Peace Oxford Oxford University Press 2006 ISBN 978 0 198 29236 4 Mikesell R F The Bretton Woods Debates A Memoir Essays in International Finance 192 Princeton International Finance Section Dept of Economics Princeton University 1994 ISBN 978 0 881 65099 0 Van Dormael Armand Bretton Woods Birth of a Monetary System New York Holmes amp Meier 1978 ISBN 978 0333233696 Xarici kecidlerVikianbarda Bretton Vuds konfransi ile elaqeli mediafayllar var Proceedings and Documents of the United Nations Monetary and Financial Conference Bretton Woods New Hampshire July 1 22 1944 Documents relating to the Bretton Woods Conference and Bretton Woods Agreement Act on FRASER Transcripts and other resources for the conference hosted at the Center for Financial Stability