Bostancılar Ocağı (Türkcə: Bostancı Ocağı) — Osmanlı dövlətində saray təşkilatının əsas hissəsini əmələ gətirən qurum.
Haqqında
Quruluş tarixi bilinməsə də, tarixi mənbələrdə ilk dəfə I Murad dönəmində adı çəkilir. Bostancı Ocağının nümayəndələri dəvşirilən oğlan uşaqları arasından seçilirdi. Topqapı sarayının çöl xidmətində olan bostancıların əsas vəzifələri saraya aid bağ və bağçalarla padşaha məxsus olan qayıqlarda çalışmaq idi. Ancaq bu şəxslər saraya aid bütün işlərdə işlədilirdi. İstanbuldan başqa, Ədirnədə də bir Bostancılar ocağı var idi. Bursa, Gəlibolu və hətta Amasiyada da, padşahlara məxsus bağ və bağçaların olduğu yerlərdə də bostancılar fəaliyyət göstərirdi.
Topqapı sarayının bostancıları 20 dəstədən ibarət idi. Bu dəstələrin hər birində 14–49 nəfər olurdu. XVI əsrin sonlarında padşah bağçasında çalışan bostancıların sayı 645, digərlərinin sayı isə 971 nəfər idi. Bu rəqəmlər dönəm-dönəm azalıb artırdı. Bostancılar bəzən səfərlərə belə qatılırdı. Maaşlarını isə digər qapıqulu ocaqları kimi 3 ayda bir dəfə ülufə olaraq alırdılar.
Bostancılar ocağının rəhbəri bostancıbaşı adlanırdı. Bostancıbaşı İstanbulun demək olar ki, böyük bir qisminin təhlükəsizliyindən məsul idi. Padşahın mindiyi qayığın sükanını bostancıbaşı tutmalı, digər məsul bostancılar isə qayığı çəkməli idilər. Saray içində olmaqla edam cəzasına məhkum edilən şəxslərin də ölümü bostancıların əlindən olurdu. Padşahdan başqa sarayda saqqal saxlamaq hüququna malik yeganə şəxs bostancıbaşı idi. Bostancıbaşının icazəsi olmadan heç bir yerdə köşk inşa edilə bilməzdi. Sarayda yetişən bütün bostancıbaşılar saraydan çölə təyin olunarkən çox zaman sancaqbəyi olaraq göndərilirdi. Sədrəzəmliyə qədər yüksələn bostancıbaşıları belə olmuşdur.
Digər qapıqulu əsgərləri ilə müqayisədə padşaha qarşı daha sədaqətli olan bostancılar 1703 tarixli Ədirnə hadisələri istisna olmaqla, heç bir üsyana qarışmamışdır. Bu sədaqətlərinə görə, I Mahmud dönəmində açılan mühəndisxanaya ilk tələbələr bu ocaqdan alınmışdır. Eyni şəkildə III Səlimin qurduğu Nizami cədid də bu ocağa bağlanmışdı.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-24.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bostancilar Ocagi Turkce Bostanci Ocagi Osmanli dovletinde saray teskilatinin esas hissesini emele getiren qurum Bostancibasi 1620HaqqindaQurulus tarixi bilinmese de tarixi menbelerde ilk defe I Murad doneminde adi cekilir Bostanci Ocaginin numayendeleri devsirilen oglan usaqlari arasindan secilirdi Topqapi sarayinin col xidmetinde olan bostancilarin esas vezifeleri saraya aid bag ve bagcalarla padsaha mexsus olan qayiqlarda calismaq idi Ancaq bu sexsler saraya aid butun islerde isledilirdi Istanbuldan basqa Edirnede de bir Bostancilar ocagi var idi Bursa Gelibolu ve hetta Amasiyada da padsahlara mexsus bag ve bagcalarin oldugu yerlerde de bostancilar fealiyyet gosterirdi Topqapi sarayinin bostancilari 20 desteden ibaret idi Bu destelerin her birinde 14 49 nefer olurdu XVI esrin sonlarinda padsah bagcasinda calisan bostancilarin sayi 645 digerlerinin sayi ise 971 nefer idi Bu reqemler donem donem azalib artirdi Bostancilar bezen seferlere bele qatilirdi Maaslarini ise diger qapiqulu ocaqlari kimi 3 ayda bir defe ulufe olaraq alirdilar Bostanci korpusunun muhafizecisi Bostancilar ocaginin rehberi bostancibasi adlanirdi Bostancibasi Istanbulun demek olar ki boyuk bir qisminin tehlukesizliyinden mesul idi Padsahin mindiyi qayigin sukanini bostancibasi tutmali diger mesul bostancilar ise qayigi cekmeli idiler Saray icinde olmaqla edam cezasina mehkum edilen sexslerin de olumu bostancilarin elinden olurdu Padsahdan basqa sarayda saqqal saxlamaq huququna malik yegane sexs bostancibasi idi Bostancibasinin icazesi olmadan hec bir yerde kosk insa edile bilmezdi Sarayda yetisen butun bostancibasilar saraydan cole teyin olunarken cox zaman sancaqbeyi olaraq gonderilirdi Sedrezemliye qeder yukselen bostancibasilari bele olmusdur Diger qapiqulu esgerleri ile muqayisede padsaha qarsi daha sedaqetli olan bostancilar 1703 tarixli Edirne hadiseleri istisna olmaqla hec bir usyana qarismamisdir Bu sedaqetlerine gore I Mahmud doneminde acilan muhendisxanaya ilk telebeler bu ocaqdan alinmisdir Eyni sekilde III Selimin qurdugu Nizami cedid de bu ocaga baglanmisdi Istinadlar Arxivlenmis suret 2023 07 03 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 24 Arxivlenmis suret 2023 07 03 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 24