Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bor atom modeli — Nils Henrik Bor tərəfindən 1911-ci ildə, modelindən yararlanılaraq önə sürülmüşdür.
Bor atom modelindən əvvəl digər atom modellərində, atomun nüvəsində, + yüklü protonların olduğu, nüvənin ətrafında isə dairəvi hərəkət istiqamətində hərəkət edən - yüklü elektronların olduğu ifadə edilmişdir.Bu elektronların nüvə ətrafında hansı istiqamətdə hərəkət etdiyi onların sürət və impulsu haqqında heç bir fikir irəli sürülməmişdir.Bor isə nəzəriyyəsində elektronların hərəkətini bu nöqteyi nəzərdən təcrübə etdi.
Bor postulatları
1913-cu ildə Nils Bor, spektr xətlərini və Plank'ın kvant qanunlarından istifadə edərək Bor postulatlarını irəli sürdü.Bu məlumatlar əsasında Bor qanunları (postulatları) aşağıdakı kimidir:
- Bir atomdakı elektronlar nüvədən müəyyən uzaqlıqdakı orbitallarda hərəkət edə bilər və bu orbitalların bucaq impulsu ℏ(h/2π)-in tam misilləridir( burada h, Plank sabitidir). Hər dayanıqlı halın sabit bir enerjisi vardır.
- Hər-hansı bir dayanıqlı enerji səviyyəsində elektron dairəvi bir istiqamətdə hərəkət edir. Bu istiqamətlərə isə enerji səviyyələri və ya energetik səviyyələr deyilir.
- Elektron stasionar halda olarkən atom enerji şüalandırmaz. Ancaq yüksək enerji səviyyəsindən daha aşağı enerji səviyyəsinə keçərkən, səviyyələr arasındakı enerji fərqinə bərabər bir enerji şüalandırar. Burada ∆E = Eson-Eilk=hυ
- Elektronun hərəkətinin mümkün olduğu stasionar səviyyələr, K, L, M, N, O kimi hərflərlə və ya ən kiçik enerji səviyyəsi 1 götürülmək şərti ilə, hər enerji səviyyəsi + bir tam ədəd ilə müəyyən olunur və ümumi olaraq "n" İlə göstərilir. (n: 1,2,3 ...¥)
Həyəcanlanmış atom
Bor atom modelinə görə, nüvəyə ən yaxın enerji səviyyəsində dairəsəl hərəkət edən elektron stasionar haldadır, enerji şüalandırmaz.
Elektrona kifayət qədər enerji verilərsə, elektron olduğu enerji səviyəsindən daha yüksək enerji səviyyəsinə sıçrayar. Atom bu halda dayanıqsızdır. Dayanıqlı hala gəlmək üçün elektron təkrar əvvəlki enerji səviyyəsinə geri qayıdarkən əldə etdiyi enerji səviyyəsinə bərabər enerjidə bir foton (işıq seli / dalğası) şüalandırır. Atom bu şəkildə enerji şüalandırar.
Bor Atom Modelindəki əksikliklər
- Elektronlar çox sürətli olduğu üçün sadəcə klassik fizika deyil, həm də nəzəri olaraq düşünülməli idi.
- Bor Atom Modeli, sadəcə tək elektronlu atomların (hidrogen) spektrlarını açıqlaya bilir. Çox elektronlu atomların spektrlərini açıqlaya bilmir.
- Bor Atom Modelində dalğa-hissəcik ikili təbiətini (Lui De Broyl Hipotezi) nəzərə alınmamışdır.
- Heyzenberq qeyri-müəyyənlik prinsipinə görə atomdakı elektronun yeri və sürəti, eyni anda, mütləq bir şəkildə müəyyən edilə bilməz. Buna görə də "istiqamət" anlayışı səhv idi.
- Neytron anlayışı yoxdur. Neytronlar, 1932-ci ildə Ceyms Çadvik tərəfindən kəşf edilmişdir.
Xarici keçidlər
- Bohr Atom Modeli - KBT Bilim
Mənbə
- Bohr Atom Modeli - taner.balikesir.edu.tr
- http://atominsan.net/atom-kuramlari/rutherford-atom-kurami.html 2013-12-11 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bor atom modeli Nils Henrik Bor terefinden 1911 ci ilde modelinden yararlanilaraq one surulmusdur Bor modeli Bor atom modelinden evvel diger atom modellerinde atomun nuvesinde yuklu protonlarin oldugu nuvenin etrafinda ise dairevi hereket istiqametinde hereket eden yuklu elektronlarin oldugu ifade edilmisdir Bu elektronlarin nuve etrafinda hansi istiqametde hereket etdiyi onlarin suret ve impulsu haqqinda hec bir fikir ireli surulmemisdir Bor ise nezeriyyesinde elektronlarin hereketini bu noqteyi nezerden tecrube etdi Bor postulatlari1913 cu ilde Nils Bor spektr xetlerini ve Plank in kvant qanunlarindan istifade ederek Bor postulatlarini ireli surdu Bu melumatlar esasinda Bor qanunlari postulatlari asagidaki kimidir Bir atomdaki elektronlar nuveden mueyyen uzaqliqdaki orbitallarda hereket ede biler ve bu orbitallarin bucaq impulsu ℏ h 2p in tam misilleridir burada h Plank sabitidir Her dayaniqli halin sabit bir enerjisi vardir Her hansi bir dayaniqli enerji seviyyesinde elektron dairevi bir istiqametde hereket edir Bu istiqametlere ise enerji seviyyeleri ve ya energetik seviyyeler deyilir Elektron stasionar halda olarken atom enerji sualandirmaz Ancaq yuksek enerji seviyyesinden daha asagi enerji seviyyesine kecerken seviyyeler arasindaki enerji ferqine beraber bir enerji sualandirar Burada E Eson Eilk hy Elektronun hereketinin mumkun oldugu stasionar seviyyeler K L M N O kimi herflerle ve ya en kicik enerji seviyyesi 1 goturulmek serti ile her enerji seviyyesi bir tam eded ile mueyyen olunur ve umumi olaraq n Ile gosterilir n 1 2 3 Heyecanlanmis atom Bor atom modeline gore nuveye en yaxin enerji seviyyesinde dairesel hereket eden elektron stasionar haldadir enerji sualandirmaz Elektrona kifayet qeder enerji verilerse elektron oldugu enerji seviyesinden daha yuksek enerji seviyyesine sicrayar Atom bu halda dayaniqsizdir Dayaniqli hala gelmek ucun elektron tekrar evvelki enerji seviyyesine geri qayidarken elde etdiyi enerji seviyyesine beraber enerjide bir foton isiq seli dalgasi sualandirir Atom bu sekilde enerji sualandirar Bor Atom Modelindeki eksikliklerElektronlar cox suretli oldugu ucun sadece klassik fizika deyil hem de nezeri olaraq dusunulmeli idi Bor Atom Modeli sadece tek elektronlu atomlarin hidrogen spektrlarini aciqlaya bilir Cox elektronlu atomlarin spektrlerini aciqlaya bilmir Bor Atom Modelinde dalga hissecik ikili tebietini Lui De Broyl Hipotezi nezere alinmamisdir Heyzenberq qeyri mueyyenlik prinsipine gore atomdaki elektronun yeri ve sureti eyni anda mutleq bir sekilde mueyyen edile bilmez Buna gore de istiqamet anlayisi sehv idi Neytron anlayisi yoxdur Neytronlar 1932 ci ilde Ceyms Cadvik terefinden kesf edilmisdir Xarici kecidlerBohr Atom Modeli KBT BilimMenbeBohr Atom Modeli taner balikesir edu tr http atominsan net atom kuramlari rutherford atom kurami html 2013 12 11 at the Wayback Machine