Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Biyelina (serb. Bijeljina) — Bosniya və Herseqovinanın şimal-şərqində yerləşən şəhər və bələdiyyədir. Şəhər Banya Lukadan sonra Serbiya Respublikasının ikinci və Bosniya-Herseqovinanın isə beşinci ən böyük şəhəridir. Semberiyanın zəngin torpaqları üzərindədir. Biyelina 140.000-150.000 ətrafında əhali ilə Serbiya Respublikasının şərq hissəsinin qeyri-rəsmi mərkəzi halındadır. Biyelina şəhəri Serbiyadan 6 km və Xorvatiyadan 40 km uzaqlıqdadır. Məhsuldar torpaqları ilə bölgənin ərzaq istehsalı və ticarətində əhəmiyyətli yer tutur. Biyelina geniş şəhər mərkəzi kimi diqqət çəkir.
| Şəhər | |||
| Biyelina | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Ölkə | |||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Sahəsi |
| ||
| Mərkəzin hündürlüyü | 90 ± 1 m | ||
| Saat qurşağı | |||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
| ||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||
| Telefon kodu | +387 55 | ||
| Poçt indeksi | 76300 | ||
| Digər | |||
| gradbijeljina.org | |||
| | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Tarixi
Qədim dövr
Biyelina şəhərinin olduğu bölgəyə aid ən köhnə həyat qalıqları Daş dövrünə təsadüf edir (e.ə 5000-ci illə 3000-ci illər arası). Həmçinin, bölgədə Neolit dövrü, Tunc dövrü və Dəmir dövrünə aid qalıqlar da mövcuddur. Bəzi qalıqlar arasında Qradakda yerləşən antik kənd, Batkoviç, Qlaviçiçav və Kuçerina ilə Koyçinovakdakı kənd ilə Triyesnikidə tapılmış sal sayıla bilər.
Qədim Slavyan dövrü
Bölgədə tapılmış ən əhəmiyyətli tarixi qalıqlar arasında Batkoviç Ostoyiçevo ilə şəhər arasında qalan Bistrika var və 7-ci əsr ilə 12-ci əsr arasındakı dövrə bərabər gələn 4 kompleksdən ibarətdir. Xüsusilə Çelopekdəki qalıqlar olduqca əhəmiyyət kəsb edir, metalişləmənin nə qədər inkişaf etmiş olduğunun isbatında əhəmiyyətlidir. Burada ərimiş dəmir və bununla hazırlanmış dəmir alətlər ilə "Biyelina Muzeyi"ndə nümayiş etdirilən qrafit qazanlar tapılmışdır. Bu dövrdə Bistrikdə olan kənd Biyelinadan əvvəl bütün vadidəki məskunlaşmanın mərkəzi hesab edilirdi.
Biyelina adının ilk dəfə 1446-cı ilin qeydlərində keçməsinə baxmayaraq, istifadəsi 1918-ci ildən sonra başlamışdır. Avstriya-Macarıstan dövrü boyunca şəhər Byelina adlanırdı. Bundan əvvəl isə Belina və Bilina adları də istifadə edilmişdir.
1838-ci ildə şəhərdə ilk keşiş məktəbi açılmışdır. Müasir məktəb binası 1902-ci ildə açılmışdır. Bu məktəbdə 1893-1895 illəri arasında Jovan Duçiç işləmişdir. Yovan Duçiç məşhur bosniyalı şair, yazıçı və diplomatdır. Hal-hazırda Biyelinanın mərkəzi prospekti onun adını daşıyır.
Şəhərin bələdiyyə binası qarşısında 1903-1918-ci illərdə hakimiyyətdə olan serb Petar Karadordeviçin heykəli var. İkinci Dünya Müharibəsi dövründə Ustaşa heykəli dağıtdı və müharibədən sonra kommunist rəhbərliyi heykəlin yenidən hazırlanması təklifini rədd etdi. 1990-cı illərin ilk vaxtlarında yerli rəhbərlik heykəli təkrar şəhər meydanına gətirdi.
Yuqoslaviyanın qurulması ilə, xüsusilə 20-ci əsrin ikinci yarısında Biyelina əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etmiş, iqtisadi və mədəni mövzularda yeniliklər reallaşmışdır.
Tavna monastırı
Tavla monastırı Biyelina bələdiyyəsinin cənubunda yerləşmişdir. Monastırın tarix yazıçıları Tronoşa və Pexə görə monastır Draqutinin uşaqları Vladislav və Urosiç tərəfindən inşa edilmişdir. Stefan Draqutin 1276-ci il ilə 1282-ci illəri arasında Serbiyanın padşahı; 1282-ci il ilə 1316-cı illəri arasında isə Sremin Kralı olmuşdur. Tavna monastırının günümüzdəki kilsəsi eyni yerə orijinalının yerinə inşa edilmişdir. Tavna monastırı; Ozrena, Liplya, Vozuce və Gostovica kimi bölgənin ən köhnə monastırları arasında iştirak etməkdədir. Tavna Osmanlı dövrünün ilk illərində ziyan görmüş, ancaq daha sonra xalq tərəfindən bərpa edilmişdir. 1941 və 1945-ci illər arasında Ustaşa tərəfindən bombalanmıştır. Məzar daşlarının birində "Zdravko Yovaçnoviç 1943-cü ildə monastırı qorumaq üçün Ustaşa tərəfindən öldürüldü" sözləri yazılmışdır. İkinci Dünya Müharibəsindən sonra monastır təkrar bərpa edildi.
Bosniya müharibəsi
1991-1992-ci illərdə Biyelina yerli Serbiya Muxtar Rəhbərliyinin mərkəzi şəhəri idi.
Biyelina strateji mövqeyi səbəbilə Bosniya müharibəsinin ilk başladığı yerlərdən biridir. 1992-ci ilin aprel ayının ilk günlərində şəhər Arkan tərəfindən idarə olunan Serbiya qabaqcıl birliklərinin hücumuna məruz qaldı. O günə aid xəbər qaynaqlarına görə, 1000-ə yaxın mülki şəxs öldürüldü və qeyri-serb əhali buradan köçürüldü. Bu, Bosniya və Herseqovinadakı etnik təmizliyin ilk nümunələrindən biridir.
Coğrafi mövqe
Biyelinanın yerləşdiyi Semberiya bölgəsi Sava, Drina çayları sahillərində olan və Mayevisa dağları arasında olan düzənlik bir bölgədir. Bütün Semberiya bölgəsi məhsuldar torpaqları və uyğun hava şəraiti ilə uyğun kənd təsərrüfatı sahələrindən ibarətdir.
Demografisi
1991
1991-ci ildə əhali sayımına görə Biyelina bələdiyyəsinin əhalisi 96.796 nəfərdir. Bunların bölgüsü:
Qardaşlaşmış şəhərlər
Biyelina aşağıdakı şəhərlərlə qardaşlaşmışdır:
![image]()
Kruševac, Serbiya![image]()
Ruse, Bolqarıstan
![image]()
Kumanovo, Makedoniya![image]()
Langenhagen, Almaniya
Məşhurlar
- Savo Milošević, futbolçu
- Elez Dervišević, əsgər
- Adnan Hamidović, Boşnak repçi
- Ljiljana Rikić, xeyriyyəçi
Şəhərlərə qədər məsafə
Xarici keçidlər
- Bijeljina danas
İstinadlar
- "Bijeljina na Internetu - skolstvo". 2012-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-02.
- . 2008-05-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-02.
- Report by Anne McElvoy in The Times, 20 aprel 1992, - Bosnia - a short history (Macmillan, 1994), s. 236.
- - Bosnia - a short history (Macmillan, 1994) s. 236
- [1] 2009-05-27 at the Wayback Machine Bosnia and Herzegovina 1991 census.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Biyelina serb Bijeljina Bosniya ve Herseqovinanin simal serqinde yerlesen seher ve belediyyedir Seher Banya Lukadan sonra Serbiya Respublikasinin ikinci ve Bosniya Herseqovinanin ise besinci en boyuk seheridir Semberiyanin zengin torpaqlari uzerindedir Biyelina 140 000 150 000 etrafinda ehali ile Serbiya Respublikasinin serq hissesinin qeyri resmi merkezi halindadir Biyelina seheri Serbiyadan 6 km ve Xorvatiyadan 40 km uzaqliqdadir Mehsuldar torpaqlari ile bolgenin erzaq istehsali ve ticaretinde ehemiyyetli yer tutur Biyelina genis seher merkezi kimi diqqet cekir SeherBiyelinaBayraq44 45 24 sm e 19 12 56 s u Olke Bosniya ve HerseqovinaTarixi ve cografiyasiSahesi 733 85 km Merkezin hundurluyu 90 1 mSaat qursagi Merkezi Avropa yay vaxtiUTC 01 00EhalisiEhalisi 114 663 nef 2013 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 387 55Poct indeksi 76300Digergradbijeljina orgXeriteni goster gizle Biyelina Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiQedim dovr Biyelina seherinin oldugu bolgeye aid en kohne heyat qaliqlari Das dovrune tesaduf edir e e 5000 ci ille 3000 ci iller arasi Hemcinin bolgede Neolit dovru Tunc dovru ve Demir dovrune aid qaliqlar da movcuddur Bezi qaliqlar arasinda Qradakda yerlesen antik kend Batkovic Qlavicicav ve Kucerina ile Koycinovakdaki kend ile Triyesnikide tapilmis sal sayila biler Qedim Slavyan dovru Bolgede tapilmis en ehemiyyetli tarixi qaliqlar arasinda Batkovic Ostoyicevo ile seher arasinda qalan Bistrika var ve 7 ci esr ile 12 ci esr arasindaki dovre beraber gelen 4 kompleksden ibaretdir Xususile Celopekdeki qaliqlar olduqca ehemiyyet kesb edir metalislemenin ne qeder inkisaf etmis oldugunun isbatinda ehemiyyetlidir Burada erimis demir ve bununla hazirlanmis demir aletler ile Biyelina Muzeyi nde numayis etdirilen qrafit qazanlar tapilmisdir Bu dovrde Bistrikde olan kend Biyelinadan evvel butun vadideki meskunlasmanin merkezi hesab edilirdi Biyelina adinin ilk defe 1446 ci ilin qeydlerinde kecmesine baxmayaraq istifadesi 1918 ci ilden sonra baslamisdir Avstriya Macaristan dovru boyunca seher Byelina adlanirdi Bundan evvel ise Belina ve Bilina adlari de istifade edilmisdir 1838 ci ilde seherde ilk kesis mektebi acilmisdir Muasir mekteb binasi 1902 ci ilde acilmisdir Bu mektebde 1893 1895 illeri arasinda Jovan Ducic islemisdir Yovan Ducic meshur bosniyali sair yazici ve diplomatdir Hal hazirda Biyelinanin merkezi prospekti onun adini dasiyir Seherin belediyye binasi qarsisinda 1903 1918 ci illerde hakimiyyetde olan serb Petar Karadordevicin heykeli var Ikinci Dunya Muharibesi dovrunde Ustasa heykeli dagitdi ve muharibeden sonra kommunist rehberliyi heykelin yeniden hazirlanmasi teklifini redd etdi 1990 ci illerin ilk vaxtlarinda yerli rehberlik heykeli tekrar seher meydanina getirdi Yuqoslaviyanin qurulmasi ile xususile 20 ci esrin ikinci yarisinda Biyelina ehemiyyetli derecede inkisaf etmis iqtisadi ve medeni movzularda yenilikler reallasmisdir Tavna monastiri Tavna monastiri Tavla monastiri Biyelina belediyyesinin cenubunda yerlesmisdir Monastirin tarix yazicilari Tronosa ve Pexe gore monastir Draqutinin usaqlari Vladislav ve Urosic terefinden insa edilmisdir Stefan Draqutin 1276 ci il ile 1282 ci illeri arasinda Serbiyanin padsahi 1282 ci il ile 1316 ci illeri arasinda ise Sremin Krali olmusdur Tavna monastirinin gunumuzdeki kilsesi eyni yere orijinalinin yerine insa edilmisdir Tavna monastiri Ozrena Liplya Vozuce ve Gostovica kimi bolgenin en kohne monastirlari arasinda istirak etmekdedir Tavna Osmanli dovrunun ilk illerinde ziyan gormus ancaq daha sonra xalq terefinden berpa edilmisdir 1941 ve 1945 ci iller arasinda Ustasa terefinden bombalanmistir Mezar daslarinin birinde Zdravko Yovacnovic 1943 cu ilde monastiri qorumaq ucun Ustasa terefinden olduruldu sozleri yazilmisdir Ikinci Dunya Muharibesinden sonra monastir tekrar berpa edildi Bosniya muharibesi 1991 1992 ci illerde Biyelina yerli Serbiya Muxtar Rehberliyinin merkezi seheri idi Biyelina strateji movqeyi sebebile Bosniya muharibesinin ilk basladigi yerlerden biridir 1992 ci ilin aprel ayinin ilk gunlerinde seher Arkan terefinden idare olunan Serbiya qabaqcil birliklerinin hucumuna meruz qaldi O gune aid xeber qaynaqlarina gore 1000 e yaxin mulki sexs olduruldu ve qeyri serb ehali buradan kocuruldu Bu Bosniya ve Herseqovinadaki etnik temizliyin ilk numunelerinden biridir Cografi movqeBiyelinanin yerlesdiyi Semberiya bolgesi Sava Drina caylari sahillerinde olan ve Mayevisa daglari arasinda olan duzenlik bir bolgedir Butun Semberiya bolgesi mehsuldar torpaqlari ve uygun hava seraiti ile uygun kend teserrufati sahelerinden ibaretdir Demografisi1991 1991 ci ilde ehali sayimina gore Biyelina belediyyesinin ehalisi 96 796 neferdir Bunlarin bolgusu 57 541 59 Serbler 30 314 34 Bosnaklar 517 Xorvatlar 4 168 digerQardaslasmis seherlerBiyelina asagidaki seherlerle qardaslasmisdir Krusevac Serbiya Ruse Bolqaristan Kumanovo Makedoniya Langenhagen AlmaniyaMeshurlarSavo Milosevic futbolcu Elez Dervisevic esger Adnan Hamidovic Bosnak repci Ljiljana Rikic xeyriyyeciSeherlere qeder mesafeSarayevo 210 kilometr Belqrad 139 kilometr Banja Luka 273 kilometr Vyana 645 kilometr Budapest 407 kilometr Zaqreb 322 kilometr Xarici kecidlerBijeljina danasIstinadlar Bijeljina na Internetu skolstvo 2012 03 11 tarixinde Istifade tarixi 2016 04 02 2008 05 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 02 Report by Anne McElvoy in The Times 20 aprel 1992 Bosnia a short history Macmillan 1994 s 236 Bosnia a short history Macmillan 1994 s 236 1 2009 05 27 at the Wayback Machine Bosnia and Herzegovina 1991 census