Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Gürcüstandakı Müşahidə Missiyası (BMTGMM) 1993 -cü ilin avqustunda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurasının 858 saylı Qətnaməsi ilə qurulmuşdur. Əsas məqsəd Gürcüstanın Suxumi şəhərində vəziyyət, həm də atəşkəsin pozulması ilə bağlı məlumatları araşdırmaq, tərəflərin bu kimi hadisələrini həll etməyə çalışmaq və mandatının yerinə yetirilməsi barədə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Katibinə hesabat vermək idi. Bölgəyə 88 hərbi məsləhətçinin göndərilməsinə icazə verildi. 15 iyun 2009 -cu ildə Rusiya missiyanın uzadılmasına veto qoyanda sona çatdı. Son müşahidəçilər 15 iyul 2009 -cu ildə bölgəni tərk etdilər.
1993 -cü ilin sentyabrında bölgədə yenidən döyüşlər başladıqdan sonra missiyanın original mandatı ləğv edildi.
BMTGMM sonradan Təhlükəsizlik Şurası tərəfindən 1993 -cü ilin Noyabr ayında əlaqədar tərəflərlə əlaqələri davam etdirmək və vəziyyəti izləmək və bildirmək üçün müvəqqəti bir səlahiyyət aldı. Məqsəd hərtərəfli bir siyasi həll yolu əldə etmək idi.
1994-cü ilin may ayında hər iki tərəf atəşkəs və qüvvələrin ayrılması haqqında Saziş imzaladı. 1994 -cü ilin iyulunda Təhlükəsizlik Şurası müşahidəçilərin sayının artırılmasına (cəmi 136 -ya) və genişləndirilmiş missiyaya icazə verdi.
Yeni missiya originaldan xeyli geniş idi. BMTGMM-in atəşkəsin həyata keçirilməsini yoxlamaqla bağlı əsas vəzifələri saxlanıldı. Bununla birlikdə, BMTGMM Müstəqil Dövlətlər Birliyi tərəfindən yerləşdirilən yeni sülhməramlı qüvvələrin işini müşahidə etməkdən məsul idi. Həmçinin BMTGMM hər iki tərəfdən qoşunların təhlükəsizlik zonasında qalmadığını və ya yenidən girmədiyini, ağır hərbi texnikanın qalmadığını və ya yenidən gətirilmədiyini müşahidə və patrulla yoxlamalı idi.
BMTGMM gürcü qoşunlarının Kodori Vadisindən və beləliklə Abxaziya ərazisindən çıxarılmasına nəzarət etməli idi. Onların patrulları vadidəki Gürcüstanı əvəz etdi. Tərəflərin və ya sülhməramlı qüvvələrin tələbi ilə və ya öz təşəbbüsü ilə atəşkəs sazişinin pozulmasını araşdırmaq və nəticədə yaranan mübahisələri həll etməyə cəhd göstərməkdən məsul idilər. Nəhayət, qaçqınların və köçkünlərin nizamlı qayıtması üçün şəraitin təmin edilməsi üçün çalışmalı idilər.
10 dekabr 1996 -cı ildə Təhlükəsizlik Şurasının 22 oktyabr 1077 saylı qətnaməsinə uyğun olaraq, Gürcüstanın Tbilisi şəhərində, Abxaziyada Birləşmiş Millətlər Təşkilatının insan hüquqlarının müdafiəsi ofisi yaradıldı. Ofis İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarlıq Ofisi və Avropa Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı (ATƏT) tərəfindən birgə fəaliyyət göstərdi. Ofis BMTGMM-in bir hissəsini təşkil edir və BMTGMM Missiya Başçısı vasitəsi ilə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İnsan Hüquqları üzrə Ali Komissarlığına hesabat verirdi. Tbilisidə siyasi ofisi olsa da, hərbi qərargahları Abxaziyanın Suxumi şəhərindədir.
8 oktyabr 2001 -ci ildə Abxaziyada BMTGMM vertolyotu vuruldu. Təhlükəsizlik Şurasının dəfələrlə tələb etməsinə baxmayaraq, cinayətkarlar heç vaxt tapılmadı.
Təhlükəsizlik Şurası, Baş Katib Kofi Annanın tövsiyəsi ilə, mandatını yerinə yetirmək qabiliyyətini gücləndirmək və BMTGMM-ə 20 zabitdən ibarət mülki polis tərkibinin əlavə edilməsinə icazə verməklə 30 iyul 2003-cü ildə başqa bir qərar qəbul etdi. Qaçqınların və məcburi köçkünlərin geri qaytarılması da bura daxil idi.
30 Yanvar 2004-cü ildə yenidən Baş Katib Annanın tələbi ilə Təhlükəsizlik Şurasının 1524 saylı qətnaməsi qəbul edildi və bu qərar BMTGMM-in səlahiyyətlərini 31 iyul 2004-cü ilə qədər uzatdı.
BMTGMM, köçkünlərin geri qaytarılmasına və yollar və körpülər kimi əsas infrastrukturun təmirinə kömək etməklə təhlükəsizlik ilə məşğul idi. 2003 -cü ilin yanvar ayına olan məlumata görə, 21 layihə inkişaf etmiş və ya ara mərhələdə idi və 10 layihə vəsait buraxmasını gözləyirdi. Baş katib Annan irəliləyişin yavaş olmasından şikayət etsə də, münaqişənin siyasi yolla həllinə təkan verməyə davam etdilər. 2003 -cü ilin sonlarında BMTGMM, xüsusilə Qori bölgəsində adam oğurluğu, cinayət və soyğunçuluğun artmasından narahatlıq yarandı.
Son hərbi müşahidəçi Banqladeşdən olan general -mayor Ənvər Hüseyn idi. BMTGMM-in əsas gücü 20 Sentyabr 2008 -ci ildə 134 hərbi müşahidəçi (12 tibb işçisi də daxil olmaqla) və 17 polis müşaviri idi. Hər bir patrul xidmətində 4 silahsız hərbi müşahidəçi və bir tərcüməçi olan 2 maşın var idi. Təhlükəsizlik səbəbiylə hər bir müşahidəçi və nəqliyyat vasitəsində radio cihazları var idi. Atəşkəs xətti boyunca hər iki tərəfin bir çox Təhlükəsizlik Yazıları və Müşahidə Mesajları var idi.
Patrul qrupunda patrul zamanı bir millətdən yalnız bir nəfər ola bilərdi. Məsələn: Macarıstan, İndoneziya, Almaniya, Argentina kimi ölkələrdən 4 silahsız hərbi müşahidəçi patrul xidmətində idi.
Missiya 2009 -cu ildə Birləşmiş Millətlər Təhlükəsizlik Şurasında Rusiyanın veto qoyması səbəbindən ləğv edildi. 1993 -cü ildən bölgədə fəaliyyət göstərən və 131 hərbi müşahidəçi və 20 polis işçisindən ibarət 150 işçisi olan BMTGMM, Rus vetosu nəticəsində, mandatının 16 -da bitdiyini bildirdi.
İstinadlar
- United Nations Security Council Arxivləşdirilib 2022-09-05 at the Wayback MachineResolution 858.S/RES/858(1993) 2021-04-18 at the Wayback Machine
- United Nations Security Council Arxivləşdirilib 2022-09-05 at the Wayback MachineDocument 26250.. Agreement on a cease-fire in Abkhazia and arrangements to monitor its observance S/26250 2020-12-14 at the Wayback Machine
- ""Russia vetoes extension of UN mission in Georgia"". 2020-08-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-03.
- United Nations Security Council Arxivləşdirilib 2022-09-05 at the Wayback MachineResolution 881. . S/RES/881(1993) 2021-05-08 at the Wayback Machine
- "Report of the Secretary-General concerning the situation in Abkhazia, Georgia". 2022-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-03.
- United Nations Security Council Arxivləşdirilib 2022-09-05 at the Wayback MachineResolution 1077S/RES/1077(1996) 2021-05-11 at the Wayback Machine
- "Report of the Secretary-General on the situation in Abkhazia, Georgia (S/2008/631)". 2020-08-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-03.
- "Russia Vetoes Resolution on U.N. Peacekeepers in Georgia 2019-10-31 at the Wayback MachineThe Washington Post. United Nations. Arxivləşdirilib 2022-09-10 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Birlesmis Milletler Teskilatinin Gurcustandaki Musahide Missiyasi BMTGMM 1993 cu ilin avqustunda Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehlukesizlik Surasinin 858 sayli Qetnamesi ile qurulmusdur Esas meqsed Gurcustanin Suxumi seherinde veziyyet hem de ateskesin pozulmasi ile bagli melumatlari arasdirmaq tereflerin bu kimi hadiselerini hell etmeye calismaq ve mandatinin yerine yetirilmesi barede Birlesmis Milletler Teskilatinin Bas Katibine hesabat vermek idi Bolgeye 88 herbi meslehetcinin gonderilmesine icaze verildi 15 iyun 2009 cu ilde Rusiya missiyanin uzadilmasina veto qoyanda sona catdi Son musahideciler 15 iyul 2009 cu ilde bolgeni terk etdiler 1993 cu ilin sentyabrinda bolgede yeniden doyusler basladiqdan sonra missiyanin original mandati legv edildi BMTGMM sonradan Tehlukesizlik Surasi terefinden 1993 cu ilin Noyabr ayinda elaqedar tereflerle elaqeleri davam etdirmek ve veziyyeti izlemek ve bildirmek ucun muveqqeti bir selahiyyet aldi Meqsed herterefli bir siyasi hell yolu elde etmek idi 1994 cu ilin may ayinda her iki teref ateskes ve quvvelerin ayrilmasi haqqinda Sazis imzaladi 1994 cu ilin iyulunda Tehlukesizlik Surasi musahidecilerin sayinin artirilmasina cemi 136 ya ve genislendirilmis missiyaya icaze verdi Yeni missiya originaldan xeyli genis idi BMTGMM in ateskesin heyata kecirilmesini yoxlamaqla bagli esas vezifeleri saxlanildi Bununla birlikde BMTGMM Musteqil Dovletler Birliyi terefinden yerlesdirilen yeni sulhmeramli quvvelerin isini musahide etmekden mesul idi Hemcinin BMTGMM her iki terefden qosunlarin tehlukesizlik zonasinda qalmadigini ve ya yeniden girmediyini agir herbi texnikanin qalmadigini ve ya yeniden getirilmediyini musahide ve patrulla yoxlamali idi BMTGMM gurcu qosunlarinin Kodori Vadisinden ve belelikle Abxaziya erazisinden cixarilmasina nezaret etmeli idi Onlarin patrullari vadideki Gurcustani evez etdi Tereflerin ve ya sulhmeramli quvvelerin telebi ile ve ya oz tesebbusu ile ateskes sazisinin pozulmasini arasdirmaq ve neticede yaranan mubahiseleri hell etmeye cehd gostermekden mesul idiler Nehayet qacqinlarin ve kockunlerin nizamli qayitmasi ucun seraitin temin edilmesi ucun calismali idiler 10 dekabr 1996 ci ilde Tehlukesizlik Surasinin 22 oktyabr 1077 sayli qetnamesine uygun olaraq Gurcustanin Tbilisi seherinde Abxaziyada Birlesmis Milletler Teskilatinin insan huquqlarinin mudafiesi ofisi yaradildi Ofis Insan Huquqlari uzre Ali Komissarliq Ofisi ve Avropa Tehlukesizlik ve Emekdasliq Teskilati ATET terefinden birge fealiyyet gosterdi Ofis BMTGMM in bir hissesini teskil edir ve BMTGMM Missiya Bascisi vasitesi ile Birlesmis Milletler Teskilatinin Insan Huquqlari uzre Ali Komissarligina hesabat verirdi Tbiliside siyasi ofisi olsa da herbi qerargahlari Abxaziyanin Suxumi seherindedir 8 oktyabr 2001 ci ilde Abxaziyada BMTGMM vertolyotu vuruldu Tehlukesizlik Surasinin defelerle teleb etmesine baxmayaraq cinayetkarlar hec vaxt tapilmadi Tehlukesizlik Surasi Bas Katib Kofi Annanin tovsiyesi ile mandatini yerine yetirmek qabiliyyetini guclendirmek ve BMTGMM e 20 zabitden ibaret mulki polis terkibinin elave edilmesine icaze vermekle 30 iyul 2003 cu ilde basqa bir qerar qebul etdi Qacqinlarin ve mecburi kockunlerin geri qaytarilmasi da bura daxil idi 30 Yanvar 2004 cu ilde yeniden Bas Katib Annanin telebi ile Tehlukesizlik Surasinin 1524 sayli qetnamesi qebul edildi ve bu qerar BMTGMM in selahiyyetlerini 31 iyul 2004 cu ile qeder uzatdi BMTGMM kockunlerin geri qaytarilmasina ve yollar ve korpuler kimi esas infrastrukturun temirine komek etmekle tehlukesizlik ile mesgul idi 2003 cu ilin yanvar ayina olan melumata gore 21 layihe inkisaf etmis ve ya ara merhelede idi ve 10 layihe vesait buraxmasini gozleyirdi Bas katib Annan irelileyisin yavas olmasindan sikayet etse de munaqisenin siyasi yolla helline tekan vermeye davam etdiler 2003 cu ilin sonlarinda BMTGMM xususile Qori bolgesinde adam ogurlugu cinayet ve soygunculugun artmasindan narahatliq yarandi Son herbi musahideci Banqladesden olan general mayor Enver Huseyn idi BMTGMM in esas gucu 20 Sentyabr 2008 ci ilde 134 herbi musahideci 12 tibb iscisi de daxil olmaqla ve 17 polis musaviri idi Her bir patrul xidmetinde 4 silahsiz herbi musahideci ve bir tercumeci olan 2 masin var idi Tehlukesizlik sebebiyle her bir musahideci ve neqliyyat vasitesinde radio cihazlari var idi Ateskes xetti boyunca her iki terefin bir cox Tehlukesizlik Yazilari ve Musahide Mesajlari var idi Patrul qrupunda patrul zamani bir milletden yalniz bir nefer ola bilerdi Meselen Macaristan Indoneziya Almaniya Argentina kimi olkelerden 4 silahsiz herbi musahideci patrul xidmetinde idi Missiya 2009 cu ilde Birlesmis Milletler Tehlukesizlik Surasinda Rusiyanin veto qoymasi sebebinden legv edildi 1993 cu ilden bolgede fealiyyet gosteren ve 131 herbi musahideci ve 20 polis iscisinden ibaret 150 iscisi olan BMTGMM Rus vetosu neticesinde mandatinin 16 da bitdiyini bildirdi IstinadlarUnited Nations Security Council Arxivlesdirilib 2022 09 05 at the Wayback MachineResolution 858 S RES 858 1993 2021 04 18 at the Wayback Machine United Nations Security Council Arxivlesdirilib 2022 09 05 at the Wayback MachineDocument 26250 Agreement on a cease fire in Abkhazia and arrangements to monitor its observance S 26250 2020 12 14 at the Wayback Machine Russia vetoes extension of UN mission in Georgia 2020 08 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 03 United Nations Security Council Arxivlesdirilib 2022 09 05 at the Wayback MachineResolution 881 S RES 881 1993 2021 05 08 at the Wayback Machine Report of the Secretary General concerning the situation in Abkhazia Georgia 2022 03 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 03 United Nations Security Council Arxivlesdirilib 2022 09 05 at the Wayback MachineResolution 1077S RES 1077 1996 2021 05 11 at the Wayback Machine Report of the Secretary General on the situation in Abkhazia Georgia S 2008 631 2020 08 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 03 Russia Vetoes Resolution on U N Peacekeepers in Georgia 2019 10 31 at the Wayback MachineThe Washington Post United Nations Arxivlesdirilib 2022 09 10 at the Wayback Machine