Bilyard şarı - Bilyard oyununda istifadə olunan iri toplar.Oyunda çəhrayı,qara,qırmızı,qəhvəyi,yaşıl,sarı şarlar olur.Qara şar 7 bal,qəhvəyi,sarı və yaşıl şarlar 3 bal ,çəhrayı şarlar 5 bal ,Qızmızı şarlar 1 bal qazandırır.Bu şarlar (Qəhvəyi,çəhrayı,sarı,yaşıl və qara)sadəcə oyunda xal qazanmaqçündür.Onları səbətə atanda top yenidən stola qoyulur və oyunçunun xalı artır.(çoxballı şarı iki səfə təkrar səbətə atmaq olmaz.)Rəngli şarların hərəsindən bir dənə,Qızmızı şarlar isə 5 dənə olur.Qızmızı şarlar bitəndə digər şarlar səbətə düşsə belə qalır.Ən sonda (şarlar bitəndə) balı çox olan qazanır.
Tarixçə
Yeni materialdan istifadə
XIX əsrdə Avropada və ABŞ-də bilyard oyunu çox populyar olmuşdur. Bu oyunun kütləviliyinə əngəl olan yeganə amil onun şarları idi.
Çünki bilyard şarları əvvəllər fil sümüyündən hazırlandığı üçün çox baha idi. 1860-cı illərdə bilyard şarlarının düzəldilməsi üçün fil sümüyünə alternatıv bir material icad edənə 10 min dollar dəyərində mükafat da ayrılmışdı. Bu məbləğ, o dövrlər üçün çox nəhəng bir məbləğ idi.
Fil sümüyünə alternativ olan bir material dedikdə, bu material bilyard şarlarının bütün əlamət və keyfiyyətlərini özündə əks etdirməli idi. Belə ki, həmin material bərk və ağır, nəmə və zərbələrə qarşı davamlı, sığallı və bir az da elastik olmalı idi. 10 min dollarlıq mükafatı amerikalı ixtiraçı D. Hayett almışdır. O, 1869-cu ildə ilk dəfə olaraq çox ucuz bilyard şarları hazırlamışdır. İxtiraçı bu şarları özünün ixtira etdiyi “selluloid”dən hazırlamışdır. Bu materialdan hazırlanan bilyard şarları fil sümüyündən hazırlanan bilyard şarlarının bütün keyfiyyət və əlamətlərini özündə əks etdirirdi.
Keçmiş dövrlərdə
Bilyard oyunu yaranandan indiyədək bilyard şarlarını müxtəlif materiallardan hazırlayıblar. Amma ilk öncə bu şarlar fil sümüyündən hazırlanırdı. Daha doğrusu, dişi filin dişindən düzəldilən bilyard şarları ən ideal və ən bahalı hesab olunurdu və hal-hazırda da bu çür şarlar çox bahadır.
Bilyard şarlarının fil sümüyündən hazırlanması dişi fillərin kütləvi qırğınına səbəb olundu. Dişi filin bir dişindən 4-5 şar düzəlməsini nəzərə alsaq, bir komplekt bilyard şarlarının düzəldilməsi 2 ana filin məhv edilməsi demək idi. Bundan başqa o dövrlər kiylər də (bilyard çubuqları) fil sümüyündən hazırlanırdı. Bilyard şarlarına və kiylərə (çubuqlar) görə dişi fillərin məhv edilməsi fillərin kökünün kəsilməsinə gətirib çıxara bilərdi. Bu səbəbdən də bilyard şarlarının hazırlanması üçün mütləq fil sümüyünə alternativ bir sintetik material icad edilməli idi və amerikalı ixtiraçı buna nail oldu. Sonralar kiylər də bərk, möhkəm oduncaqlı ağaclardan hazırlanmağa başlandı.
Onu da qeyd eləmək lazımdır ki, əvvəllər tək fil sümüyündən deyil, begemotların, morjların, vəhşi donuzların və balinaların dişlərindən və sümüklərindən də bilyard şarları və kiylər hazırlanırdı. Sonralar isə şarlar və kiylər sintetik materiallardan hazırlanmağa başlandı. Bu canlıların kütləvi qırğınının qarşısını aldı.
Həmçinin bax
Mənbə
- Azens.az Bilyard şarları nədən hazırlanır? 2014-10-31 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bilyard sari Bilyard oyununda istifade olunan iri toplar Oyunda cehrayi qara qirmizi qehveyi yasil sari sarlar olur Qara sar 7 bal qehveyi sari ve yasil sarlar 3 bal cehrayi sarlar 5 bal Qizmizi sarlar 1 bal qazandirir Bu sarlar Qehveyi cehrayi sari yasil ve qara sadece oyunda xal qazanmaqcundur Onlari sebete atanda top yeniden stola qoyulur ve oyuncunun xali artir coxballi sari iki sefe tekrar sebete atmaq olmaz Rengli sarlarin heresinden bir dene Qizmizi sarlar ise 5 dene olur Qizmizi sarlar bitende diger sarlar sebete dusse bele qalir En sonda sarlar bitende bali cox olan qazanir Bilyard sarlariTarixceYeni materialdan istifade XIX esrde Avropada ve ABS de bilyard oyunu cox populyar olmusdur Bu oyunun kutleviliyine engel olan yegane amil onun sarlari idi Cunki bilyard sarlari evveller fil sumuyunden hazirlandigi ucun cox baha idi 1860 ci illerde bilyard sarlarinin duzeldilmesi ucun fil sumuyune alternativ bir material icad edene 10 min dollar deyerinde mukafat da ayrilmisdi Bu mebleg o dovrler ucun cox neheng bir mebleg idi Fil sumuyune alternativ olan bir material dedikde bu material bilyard sarlarinin butun elamet ve keyfiyyetlerini ozunde eks etdirmeli idi Bele ki hemin material berk ve agir neme ve zerbelere qarsi davamli sigalli ve bir az da elastik olmali idi 10 min dollarliq mukafati amerikali ixtiraci D Hayett almisdir O 1869 cu ilde ilk defe olaraq cox ucuz bilyard sarlari hazirlamisdir Ixtiraci bu sarlari ozunun ixtira etdiyi selluloid den hazirlamisdir Bu materialdan hazirlanan bilyard sarlari fil sumuyunden hazirlanan bilyard sarlarinin butun keyfiyyet ve elametlerini ozunde eks etdirirdi Kecmis dovrlerde Bilyard oyunu yaranandan indiyedek bilyard sarlarini muxtelif materiallardan hazirlayiblar Amma ilk once bu sarlar fil sumuyunden hazirlanirdi Daha dogrusu disi filin disinden duzeldilen bilyard sarlari en ideal ve en bahali hesab olunurdu ve hal hazirda da bu cur sarlar cox bahadir Bilyard sarlarinin fil sumuyunden hazirlanmasi disi fillerin kutlevi qirginina sebeb olundu Disi filin bir disinden 4 5 sar duzelmesini nezere alsaq bir komplekt bilyard sarlarinin duzeldilmesi 2 ana filin mehv edilmesi demek idi Bundan basqa o dovrler kiyler de bilyard cubuqlari fil sumuyunden hazirlanirdi Bilyard sarlarina ve kiylere cubuqlar gore disi fillerin mehv edilmesi fillerin kokunun kesilmesine getirib cixara bilerdi Bu sebebden de bilyard sarlarinin hazirlanmasi ucun mutleq fil sumuyune alternativ bir sintetik material icad edilmeli idi ve amerikali ixtiraci buna nail oldu Sonralar kiyler de berk mohkem oduncaqli agaclardan hazirlanmaga baslandi Onu da qeyd elemek lazimdir ki evveller tek fil sumuyunden deyil begemotlarin morjlarin vehsi donuzlarin ve balinalarin dislerinden ve sumuklerinden de bilyard sarlari ve kiyler hazirlanirdi Sonralar ise sarlar ve kiyler sintetik materiallardan hazirlanmaga baslandi Bu canlilarin kutlevi qirgininin qarsisini aldi Hemcinin baxBilyardMenbeAzens az Bilyard sarlari neden hazirlanir 2014 10 31 at the Wayback Machine