Berlin müqaviləsi — 24 aprel 1926-cı ildə Almaniya və SSRİ arasında imzalanmış müqavilədir. Müqaviləyə əsasən qarşıdakı beş il ərzində üçüncü bir tərəfin hücum edəcəyi təqdirdə bitərəfliyə söz verildi. Müqavilə 1922-ci ildə imzalanmış Alman-Sovet bir daha təsdiqlədi.
Razılaşma təsdiqləri 29 iyun 1926-cı ildə Berlində dəyişdirildi və həmin gün qüvvəyə mindi. Müqavilə 3 avqust 1926-cı ildə Millətlər Birliyi müqaviləsi seriyası kimi qeyd edildi.24 iyun 1931-ci ildə imzalanan əlavə protokol ilə , 1933-cü il 5 mayda təsdiqlənmiş sənədlə yeniləndi. Əlavə protokol 15 fevral 1935-ci ildə Millətlər Birliyi Müqaviləsi Seriyasında qeydiyyata alındı.
Reaksiyalar
Almaniyadakı razılaşma Bismarkın 1887-ci ildə Rusiyayla bağladığı sığorta müqaviləsi ilə müqayisə edildi. Reyxstaq Xarici Komitəsində razılaşmanı təsdiqləyən səslər Veymar Respublikası üçün ilk olaraq yekdilliklə qəbul edildi.
- Almaniyanın Baş naziri Vilhelm Marks: "Rapalloda qurulan Alman-Rusiya əlaqələrini Lokarno müqavilələrinin yaratdığı yeni siyasi vəziyyətə uyğunlaşdırmaq niyyəti".
- Gustav Stresemann, Veymar Respublikasının xarici işlər naziri: "bu, Rusiya ilə münasibətlərimizlə Lokarno siyasətimizi gücləndirmək fikridir".
- Sovet diplomatı Maksim Litvinov: "Rapallo müqaviləsinin gücləndirilməsi".
Müqavilənin mətni
Alman hökuməti və SSRİ,
Ümumi sülhün qorunması üçün əllərindən gələni etmək istəyərək,
Alman xalqının və Sosialist Sovet Respublikaları İttifaqı Hökumətinin maraqlarının davamlı və etibarlı əməkdaşlığı tələb etdiyinə inanaraq,
Xüsusi Müqavilə ilə dostluq münasibətlərini gücləndirməyə razılıq verərək aşağıdakı müddəalar barədə razılığa gəldi.
1-ci Maddə Almaniya ilə Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı höküməti arasındakı münasibətlər Rapallo müqaviləsi əsasında davam edəcəkdir.
Alman hökuməti və Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı hökuməti, ölkələrinə birgə təsir edən bütün siyasi və iqtisadi problemlərin anlaşılmasını təşviq etmək üçün dostluq təmaslarını davam etdirəcəklər.
2-ci Maddə Razılığa gələn Tərəflərdən birinin sülh münasibətinə baxmayaraq, bir və ya birdən çox səlahiyyətinə hücum edildiyi təqdirdə, digər Razılığa gələn Tərəf mübahisənin davam etdiyi müddətdə bitərəfliyini təmin edəcəkdir.
3-cü Maddə 2-ci maddədə göstərilən təbiətə ziddiyyət olduqda və ya Razılığa gələn Tərəflərin heç biri döyüş əməliyyatları aparmadığı bir zamanda, Aşağıdakılardan birinin iqtisadi və ya maliyyə boykotu üçün Üçüncü Dövlətlər arasında koalisiya qurulur. Razılığa gələn tərəfi, digər razılığa gələn tərəf bu koalisiyaya qoşulmamaq öhdəliyini götürür.
4-cü Maddə Bu saziş Berlində təsdiq ediləcək və ratifikasiya sənədləri dəyişdiriləcəkdir. Təsdiq sənədləri dəyişiklik tarixindən qüvvəyə minəcək və beş il ərzində qüvvədə olacaqdır. Razılığa gələn iki tərəf bu müddət bitməzdən əvvəl siyasi əlaqələrinin gələcək inkişafı ilə bağlı vaxtında görüşəcəklər. Tamamilə səlahiyyətli təşkilatlar bu müqaviləni imzaladılar.
Alman höküməti tərəfindən imzaladı: Qustav Ştrezeman
SSRİ höküməti tərəfindən imzaladı: Nikolay Krestinski
Nəticə
1926-cı ilin iyununda Alman bankları Sovet İttifaqına "Almaniya hökumətinin əməkdaşlığı sayəsində" cəmi 300 milyon marka kredit verdi. 1926-cı ilin oktyabrında Sovet hökuməti Reyxstaq millət vəkillərinin böyük bir qrupunu Moskvaya dəvət etdi. 1926-cı ilin dekabrında Berlinə səfər edən Georgi Çiçerin, mövcud Alman-Sovet münasibətlərinin 1925-ci illə müqayisədə yaxşılaşdığını diqqətə çatdırdı.
Lakin o vaxtdan bəri, Hitlerin 1933-cü ildə hakimiyyətə yüksəlməsindən bir neçə ay sonra tamamilə çökmə ilə münasibətlərdə yavaş bir geriləmə var. Müqavilənin uzadılması 24 iyun 1931-ci ildə imzalanmışdır və həmin il Alman bankları Sovet İttifaqına Almaniyanın sənaye mallarını almaq üçün əlavə 300 milyon dəyərində kredit verdi.
İstinadlar
- Crozier, Andrew J. The Causes of the Second World War / İkinci Dünya müharibəsinin səbəbləri. Blackwell. 1997. səh. 67. ISBN .
- League of Nations Treaty Series. səh. 388-396.
- Tucker, Robert C. Stalin in power: the revolution from above, 1928-1941 / Hakimiyyətdə olan Stalin: yuxarıdan gələn inqilab, 1928-1941. 1992. səh. 227. ISBN .
- Moss, Walter. Soviet Foreign Policy, 1917–1941 / SSRİ xarici siyasəti, 1917–1941. Anthem Press. 2005. səh. 284. ISBN .
- League of Nations Treaty Series / Millətlər Birliyi müqaviləsi seriyası. səh. 384-391.
- "Treaty of Berlin Between the Soviet Union and Germany; April 24, 1926 / Sovet İttifaqı və Almaniya arasında imzalanmış Berlin müqaviləsi; 24 aprel 1926". avalon.law. 22 may 2020 tarixində .
Ədəbiyyat
- Akten zur deutschen auswärtigen Politik 1918-1945. Serie B, 1925–1933
- Документы внешней политики СССР. Том 9. 1 января — 31 декабря 1926 г. — М.: Политиздат, 1965
Xarici keçidlər
- The Avalon Project
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Berlin muqavilesi Berlin muqavilesi 24 aprel 1926 ci ilde Almaniya ve SSRI arasinda imzalanmis muqaviledir Muqavileye esasen qarsidaki bes il erzinde ucuncu bir terefin hucum edeceyi teqdirde biterefliye soz verildi Muqavile 1922 ci ilde imzalanmis Alman Sovet bir daha tesdiqledi Razilasma tesdiqleri 29 iyun 1926 ci ilde Berlinde deyisdirildi ve hemin gun quvveye mindi Muqavile 3 avqust 1926 ci ilde Milletler Birliyi muqavilesi seriyasi kimi qeyd edildi 24 iyun 1931 ci ilde imzalanan elave protokol ile 1933 cu il 5 mayda tesdiqlenmis senedle yenilendi Elave protokol 15 fevral 1935 ci ilde Milletler Birliyi Muqavilesi Seriyasinda qeydiyyata alindi ReaksiyalarAlmaniyadaki razilasma Bismarkin 1887 ci ilde Rusiyayla bagladigi sigorta muqavilesi ile muqayise edildi Reyxstaq Xarici Komitesinde razilasmani tesdiqleyen sesler Veymar Respublikasi ucun ilk olaraq yekdillikle qebul edildi Almaniyanin Bas naziri Vilhelm Marks Rapalloda qurulan Alman Rusiya elaqelerini Lokarno muqavilelerinin yaratdigi yeni siyasi veziyyete uygunlasdirmaq niyyeti Gustav Stresemann Veymar Respublikasinin xarici isler naziri bu Rusiya ile munasibetlerimizle Lokarno siyasetimizi guclendirmek fikridir Sovet diplomati Maksim Litvinov Rapallo muqavilesinin guclendirilmesi Muqavilenin metni Alman hokumeti ve SSRI Umumi sulhun qorunmasi ucun ellerinden geleni etmek isteyerek Alman xalqinin ve Sosialist Sovet Respublikalari Ittifaqi Hokumetinin maraqlarinin davamli ve etibarli emekdasligi teleb etdiyine inanaraq Xususi Muqavile ile dostluq munasibetlerini guclendirmeye raziliq vererek asagidaki muddealar barede raziliga geldi 1 ci Madde Almaniya ile Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqi hokumeti arasindaki munasibetler Rapallo muqavilesi esasinda davam edecekdir Alman hokumeti ve Sovet Sosialist Respublikalari Ittifaqi hokumeti olkelerine birge tesir eden butun siyasi ve iqtisadi problemlerin anlasilmasini tesviq etmek ucun dostluq temaslarini davam etdirecekler 2 ci Madde Raziliga gelen Tereflerden birinin sulh munasibetine baxmayaraq bir ve ya birden cox selahiyyetine hucum edildiyi teqdirde diger Raziliga gelen Teref mubahisenin davam etdiyi muddetde biterefliyini temin edecekdir 3 cu Madde 2 ci maddede gosterilen tebiete ziddiyyet olduqda ve ya Raziliga gelen Tereflerin hec biri doyus emeliyyatlari aparmadigi bir zamanda Asagidakilardan birinin iqtisadi ve ya maliyye boykotu ucun Ucuncu Dovletler arasinda koalisiya qurulur Raziliga gelen terefi diger raziliga gelen teref bu koalisiyaya qosulmamaq ohdeliyini goturur 4 cu Madde Bu sazis Berlinde tesdiq edilecek ve ratifikasiya senedleri deyisdirilecekdir Tesdiq senedleri deyisiklik tarixinden quvveye minecek ve bes il erzinde quvvede olacaqdir Raziliga gelen iki teref bu muddet bitmezden evvel siyasi elaqelerinin gelecek inkisafi ile bagli vaxtinda gorusecekler Tamamile selahiyyetli teskilatlar bu muqavileni imzaladilar Alman hokumeti terefinden imzaladi Qustav Strezeman SSRI hokumeti terefinden imzaladi Nikolay KrestinskiNetice1926 ci ilin iyununda Alman banklari Sovet Ittifaqina Almaniya hokumetinin emekdasligi sayesinde cemi 300 milyon marka kredit verdi 1926 ci ilin oktyabrinda Sovet hokumeti Reyxstaq millet vekillerinin boyuk bir qrupunu Moskvaya devet etdi 1926 ci ilin dekabrinda Berline sefer eden Georgi Cicerin movcud Alman Sovet munasibetlerinin 1925 ci ille muqayisede yaxsilasdigini diqqete catdirdi Lakin o vaxtdan beri Hitlerin 1933 cu ilde hakimiyyete yukselmesinden bir nece ay sonra tamamile cokme ile munasibetlerde yavas bir gerileme var Muqavilenin uzadilmasi 24 iyun 1931 ci ilde imzalanmisdir ve hemin il Alman banklari Sovet Ittifaqina Almaniyanin senaye mallarini almaq ucun elave 300 milyon deyerinde kredit verdi IstinadlarCrozier Andrew J The Causes of the Second World War Ikinci Dunya muharibesinin sebebleri Blackwell 1997 seh 67 ISBN 978 0 631 18601 4 League of Nations Treaty Series seh 388 396 Tucker Robert C Stalin in power the revolution from above 1928 1941 Hakimiyyetde olan Stalin yuxaridan gelen inqilab 1928 1941 1992 seh 227 ISBN 978 0 393 30869 3 Moss Walter Soviet Foreign Policy 1917 1941 SSRI xarici siyaseti 1917 1941 Anthem Press 2005 seh 284 ISBN 978 1 84331 034 1 League of Nations Treaty Series Milletler Birliyi muqavilesi seriyasi seh 384 391 Treaty of Berlin Between the Soviet Union and Germany April 24 1926 Sovet Ittifaqi ve Almaniya arasinda imzalanmis Berlin muqavilesi 24 aprel 1926 avalon law 22 may 2020 tarixinde EdebiyyatAkten zur deutschen auswartigen Politik 1918 1945 Serie B 1925 1933 Dokumenty vneshnej politiki SSSR Tom 9 1 yanvarya 31 dekabrya 1926 g M Politizdat 1965Xarici kecidlerThe Avalon Project