Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bequm Rokeya (ing. Begum Rokeya; 9 dekabr 1880 – 9 dekabr 1932[…], Kəlkətə, Britaniya Hindistanı) — Britaniya Hindistanından olan görkəmli Benqal feminist yazıçı, pedaqoq və siyasi aktivist. Rokeya, Banqladeş və Hindistanda qadın azadlığının öncüllərindən biri kimi geniş şəkildə tanınır.
| Bequm Rokeya | |
|---|---|
| benq. রোকেয়া সাখাওয়াত হোসেন | |
 | |
| Doğum tarixi | 9 dekabr 1880 |
| Vəfat tarixi | 9 dekabr 1932[…](52 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | ürək-damar xəstəliyi[d] |
| Fəaliyyəti | yazıçı, fantastika yazıçısı[d], social reformer[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bequm kişilərlə qadınların rasional varlıqlar kimi bərabər rəftar görməsini müdafiə edirdi və qadınların təhsilinin olmamasının onların iqtisadi cəhətdən zəif vəziyyətdə qalmasına səbəb olduğunu vurğulayırdı. Onun əsas əsərlərinə aşağıdakılar daxildir: "Matichur" (Şirin İncilər Dəsti, 1904 və 1922) — iki cildlik feminist esselər toplusu; "Sultananın Röyası" (ing. Sultana's Dream, 1908) – qadınların idarə etdiyi "Xanımlar Diyarı"nda cərəyan edən feminist elmi-fantastik novella; "Padmarag" (Lotusun Mahiyyəti, 1924) — benqal qadınlarının üzləşdiyi çətinlikləri təsvir edən roman; və "Abarodhbasini" (Qapalı Qadınlar, 1931) — qadınların həyatına və özünüdərk hissinə ziyan vuran həddindən artıq purda (hicab və ev dustaqlığı sistemi) qaydalarına qarşı cəsarətli tənqid.
Rokeya qadınların azadlığı üçün təhsilin əsas şərt olduğunu hesab edirdi və Kolkatada əsasən müsəlman qızlara yönəlmiş ilk məktəbi təsis etdi. Onun qapı-qapı gəzərək valideynləri qızlarını məktəbə göndərməyə inandırdığı deyilir. O, ölümünə qədər məktəbi idarə etmiş və sərt tənqidlərə həmçinin sosial maneələrə baxmayaraq fəaliyyətini davam etdirmişdir.
1916-cı ildə Rokeya qadınların təhsili və məşğulluğu uğrunda mübarizə aparan təsis etmişdir. 1926-cı ildə o, Kolkatada çağırılan Benqal Qadınların Təhsil Konfransına sədrlik etdi ki, bu da qadınların təhsil hüquqlarını müdafiə etmək üçün onların bir araya gətirilməsi istiqamətində ilk mühüm cəhd idi. O, vəfatına qədər qadınların inkişafı ilə bağlı müzakirələrdə və konfranslarda fəal iştirak etmişdir. Rokeya 9 dekabr 1932-ci ildə, Hindistan Qadınlar Konfransının bir sessiyasına rəhbərlik etdikdən qısa müddət sonra vəfat etmişdir.
Banqladeş hər il 9 dekabr tarixində Rokeya Gününü qeyd edərək onun irsini yad edir. Həmin gün Banqladeş hökuməti görkəmli nailiyyətlərə imza atan qadınlara Bequm Rokeya Padak mükafatını təqdim edir. 2004-cü ildə Rokeya BBC-nin "Bütün Zamanların Ən Böyük Benqalı" sorğusunda 6-cı yeri tutmuşdur.
Bioqrafiyası
Rokeya 1880-ci ildə Benqal Prezidentliyinin (keçmiş bölünməmiş Benqal) Ranqpur bölgəsindəki Pairaband kəndində aristokrat Benqal müsəlman ailəsində anadan olmuşdur. Onun əcdadları sərvət qazanmaq məqsədilə İranın Təbriz şəhərindən Hindistana köç etmiş və Ranqpurda zəminadar (torpaq sahibi) olmuşdular. Onlar Böyük Moğollar dövründə hərbi və məhkəmə sahələrində xidmət göstərmişdilər. Onun atası Zahiruddin Məhəmməd Əbu Əli Haidar Sabir zəminadar olmaqla yanaşı, çoxdilli bir ziyalı idi. O, dörd dəfə evlənmişdi və onun Rahatunnisa Sabira Çaudhurani ilə evliliyindən Rokeya dünyaya gəlmişdi. Rokeyanın iki bacısı və üç qardaşı var idi, lakin onlardan biri uşaq yaşlarında vəfat etmişdi. Rokeyanın böyük qardaşı İbrahim Sabir və ondan yaşca böyük bacısı Karimunnisa Xanım Çaudhurani onun həyatında mühüm rol oynamışdılar. Karimunnisa ailəsinin istəklərinə qarşı çıxaraq əksəriyyətin danışdığı Benqal dilini öyrənmək istəyirdi, halbuki ailə üzvləri ərəb və fars dillərindən təhsil və ünsiyyət vasitəsi kimi istifadə etməyi üstün tuturdular. İbrahim Rokeyaya və Karimunnisaya ingilis və benqal dillərini öyrətmişdi. Karimunnisa 14 yaşında ərə getmiş və sonradan şairə olmuşdur. Onun hər iki oğlu – Əbdül Kərim Qəznəvi və Əbdül Həlim Qəznəvi siyasətçi kimi tanınmış və Britaniya hakimiyyəti dövründə nazir vəzifələrində çalışmışlar.
Romanları
Rokeya, 1904
- Pipasha ("Susuzluq") (1902)
- Matichur 1-ci cild (Esse) (1904)
- Matichur 2-ci cild (Esse) (1922)
İkinci cildə nağıllar və hekayələr daxildir:
- Saurajagat ("Günəş Sistemi")
- Delicia Hatya (Marie Corellinin "Delicianın qətli" əsərinin tərcüməsi)
- Jnan-phal ("Bilik Meyvəsi")
- Nari-Srishti ("Qadının Yaradılışı")
- Nurse Nelly
- Mukti-phal ("Azadlıq Meyvəsi")
- Sultana’s Dream (1905)
- Padmarag ("Lotusun Mahiyyəti") (1924, roman)
- Abarodhbasini ("Qapalı Qadınlar") (1931)
- Boligarto (qısa hekayə)
- Narir Adhikar ("Qadın Hüquqları") – İslam Qadınlar Assosiasiyası üçün tamamlanmamış esse
- God Gives, Man Robs ("Tanrı Verir, İnsan Qarət Edir") (1927)
- Education Ideas for the Modern Indian Girl ("Müasir Hindistanlı Qız üçün Təhsil Fikirləri") (1931)
İstinadlar
- Rokeya Sakhawat Hossain // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- Rokeya Sakhawat Hossain // Vegetti Catalog of Fantastic Literature (it.).
- http://www.in.com/roquia-sakhawat-hussain/profile-242073.html.
- Sarkar, Siuli. Gender Disparity in India: Unheard Whimpers. PHI Learning Pvt. Ltd. 2016. səh. 73. ISBN . İstifadə tarixi: 27 November 2018.
- "A Feminist Foremother: Critical Essays on Rokeya Sakhawat Hossain". The Daily Star (ingilis). 16 September 2017. 7 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 December 2018.
- Akhter, Shahida. Hossain, Roquiah Sakhawat // Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. (redaktorlar ). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second). Asiatic Society of Bangladesh. 2012. 6 August 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 November 2015."Roquia Sakhawat Hussain (Begum Rokeya)". Londoni. 26 November 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 August 2014.
- Azad, Humayun. Purushtantra o Rokeyar Naribad পুরুষতন্ত্র ও রোকেয়ার নারীবাদ [Patriarchy and Rokeya's Feminism] // Naree নারী [The Woman] (Benqal dilində). Dhaka: Agamee Prokashon. 282–299.
- Begum, Maleka. Rokeya Sakhawat Hossain রোকেয়া সাখাওয়াত হোসেন(Benqal dilində). Dhaka: Prothoma. 2018. səh. 11.
- "The enduring legacy of Begum Rokeya". The Independent. 9 December 2016. 21 April 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 April 2019.
- "Begum Rokeya Day today". The Daily Star. 12 March 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 June 2016.
- "Begum Rokeya Sakhawat Hossain". Sewall-Belmont House Museum. Sewall-Belmont House & Museum. 24 June 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 June 2016.
- "BBC Listeners' Poll". The Daily Star. 16 April 2004. 25 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 April 2019.
- "Mujib, Tagore, Bose among 'greatest Bengalis of all time'". The Hindu. 17 April 2004. 25 December 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 April 2019.
- Sengupta, Kaiser. "'Bengali Muslim' As An Oxymoron: Crisis And Conflict Of Identities | Bengal Renaissance" (ingilis). 5 March 2022. 11 July 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 July 2023.
- Lewton, Thomas. "Feminist Visions of Science and Utopia in Rokeya Sakhawat Hossain's 'Sultana's Dream'". Lady Science. 2019. 1 March 2023 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 August 2019.
- Hossain, Rokeya Sakhawat. Sultana's Dream. Madras: The Indian Ladies' Magazine. 1905. 16 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 August 2019.
- Anwar S. Dil, Afia Dil. Women's Changing Position in Bangladesh: Tribute to Begum Rokeya. Intercultural Forum. 2014. 10–16. ISBN .
- Begum, Maleka. Banglar Nari Andolaner বাংলার নারী আন্দোলন [Women's Movement in Bengal] (Benqal dilində). Dhaka: The University Press Limited. 2010. səh. 71. ISBN .
Xarici keçidlər
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Bequm Rokeya İnternet arxivində
- Rokeya Sakhawat Hossain at the Encyclopedia of Science Fiction
- Hasan, Md. Mahmudul. "Marginalisation of Muslim writers in South Asian literature: Rokeya Sakhawat Hossain's English works" (PDF). South Asia Research. 32 (3). 2012: 179–197. doi:10.1177/0262728012469303. ISSN 0262-7280.
- "Asiatic (see articles on Rokeya in 7.2 (December 2013) issue of the journal)". journals.iium.edu.my/asiatic.
- The Essential Rokeya: Selected Works of Rokeya Sakhawat Hossain. Leiden, Boston: Brill Publishing. 2013. ISBN . 8 February 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 October 2014.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bequm Rokeya ing Begum Rokeya 9 dekabr 1880 9 dekabr 1932 Kelkete Britaniya Hindistani Britaniya Hindistanindan olan gorkemli Benqal feminist yazici pedaqoq ve siyasi aktivist Rokeya Banqlades ve Hindistanda qadin azadliginin oncullerinden biri kimi genis sekilde taninir Bequm Rokeyabenq র ক য স খ ওয ত হ স নDogum tarixi 9 dekabr 1880 1880 12 09 Vefat tarixi 9 dekabr 1932 1932 12 09 52 yasinda Vefat yeri Kelkete Benqal prezidentliyi d Britaniya Hindistani Britaniya imperiyasiVefat sebebi urek damar xesteliyi d Fealiyyeti yazici fantastika yazicisi d social reformer d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bequm kisilerle qadinlarin rasional varliqlar kimi beraber reftar gormesini mudafie edirdi ve qadinlarin tehsilinin olmamasinin onlarin iqtisadi cehetden zeif veziyyetde qalmasina sebeb oldugunu vurgulayirdi Onun esas eserlerine asagidakilar daxildir Matichur Sirin Inciler Desti 1904 ve 1922 iki cildlik feminist esseler toplusu Sultananin Royasi ing Sultana s Dream 1908 qadinlarin idare etdiyi Xanimlar Diyari nda cereyan eden feminist elmi fantastik novella Padmarag Lotusun Mahiyyeti 1924 benqal qadinlarinin uzlesdiyi cetinlikleri tesvir eden roman ve Abarodhbasini Qapali Qadinlar 1931 qadinlarin heyatina ve ozunuderk hissine ziyan vuran heddinden artiq purda hicab ve ev dustaqligi sistemi qaydalarina qarsi cesaretli tenqid Rokeya qadinlarin azadligi ucun tehsilin esas sert oldugunu hesab edirdi ve Kolkatada esasen muselman qizlara yonelmis ilk mektebi tesis etdi Onun qapi qapi gezerek valideynleri qizlarini mektebe gondermeye inandirdigi deyilir O olumune qeder mektebi idare etmis ve sert tenqidlere hemcinin sosial maneelere baxmayaraq fealiyyetini davam etdirmisdir 1916 ci ilde Rokeya qadinlarin tehsili ve mesgullugu ugrunda mubarize aparan tesis etmisdir 1926 ci ilde o Kolkatada cagirilan Benqal Qadinlarin Tehsil Konfransina sedrlik etdi ki bu da qadinlarin tehsil huquqlarini mudafie etmek ucun onlarin bir araya getirilmesi istiqametinde ilk muhum cehd idi O vefatina qeder qadinlarin inkisafi ile bagli muzakirelerde ve konfranslarda feal istirak etmisdir Rokeya 9 dekabr 1932 ci ilde Hindistan Qadinlar Konfransinin bir sessiyasina rehberlik etdikden qisa muddet sonra vefat etmisdir Banqlades her il 9 dekabr tarixinde Rokeya Gununu qeyd ederek onun irsini yad edir Hemin gun Banqlades hokumeti gorkemli nailiyyetlere imza atan qadinlara Bequm Rokeya Padak mukafatini teqdim edir 2004 cu ilde Rokeya BBC nin Butun Zamanlarin En Boyuk Benqali sorgusunda 6 ci yeri tutmusdur Bioqrafiyasi2012 ci ilde cekilmis Rokeyanin Ranqpurdaki usaqliq evinin qaliqlari Rokeya 1880 ci ilde Benqal Prezidentliyinin kecmis bolunmemis Benqal Ranqpur bolgesindeki Pairaband kendinde aristokrat Benqal muselman ailesinde anadan olmusdur Onun ecdadlari servet qazanmaq meqsedile Iranin Tebriz seherinden Hindistana koc etmis ve Ranqpurda zeminadar torpaq sahibi olmusdular Onlar Boyuk Mogollar dovrunde herbi ve mehkeme sahelerinde xidmet gostermisdiler Onun atasi Zahiruddin Mehemmed Ebu Eli Haidar Sabir zeminadar olmaqla yanasi coxdilli bir ziyali idi O dord defe evlenmisdi ve onun Rahatunnisa Sabira Caudhurani ile evliliyinden Rokeya dunyaya gelmisdi Rokeyanin iki bacisi ve uc qardasi var idi lakin onlardan biri usaq yaslarinda vefat etmisdi Rokeyanin boyuk qardasi Ibrahim Sabir ve ondan yasca boyuk bacisi Karimunnisa Xanim Caudhurani onun heyatinda muhum rol oynamisdilar Karimunnisa ailesinin isteklerine qarsi cixaraq ekseriyyetin danisdigi Benqal dilini oyrenmek isteyirdi halbuki aile uzvleri ereb ve fars dillerinden tehsil ve unsiyyet vasitesi kimi istifade etmeyi ustun tuturdular Ibrahim Rokeyaya ve Karimunnisaya ingilis ve benqal dillerini oyretmisdi Karimunnisa 14 yasinda ere getmis ve sonradan saire olmusdur Onun her iki oglu Ebdul Kerim Qeznevi ve Ebdul Helim Qeznevi siyasetci kimi taninmis ve Britaniya hakimiyyeti dovrunde nazir vezifelerinde calismislar RomanlariHer defe bir qadin basini qaldirmaga calisanda din ve ya muqeddes yazilar seklinde olan silahlar onun basina endirilir Kisiler bu yazilari Tanrinin emri kimi teqdim ederek bizi qaranliqda saxlamaga calisirlar Bu yazilar eslinde kisiler terefinden qurulmus sistemlerden basqa bir sey deyil Biz kisi muqeddeslerden esitdiyimiz sozleri qadin muqeddeslerden esitseydik onlar tamamile ferqli olardi Dinler yalniz qadinlarin boynuna qulluq boyundurugunu daha da six baglayir ve kisilerin qadinlar uzerinde hokmranligini haqli gosterir Rokeya 1904 Pipasha Susuzluq 1902 Matichur 1 ci cild Esse 1904 Matichur 2 ci cild Esse 1922 Ikinci cilde nagillar ve hekayeler daxildir Saurajagat Gunes Sistemi Delicia Hatya Marie Corellinin Delicianin qetli eserinin tercumesi Jnan phal Bilik Meyvesi Nari Srishti Qadinin Yaradilisi Nurse Nelly Mukti phal Azadliq Meyvesi Sultana s Dream 1905 Padmarag Lotusun Mahiyyeti 1924 roman Abarodhbasini Qapali Qadinlar 1931 Boligarto qisa hekaye Narir Adhikar Qadin Huquqlari Islam Qadinlar Assosiasiyasi ucun tamamlanmamis esse God Gives Man Robs Tanri Verir Insan Qaret Edir 1927 Education Ideas for the Modern Indian Girl Muasir Hindistanli Qiz ucun Tehsil Fikirleri 1931 IstinadlarRokeya Sakhawat Hossain Internet Speculative Fiction Database ing 1995 Rokeya Sakhawat Hossain Vegetti Catalog of Fantastic Literature it http www in com roquia sakhawat hussain profile 242073 html Sarkar Siuli Gender Disparity in India Unheard Whimpers PHI Learning Pvt Ltd 2016 seh 73 ISBN 978 8120352513 Istifade tarixi 27 November 2018 A Feminist Foremother Critical Essays on Rokeya Sakhawat Hossain The Daily Star ingilis 16 September 2017 7 October 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 17 December 2018 Akhter Shahida Hossain Roquiah Sakhawat Islam Sirajul Jamal Ahmed A redaktorlar Banglapedia National Encyclopedia of Bangladesh Second Asiatic Society of Bangladesh 2012 6 August 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 November 2015 Roquia Sakhawat Hussain Begum Rokeya Londoni 26 November 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 August 2014 Azad Humayun Purushtantra o Rokeyar Naribad প র ষতন ত র ও র ক য র ন র ব দ Patriarchy and Rokeya s Feminism Naree ন র The Woman Benqal dilinde Dhaka Agamee Prokashon 282 299 Begum Maleka Rokeya Sakhawat Hossain র ক য স খ ওয ত হ স ন Benqal dilinde Dhaka Prothoma 2018 seh 11 The enduring legacy of Begum Rokeya The Independent 9 December 2016 21 April 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 April 2019 Begum Rokeya Day today The Daily Star 12 March 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 June 2016 Begum Rokeya Sakhawat Hossain Sewall Belmont House Museum Sewall Belmont House amp Museum 24 June 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 June 2016 BBC Listeners Poll The Daily Star 16 April 2004 25 December 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 April 2019 Mujib Tagore Bose among greatest Bengalis of all time The Hindu 17 April 2004 25 December 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 April 2019 Sengupta Kaiser Bengali Muslim As An Oxymoron Crisis And Conflict Of Identities Bengal Renaissance ingilis 5 March 2022 11 July 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 July 2023 Lewton Thomas Feminist Visions of Science and Utopia in Rokeya Sakhawat Hossain s Sultana s Dream Lady Science 2019 1 March 2023 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 August 2019 Hossain Rokeya Sakhawat Sultana s Dream Madras The Indian Ladies Magazine 1905 16 April 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 23 August 2019 Anwar S Dil Afia Dil Women s Changing Position in Bangladesh Tribute to Begum Rokeya Intercultural Forum 2014 10 16 ISBN 978 9842003738 Begum Maleka Banglar Nari Andolaner ব ল র ন র আন দ লন Women s Movement in Bengal Benqal dilinde Dhaka The University Press Limited 2010 seh 71 ISBN 978 984 8815 70 0 Xarici kecidlerEserleri ve ya muellifi oldugu isler Bequm Rokeya Internet arxivinde Rokeya Sakhawat Hossain at the Encyclopedia of Science Fiction Hasan Md Mahmudul Marginalisation of Muslim writers in South Asian literature Rokeya Sakhawat Hossain s English works PDF South Asia Research 32 3 2012 179 197 doi 10 1177 0262728012469303 ISSN 0262 7280 Asiatic see articles on Rokeya in 7 2 December 2013 issue of the journal journals iium edu my asiatic The Essential Rokeya Selected Works of Rokeya Sakhawat Hossain Leiden Boston Brill Publishing 2013 ISBN 9789004255876 8 February 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 October 2014