Bennett adası — De-Lonq adaları qrupuna daxil olan Şərqi Sibir dənizində yerləşən ada. Rusiyaya məxsus olan ada Yeni Sibir adalarının şimal-şərqində yerləşir. Adanın sahəsi 150 km², ən hüündür nöqtəsi 426 metr təşkil edir. İnzibati cəhətdən Saxa Respublikası ərazində yerləşir.
Bennett adası | |
---|---|
saxa Беннетт aрыыта | |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 150 km² |
Uzunluğu |
|
Eni | 14 km |
Hündür nöqtəsi | 426 m |
Əhalisi | 0 nəfər (2015-ci il) |
Yerləşməsi | |
Ölkələr | |
Arxipelaq | |
Akvatoriya | |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Ada cənub qərbdən şimal-şərqə istiqamətlənmiş formadadır. Cənub-qərbdə Emma burnu yerləşir. Bu ad De Lonqun arvadı Emmanın şərəfinə adlandırılmışdır. Sofii vurnu cənub-şərqdə yerləşir və Kolçanık gəlininin şərəfinə adlandırılmışdır. Emmelin burnu isə adanın şimal şərqində yerləşir. Bu ad isə baron Tollyanln arvadının şərəfinə adlandırılıb. Ada 1903-cü ildə Kolçatın ekspedisiyası zamanı baş çəkilir. Emma və Emmelin burunları arasında məsafə 28 km təşkil edir. Adanın bütünlüklə ərazisi buzlarla örtülü olur. Bircə sahildə yerləşən qayalıqlar istisnafır.
Adanın cənub-qərbində Emma burnu yaxınlığında (426 m) yerləşir. Bu zirvə bütün Yeni Sibir adalarının ən hündür zirvəsidir
Tarixi
Ada ilk dəfə 1816 ildə sşkarlanır və Xramçenko adlandıtılır. Ada Vasiliya Stepanoviç Xramçenkonun şərəfinə adlandırılıb (Kapitan-Leytenant, 1792–1849).
iyul 1879-cu ildə De Lonq Jannett gəmisində 32 nəfərlik ekipajla Çukot yarımadası istiqamıtində üzürdü. O, Norşildin "Veqa" gəmisini tapmaq ümidi ilə Alyaskada dincəldindən sonra 1879-cu ilin avqustunda Berinq boğazı keçir. Elə burada De Lonq Nordşildin Şimal Qütbünə üzdüyünü örgənir. 5 sentyabr 1879-cu ildə Herald adası yaxınlığında gəmi buzların arasında ilişərək qalır hətta qayıqda sızma baş verir. 1881-ci ildə buzlaqlarla hərəkət edən De Lonq Şərqi Sibir dənizidə öz adını verdiyi De-Lonq adalarını aşkarlayır. Bu adanı isə ekspedisiyaya maliyyə dəstəyi verən Kiçik Ceyms Qordon Bennettin şərəfinə adlandırır. Burada yerləşən burunlardan birinə öz arvadının adını verir. Üç aydan sonra De Lonq materikə çatmsğa cədh göstərir və Lena çayı hövzəsində həlak olur.
Sonrakı araşdırmalar Edurad Vasileviç Toll 1899-cu ildə Arktika, Şərqi Sibir dənizi, Kara dənizi və Şimal Buzlu okeanın axınlarını örgənmək məqsədilə təşkil edilən ekspedisiya zamanı həyata keçirilir
1903-cü ilin yanvarında Elmlər Akademisiyası tərəfindən ekspedisiya təşkil edilir. Onlar 5 maydan 7 dekabra qədər yol qət edirlər. İlk əvvəllər "Ermak" buzqıran gəmisinin göndərilməsi planlaşdırılırdı. Bu ekspedisiyaya Aleksandr Kolçak rəhbərlik edirdi. 4 avqust 1903-cü ildə onlar Bennett adasına çatırlar və burada Tollun sənədlərini, alətlərini aşkarlayır. Toll adada 1902-ci ilin yayında olmuşdur. Buradan isə cənuba istiqamətlənir. Bunu anlayan Kolçak cənuba istiqamətlənir. 2 dekabr 1903-cü ildə materikə çatır. Ekspedisiya matrialları əsasında 1909-cu ildə "Kara və Sibir dənizlərinin buzları".
1914–1915-ci ildə Boris Vilkinski qət edərkən Bannett adasındada olmuşdur.
Sovet Zooloqu S.M.Uspenski adada qədim insanların izlərini aşkarlamışdır.
1956-cı ildə Arktika institutunun üzvləri tərəfindən De Lonq buzlağında araşdırmalar aparmışlar.
1971-ci ilin iyulunda Bennett adasının yaxınlığından "Lelin" atom sualtı qayığı və "Vladivostok", dizel sualtı qayığı keçmişdir.
1987-ci ildə adada altı ay müddətində Sovet geoloji işlər aparılmış və vulkanik şrlfin təbiətini örgəndilər.
2003-cü ildə adaya hündüdlüyü 5 metr olan xaç abidəsi qoyulmuşdur. Kolçakın xilasedici ekspedisiyasının yüz illiyinə ucaldılmışdır.
2015-ci ilin sentyabr ayında Bannetta adasına hidroqrafik işlər məqsədilə bir qrup alim yan alır.
İstinadlar
- Синюков В.В. Александр Васильевич Колчак : Ученый и патриот : в 2 ч./ В.В. Синюков ; отв. ред. А.П. Лисицын ; Ин-т истории естествознания и техники им. С.И. Вавилова РАН. — М.: Наука, 2009. — , С. 195
- "Валерий Купецкий, "Загадки острова Беннета" из сборника "В Арктику мы ещё вернемся"". 2020-01-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-15.
- Popov S, V., Troiski V. А. Sovet Arktika dənizlərinin toponimikası. -L., 1972. S. 278
- . 2010-05-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-15.
- ""И снова земля Санникова…", журнал Вокруг света, № 3 (2462), Март 1979". 2020-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-15.
- "Установка памятного знака на острове Колчака в Карском море 1 сентября 2009 г." 2018-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-15.
Mənbə
- Bennett adasının şəkilləri
- Adada olan xaç abidəsi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bennett adasi De Lonq adalari qrupuna daxil olan Serqi Sibir denizinde yerlesen ada Rusiyaya mexsus olan ada Yeni Sibir adalarinin simal serqinde yerlesir Adanin sahesi 150 km en huundur noqtesi 426 metr teskil edir Inzibati cehetden Saxa Respublikasi erazinde yerlesir Bennett adasisaxa Bennett aryytaUmumi melumatlarSahesi 150 km Uzunlugu 29 kmEni 14 kmHundur noqtesi 426 mEhalisi 0 nefer 2015 ci il Yerlesmesi76 41 21 sm e 148 56 14 s u Olkeler Rusiya SaxaArxipelaq Yeni Sibir adalariAkvatoriya Simal Buzlu okeanBennett adasiBennett adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiEmmelin burnu Ada cenub qerbden simal serqe istiqametlenmis formadadir Cenub qerbde Emma burnu yerlesir Bu ad De Lonqun arvadi Emmanin serefine adlandirilmisdir Sofii vurnu cenub serqde yerlesir ve Kolcanik gelininin serefine adlandirilmisdir Emmelin burnu ise adanin simal serqinde yerlesir Bu ad ise baron Tollyanln arvadinin serefine adlandirilib Ada 1903 cu ilde Kolcatin ekspedisiyasi zamani bas cekilir Emma ve Emmelin burunlari arasinda mesafe 28 km teskil edir Adanin butunlukle erazisi buzlarla ortulu olur Birce sahilde yerlesen qayaliqlar istisnafir Adanin cenub qerbinde Emma burnu yaxinliginda 426 m yerlesir Bu zirve butun Yeni Sibir adalarinin en hundur zirvesidirTarixi Jannett 1878 Ada ilk defe 1816 ilde sskarlanir ve Xramcenko adlanditilir Ada Vasiliya Stepanovic Xramcenkonun serefine adlandirilib Kapitan Leytenant 1792 1849 iyul 1879 cu ilde De Lonq Jannett gemisinde 32 neferlik ekipajla Cukot yarimadasi istiqamitinde uzurdu O Norsildin Veqa gemisini tapmaq umidi ile Alyaskada dinceldinden sonra 1879 cu ilin avqustunda Berinq bogazi kecir Ele burada De Lonq Nordsildin Simal Qutbune uzduyunu orgenir 5 sentyabr 1879 cu ilde Herald adasi yaxinliginda gemi buzlarin arasinda iliserek qalir hetta qayiqda sizma bas verir 1881 ci ilde buzlaqlarla hereket eden De Lonq Serqi Sibir denizide oz adini verdiyi De Lonq adalarini askarlayir Bu adani ise ekspedisiyaya maliyye desteyi veren Kicik Ceyms Qordon Bennettin serefine adlandirir Burada yerlesen burunlardan birine oz arvadinin adini verir Uc aydan sonra De Lonq materike catmsga cedh gosterir ve Lena cayi hovzesinde helak olur Sonraki arasdirmalar Edurad Vasilevic Toll 1899 cu ilde Arktika Serqi Sibir denizi Kara denizi ve Simal Buzlu okeanin axinlarini orgenmek meqsedile teskil edilen ekspedisiya zamani heyata kecirilir 1903 cu ilin yanvarinda Elmler Akademisiyasi terefinden ekspedisiya teskil edilir Onlar 5 maydan 7 dekabra qeder yol qet edirler Ilk evveller Ermak buzqiran gemisinin gonderilmesi planlasdirilirdi Bu ekspedisiyaya Aleksandr Kolcak rehberlik edirdi 4 avqust 1903 cu ilde onlar Bennett adasina catirlar ve burada Tollun senedlerini aletlerini askarlayir Toll adada 1902 ci ilin yayinda olmusdur Buradan ise cenuba istiqametlenir Bunu anlayan Kolcak cenuba istiqametlenir 2 dekabr 1903 cu ilde materike catir Ekspedisiya matriallari esasinda 1909 cu ilde Kara ve Sibir denizlerinin buzlari 1914 1915 ci ilde Boris Vilkinski qet ederken Bannett adasindada olmusdur Sovet Zooloqu S M Uspenski adada qedim insanlarin izlerini askarlamisdir 1956 ci ilde Arktika institutunun uzvleri terefinden De Lonq buzlaginda arasdirmalar aparmislar 1971 ci ilin iyulunda Bennett adasinin yaxinligindan Lelin atom sualti qayigi ve Vladivostok dizel sualti qayigi kecmisdir 1987 ci ilde adada alti ay muddetinde Sovet geoloji isler aparilmis ve vulkanik srlfin tebietini orgendiler 2003 cu ilde adaya hundudluyu 5 metr olan xac abidesi qoyulmusdur Kolcakin xilasedici ekspedisiyasinin yuz illiyine ucaldilmisdir 2015 ci ilin sentyabr ayinda Bannetta adasina hidroqrafik isler meqsedile bir qrup alim yan alir IstinadlarSinyukov V V Aleksandr Vasilevich Kolchak Uchenyj i patriot v 2 ch V V Sinyukov otv red A P Lisicyn In t istorii estestvoznaniya i tehniki im S I Vavilova RAN M Nauka 2009 ISBN 978 5 02 035739 6 S 195 Valerij Kupeckij Zagadki ostrova Benneta iz sbornika V Arktiku my eshyo vernemsya 2020 01 28 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 15 Popov S V Troiski V A Sovet Arktika denizlerinin toponimikasi L 1972 S 278 2010 05 27 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 15 I snova zemlya Sannikova zhurnal Vokrug sveta 3 2462 Mart 1979 2020 01 18 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 15 Ustanovka pamyatnogo znaka na ostrove Kolchaka v Karskom more 1 sentyabrya 2009 g 2018 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 15 MenbeBennett adasinin sekilleri Adada olan xac abidesi