Başgicəllənmə — insanın hərəkətdə olduqlarını və ya ətrafdakı əşyaların əslində hərəkət etmədiyi halda hərəkət etdiyini hiss etdiyi vəziyyət. Çox vaxt fırlanma və ya yırğalanan hərəkət kimi hiss olunur. Bu, ürəkbulanma, qusma, tərləmə və ya yerimə çətinliyi ilə əlaqəli ola bilər. Başı hərəkət etdirdikdə adətən daha pis olur.
Başgicəllənmə | |
---|---|
![]() | |
XBT-10 | H81, R42 |
XBT-9-KM | 438.85, 780.4 |
DiseasesDB | 29286 |
MeSH | D014717 |
![]() |
Vertigo başgicəllənmənin ən çox yayılmış növüdür.
Səbəbləri
Başgicəllənməyə səbəb olan ən çox görülən şərtlər xoşxassəli paroksismal mövqeli vertigo, meniere xəstəliyi və vestibulyar nevritdir. Daha az rast gəlinən səbəblərə insult, beyin şişləri, travmatik beyin zədəsi, dağınıq skleroz, miqren, travma, orta qulaqlar arasında qeyri-bərabər təzyiq daxildir.
Təsnifatı
Vertigo vestibulyar yolun disfunksiyasının yerindən asılı olaraq periferik və ya mərkəzi olaraq təsnif edilir, lakin, bu, psixoloji amillərdən də qaynaqlana bilər.
Başgicəllənmə obyektiv, subyektiv və psevdovertiqoya bölünür:
- Obyektiv — insanın ətrafdakı obyektlərin hərəkət etdiyi hissini yaşadığı vəziyyəti təsvir edir
- Subyektiv başgicəllənmə — insanın hərəkət etdiyini hiss etməsidir
- Psevdovertiqo — insanın başının içərisində intensiv fırlanma hissi
Simptomları
Başgicəllənmə hərəkətsiz vəziyyətdə fırlanma hissidir. Bu zaman adətən ürəkbulanma və ya qusma, qeyri-sabitlik (sabit olmayan duruş), yıxılma, insanın düşüncəsində dəyişikliklər və yeriməkdə çətinlik çəkmək əmələ gəlir. Təkrarlanan başgicəllənmə tez-tez olanda çox vaxt həyat keyfiyyətinı pisləşdirir. Bulanıq görmə, danışmada çətinlik, şüur səviyyəsinin azalması və eşitmə itkisi də olur.
Müalicəsi
Beta blokerlər, antidepresanlar, antikonvulsanlar vasitəsilə müalicə olunur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Post, RE; Dickerson, LM. "Dizziness: a diagnostic approach". American Family Physician. 82 (4). 2010: 361–369. PMID 20704166. 2013-06-06 tarixində arxivləşdirilib.
- "Arxivlənmiş surət". 2024-07-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-13.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-10-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-13.
- https://books.google.az/books?id=YBcHR-wQOWQC&pg=PA354&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-17.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-17.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-17.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-17.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Basgicellenme insanin hereketde olduqlarini ve ya etrafdaki esyalarin eslinde hereket etmediyi halda hereket etdiyini hiss etdiyi veziyyet Cox vaxt firlanma ve ya yirgalanan hereket kimi hiss olunur Bu urekbulanma qusma terleme ve ya yerime cetinliyi ile elaqeli ola biler Basi hereket etdirdikde adeten daha pis olur BasgicellenmeXBT 10 H81 R42XBT 9 KM 438 85 780 4DiseasesDB 29286MeSH D014717 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Vertigo basgicellenmenin en cox yayilmis novudur SebebleriVertigo hissini gosteren resm Basgicellenmeye sebeb olan en cox gorulen sertler xosxasseli paroksismal movqeli vertigo meniere xesteliyi ve vestibulyar nevritdir Daha az rast gelinen sebeblere insult beyin sisleri travmatik beyin zedesi daginiq skleroz miqren travma orta qulaqlar arasinda qeyri beraber tezyiq daxildir TesnifatiVertigo vestibulyar yolun disfunksiyasinin yerinden asili olaraq periferik ve ya merkezi olaraq tesnif edilir lakin bu psixoloji amillerden de qaynaqlana biler Basgicellenme obyektiv subyektiv ve psevdovertiqoya bolunur Obyektiv insanin etrafdaki obyektlerin hereket etdiyi hissini yasadigi veziyyeti tesvir edir Subyektiv basgicellenme insanin hereket etdiyini hiss etmesidir Psevdovertiqo insanin basinin icerisinde intensiv firlanma hissiSimptomlariBasgicellenme hereketsiz veziyyetde firlanma hissidir Bu zaman adeten urekbulanma ve ya qusma qeyri sabitlik sabit olmayan durus yixilma insanin dusuncesinde deyisiklikler ve yerimekde cetinlik cekmek emele gelir Tekrarlanan basgicellenme tez tez olanda cox vaxt heyat keyfiyyetini pislesdirir Bulaniq gorme danismada cetinlik suur seviyyesinin azalmasi ve esitme itkisi de olur MualicesiBeta blokerler antidepresanlar antikonvulsanlar vasitesile mualice olunur Hemcinin baxDeniz xesteliyiIstinadlarPost RE Dickerson LM Dizziness a diagnostic approach American Family Physician 82 4 2010 361 369 PMID 20704166 2013 06 06 tarixinde arxivlesdirilib Arxivlenmis suret 2024 07 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 13 Arxivlenmis suret 2022 10 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 13 https books google az books id YBcHR wQOWQC amp pg PA354 amp redir esc y v onepage amp q amp f false Arxivlenmis suret 2022 08 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 17 Arxivlenmis suret 2022 08 02 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 17 Arxivlenmis suret 2023 02 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 17 Arxivlenmis suret 2022 06 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 09 17 Xarici kecidler