Barat Həbib qızı Şəkinskaya (15 (28) iyun 1914, Şuşa – 14 yanvar 1999, Bakı) — Azərbaycanın teatr və kino aktrisası, Azərbaycanın xalq artisti (1949).
Barat Şəkinskaya | |
---|---|
Barat Həbib qızı Şəkinskaya | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Şuşa, Şuşa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (84 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası→ AXC→ SSRİ→ Azərbaycan |
Atası | Həbib xan Şəkinski |
Anası | Gövhər Şəkinskaya |
Fəaliyyəti | aktrisa |
Fəaliyyət illəri | 1929-cu ildən |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Barat Həbib xan qızı Şəkinskaya 28 iyun 1914-cü ildə Şuşada bəyzadə ailəsində anadan olub. Anası Gövhər xanım Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əmisi qızı olub. Atası Həbib xan, 1920-ci il, aprelin 28-də bolşeviklər Bakını zəbt edərkən qaçaq düşüb. Barat Şəkinskaya, hələ uşaq ikən 1920-ci ildə Şuşada göstərilən "Şəbih" tamaşasında Səkinə rolunda iştirak edib.O, ilk təhsilini Şuşada alıb. 1920-ci il avqustun 21-də anası uşaqları Barat, Səriyyə və Süleymanla birlikdə Şuşanı tərk edərək Ağdamın Göytəpə kəndinə gedirlər. 1923-cü ildə isə Gəncəyə köçüblər. Həmin il sentyabrın 1-də Gəncədəki 2 saylı, birinci dərəcəli qız məktəbində dərsə başlayıb. 1927-ci ildə Gəncədə pedaqoji məktəbə qəbul olunub. Həm məktəbin, həm də şəhərin müxtəlif dram dərnəklərində həvəskar aktrisa kimi çıxış etməyə başlayıb. 1929-cu il, sentyabrın 18-də Gəncə Həmkarlar ittifaqının "Fəhlə klubu"nda aktrisa ştatına götürülmüşdür. 1930-cu il, iyunun 25-də Pedaqoji məktəbi bitirərək, Sərkər kənd məktəbinə müəllim göndərilir. Eyni zamanda, "Qadınlar klubu"nun, "İşçi klubu"nun və "Dəmiryolçular klubu"nun dram dərnəklərində həvəskar aktrisa kimi fəaliyyətini artırır. 1933-cü il, yanvarın 7-də Gəncə türk İşçi Teatrosunun truppasına aktrisa götürülür. 1935-ci il, fevralın 23-də Lavrenti Beriya adına Gəncə Dövlət Dram Teatrından işdən çıxıb tibb təhsili almaq məqsədi ilə Bakıya gəlir. 1935-ci il, sentyabrın 1-də Akademik Milli Dram Teatrının aktyor truppasına aktrisa qəbul olunur(O zaman teatr Məşədi Əzizbəyov adına Azərbaycan dövlət Dram Teatrı adlanırdı).
Ailəsi
Barat Şəkinskaya üç dəfə ailəli olmuşdur. 1931-ci il, iyulun-9da Gəncədə tanınmış həvəskar aktyor və rejissor, "Fəhlə klubu"nun direktoru Mir İbrahim Həmzəyevlə ailə qururlar. 1931-ci ildə "Fəhlə klubu"ndan uzaqlaşır və müəllimliyini davam etdirir. 1932-ci il, mayın 3-də Barat Şəkinskayanın birinci övladı-qızı Solmaz Həmzəyeva dünyaya gəlir. (Solmaz xanım ömrünün əlli ilini Azərbaycan Televiziyasında rejissor vəzifəsində çalışıb.) İki ildən sonra 1933-cü ildə Barat Şəkinskaya ilə Miribrahim Həmzəyev boşanırlar.
1936-cı il, avqustun 8-də Bakıda çox tez məşhurlaşan Barat Şəkinskaya, Akademik teatrda rejissor işləyən Şəmsi Bədəlbəyli ilə ikinci dəfə ailə qurur. Bu nikahdan qızı Rövşanə Bədəlbəyli doğulur (Rövşanə xanım hazırda Amerika Birləşmiş Ştatlarında yaşayır). 1943-cü il, martın 12-də Barat Şəkinskaya, Şəmsi bəydən boşanır və yenidən Gəncəyə qayıdır. 1944-cü il, noyabrın 16-da Gəncə Dövlət Dram Teatrının baş rejissoru Mehdi Məmmədovla ailə həyatı qurur. 1946-cı il, mayın 29-da onların övladları Elçin doğulur. Elçin Məmmədov əməkdar incəsənət xadimi, görkəmli fırça ustası, məşhur teatr rəssamı və tamaşaçıların sevimli kino aktyoru olmuşdur.
Yaradıcılığı
Yaradıcılığının əsas dövrü 1935-ci ildən etibarən Akademik Milli Dram Teatrı ilə bağlı olub. Barat Şəkinskaya həm də Azərbaycanın ilk travisti — oğlan rolları oynayan aktrisası olub. 1937-ci il yanvarın 14-də milli teatr tariximizə "Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası" kimi şərəfli əbədiyyət səhifəsi yazıb. Onun Gəncə teatrında Kostya, Bakıda 1939-cu ildə oynadığı Napoleon obrazları yüksək bədii-estetik məziyyətləri ilə Azərbaycan teatrı tarixinə yazılıb. 1943-cü ildə Gəncəyə qayıtdıqdan sonra buradakı Dövlət teatrının yaradıcı kollektivinə üzv olur və Bahar ("Bahar") və Hürü ("Məhəbbət") rollarının ifaçısı olur. 1944-cü il, dekabrın 18-də Barat Şəkinskaya köçürmə yolu ilə Gəncə teatrından Akademik Milli Dram Teatrına keçir.
1956-cı il, iyulun 12-də Barat Şəkinskaya ərizə yazaraq məzuniyyətə gedir. Lakin məzuniyyətdən sonra işə qayıtmayaraq teatrdan çıxır. Dörd il "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında aktrisa, Filarmoniyada aparıcı, yenicə açılan televiziyada diktor işlədi. Daşkənddə keçirilən Beynəlxalq kino festivalı günlərində iştirak etmişdir.
1960-cı il, oktyabrın 27-də Mehdi Məmmədov Akademik Teatra baş rejissor təyin edildikdən sonra teatrdan getmiş bir neçə sənətkar, o cümlədən Barat Şəkinskaya
Aktrisa Moris Meterlinqin "Göy quş" (Tiltil), Şekspirin "Kral Lir" (Kardeliya), "Romeo va Cülyetta" (Cülyetta), "Otello" (Dezdemona), "On ikinci gecə" (Viola),"Polad qartal",(Şəfiqə),Şillerin "Məkr və məhəbbət" (Luiza), Karlo Haldoninin "Mehmanxana sahibəsi" (Mirandalina), Lope de Veqanın "Rəqs müəllimi" (Florela), Aleksandr Ostrovskinin "Günahsız müqəssirlər" (Kruçinina) pyeslərinin tamaşalarında əsas rolların ifaçısı olub. Aktrisa çoxlu sayda uşaq rolları da oynayıb. Axırıncı dəfə o, uşaq rolunu 37 yaşında oynayıb. Bu, Məhəmmədhüseyn Təhmasibin "Çiçəklənən Arzular" pyesində 7-ci sinif şagirdi Nazlı rolu olub. "Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası" deyə çağırılan Barat Şəkinskaya 1935-ci ildən xalq artisti Mustafa Mərdanovun təşəbbüsü ilə radio verilişlərinə cəlb olunub. Aktrisanın iştirak etdiyi "Arxip baba və Lyonka", "Ad günü", "Köhnə qala", "Çippolino", "Buratino", "Sirk gəlir" və onlarca bu səpkili tamaşalar Teleradio şirkətinin qızıl fondunda qorunub saxlanılır.Barat Şəkinskaya Azərbaycanın bir sıra məşhur, dillər əzbəri olan filmlərində maraqlı obrazlar canlandırıb. "Görüş" (1955), "O olmasın, bu olsun" (1956), "Qızmar günəş altında" (1957), "Kölgələr sürünür" (1958), "Qəribə əhvalat" (1960), "Telefonçu qız" (1962), "Azəri teatrının ustaları" (1966), "Evin kişisi (1978), "Onun bəlalı sevgisi" (1980), "Üzeyir ömrü" (1981) filmlərində Barat xanımın oynadığı rollar film tariximizin qiymətli incilərindəndir. Barat Şəkinskaya 23 yaşında,4 may 1940-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti, 21 iyul 1949-cu ildə Xalq Artisti fəxri adlarına layiq görülüb. Sənətə böyük ehtiramı olan Barat Şəkinskaya elə bu məhəbbət üzündən də səhnəni tərk edib. Aktrisanın 70-ci illərdə səhnə ilə vidalaşma səbəbini İlham Rəhimli belə izah edir: "Səbəbini bir dəfə ondan soruşdum. Dedi ki, bir gün məşqdə idim. Məşq gedirdi. Mən bir də gördüm yuxu məni basdı. Əsnədim möhkəm. Çöndüm sağa baxdım, sola baxdım ki, məni görən olmadı ki? Öz-özümə dedim ki, hə Barat, səninki burada qurtardı". Xalq artisti Barat Şəkinskaya 14 yanvar 1999-cu ildə 84 yaşında dünyasını dəyişib. Bakıdakı İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
Mükafatları
- "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 23 aprel 1940
- "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 21 iyul 1949
Filmoqrafiya
İstinadlar
- "Barat Şəkinskaya". 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 26.08.2023.
- "Barat Şəkinskaya". portal.azertag.az. 2021-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 26.08.2023.
- "Ərini başqa qadınla tutan, doğuş sancısıyla səhnəyə çıxan, şüşə gözlə yaşayan Xalq artisti – Maraqlı faktlar". Kulis.az (az.). 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-26.
- "Üç dəfə ailə quran Barat Şəkinskaya hər ayrılığında qızına sadəcə... "hazırlaş, köçürük" deyib - FOTO". Milli.az (az.). 2011-02-16. 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-26.
- "Mərhum aktyor Elçin Məmmədovun 70 illik yubileyi qeyd olunucaq". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2020-06-21. 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-26.
- "Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası". worldinfo.az (az.). 1970-01-01. İstifadə tarixi: 2023-08-26.[ölü keçid]
- . 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-22.
- "Ərini başqa qadınla tutan, doğuş sancısıyla səhnəyə çıxan, şüşə gözlə yaşayan Xalq artisti – Maraqlı faktlar". Kulis.az (az.). 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-26.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Barat Hebib qizi Sekinskaya 15 28 iyun 1914 Susa 14 yanvar 1999 Baki Azerbaycanin teatr ve kino aktrisasi Azerbaycanin xalq artisti 1949 Barat SekinskayaBarat Hebib qizi SekinskayaDogum tarixi 28 iyun 1914Dogum yeri Susa Susa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 14 yanvar 1999 84 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRI AzerbaycanAtasi Hebib xan SekinskiAnasi Govher SekinskayaFealiyyeti aktrisaFealiyyet illeri 1929 cu ildenMukafatlari 1949 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBarat Hebib xan qizi Sekinskaya 28 iyun 1914 cu ilde Susada beyzade ailesinde anadan olub Anasi Govher xanim Ebdurrehim bey Haqverdiyevin emisi qizi olub Atasi Hebib xan 1920 ci il aprelin 28 de bolsevikler Bakini zebt ederken qacaq dusub Barat Sekinskaya hele usaq iken 1920 ci ilde Susada gosterilen Sebih tamasasinda Sekine rolunda istirak edib O ilk tehsilini Susada alib 1920 ci il avqustun 21 de anasi usaqlari Barat Seriyye ve Suleymanla birlikde Susani terk ederek Agdamin Goytepe kendine gedirler 1923 cu ilde ise Genceye kocubler Hemin il sentyabrin 1 de Gencedeki 2 sayli birinci dereceli qiz mektebinde derse baslayib 1927 ci ilde Gencede pedaqoji mektebe qebul olunub Hem mektebin hem de seherin muxtelif dram derneklerinde heveskar aktrisa kimi cixis etmeye baslayib 1929 cu il sentyabrin 18 de Gence Hemkarlar ittifaqinin Fehle klubu nda aktrisa statina goturulmusdur 1930 cu il iyunun 25 de Pedaqoji mektebi bitirerek Serker kend mektebine muellim gonderilir Eyni zamanda Qadinlar klubu nun Isci klubu nun ve Demiryolcular klubu nun dram derneklerinde heveskar aktrisa kimi fealiyyetini artirir 1933 cu il yanvarin 7 de Gence turk Isci Teatrosunun truppasina aktrisa goturulur 1935 ci il fevralin 23 de Lavrenti Beriya adina Gence Dovlet Dram Teatrindan isden cixib tibb tehsili almaq meqsedi ile Bakiya gelir 1935 ci il sentyabrin 1 de Akademik Milli Dram Teatrinin aktyor truppasina aktrisa qebul olunur O zaman teatr Mesedi Ezizbeyov adina Azerbaycan dovlet Dram Teatri adlanirdi Ailesi Barat Sekinskaya uc defe aileli olmusdur 1931 ci il iyulun 9da Gencede taninmis heveskar aktyor ve rejissor Fehle klubu nun direktoru Mir Ibrahim Hemzeyevle aile qururlar 1931 ci ilde Fehle klubu ndan uzaqlasir ve muellimliyini davam etdirir 1932 ci il mayin 3 de Barat Sekinskayanin birinci ovladi qizi Solmaz Hemzeyeva dunyaya gelir Solmaz xanim omrunun elli ilini Azerbaycan Televiziyasinda rejissor vezifesinde calisib Iki ilden sonra 1933 cu ilde Barat Sekinskaya ile Miribrahim Hemzeyev bosanirlar 1936 ci il avqustun 8 de Bakida cox tez meshurlasan Barat Sekinskaya Akademik teatrda rejissor isleyen Semsi Bedelbeyli ile ikinci defe aile qurur Bu nikahdan qizi Rovsane Bedelbeyli dogulur Rovsane xanim hazirda Amerika Birlesmis Statlarinda yasayir 1943 cu il martin 12 de Barat Sekinskaya Semsi beyden bosanir ve yeniden Genceye qayidir 1944 cu il noyabrin 16 da Gence Dovlet Dram Teatrinin bas rejissoru Mehdi Memmedovla aile heyati qurur 1946 ci il mayin 29 da onlarin ovladlari Elcin dogulur Elcin Memmedov emekdar incesenet xadimi gorkemli firca ustasi meshur teatr ressami ve tamasacilarin sevimli kino aktyoru olmusdur YaradiciligiYaradiciliginin esas dovru 1935 ci ilden etibaren Akademik Milli Dram Teatri ile bagli olub Barat Sekinskaya hem de Azerbaycanin ilk travisti oglan rollari oynayan aktrisasi olub 1937 ci il yanvarin 14 de milli teatr tariximize Azerbaycan sehnesinin Culyettasi kimi serefli ebediyyet sehifesi yazib Onun Gence teatrinda Kostya Bakida 1939 cu ilde oynadigi Napoleon obrazlari yuksek bedii estetik meziyyetleri ile Azerbaycan teatri tarixine yazilib 1943 cu ilde Genceye qayitdiqdan sonra buradaki Dovlet teatrinin yaradici kollektivine uzv olur ve Bahar Bahar ve Huru Mehebbet rollarinin ifacisi olur 1944 cu il dekabrin 18 de Barat Sekinskaya kocurme yolu ile Gence teatrindan Akademik Milli Dram Teatrina kecir 1956 ci il iyulun 12 de Barat Sekinskaya erize yazaraq mezuniyyete gedir Lakin mezuniyyetden sonra ise qayitmayaraq teatrdan cixir Dord il Azerbaycanfilm kinostudiyasinda aktrisa Filarmoniyada aparici yenice acilan televiziyada diktor isledi Daskendde kecirilen Beynelxalq kino festivali gunlerinde istirak etmisdir 1960 ci il oktyabrin 27 de Mehdi Memmedov Akademik Teatra bas rejissor teyin edildikden sonra teatrdan getmis bir nece senetkar o cumleden Barat Sekinskaya Aktrisa Moris Meterlinqin Goy qus Tiltil Sekspirin Kral Lir Kardeliya Romeo va Culyetta Culyetta Otello Dezdemona On ikinci gece Viola Polad qartal Sefiqe Sillerin Mekr ve mehebbet Luiza Karlo Haldoninin Mehmanxana sahibesi Mirandalina Lope de Veqanin Reqs muellimi Florela Aleksandr Ostrovskinin Gunahsiz muqessirler Krucinina pyeslerinin tamasalarinda esas rollarin ifacisi olub Aktrisa coxlu sayda usaq rollari da oynayib Axirinci defe o usaq rolunu 37 yasinda oynayib Bu Mehemmedhuseyn Tehmasibin Ciceklenen Arzular pyesinde 7 ci sinif sagirdi Nazli rolu olub Azerbaycan sehnesinin Culyettasi deye cagirilan Barat Sekinskaya 1935 ci ilden xalq artisti Mustafa Merdanovun tesebbusu ile radio verilislerine celb olunub Aktrisanin istirak etdiyi Arxip baba ve Lyonka Ad gunu Kohne qala Cippolino Buratino Sirk gelir ve onlarca bu sepkili tamasalar Teleradio sirketinin qizil fondunda qorunub saxlanilir Barat Sekinskaya Azerbaycanin bir sira meshur diller ezberi olan filmlerinde maraqli obrazlar canlandirib Gorus 1955 O olmasin bu olsun 1956 Qizmar gunes altinda 1957 Kolgeler surunur 1958 Qeribe ehvalat 1960 Telefoncu qiz 1962 Azeri teatrinin ustalari 1966 Evin kisisi 1978 Onun belali sevgisi 1980 Uzeyir omru 1981 filmlerinde Barat xanimin oynadigi rollar film tariximizin qiymetli incilerindendir Barat Sekinskaya 23 yasinda 4 may 1940 ci ilde Azerbaycan Respublikasinin Emekdar artisti 21 iyul 1949 cu ilde Xalq Artisti fexri adlarina layiq gorulub Senete boyuk ehtirami olan Barat Sekinskaya ele bu mehebbet uzunden de sehneni terk edib Aktrisanin 70 ci illerde sehne ile vidalasma sebebini Ilham Rehimli bele izah edir Sebebini bir defe ondan sorusdum Dedi ki bir gun mesqde idim Mesq gedirdi Men bir de gordum yuxu meni basdi Esnedim mohkem Condum saga baxdim sola baxdim ki meni goren olmadi ki Oz ozume dedim ki he Barat seninki burada qurtardi Xalq artisti Barat Sekinskaya 14 yanvar 1999 cu ilde 84 yasinda dunyasini deyisib Bakidaki Ikinci Fexri xiyabanda defn olunub Mukafatlari Azerbaycan SSR emekdar artisti fexri adi 23 aprel 1940 Azerbaycan SSR xalq artisti fexri adi 21 iyul 1949FilmoqrafiyaGorus film 1955 O olmasin bu olsun film 1956 Qizmar gunes altinda film 1957 Kolgeler surunur film 1958 Qeribe ehvalat film 1960 Telefoncu qiz film 1962 Azeri teatrinin ustalari film 1966 Evin kisisi film 1978 Onun belali sevgisi film 1980 Uzeyir omru film 1981 Istinadlar Barat Sekinskaya 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 26 08 2023 Barat Sekinskaya portal azertag az 2021 09 28 tarixinde Istifade tarixi 26 08 2023 Erini basqa qadinla tutan dogus sancisiyla sehneye cixan suse gozle yasayan Xalq artisti Maraqli faktlar Kulis az az 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 26 Uc defe aile quran Barat Sekinskaya her ayriliginda qizina sadece hazirlas kocuruk deyib FOTO Milli az az 2011 02 16 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 26 Merhum aktyor Elcin Memmedovun 70 illik yubileyi qeyd olunucaq Report Informasiya Agentliyi az 2020 06 21 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 26 Azerbaycan sehnesinin Culyettasi worldinfo az az 1970 01 01 Istifade tarixi 2023 08 26 olu kecid 2016 03 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 12 22 Erini basqa qadinla tutan dogus sancisiyla sehneye cixan suse gozle yasayan Xalq artisti Maraqli faktlar Kulis az az 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 26