Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aşıq İsgəndər Ağbabalı (1925, Ellərkənd – 1992, Şəmkir) — Ağbabanın sonuncu azman aşığı.
| Aşıq İsgəndər Ağbabalı | |
|---|---|
 Şəkildə soldan Aşıq Hacı Göyçəli və Aşıq İsgəndər Ağbabalı | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum adı | İsgəndər Bəxtiyar oğlu |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Ellərkənd, Ağbaba mahalı, Ermənistan SSR |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Şəmkir, Azərbaycan |
| Dəfn yeri | Şəmkir, Azərbaycan |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | Aşıq, şair |
| Musiqi aləti | Saz |
Həyatı
Aşıq İsgəndər 1925-ci ildə Ağbaba bölgəsinin Ellərkənd kəndində, Bəxtiyar kişinin ailəsində dünyaya gəlmişdir.
Aşıq İsgəndər Ağbabalı tanınmış güllüoğlular tayfasındandır. Bu tayfanın el şairləri (Qasım Əfəndi, Heydər Xoca, Güllüoğlu İsgəndər, Daşdan Daşdanov və b.) az deyil. İsgəndər hələ uşaq yaşlarından saza-sözə könül vermişdir. Bir gün Aşıq Nəsib Ellərkəndə gələndə onun sədasını eşidib İsgəndəri yanına çağırtdırır. Aşıq İsgəndər Ağbabalı bu hadisəni öz xatirəsində belə verir: "Qorxa-qorxa yanına getdim. Maa demişdilər. Aşıq Nəsif çox hersdi adamdı, elə buna görə də qorxurdum. Həyə, getdim yanına salam verdim. Salamımı alıf maa yer göstərdi: Otu. Oturdum. Dedi: "A bala, deyillər, sənin bir sazın da var, get onu da gətir, saa bir qulax asmax isdiyirəm. İsdədim deyəm sazım-zadım yoxdu, əmbə yadıma deyilənnər tüşdü, yanı aşıx çox hersdi adamdı. Əvə gedif sazımı gətdim. Sazda nə saz, ay sağ olmuşdar, bir taxtıya o, bu başınnan bir-iki mıx vuruf tel çəhmişdim. Həyə, sazımı gətirənnən sonra Nəsib dedi: Oxu görüm. Sazımı çalıf oxudum".
Aşıq İsgəndər Aşıq Nəsibin yanında bir neçə il qalıb sənət dərsini alandan sonra aşıqlığa başlamış, yığnaqlar, məclislər keçirmişdir. Ancaq Sovet "təntənəsinin dalğası" onu da tutdu. O, "Gördüm" adlı qoşmasmda həbs edilməsini yanıqlı bir dillə qeyd etmişdlir:
Qırx dördüncü ildə qarışdı başım, Elə bil qaralar geymişdi yaşım. Məndən üz döndərdi qohum-qardaşın, Baxtım qara gəldi, qalanı gördüm.
Aşıq İsgəndər Ağbabalı Ağbaba aşıq havalarının ("Çıldır divanisi", "Xoşqılıq", "Xoşdamağı", "Ağbabayi", "Ağbaba qaytarması", "Şenlik Mirzəcanıslı" , "Konyalı", "Qəza nişanı", "Sarı yaylıq", "Ota nanayı", "Çıldır zinharısı", "Aşıq Tüccarın nanayı", "Ağbaba zarıncısı", "Sörəyeli", "Tərcümanı", "Summanı", "Atüstü", "Sörəyeli", "Dəli hicranı", "Qırdoğlu", "Dərbədəri", "Qars gözəlləməsi", "Çıldırı", "Baharı", "Rəhmanı", "Sirri-sübhan", "Göyatlı", "Dovşanquluoğlunun gəraylısı", "Qaracaoğlan", "Daşdanoğlu", "Asıroğlu", "Durmuşoğlu", "Çalpapaq", "Tərəkəmə", "Türkmanı", "İsgəndəri", "Ağbaba gülü", "Gəlin nanayı" və b.) mahir ifaçısı idi. O, otuz üç dastanı sinədən bilirdi. Yaxşı dastançı aşıq kimi şöhrəti eldən-elə, dildən-dilə yayılmışdır. Bundan əlavə aşıq Ağbaba regional dastanlarının ("Qaracaoğlan", "Qaçax Yusif", "Qulamsöyüm", "Aybəniz-Gündoğan", "Yetim Məhəmməd", "Yaralı Mahmud" və b.) mahir bilicisi sayılırdı. Aşıq İsgəndər həm də yaradıcı aşıq olduğundan bir neçə aşıq rəvayəti ("Qaçaq Usuf oğlu Məmmədvəli", "Ellərkətdi Bilalın ermənilərnən qabaxlaşması", "Məşədi Paşa", "Hənifənin küsməyi" və b.) yaratmışdır.
Aşıq İsgəndər Ağbabalı da Qars-Çıldır ozan-aşıq məktəbinin varislik ənənəsini sevə-sevə yaşadan istedadlı söz sənətkarlarından biri idi. Bu el sənətkarı həm də Ağbaba aşıq mühitinin qədim sənətkarlarının (Dədə Dərbədəri, Aşıq Qərib Hasan, Qərib Rza, Aşıq Nəsib, Çorlu Məhəmməd və b.) eləcə də Çıldır aşıq mühitinin sənətkarlarının (Aşıq Şenlik, Aşıq Nuru, Xəstə Hasan, Dəli Bayram və b.) ədəbi irsinə yaxşı bələd olduğundan neçə-neçə el sənətkarlarının şeirləri bu ustad aşıqdan toplanıb yazıya alınmışdır. Onun Gümrü aşıqlarından (Aşıq Tüccar, Aşıq Haqverdi, Tomar Hasan, Usta Nağı və b.) məlumatı az deyildi.
Aşıq İsgəndərin Yetim Əsgərlə, Aşıq Məhərrəmlə, Aşıq İmranla, Aşıq Hüseyn Saraclı ilə, Aşıq Avılla, Aşıq Sövqi ilə, Aşıq Nəsiblə deyişmələri vardır. O, XX yüzilliyin 50-ci illərindən uzaq Qazaxıstana, Orta Asiyaya da gedir, o yerlərdə ağır yığnaqlar keçirirdi. Aşıq İsgəndər həm də ustad aşıq kimi xeyli şagird (Aşıq Paşa Göydağlı, Aşıq Mürtəza, Aşıq Qəşəm, Aşıq Qəzənfər, Aşıq Faxfur Ağbabalı) yetişdirmişdir. Onun Ağbaba aşıq mühitinə xas ustad-şəyird ənənələri haqqında verdiyi bilgi də çox maraqlıdır. Burada aşıqlığın "beş şərti" öz əksini tapmışdır. Bu "beş şərti" olduğu kimi ustad-şəyird münasibətlərində verdiyimizdən əlavə şərhə ehtiyac duymuruq.
Aşıq İsgəndərin ədəbi irsi zəngin olsa da, onun şeirlərinin çox hissəsi itib-batmış, yaradıcılığının ancaq bir hissəsi işıq üzü görmüşdür.
Aşıq İsgəndər Ağbabalı 1992-ci ildə Şəmkirdə dünyasını dəyişmişdir.
Ağbaba aşıq mühitinin çağdaş nümayəndəsi Aşıq İsgəndər Ağbabalı yeganə el sənətkarıdır ki, barəsində xeyli məqalələr, ədəbi irsindən örnəklər müxtəlif kitablarda çap edilmiş, hətta haqqında bir kitab işıq üzü görmüşdür.
Aşıq İsgəndər Ağbabalı 1992-ci ildə Şəmkirdə vəfat edib, Şəmkir qəbiristanlığında dəfn edilmişdir. Aşıq İsgəndər Ağbabalının yeganə kitabı ölümündən altı il sonra işıq üzü görmüşdür.
Ədəbiyyat
- , "Ağbaba aşıq mühiti" (dissertasiya), Bakı, 2011.
- Aşıq Hacı Göyçəli, "Mənim sazlı, sözlü dünyam". Bakı, "Zərdabi LTD" MMC, 2008.
- Ağbaba A. Ağbaba-Çıldır aşıq mühiti. Bakı-2012
- Aşıq İsgəndər Ağbabalı. Sazda fırtına, sözdə ümmanam. I cild. Bakı-2011
- Ə. Abbas, Bayramov M. Aşıq İsgəndər Ağbabalı. Bakı-2011
- Şamil Ə. Şamil Ə. Aşıq İsgəndər Ağbabalı. Bakı-2012
İstinadlar
- "Aşıq İsgəndər", "Oğuz elindən — ozan dilindən". Bakı: "Elm", 2000. səh.94–95 [ölü keçid]
- Hafiz KƏRİMOV. "AŞIQ İSGƏNDƏR AĞBABALI" (PDF). "Ozan dünyası" (az.). azab.az. 2015. İstifadə tarixi: 2016-02-04.[ölü keçid]
- Azərbaycan Aşıqlar Birliyi. (PDF) (az.). “Zərdabi Nəşr” MMC nəşriyyatı. 2020. Archived from the original on 2023-06-16. İstifadə tarixi: 17 iyun 2023.
Xarici keçidlər
- Aşıq İsgəndər Ağbabalı — Ağbabanın sonuncu azman aşığı
- Qəşəm Vəliyev. "Çıldırlı Aşıq Şenlik" (PDF). Azərnəşr (az.). achiqkitab.az. 2012. İstifadə tarixi: 2017-02-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asiq Isgender Agbabali 1925 Ellerkend 1992 Semkir Agbabanin sonuncu azman asigi Asiq Isgender AgbabaliSekilde soldan Asiq Haci Goyceli ve Asiq Isgender AgbabaliUmumi melumatlarDogum adi Isgender Bextiyar ogluDogum tarixi 1925Dogum yeri Ellerkend Agbaba mahali Ermenistan SSRVefat tarixi 1992Vefat yeri Semkir AzerbaycanDefn yeri Semkir AzerbaycanMusiqici melumatlariFealiyyeti Asiq sairMusiqi aleti SazHeyatiAsiq Isgender 1925 ci ilde Agbaba bolgesinin Ellerkend kendinde Bextiyar kisinin ailesinde dunyaya gelmisdir Asiq Isgender Agbabali taninmis gulluoglular tayfasindandir Bu tayfanin el sairleri Qasim Efendi Heyder Xoca Gulluoglu Isgender Dasdan Dasdanov ve b az deyil Isgender hele usaq yaslarindan saza soze konul vermisdir Bir gun Asiq Nesib Ellerkende gelende onun sedasini esidib Isgenderi yanina cagirtdirir Asiq Isgender Agbabali bu hadiseni oz xatiresinde bele verir Qorxa qorxa yanina getdim Maa demisdiler Asiq Nesif cox hersdi adamdi ele buna gore de qorxurdum Heye getdim yanina salam verdim Salamimi alif maa yer gosterdi Otu Oturdum Dedi A bala deyiller senin bir sazin da var get onu da getir saa bir qulax asmax isdiyirem Isdedim deyem sazim zadim yoxdu embe yadima deyilenner tusdu yani asix cox hersdi adamdi Eve gedif sazimi getdim Sazda ne saz ay sag olmusdar bir taxtiya o bu basinnan bir iki mix vuruf tel cehmisdim Heye sazimi getirennen sonra Nesib dedi Oxu gorum Sazimi calif oxudum Asiq Isgender Asiq Nesibin yaninda bir nece il qalib senet dersini alandan sonra asiqliga baslamis yignaqlar meclisler kecirmisdir Ancaq Sovet tentenesinin dalgasi onu da tutdu O Gordum adli qosmasmda hebs edilmesini yaniqli bir dille qeyd etmisdlir Qirx dorduncu ilde qarisdi basim Ele bil qaralar geymisdi yasim Menden uz donderdi qohum qardasin Baxtim qara geldi qalani gordum Asiq Isgender Agbabali Agbaba asiq havalarinin Cildir divanisi Xosqiliq Xosdamagi Agbabayi Agbaba qaytarmasi Senlik Mirzecanisli Konyali Qeza nisani Sari yayliq Ota nanayi Cildir zinharisi Asiq Tuccarin nanayi Agbaba zarincisi Soreyeli Tercumani Summani Atustu Soreyeli Deli hicrani Qirdoglu Derbederi Qars gozellemesi Cildiri Bahari Rehmani Sirri subhan Goyatli Dovsanquluoglunun geraylisi Qaracaoglan Dasdanoglu Asiroglu Durmusoglu Calpapaq Terekeme Turkmani Isgenderi Agbaba gulu Gelin nanayi ve b mahir ifacisi idi O otuz uc dastani sineden bilirdi Yaxsi dastanci asiq kimi sohreti elden ele dilden dile yayilmisdir Bundan elave asiq Agbaba regional dastanlarinin Qaracaoglan Qacax Yusif Qulamsoyum Aybeniz Gundogan Yetim Mehemmed Yarali Mahmud ve b mahir bilicisi sayilirdi Asiq Isgender hem de yaradici asiq oldugundan bir nece asiq revayeti Qacaq Usuf oglu Memmedveli Ellerketdi Bilalin ermenilernen qabaxlasmasi Mesedi Pasa Henifenin kusmeyi ve b yaratmisdir Asiq Isgender Agbabali da Qars Cildir ozan asiq mektebinin varislik enenesini seve seve yasadan istedadli soz senetkarlarindan biri idi Bu el senetkari hem de Agbaba asiq muhitinin qedim senetkarlarinin Dede Derbederi Asiq Qerib Hasan Qerib Rza Asiq Nesib Corlu Mehemmed ve b elece de Cildir asiq muhitinin senetkarlarinin Asiq Senlik Asiq Nuru Xeste Hasan Deli Bayram ve b edebi irsine yaxsi beled oldugundan nece nece el senetkarlarinin seirleri bu ustad asiqdan toplanib yaziya alinmisdir Onun Gumru asiqlarindan Asiq Tuccar Asiq Haqverdi Tomar Hasan Usta Nagi ve b melumati az deyildi Asiq Isgenderin Yetim Esgerle Asiq Meherremle Asiq Imranla Asiq Huseyn Saracli ile Asiq Avilla Asiq Sovqi ile Asiq Nesible deyismeleri vardir O XX yuzilliyin 50 ci illerinden uzaq Qazaxistana Orta Asiyaya da gedir o yerlerde agir yignaqlar kecirirdi Asiq Isgender hem de ustad asiq kimi xeyli sagird Asiq Pasa Goydagli Asiq Murteza Asiq Qesem Asiq Qezenfer Asiq Faxfur Agbabali yetisdirmisdir Onun Agbaba asiq muhitine xas ustad seyird eneneleri haqqinda verdiyi bilgi de cox maraqlidir Burada asiqligin bes serti oz eksini tapmisdir Bu bes serti oldugu kimi ustad seyird munasibetlerinde verdiyimizden elave serhe ehtiyac duymuruq Asiq Isgenderin edebi irsi zengin olsa da onun seirlerinin cox hissesi itib batmis yaradiciliginin ancaq bir hissesi isiq uzu gormusdur Asiq Isgender Agbabali 1992 ci ilde Semkirde dunyasini deyismisdir Agbaba asiq muhitinin cagdas numayendesi Asiq Isgender Agbabali yegane el senetkaridir ki baresinde xeyli meqaleler edebi irsinden ornekler muxtelif kitablarda cap edilmis hetta haqqinda bir kitab isiq uzu gormusdur Asiq Isgender Agbabali 1992 ci ilde Semkirde vefat edib Semkir qebiristanliginda defn edilmisdir Asiq Isgender Agbabalinin yegane kitabi olumunden alti il sonra isiq uzu gormusdur Edebiyyat Agbaba asiq muhiti dissertasiya Baki 2011 Asiq Haci Goyceli Menim sazli sozlu dunyam Baki Zerdabi LTD MMC 2008 Agbaba A Agbaba Cildir asiq muhiti Baki 2012 Asiq Isgender Agbabali Sazda firtina sozde ummanam I cild Baki 2011 E Abbas Bayramov M Asiq Isgender Agbabali Baki 2011 Samil E Samil E Asiq Isgender Agbabali Baki 2012Istinadlar Asiq Isgender Oguz elinden ozan dilinden Baki Elm 2000 seh 94 95 olu kecid Hafiz KERIMOV ASIQ ISGENDER AGBABALI PDF Ozan dunyasi az azab az 2015 Istifade tarixi 2016 02 04 olu kecid Azerbaycan Asiqlar Birliyi PDF az Zerdabi Nesr MMC nesriyyati 2020 Archived from the original on 2023 06 16 Istifade tarixi 17 iyun 2023 Xarici kecidlerAsiq Isgender Agbabali Agbabanin sonuncu azman asigi Qesem Veliyev Cildirli Asiq Senlik PDF Azernesr az achiqkitab az 2012 Istifade tarixi 2017 02 14