Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qəniyev Məmməd Gülabı oğlu (Aşıq Xındı Məmməd) (1896, Böyük Muğanlı, Borçalı qəzası – 28 avqust 1968, Böyük Muğanlı, Marneuli rayonu) — gürcüstanlı aşıq.
| AŞIQ XINDI MƏMMƏD | |
|---|---|
| Məmməd Gülabı oğlu Qəniyev | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Qaş Muşanlı, Marneuli rayonu, Gürcüstan |
| Vəfat tarixi | 28 avqust, 1968 |
| Vəfat yeri | Qaş Muşanlı, Marneuli rayonu, Gürcüstan SSR |
| Dəfn yeri | |
Həyatı
Aşıq Xındı Məmməd 1896-cı ildə Borçalıda — Marneuli rayonunun Qaş Muğanlı (Böyük-Muğanlı) kəndində anadan olmuşdur. Məmməd Gülabı oğlu çətin uşaqlıq dövrü keçirmişdir. Lap körpəlikdən çox məlahətli bir səsə malik olduğunu duyan dayısı Söyün Qoca oğlu onu 1914-cü ildə məşhur el şairi, gözəl söz xiridarı şair Ağacanın yanına gətirib ona şagird vermişdir.
Gənc Məmməd bir müddət Ağacanın yanında qalır, şeir-sənət dünyasının sirlərinə dərindən bələd olur, aşıq yaradıcılığını mənimsəyir.
Tale sonra Məmməd Gülabı oğlunu o zamanlar Borçalı da məşhur aşıq kimi tanınan Bəyazidli Məsimlə qoşalaşdırır və bu da onun nadir ifaçı kimi püxtələşməsində əvəzsiz rol oynayır. Qeyri-adi zil, məlahətli səsə malik olan Məmməd aşıq sənətinə dərindən yiyələnib, Borçalının ustad aşığı kimi formalaşır və sonralar "Xındı Məmməd" təxəllüsü ilə gözəl aşıq şeirləri yazmağa başlayır, sazı-sözü ilə böyük şöhrət qazanır.
Xındı Məmməd çox gözəl dastan danışan, ifaçı sənətkar, hazırcavab, bağlama və qaravəllilərin gözəl bilicisi kimi əvəzsiz bir aşıq olmuşdur.
Ustadlardan dərs ala-ala Xındı Məmməd özü sonralar geniş yaradıcılıq yoluna qədəm qoymuş, divani, təcnis, gəraylı, müxəmməs kimi aşıq şeir üslubunda xeyli əsər yazmışdır. O bir çox ustad aşıqların şerlərinə qabaq-qaytarmalar yazmış, neçə-neçə ustadlarla deyişmişdir.
Dövrün mükəmməl, tanınmış el şairləri və aşıqları Şair Ağacan, Şair Nəbi, Bəyazidli Məsim, Təhləli Novruz və bir çox başqaları ilə şeirləşmişdir.
Hələ 1930-cu illərdə bu Borçalı bülbülünə də qara yaxaraq pantürkist damğası vurmuşlar. Buna görə də o bir müddət Tiflisdəki Metex qalasında yatmışdır.
Böyük Vətən müharibəsi (1941–1945) başlayanda Xındı Məmməd də cəbhəyə getmişdir. O, müharibəyə yola düşməzdən əvvəl canından artıq sevdiyi öz sədəfli sazını "Cəngi" havası üstündə kökləyib divardan asmışdı.
Müharibədən evə sağ-salamat dönən Xındı Məmməd öz gözəl sənətini davam etdirmişdir. Bu sənətdə ustadlıq zirvəsinə çatan aşığın Borçalıda xeyli ünlü şagirdi vardır. Onlardan Aşıq Məhəmməd Sadaxlı, Aşıq Allahyar, Aşıq Ziyəddin, Aşıq Seyfi və başqaları bu gün Borçalının ən ünlü sənətçilərindəndir. Bu şagirdlərin arasında ustadın oğlu Gülabı Xındı Məmmədə layiq əvəz olmuşdur.
Ustad aşığın yazdığı şeirlər rayon və respublika mətbuatında çap olunmuşdur. Onun şeirlərinin tam külliyyatı Bakıda "Borçalı" nəşriyyatinda Müşfiq Çobanli tərəfindən "Meydanda mərdi-mərdanə" adı altında çap olunmuşdur. Qədirbilən Borçalı camaatı və sazsevərləri Xındı Məmmədin 1986-cı ildə 90, 1996-cı ildə 100 illiyini böyük bayram şənliyinə çevirdilər.
Xındı Məmməd 1968-ci il 28 avqustda vəfat etmişdir. Qəbri doğma yurdu Qaş Muğanlıdadır.
İstinadlar
- Azərbaycan Aşıqlar Birliyi. (PDF) (az.). “Zərdabi Nəşr” MMC nəşriyyatı. 2020. Archived from the original on 2023-06-16. İstifadə tarixi: 17 iyun 2023.
Xarici keçidlər
Aşıq Xındı Məmməd 2011-08-19 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qeniyev Memmed Gulabi oglu Asiq Xindi Memmed 1896 Boyuk Muganli Borcali qezasi 28 avqust 1968 Boyuk Muganli Marneuli rayonu gurcustanli asiq ASIQ XINDI MEMMEDMemmed Gulabi oglu QeniyevDogum tarixi 1896Dogum yeri Qas Musanli Marneuli rayonu GurcustanVefat tarixi 28 avqust 1968Vefat yeri Qas Musanli Marneuli rayonu Gurcustan SSRDefn yeri Boyuk MuganliHeyatiAsiq Xindi Memmed 1896 ci ilde Borcalida Marneuli rayonunun Qas Muganli Boyuk Muganli kendinde anadan olmusdur Memmed Gulabi oglu cetin usaqliq dovru kecirmisdir Lap korpelikden cox melahetli bir sese malik oldugunu duyan dayisi Soyun Qoca oglu onu 1914 cu ilde meshur el sairi gozel soz xiridari sair Agacanin yanina getirib ona sagird vermisdir Genc Memmed bir muddet Agacanin yaninda qalir seir senet dunyasinin sirlerine derinden beled olur asiq yaradiciligini menimseyir Tale sonra Memmed Gulabi oglunu o zamanlar Borcali da meshur asiq kimi taninan Beyazidli Mesimle qosalasdirir ve bu da onun nadir ifaci kimi puxtelesmesinde evezsiz rol oynayir Qeyri adi zil melahetli sese malik olan Memmed asiq senetine derinden yiyelenib Borcalinin ustad asigi kimi formalasir ve sonralar Xindi Memmed texellusu ile gozel asiq seirleri yazmaga baslayir sazi sozu ile boyuk sohret qazanir Xindi Memmed cox gozel dastan danisan ifaci senetkar hazircavab baglama ve qaravellilerin gozel bilicisi kimi evezsiz bir asiq olmusdur Ustadlardan ders ala ala Xindi Memmed ozu sonralar genis yaradiciliq yoluna qedem qoymus divani tecnis gerayli muxemmes kimi asiq seir uslubunda xeyli eser yazmisdir O bir cox ustad asiqlarin serlerine qabaq qaytarmalar yazmis nece nece ustadlarla deyismisdir Dovrun mukemmel taninmis el sairleri ve asiqlari Sair Agacan Sair Nebi Beyazidli Mesim Tehleli Novruz ve bir cox basqalari ile seirlesmisdir Hele 1930 cu illerde bu Borcali bulbulune de qara yaxaraq panturkist damgasi vurmuslar Buna gore de o bir muddet Tiflisdeki Metex qalasinda yatmisdir Boyuk Veten muharibesi 1941 1945 baslayanda Xindi Memmed de cebheye getmisdir O muharibeye yola dusmezden evvel canindan artiq sevdiyi oz sedefli sazini Cengi havasi ustunde kokleyib divardan asmisdi Muharibeden eve sag salamat donen Xindi Memmed oz gozel senetini davam etdirmisdir Bu senetde ustadliq zirvesine catan asigin Borcalida xeyli unlu sagirdi vardir Onlardan Asiq Mehemmed Sadaxli Asiq Allahyar Asiq Ziyeddin Asiq Seyfi ve basqalari bu gun Borcalinin en unlu senetcilerindendir Bu sagirdlerin arasinda ustadin oglu Gulabi Xindi Memmede layiq evez olmusdur Ustad asigin yazdigi seirler rayon ve respublika metbuatinda cap olunmusdur Onun seirlerinin tam kulliyyati Bakida Borcali nesriyyatinda Musfiq Cobanli terefinden Meydanda merdi merdane adi altinda cap olunmusdur Qedirbilen Borcali camaati ve sazseverleri Xindi Memmedin 1986 ci ilde 90 1996 ci ilde 100 illiyini boyuk bayram senliyine cevirdiler Xindi Memmed 1968 ci il 28 avqustda vefat etmisdir Qebri dogma yurdu Qas Muganlidadir IstinadlarAzerbaycan Asiqlar Birliyi PDF az Zerdabi Nesr MMC nesriyyati 2020 Archived from the original on 2023 06 16 Istifade tarixi 17 iyun 2023 Xarici kecidlerAsiq Xindi Memmed 2011 08 19 at the Wayback Machine