Ağabaş-İrəvan əyalətinin Sisyan nahiyəsində kənd adı.
Tarixi İrəvan əyaləti, Sisyan nahiyəsi əraziləri | |
Ağabaş | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Əsası qoyulub | 1590 |
Toponimik izah
Ağabaş — 1590-cı ildə İrəvan əyalətinin Sisyan nahiyəsində kənd adı. Ehtimal ki, Ağa şəxs (yaxud seyid) adından və farsca bəş — əkin yeri sözündəndir. Ermənistanda ağ və ağa sözləri ilə başlayan çoxlu yaşayış məntəqə adları ilə əlaqədar bir məsələni nəzərdə tutmaq lazımdır. Tədqiqat göstərir ki, toponimlərdə ağa formasını kəsb etmiş söz bəzi hallarda əslində əxi (ərəbcə qardaş) sözündən ibarətdir. Orta əsrlərdə Şərqi Anadoluda, Ermənistanda və Azərbaycanda çoxlu əxi dini cəmiyyətləri və zaviyələri vardı. Əxilər şeyxlər idilər. Onların cəmiyyətləri feodal zülmünə qarşı çıxır və sənətkarların mənafelərini müdafiə edirdilər. XV əsrdə Anadoluda əxi (dərviş) cəmiyyətləri geniş yayılmışdı. Şeyxlər vasitəsilə əxilər Yaxın Şərqin dərviş və sufi ordenləri ilə əlaqə saxlayırdılar. Türkiyə və Azərbaycan hökmdarları əxilərə torpaq sahələri, kiçik məntəqələr bağışlayırdılar. Faruk Sumer bu münasibətlə yazır ki, əxilər siyasi baxımdan bir zümrə idilər.Ermənistanda çoxlu ağa (əsli əxi), dərviş və şeyx sözləri ilə başlayan kənd adları da bununla bağlıdır, lakin əxi" sözü danışıqda təhrif olunaraq bəzi hallarda ağa şəklinə düşdüyünə görə bütün hallarda onu rəng bildirən ağ və şəxs adını bildirən Ağa sözlərindən ayırmaq çətindir. Ona görə də Ağabaş kənd adı Əxibəş (əxiyə məxsus əkin yeri) mənasında da ola bilər. Bax: Ağbaş.
Həmçinin bax
- İrəvan əyaləti
- Qərbi Azərbaycan
- Avşar
Ədəbiyyat
- Budaqov B. Ə. Azərbaycan toponimlərinin problemləri. Azərbaycan onomastikası probleminə dair. Bakı, 1986.
- Budaqov B. Ə. Ermənistanın Azərbaycan mənşəli coğrafi adları. Didərginlər məcmuəsi. Bakı, 1990.
- Budaqov B. Ə. Türk uluslarının yer yaddaşı. Bakı Elm: Bakı, 1994.
- Vəlixanlı N. IX–XII əsr ərəb coğrafiyaşünas səyyahları Azərbaycan haqqında. Bakı, 1974.
İstinadlar
- İravan əyalətinin müfəssəl dəftəri. İstanbul. Başbakanlık Arxivi, № 633.
- Faruq Sümər. Oğuzlar. Bakı, 1992.
- Будагов, Б. Ә.; Гејбуллајев, Г. Ә. Ағабаш // Ермәнистанда Азәрбајҹан мәншәли топонимләрин изаһлы лүғәти. Бакы: Оғуз ели. 1998. 452 с.
- B. Ə. Budaqov, Q. Qeybullayev "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti" Bakı,1998, Nafta Press.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Agabas Irevan eyaletinin Sisyan nahiyesinde kend adi Tarixi Irevan eyaleti Sisyan nahiyesi erazileriAgabasUmumi melumatlarEsasi qoyulub 1590Toponimik izahAgabas 1590 ci ilde Irevan eyaletinin Sisyan nahiyesinde kend adi Ehtimal ki Aga sexs yaxud seyid adindan ve farsca bes ekin yeri sozundendir Ermenistanda ag ve aga sozleri ile baslayan coxlu yasayis menteqe adlari ile elaqedar bir meseleni nezerde tutmaq lazimdir Tedqiqat gosterir ki toponimlerde aga formasini kesb etmis soz bezi hallarda eslinde exi erebce qardas sozunden ibaretdir Orta esrlerde Serqi Anadoluda Ermenistanda ve Azerbaycanda coxlu exi dini cemiyyetleri ve zaviyeleri vardi Exiler seyxler idiler Onlarin cemiyyetleri feodal zulmune qarsi cixir ve senetkarlarin menafelerini mudafie edirdiler XV esrde Anadoluda exi dervis cemiyyetleri genis yayilmisdi Seyxler vasitesile exiler Yaxin Serqin dervis ve sufi ordenleri ile elaqe saxlayirdilar Turkiye ve Azerbaycan hokmdarlari exilere torpaq saheleri kicik menteqeler bagislayirdilar Faruk Sumer bu munasibetle yazir ki exiler siyasi baximdan bir zumre idiler Ermenistanda coxlu aga esli exi dervis ve seyx sozleri ile baslayan kend adlari da bununla baglidir lakin exi sozu danisiqda tehrif olunaraq bezi hallarda aga sekline dusduyune gore butun hallarda onu reng bildiren ag ve sexs adini bildiren Aga sozlerinden ayirmaq cetindir Ona gore de Agabas kend adi Exibes exiye mexsus ekin yeri menasinda da ola biler Bax Agbas Hemcinin baxIrevan eyaleti Qerbi Azerbaycan AvsarEdebiyyatBudaqov B E Azerbaycan toponimlerinin problemleri Azerbaycan onomastikasi problemine dair Baki 1986 Budaqov B E Ermenistanin Azerbaycan menseli cografi adlari Diderginler mecmuesi Baki 1990 Budaqov B E Turk uluslarinin yer yaddasi Baki Elm Baki 1994 Velixanli N IX XII esr ereb cografiyasunas seyyahlari Azerbaycan haqqinda Baki 1974 IstinadlarIravan eyaletinin mufessel defteri Istanbul Basbakanlik Arxivi 633 Faruq Sumer Oguzlar Baki 1992 Budagov B Ә Geјbullaјev G Ә Agabash Ermәnistanda Azәrbaјҹan mәnshәli toponimlәrin izaһly lүgәti Baky Oguz eli 1998 452 s B E Budaqov Q Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki 1998 Nafta Press