Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi — Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanıdır. Nazirlik öz fəaliyyətini bilavasitə və Azərbaycan Respublikasının diplomatik nümayəndəlikləri və konsulluqları, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq təşkilatlar yanında nümayəndəlikləri, habelə tabeliyində olan təşkilat və digər qurumlar vasitəsilə həyata keçirir.
| Xarici İşlər Nazirliyi | |
|---|---|
| |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yurisdiksiya | Azərbaycan Respublikası |
| Yaradılma tarixi | 28 may 1918 |
| Əvvəlki qurum | Azərbaycan SSR Xarici İşlər Nazirliyi |
| Tabelik | Azərbaycan Respublikası Prezidenti |
| Baş qərargah |  Bakı |
| Ünvan | Şıxəli Qurbanov küçəsi 4, AZ 1009 |
| Rəhbərlik | |
| Nazir | Ceyhun Bayramov |
| Müavinlər | Mahmud Məmmədquliyev Araz Əzimov Xələf Xələfov Fariz Rzayev Elnur Məmmədov |
| | |
| Rəsmi saytı | mfa.gov.az |
Tarixi
Minilliklər boyu dünya siyasətində mühüm yer tutmuş Azərbaycan diplomatiyasının tarixində XX əsr əsrin 1918–1920-ci illəri, yəni Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü xüsusi önəm daşıyır. Bu illərdə qurulan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) Azərbaycan dövlətinin müstəqil xarici siyasətini həyata keçirmişdir. Cümhuriyyət dövründə Azərbaycan diplomatiya idarəsinin başçıları olmuş Məmmədhəsən Hacınski, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Fətəli xan Xoyski, Məmmədyusif Cəfərov böyük dövlət xadimləri və diplomatlar kimi tarixdə özlərinə layiqli mövqe qazanmışlar.
1920-ci ilin aprelində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin bolşevik Rusiyasının təcavüzünə məruz qalması nəticəsində vətənimiz işğal edildikdən və dövlət müstəqilliyimiz itirildikdən sonra Xarici İşlər Nazirliyi ləğv edilərək yerində Azərbaycan SSR Xalq Xarici İşlər Komissarlığı (XXİK) yaradıldı. Elə bir ciddi səlahiyyətlərinin olmamasına baxmayaraq, Xalq Xarici İşlər Komissarlığı 1920–1922-ci illərdə xarici ölkələrlə müəyyən dərəcəli ikitərəfli əlaqələri həyata keçirmişdir. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Azərbaycanın xalq xarici işlər komissarları Nəriman Nərimanov və Mirzə Davud Hüseynov olmuşlar. Lakin tezliklə XXİK ləğv edildi. SSRİ yaradıldıqdan sonra Azərbaycanın müstəqil xarici siyasəti tamamilə dayandırıldı. Yalnız ikinci dünya müharibəsinin sonlarına yaxın yaranmış beynəlxalq şəraitdə sovet hökuməti öz maraqlarına uyğun olaraq 1944-cü ildə Azərbaycan SSR XXİK-i bərpa etdi. 1946-cı ildən XXİK Xarici İşlər Nazirliyinə çevrildi. Lakin XİN yenə də ciddi səlahiyyətləri olmayan qurum idi. Bu dövrdən başlayaraq Azərbaycanın xarici siyasəti idarəsinə Mahmud Əliyev, Tahirə Tahirova, Elmira Qafarova, Hüseynağa Sadıqov (həm də dövlət müstəqilliyinin yeddi ayında) başçılıq etmişlər. Bütün mürəkkəb və ziddiyyətli cəhətlərinə baxmayaraq, heç şübhəsiz, tariximizin maraqlı tərkib hissələrindən olan sovet dövründə də Azərbaycan mərkəzi hakimiyyət vasitəsilə ölkənin beynəlxalq əlaqələrində bu və ya başqa dərəcədə iştirak etmişdir. 50-ci illərin ortalarından etibarən canlanmağa başlayan beynəlxalq əlaqələr əvvəlki illərlə müqayisədə 70–80-ci illərdə xeyli geniş olmuşdur.
Uzun illər boyu müxtəlif formalarda sovet rejiminə qarşı apardığı mübarizə və 80-ci illərin sonu — 90-cı illərin əvvəllərində beynəlxalq aləmdə yaranmış əlverişli şərait nəticəsində Azərbaycan xalqı XX əsrdə ikinci dəfə dövlət müstəqilliyini bərpa edərək ikitərəfli və çoxtərəfli beynəlxalq əlaqələr qurmağa başladı. Dövlət müstəqilliyimiz dünyanın əksər dövləiləri tərəfindən tanındı və diplomatik münasibətlər quruldu. Azərbaycan beynəlxalq və regional təşkilatların üzvü və ya yaradıcılarından biri oldu. Müstəqillik illərində Azərbaycan Respublikasının xarici işlər nazirləri Tofiq Qasımov, Həsən Həsənov, Tofiq Zülfüqarov və Vilayət Quliyev oldular.
Tabeliyindəki qurumlar
Fəaliyyəti
- Azərbaycan Respublikasını digər dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla münasibətlərdə təmsil edir;
- Azərbaycan Respublikasının diplomatik xidmət orqanlarının vahid sisteminə rəhbərlik edir;
- ikitərəfli, çoxtərəfli və beynəlxalq problemlərin bütün kompleksi üzrə məlumatların araşdırılması əsasında Azərbaycan Respublikasının xarici dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla münasibətləri üzrə təkliflər hazırlayır və müəyyən olunmuş qaydada Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə təqdim edir;
- Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin layihələrini hazırlayır, müqavilələrin bağlanması, icrası, ləğv edilməsi və qüvvəsinin dayandırılması barədə təklifləri hazırlayır və müəyyən olunmuş qaydada Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə baxılması üçün təqdim edir;
- xarici dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla danışıqlar aparır;
- Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq müqavilələrinin icrası üzərində ümumi müşahidəni həyata keçirir, Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyinin onun beynəlxalq hüquq öhdəliklərinə uyğunlaşdırılması haqqında təkliflərin hazırlanmasında iştirak edir;
- Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının hüquq və azadlıqlarının, onların müdafiəsi və təhlükəsizliyinin təmin edilməsi, habelə Azərbaycan Respublikasının xarici dövlətlərlə və beynəlxalq təşkilatlarla ticarət-iqtisadi və maliyyə əlaqələrinin, elmi-texniki, mədəni və digər mübadilələrinin genişləndirilməsi üzrə siyasətin və konkret tədbirlərin hazırlanmasında iştirak edir;
- beynəlxalq sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsi üzrə Azərbaycan Respublikasının səylərini diplomatik vasitələrlə həyata keçirir;
- Azərbaycan Respublikasının ərazisində və xaricdə konsul işini təşkil edir;
Nazirlər
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyi rəsmi saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan Respublikasi Xarici Isler Nazirliyi Azerbaycan Respublikasinin xarici siyasetini heyata keciren merkezi icra hakimiyyeti orqanidir Nazirlik oz fealiyyetini bilavasite ve Azerbaycan Respublikasinin diplomatik numayendelikleri ve konsulluqlari o cumleden Azerbaycan Respublikasinin beynelxalq teskilatlar yaninda numayendelikleri habele tabeliyinde olan teskilat ve diger qurumlar vasitesile heyata kecirir Xarici Isler NazirliyiAzerbaycan Respublikasi Xarici Isler NazirliyiUmumi melumatlarOlke AzerbaycanYurisdiksiya Azerbaycan RespublikasiYaradilma tarixi 28 may 1918Evvelki qurum Azerbaycan SSR Xarici Isler NazirliyiTabelik Azerbaycan Respublikasi PrezidentiBas qerargah Baki BakiUnvan Sixeli Qurbanov kucesi 4 AZ 1009RehberlikNazir Ceyhun BayramovMuavinler Mahmud Memmedquliyev Araz Ezimov Xelef Xelefov Fariz Rzayev Elnur MemmedovResmi sayti mfa gov azTarixiMinillikler boyu dunya siyasetinde muhum yer tutmus Azerbaycan diplomatiyasinin tarixinde XX esr esrin 1918 1920 ci illeri yeni Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovru xususi onem dasiyir Bu illerde qurulan Xarici Isler Nazirliyi XIN Azerbaycan dovletinin musteqil xarici siyasetini heyata kecirmisdir Cumhuriyyet dovrunde Azerbaycan diplomatiya idaresinin bascilari olmus Memmedhesen Hacinski Elimerdan bey Topcubasov Feteli xan Xoyski Memmedyusif Ceferov boyuk dovlet xadimleri ve diplomatlar kimi tarixde ozlerine layiqli movqe qazanmislar 1920 ci ilin aprelinde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin bolsevik Rusiyasinin tecavuzune meruz qalmasi neticesinde vetenimiz isgal edildikden ve dovlet musteqilliyimiz itirildikden sonra Xarici Isler Nazirliyi legv edilerek yerinde Azerbaycan SSR Xalq Xarici Isler Komissarligi XXIK yaradildi Ele bir ciddi selahiyyetlerinin olmamasina baxmayaraq Xalq Xarici Isler Komissarligi 1920 1922 ci illerde xarici olkelerle mueyyen dereceli ikiterefli elaqeleri heyata kecirmisdir Sovet hakimiyyetinin ilk illerinde Azerbaycanin xalq xarici isler komissarlari Neriman Nerimanov ve Mirze Davud Huseynov olmuslar Lakin tezlikle XXIK legv edildi SSRI yaradildiqdan sonra Azerbaycanin musteqil xarici siyaseti tamamile dayandirildi Yalniz ikinci dunya muharibesinin sonlarina yaxin yaranmis beynelxalq seraitde sovet hokumeti oz maraqlarina uygun olaraq 1944 cu ilde Azerbaycan SSR XXIK i berpa etdi 1946 ci ilden XXIK Xarici Isler Nazirliyine cevrildi Lakin XIN yene de ciddi selahiyyetleri olmayan qurum idi Bu dovrden baslayaraq Azerbaycanin xarici siyaseti idaresine Mahmud Eliyev Tahire Tahirova Elmira Qafarova Huseynaga Sadiqov hem de dovlet musteqilliyinin yeddi ayinda basciliq etmisler Butun murekkeb ve ziddiyyetli cehetlerine baxmayaraq hec subhesiz tariximizin maraqli terkib hisselerinden olan sovet dovrunde de Azerbaycan merkezi hakimiyyet vasitesile olkenin beynelxalq elaqelerinde bu ve ya basqa derecede istirak etmisdir 50 ci illerin ortalarindan etibaren canlanmaga baslayan beynelxalq elaqeler evvelki illerle muqayisede 70 80 ci illerde xeyli genis olmusdur Uzun iller boyu muxtelif formalarda sovet rejimine qarsi apardigi mubarize ve 80 ci illerin sonu 90 ci illerin evvellerinde beynelxalq alemde yaranmis elverisli serait neticesinde Azerbaycan xalqi XX esrde ikinci defe dovlet musteqilliyini berpa ederek ikiterefli ve coxterefli beynelxalq elaqeler qurmaga basladi Dovlet musteqilliyimiz dunyanin ekser dovleileri terefinden tanindi ve diplomatik munasibetler quruldu Azerbaycan beynelxalq ve regional teskilatlarin uzvu ve ya yaradicilarindan biri oldu Musteqillik illerinde Azerbaycan Respublikasinin xarici isler nazirleri Tofiq Qasimov Hesen Hesenov Tofiq Zulfuqarov ve Vilayet Quliyev oldular Tabeliyindeki qurumlarADA Universiteti Azerbaycan Respublikasi Beynelxalq Inkisafa Yardim AgentliyiFealiyyetiAzerbaycan Respublikasini diger dovletlerle ve beynelxalq teskilatlarla munasibetlerde temsil edir Azerbaycan Respublikasinin diplomatik xidmet orqanlarinin vahid sistemine rehberlik edir ikiterefli coxterefli ve beynelxalq problemlerin butun kompleksi uzre melumatlarin arasdirilmasi esasinda Azerbaycan Respublikasinin xarici dovletlerle ve beynelxalq teskilatlarla munasibetleri uzre teklifler hazirlayir ve mueyyen olunmus qaydada Azerbaycan Respublikasinin Prezidentine teqdim edir Azerbaycan Respublikasinin beynelxalq muqavilelerinin layihelerini hazirlayir muqavilelerin baglanmasi icrasi legv edilmesi ve quvvesinin dayandirilmasi barede teklifleri hazirlayir ve mueyyen olunmus qaydada Azerbaycan Respublikasinin Prezidentine baxilmasi ucun teqdim edir xarici dovletlerle ve beynelxalq teskilatlarla danisiqlar aparir Azerbaycan Respublikasinin beynelxalq muqavilelerinin icrasi uzerinde umumi musahideni heyata kecirir Azerbaycan Respublikasi qanunvericiliyinin onun beynelxalq huquq ohdeliklerine uygunlasdirilmasi haqqinda tekliflerin hazirlanmasinda istirak edir Azerbaycan Respublikasi vetendaslarinin huquq ve azadliqlarinin onlarin mudafiesi ve tehlukesizliyinin temin edilmesi habele Azerbaycan Respublikasinin xarici dovletlerle ve beynelxalq teskilatlarla ticaret iqtisadi ve maliyye elaqelerinin elmi texniki medeni ve diger mubadilelerinin genislendirilmesi uzre siyasetin ve konkret tedbirlerin hazirlanmasinda istirak edir beynelxalq sulhun ve tehlukesizliyin temin edilmesi uzre Azerbaycan Respublikasinin seylerini diplomatik vasitelerle heyata kecirir Azerbaycan Respublikasinin erazisinde ve xaricde konsul isini teskil edir NazirlerEsas meqale Azerbaycanin xarici isler nazirleriHemcinin baxAzerbaycanin xarici siyaseti Azerbaycan Respublikasi Xarici Isler Nazirliyinin arzuolunmaz sexslerin siyahisiXarici kecidlerAzerbaycan Respublikasi Xarici Isler Nazirliyi resmi sayti