Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Hərbi Hava Qüvvələri — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordusunun tərkibində formalaşdırılmış qoşun növü.
Zəmin
Mudros barışığının (1918) şərtlərinə əsasən, 1918 ilin noyabrında Bakını zəbt etmiş ingilis qüvvələri Xəzər dənizindəki hərbi gəmiləri hidrotəyyarələrlə birlikdə öz nəzarətləri altına aldılar. Sonra isə Xəzərdəki Hərbi Dəniz Qüvvələri Denikinə təhvil verildi və bununla Azərbaycan mövcud olan az-çox aviasiya texnikasından da məhrum edildi.
Fəaliyyəti
Hərbi hava qüvvələrinin təşkilinin zəruriliyini nəzər alaraq, hərbi nazirlik bu işə ən əvvəl müvafiq kadrlar hazırlanmasından başladı. Hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov 1919 il yanvarın 22-də Azərbaycanın Gürcüstandakı nümayəndəsi Məmməd Yusif Cəfərova məktubla müraciət edərək, azərbaycanlıların Tiflisdəki Aviasiya məktəbinə göndərilməsinin mümkünlüyünü öyrənməsini xahiş etdi. Azərbaycan-Gürcüstan hərbi əməkdaşlıq müqaviləsi (1919) bağlandıqdan sonra Azərbaycandan bir qrup əsgər və zabit Gürcüstana ezam olundu. Onlardan 9 nəfəri hərbi təyyarəçi peşəsinə yiyələnməli idi. Kapitan Firidun Mirzə Qacar, praporşiklər Əlihüseyn Dadaşov, Teymur Mustafayev, Gəncinski, Həsənzadə və Qaraşarov həmin zabitlərdən idi.
Milli ordunun hərbi-hava strukturunun formalaşdırılmasından əvvəl onun rəhbərliyi müəyyənləşdirildi. Hərbi nazirin 1919 il 19 avqust tarixli əmri ilə podporuçik Teymur xan Əfşar Aviasiya dəstəsinin rəis müavini təyin edildi. Dəstə birbaşa Baş ərkani-hərbə tabe idi. 1919 il sentyabrın 14-də Aviasiya dəstəsinin ştatı təsdiq olundu. Ştatda 5 zabit, 4 məmur, 54 nizami əsgər və 4 qeyri-nizami əsgər var idi.
Milli kadrlara olan ehtiyacın ödənilməsi üçün hərbi nazirlik 1920 ildə Azərbaycanda hərbi təyyarəçilər məktəbi açmağı qərara aldı. Hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarov 1919 il noyabrın 27-də xarici işlər nazirliyinə məktub yazaraq, Aviasiya məktəbində tədrisin təşkili üçün İngiltərədən və İtaliyadan təcrübəli mütəxəssislərin dəvət olunması imkanlarının öyrənilməsini xahiş etdi. Lakin 1920 ilin əvvəlindən hərbi şəraitin mürəkkəbləş məsi və Aprel işğalı (1920) hərbi-hava qüvvələrinin möhkəmləndirilməsi sahəsindəki işləri yarımçıq qoydu.
Mənbə
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, Bakı, 2004.
İstinadlar
- Manaf Süleymanov, Azərbaycan Ordusu (1918–1920), Bakı, 1998.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Herbi Hava Quvveleri Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ordusunun terkibinde formalasdirilmis qosun novu Semed bey MehmandarovZeminMudros barisiginin 1918 sertlerine esasen 1918 ilin noyabrinda Bakini zebt etmis ingilis quvveleri Xezer denizindeki herbi gemileri hidroteyyarelerle birlikde oz nezaretleri altina aldilar Sonra ise Xezerdeki Herbi Deniz Quvveleri Denikine tehvil verildi ve bununla Azerbaycan movcud olan az cox aviasiya texnikasindan da mehrum edildi FealiyyetiHerbi hava quvvelerinin teskilinin zeruriliyini nezer alaraq herbi nazirlik bu ise en evvel muvafiq kadrlar hazirlanmasindan basladi Herbi nazir Semed bey Mehmandarov 1919 il yanvarin 22 de Azerbaycanin Gurcustandaki numayendesi Memmed Yusif Ceferova mektubla muraciet ederek azerbaycanlilarin Tiflisdeki Aviasiya mektebine gonderilmesinin mumkunluyunu oyrenmesini xahis etdi Azerbaycan Gurcustan herbi emekdasliq muqavilesi 1919 baglandiqdan sonra Azerbaycandan bir qrup esger ve zabit Gurcustana ezam olundu Onlardan 9 neferi herbi teyyareci pesesine yiyelenmeli idi Kapitan Firidun Mirze Qacar praporsikler Elihuseyn Dadasov Teymur Mustafayev Gencinski Hesenzade ve Qarasarov hemin zabitlerden idi Milli ordunun herbi hava strukturunun formalasdirilmasindan evvel onun rehberliyi mueyyenlesdirildi Herbi nazirin 1919 il 19 avqust tarixli emri ile podporucik Teymur xan Efsar Aviasiya destesinin reis muavini teyin edildi Deste birbasa Bas erkani herbe tabe idi 1919 il sentyabrin 14 de Aviasiya destesinin stati tesdiq olundu Statda 5 zabit 4 memur 54 nizami esger ve 4 qeyri nizami esger var idi Milli kadrlara olan ehtiyacin odenilmesi ucun herbi nazirlik 1920 ilde Azerbaycanda herbi teyyareciler mektebi acmagi qerara aldi Herbi nazir Semed bey Mehmandarov 1919 il noyabrin 27 de xarici isler nazirliyine mektub yazaraq Aviasiya mektebinde tedrisin teskili ucun Ingiltereden ve Italiyadan tecrubeli mutexessislerin devet olunmasi imkanlarinin oyrenilmesini xahis etdi Lakin 1920 ilin evvelinden herbi seraitin murekkebles mesi ve Aprel isgali 1920 herbi hava quvvelerinin mohkemlendirilmesi sahesindeki isleri yarimciq qoydu MenbeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Baki 2004 Istinadlar Manaf Suleymanov Azerbaycan Ordusu 1918 1920 Baki 1998 Hemcinin baxAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin Milli Ordusu Azerbaycan Herbi Hava Quvveleri