Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Xalqı istiqamətləndirən Azadlıq" (fr. La Liberté guidant le peuple) və ya "Azadlıq barrikadalarda" və ya "28 iyul 1830-cu il" - fransız rəssamı Ejen Delakrua tərəfindən çəkilmiş tablo. Bu tablonu "Fransız rəssamlığının Marselyezası" da adlandırırlar.
| Azadlıq barrikadalarda | ||
|---|---|---|
| fr. La Liberté guidant le peuple | ||
| ||
| Rəssam | Ejen Delakrua | |
| Tarixi | 1830 | |
| Üslubu | tarix rəssamlığı | |
| Texnikası | Yağlı boya | |
| Ölçüləri | 260 sm × 325 sm | |
| Materialı | Kətan | |
| Saxlanıldığı yer | Luvr muzeyi | |
| Saytı | histoire-image.org/site/… canal-educatif.fr/en/vid… wga.hu/html_m/d/delacroi… | |
| İnventar nömrəsi | RF 129 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | ||
Yaranma tarixi
Ejen Delakrua xalq üsyanlarından və inqilablarından qorxurdu. İyul inqilabı günlərində o öz evini tərk etməmişdi. Yazıçı Aleksandr Düma bildirir ki, həmin günlərdə Delakrua çox çaşqın görünürdü. Rəssam özü də etiraf edirdi ki, o "üsyançıdır, lakin inqilabçı deyil".
Lakin rəssam respublikaçılara simpatiya bəsləyirdi və o İyul inqilabına dair tablo çəkmək qərarına gəlir. 20 sentyabr 1830-cu ildə Burbonlar monarxiyasının bərpasına son qoymuş İyul inqilabının motivləri əsasında bu tablonu çəkməyə başlamışdı (bəzən səhvən Böyük Fransa inqilabı ilə əlaqələndirilir). Çoxlu hazılıq eskizlərindən sonra bu tablonu üç ay ərzində ərsiyə gətirmişdir. Qardaşına yazmış olduğu 12 oktyabr 1830-cu il tarixli məktubda Delakrua bildirmişdi: "Əgər mən vətən uğrunda döyüşməmişəmsə, onda heç olmasa onu şöhrətləndirməliyəm".
Əvvəlcə rəssam iyul günlərində həlak olmuş bir oğlanı tablonun mərkəzi personajı seçmək istəyirdi. Kralın əsgərləri Qrev körpüsünü atəşə tutaraq üsyana qalxmış xalqı ratuşa binasına yaxınlaşmağa qoymayanda bir yeniyetmə "Əgər mən həlak olsam, unutmayın, adım d'Arkoldur" sözlərini qışqıraraq ratuşaya tərəf hücuma keçərək xalqı da dalınca aparmışdı. Həmin oğlan həlak olsa da, ratuşa ələ keçirilmişdi. Lakin sonra rəssam fikrini dəyişir və qərara gəlir ki, tablonun əsas personajı Azadlıq olacaqdır.
İlk dəfə bu əsər 1831-ci ilin yazında Paris salonunda təqdim olunmuş, böyük coşğunluqla qəbul edilmiş və rəssam Fəxri Legion ordeninə layiq görülmüşdür. Bəziləri rəssamı tabloda ancaq "qara camaat"ı təsvir etməkdə ittiham edirdilər:"Bu qız Sen-Lazar həbsxanasından qaçmış həmin o əclafdır. Əgər Azadlıq yalın ayaqlı, açıq döşlü əli silahlı qızdırsa, o bizə lazım deyil! Bəyəm o şərəfli günlərdə küçədə olanlar ancaq "qara camaat" idi?".
Fransanın Daxili İşlər Nazirliyi rəssama 3000 frank ödəyərək tablonu Lüksemburq muzeyi üçün satın alınmışdı. İnqilabi süjetinə görə təxminən 25 il ərzində kütləvi nümayiş etdirilməmişdir. Belə ki, XIX əsrin 30-cu illərində tablonu muzeydən götürərərək rəssama qaytarmışdılar. 1848-ci ildə Luvr tablonu rəssamdan istəyir, lakin 1852-ci ildə İkinci İmperiya dövründə tablo yenə də, siyasi səbəbdən muzeyin ehtiyat fonduna ötürülür. 1874-cü ildə, rəssamın ölümündən 11 il sonra tablo yenidən Luvrda nümayiş etdirilməyə başlayır.
Tablonun simvolikası
Əsərdə mərkəzdə başında Frakiya qalpağı (papaq), sağ əlində Fransa trikoloru (respublikaçı Fransa bayrağı), sol əlində tüfəng tutmuş döşü açıq qadın rəsmi təsvir olunmuşdur.
Frakiya qalpağı azadlığı təcəssüm etdirir, çünki qədimdə azadlığa buraxılan qullar belə papaq taxırdılar.
Etyen Jülinin fikrincə, Azadlığın sifəti məşhur parisli inqilabçı Anna-Şarlottanın sifətidir. Onun qardaşı həlak olduqdan sonra o da barrikadalara gəlmiş və doqquz nəfər qvardiyaçı öldürmüşdü.
Burada döşü açıqlıq, fransızların "sinəsi açıq " hünərlə düşmən üzərinə getdiklərini tərənnüm edir. O həm də demokratiyanın tərənnümüdür, çünki Azadlığın sadə qadınlar kimi korsetdən istifadə etmədiyi görünür. Azadlığın ayağının yalın olması isə rəssamın onu ilahiləşdirmək istədiyinə eyham ola bilər, çünki qədim Romada ilahlar ayaqyalın təsvir edilirdilər.
Şlyapalı kişi fiquru həm Fransa burjuaziyasının ümumiləşdirilmiş obrazı, həm də rəssamın avtoportreti olduğu güman edilir. Digər bir versiyaya görə isə, bu şəxs rəssamın dostu, barrikadalarda vuruşmuş rəssam-qravüraçı Frederik Viyodur . Həmin fiqurun prototipinin teatr direktoru Etyen Araqo olduğunu da güman edənlər var.
Beret taxmış kişi fiquru fəhlə sinfini, onun yanındakı vikorne taxmış gənc isə ziyalı sinfini təmsil edən Politexnik məktəbinin şagirdidir. Beretli kişinin arxasında dalğalanan sarı-mavi bayraq isə bonapartistlərin simvoludur, belə ki, I Napoleonun ordusunda vuruşmuş bir çox hərbçilər də X Karldan narazı idilər. Azadlığın yanında hər iki əlində tapança tutmuş yeniyetmə isə Etyen Jülinin fikrincə, d’Arkol adlı real tarixi personajdır. Öldürülmüş şəhərlinin Anna-Şarlottanın qardaşı olduğu güman edilir.
Notrdam kilsəsi üzərində dalğalanan respublikaçı bayraq da azadlığın rəmzlərindən biridir. İnqilab zamanı kilsənin zəngləri Marselyozanın melodiyasını vururdular.
Təsiri
Frederik-Ögüst Bartoldi Azadlıq heykəlinin ideyasını düşünəndə bu tablodan ilhamlanmışdı. Lakin, Bartoldi və Labule onlar inqlabçı azadlıq obrazından qaçmağa çalşırdılar. həsr edilmiş bu əsərdə yarımçıq geyimli Libertinin cəsədlər üzərində hərəkət edən silahlı əsgərlərə yol göstərməsi təsvir edilib. Labule heç də inqlaba simpatiyası olan bir adam deyildi və buna görə də, Bartoldinin fiquru, Delakruanın obrazından fərqli olaraq tamamilə xalata bürünmüşdür. Delakruanın əsərindəki zorakı görünüş əvəzinə, Bartoldi öz əsərinə daha çox sülhpərvərlik görünüşü verməyə çalışmış və inkişaf simvolu kimi məşəldən istifadə etmişdir .
Vandalizm
7 fevral 2013-cü ildə tablonun nümayiş etdirildiyi Luvr muzeyinin Lans filialında bir ziyarətçi xanım tablonun aşağı hissəsini markerlə qaraladığına görə dərhal saxlanmışdı. Fevralın 8-i muzey ziyarətlər üçün bağlandı. Təxminən 2 saata yaxın müddət ərzində vandallığın nəticələri aradan qaldırılaraq tablonun əvvəlki vəziyyəti bərpa edilmişdi.
İstinadlar
- http://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/july-28-liberty-leading-people.
- https://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/july-28-liberty-leading-people.
- ASE, III cild, Ejen Delakrua məqaləsi
- . 2014-04-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-19.
- "Ирина Олимах "Свобода на баррикадах"". 2021-04-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-19.
- Н.Ионина. 100 великих картин. М.,"Вече", 2006
- . 2012-12-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-12-17.
- И.В.Долгополов. Мастера и шедевры. Т.1, стр 65
- Toussaint, Hélene, (1982). La Liberté guidant le peuple de Delacroix. Paris: Editions de la Réunion des Musées Nationaux
- Pool, Phoebe (1969). Delacroix. London: Hamlyn, p.33
- "П.Синичкин "14 cимволов, зашифрованных в "Свободе на баррикадах" Делакруа"". 2021-08-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-19.
- Д.Самин.100 великих памятников, стр. 343
- The Grove Dictionary of Art: From Monet to Cézanne : Late 19th-century French Artists. New York: Oxford University Press US, p.10
- "Во Франции задержана женщина, исписавшая маркером картину Делакруа «Свобода на баррикадах»". 2013-02-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-02-16.
Xarici keçidlər
- Ejen Delakruanın saytı 2012-12-30 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xalqi istiqametlendiren Azadliq fr La Liberte guidant le peuple ve ya Azadliq barrikadalarda ve ya 28 iyul 1830 cu il fransiz ressami Ejen Delakrua terefinden cekilmis tablo Bu tablonu Fransiz ressamliginin Marselyezasi da adlandirirlar Azadliq barrikadalardafr La Liberte guidant le peupleEserin gorunusuRessam Ejen DelakruaTarixi 1830Uslubu tarix ressamligiTexnikasi Yagli boyaOlculeri 260 sm 325 smMateriali KetanSaxlanildigi yer Luvr muzeyiSayti histoire image org site canal educatif fr en vid wga hu html m d delacroi Inventar nomresi RF 129 Vikianbarda elaqeli mediafayllarYaranma tarixi 29 iyul 1830 cu ilde Rohan kucesinde doyus Ejen Delakrua xalq usyanlarindan ve inqilablarindan qorxurdu Iyul inqilabi gunlerinde o oz evini terk etmemisdi Yazici Aleksandr Duma bildirir ki hemin gunlerde Delakrua cox casqin gorunurdu Ressam ozu de etiraf edirdi ki o usyancidir lakin inqilabci deyil Lakin ressam respublikacilara simpatiya besleyirdi ve o Iyul inqilabina dair tablo cekmek qerarina gelir 20 sentyabr 1830 cu ilde Burbonlar monarxiyasinin berpasina son qoymus Iyul inqilabinin motivleri esasinda bu tablonu cekmeye baslamisdi bezen sehven Boyuk Fransa inqilabi ile elaqelendirilir Coxlu haziliq eskizlerinden sonra bu tablonu uc ay erzinde ersiye getirmisdir Qardasina yazmis oldugu 12 oktyabr 1830 cu il tarixli mektubda Delakrua bildirmisdi Eger men veten ugrunda doyusmemisemse onda hec olmasa onu sohretlendirmeliyem Evvelce ressam iyul gunlerinde helak olmus bir oglani tablonun merkezi personaji secmek isteyirdi Kralin esgerleri Qrev korpusunu atese tutaraq usyana qalxmis xalqi ratusa binasina yaxinlasmaga qoymayanda bir yeniyetme Eger men helak olsam unutmayin adim d Arkoldur sozlerini qisqiraraq ratusaya teref hucuma kecerek xalqi da dalinca aparmisdi Hemin oglan helak olsa da ratusa ele kecirilmisdi Lakin sonra ressam fikrini deyisir ve qerara gelir ki tablonun esas personaji Azadliq olacaqdir Ilk defe bu eser 1831 ci ilin yazinda Paris salonunda teqdim olunmus boyuk cosgunluqla qebul edilmis ve ressam Fexri Legion ordenine layiq gorulmusdur Bezileri ressami tabloda ancaq qara camaat i tesvir etmekde ittiham edirdiler Bu qiz Sen Lazar hebsxanasindan qacmis hemin o eclafdir Eger Azadliq yalin ayaqli aciq doslu eli silahli qizdirsa o bize lazim deyil Beyem o serefli gunlerde kucede olanlar ancaq qara camaat idi Fransanin Daxili Isler Nazirliyi ressama 3000 frank odeyerek tablonu Luksemburq muzeyi ucun satin alinmisdi Inqilabi sujetine gore texminen 25 il erzinde kutlevi numayis etdirilmemisdir Bele ki XIX esrin 30 cu illerinde tablonu muzeyden goturererek ressama qaytarmisdilar 1848 ci ilde Luvr tablonu ressamdan isteyir lakin 1852 ci ilde Ikinci Imperiya dovrunde tablo yene de siyasi sebebden muzeyin ehtiyat fonduna oturulur 1874 cu ilde ressamin olumunden 11 il sonra tablo yeniden Luvrda numayis etdirilmeye baslayir Tablonun simvolikasiEserde merkezde basinda Frakiya qalpagi papaq sag elinde Fransa trikoloru respublikaci Fransa bayragi sol elinde tufeng tutmus dosu aciq qadin resmi tesvir olunmusdur Frakiya qalpagi azadligi tecessum etdirir cunki qedimde azadliga buraxilan qullar bele papaq taxirdilar Etyen Julinin fikrince Azadligin sifeti meshur parisli inqilabci Anna Sarlottanin sifetidir Onun qardasi helak olduqdan sonra o da barrikadalara gelmis ve doqquz nefer qvardiyaci oldurmusdu Burada dosu aciqliq fransizlarin sinesi aciq hunerle dusmen uzerine getdiklerini terennum edir O hem de demokratiyanin terennumudur cunki Azadligin sade qadinlar kimi korsetden istifade etmediyi gorunur Azadligin ayaginin yalin olmasi ise ressamin onu ilahilesdirmek istediyine eyham ola biler cunki qedim Romada ilahlar ayaqyalin tesvir edilirdiler Slyapali kisi fiquru hem Fransa burjuaziyasinin umumilesdirilmis obrazi hem de ressamin avtoportreti oldugu guman edilir Diger bir versiyaya gore ise bu sexs ressamin dostu barrikadalarda vurusmus ressam qravuraci Frederik Viyodur Hemin fiqurun prototipinin teatr direktoru Etyen Araqo oldugunu da guman edenler var Beret taxmis kisi fiquru fehle sinfini onun yanindaki vikorne taxmis genc ise ziyali sinfini temsil eden Politexnik mektebinin sagirdidir Beretli kisinin arxasinda dalgalanan sari mavi bayraq ise bonapartistlerin simvoludur bele ki I Napoleonun ordusunda vurusmus bir cox herbciler de X Karldan narazi idiler Azadligin yaninda her iki elinde tapanca tutmus yeniyetme ise Etyen Julinin fikrince d Arkol adli real tarixi personajdir Oldurulmus seherlinin Anna Sarlottanin qardasi oldugu guman edilir Notrdam kilsesi uzerinde dalgalanan respublikaci bayraq da azadligin remzlerinden biridir Inqilab zamani kilsenin zengleri Marselyozanin melodiyasini vururdular TesiriFrederik Ogust Bartoldi Azadliq heykelinin ideyasini dusunende bu tablodan ilhamlanmisdi Lakin Bartoldi ve Labule onlar inqlabci azadliq obrazindan qacmaga calsirdilar hesr edilmis bu eserde yarimciq geyimli Libertinin cesedler uzerinde hereket eden silahli esgerlere yol gostermesi tesvir edilib Labule hec de inqlaba simpatiyasi olan bir adam deyildi ve buna gore de Bartoldinin fiquru Delakruanin obrazindan ferqli olaraq tamamile xalata burunmusdur Delakruanin eserindeki zoraki gorunus evezine Bartoldi oz eserine daha cox sulhperverlik gorunusu vermeye calismis ve inkisaf simvolu kimi meselden istifade etmisdir Vandalizm7 fevral 2013 cu ilde tablonun numayis etdirildiyi Luvr muzeyinin Lans filialinda bir ziyaretci xanim tablonun asagi hissesini markerle qaraladigina gore derhal saxlanmisdi Fevralin 8 i muzey ziyaretler ucun baglandi Texminen 2 saata yaxin muddet erzinde vandalligin neticeleri aradan qaldirilaraq tablonun evvelki veziyyeti berpa edilmisdi Istinadlarhttp www louvre fr en oeuvre notices july 28 liberty leading people https www louvre fr en oeuvre notices july 28 liberty leading people ASE III cild Ejen Delakrua meqalesi 2014 04 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 05 19 Irina Olimah Svoboda na barrikadah 2021 04 10 tarixinde Istifade tarixi 2014 05 19 N Ionina 100 velikih kartin M Veche 2006 2012 12 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 12 17 I V Dolgopolov Mastera i shedevry T 1 str 65 Toussaint Helene 1982 La Liberte guidant le peuple de Delacroix Paris Editions de la Reunion des Musees Nationaux Pool Phoebe 1969 Delacroix London Hamlyn p 33 P Sinichkin 14 cimvolov zashifrovannyh v Svobode na barrikadah Delakrua 2021 08 01 tarixinde Istifade tarixi 2014 05 19 D Samin 100 velikih pamyatnikov str 343 The Grove Dictionary of Art From Monet to Cezanne Late 19th century French Artists New York Oxford University Press US p 10 Vo Francii zaderzhana zhenshina ispisavshaya markerom kartinu Delakrua Svoboda na barrikadah 2013 02 16 tarixinde Istifade tarixi 2013 02 16 Xarici kecidlerVikianbarda Azadliq barrikadalarda ile elaqeli mediafayllar var Ejen Delakruanin sayti 2012 12 30 at the Wayback Machine