Avstraliya Kommunist Partiyası (AKP; ing. Communist Party of Australia; CPA) — Avstraliyada siyasi partiya. 1920-ci ildə yaradılmışdır. AKP-nin ən qüdrətli dövrü 1940-cı illərə təsadüf edir. 1940-cı ildə müvəqqəti olaraq qadağan edilən partiya 1991-ci ildə ləğv edilmişdir.
Quruluş tarixi | oktyabr 1920 |
---|---|
Dağılma tarixi | 1991 |
Baş qərargah | Kommunist-Holl, Sidney, Avstraliya |
İdeologiya |
|
Gənclər təşkilatı |
|
Şüar | Bütün ölkələrin proletarları birləşin! |
Bələdiyyədə | 1 / 62 |
Mətbuat orqanı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Partiyanın gənclik qanadı müxtəlif vaxtlarda müxtəlif adlar altında fəaliyyət göstərmişdir. Bunlara aiddir: Gənc Kommunist Liqası, Gənc Yoldaşlar Klubu, Gənc Demokratlar Liqası, Evrika Gənclər Liqası və nəhayət, Sosialist Gənclər Liqası.
Tarixi
Avstraliya Kommunist Partiyası 1920-ci ildə partiyanın təsis qurultayında yaradılmışdır. 1940–1942-ci illərdə gizli fəaliyyət göstərmişdir. 1960-cı illərin ortalarına qədər partiyaya başçılıq etdiyi dövrdə AKP fəhlə sinfinin proletar beynəlmiləlçiliyi mövqelərində möhkəm duran mübariz marksist-leninçi partiyası idi. AKP-nin 1951-ci ildə keçirilən 16-cı qurultayında qəbul edilən və 1964-cü ildə keçirilən 20-ci qurultayında tamamladığı "Avstraliyanın sosializmə doğru yolu" partiya proqramında "fəhlə sinfinin və bütün xalqın mənafeyinə müvafiq olaraq sosializmə dinc yolla nail olmaq" partiyanın son məqsədi elan edilirdi. AKP demokratik mərkəziyyət prinsipi əsasında qurulurdu. AKP onnun kütləvi bazası olan həmkarlar ittifaqları, habelə sülh tərəfdarları hərəkatı və qadın hərəkatı ilə sıx bağlı idi.
AKP nümayəndə heyətləri kommunist və fəhlə artiyalarının 1957 və 1960-cı illər Beynəlxalq Moskva müşavirələrində iştirak etmişdir. 1960-cı illərin ortalarından AKP-nin siyasi xəttində kəskin dönüş baş vermişdir. AKP-nin 1967-ci ildə keçirilən 21-ci qurultayında partiyanın proqramı ləğv edilmiş, demokratik mərkəziyyət haqqında müddəa əslində nizamnamədən çıxarılmışdır. 1970-ci ildə keçirilən 22-ci qurultayda qəbul edilən "AKP-nin məqsədi, metodları və təşkili" adlı yeni proqramda partiyanın ideoloji əsası kimi marksizm-leninizmin adı çəkilmir, fəhlə sinfinin rəhbər rolu və onun inqilabi hakimiyyətinin bərqərar olması, cəmiyyətin inqilabi yolla dəyişdirilməsi uğrunda mübarizədə kommunist partiyasının qabaqcıl rolu məsələsi qoyulmur, sosialist ölkələri təcrübəsinin "Avstraliya şəraitində uyğun olmadığı" elan edilir. Proqramın beynəlmiləlçi hissəsi son dərəcə qısaldılır.
AKP nümayəndə heyəti kommunist və fəhlə partiyalarının 1969-cu il Beynəlxalq Moskva müşavirəsində iştirak etmiş, lakin müşavirənin Yekun sənədini imzalamaqdan imtina edərək, onun yalnız 3-c böməsi ilə razılaşmışdır. AKP-nin 22-ci qurultayında qəbul edilmiş xəttə qarşı, partiyanın marksizm-leninizm, proletar beynəlmiləlçiliyi mövqelərinə qayıtması uğrunda çıxış edən Avstraliya kommunistlərinin xeyli hissəsi AKP-dən çıxaraq, 1971-ci ilin dekabrında müstəqil partiya — yaratmışdır. AKP-nin 1972-ci ildə keçirilən 23-cü və 1974-cü ildə keçirilən 24-cü qurultayları partiya rəhbərlərinin siyasi xəttində heç bir dəyişiklik etmədi. Partiya 1991-ci ildə ləğv edilmişdir.
Strukturu
AKP-nin ali orqanı qurultay idi. Qurultay AKP Milli Komitəsini seçirdi.
Mətbuat orqanı
AKP-nin mərkəzi orqanı həftəlik "" qəzeti, nəzəri orqanı isə aylıq "" jurnalı olmuşdur.
İstinadlar
- Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 55–56.
- "SEARCH Foundation" (ingilis). SEARCH Foundation. 2022-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 9 noyabr 2011.
Əlavə ədəbiyyat
- Stuart Macintyre, The Reds, 1998, Allen and Unwin. 1st volume of a major history covering foundation to 1941.
- Alastair Davidson, The Communist Party of Australia: A short history, 1969. Covers foundation to the late 1960s.
- Bennett, James. Rats and Revolutionaries:The Labour Movement in Australia and New Zealand 1890–1940. Dunedin, NZ: University of Otago Press. 2004. ISBN .
- Tom O'Lincoln, Into the Mainstream: The Decline of Australian Communism, January, 1985. ISBN .
- Daisy Marchisotti, Land Rights: The Black Struggle, Brisbane: Queensland State Committee, Communist Party of Australia, 1978. ISBN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avstraliya Kommunist Partiyasi AKP ing Communist Party of Australia CPA Avstraliyada siyasi partiya 1920 ci ilde yaradilmisdir AKP nin en qudretli dovru 1940 ci illere tesaduf edir 1940 ci ilde muveqqeti olaraq qadagan edilen partiya 1991 ci ilde legv edilmisdir Avstraliya Kommunist Partiyasi ing Communist Party of AustraliaQurulus tarixi oktyabr 1920Dagilma tarixi 1991Bas qerargah Kommunist Holl Sidney AvstraliyaIdeologiya Kommunizm Marksizm leninizmGencler teskilati Genc Kommunist Liqasi Genc Yoldaslar Klubu Genc Demokratlar Liqasi Evrika Gencler Liqasi Sosialist Gencler LiqasiSuar Butun olkelerin proletarlari birlesin Belediyyede 1 62Metbuat orqani Vikianbarda elaqeli mediafayllar Partiyanin genclik qanadi muxtelif vaxtlarda muxtelif adlar altinda fealiyyet gostermisdir Bunlara aiddir Genc Kommunist Liqasi Genc Yoldaslar Klubu Genc Demokratlar Liqasi Evrika Gencler Liqasi ve nehayet Sosialist Gencler Liqasi TarixiAvstraliya Kommunist Partiyasi 1920 ci ilde partiyanin tesis qurultayinda yaradilmisdir 1940 1942 ci illerde gizli fealiyyet gostermisdir 1960 ci illerin ortalarina qeder partiyaya basciliq etdiyi dovrde AKP fehle sinfinin proletar beynelmilelciliyi movqelerinde mohkem duran mubariz marksist leninci partiyasi idi AKP nin 1951 ci ilde kecirilen 16 ci qurultayinda qebul edilen ve 1964 cu ilde kecirilen 20 ci qurultayinda tamamladigi Avstraliyanin sosializme dogru yolu partiya proqraminda fehle sinfinin ve butun xalqin menafeyine muvafiq olaraq sosializme dinc yolla nail olmaq partiyanin son meqsedi elan edilirdi AKP demokratik merkeziyyet prinsipi esasinda qurulurdu AKP onnun kutlevi bazasi olan hemkarlar ittifaqlari habele sulh terefdarlari herekati ve qadin herekati ile six bagli idi AKP numayende heyetleri kommunist ve fehle artiyalarinin 1957 ve 1960 ci iller Beynelxalq Moskva musavirelerinde istirak etmisdir 1960 ci illerin ortalarindan AKP nin siyasi xettinde keskin donus bas vermisdir AKP nin 1967 ci ilde kecirilen 21 ci qurultayinda partiyanin proqrami legv edilmis demokratik merkeziyyet haqqinda muddea eslinde nizamnameden cixarilmisdir 1970 ci ilde kecirilen 22 ci qurultayda qebul edilen AKP nin meqsedi metodlari ve teskili adli yeni proqramda partiyanin ideoloji esasi kimi marksizm leninizmin adi cekilmir fehle sinfinin rehber rolu ve onun inqilabi hakimiyyetinin berqerar olmasi cemiyyetin inqilabi yolla deyisdirilmesi ugrunda mubarizede kommunist partiyasinin qabaqcil rolu meselesi qoyulmur sosialist olkeleri tecrubesinin Avstraliya seraitinde uygun olmadigi elan edilir Proqramin beynelmilelci hissesi son derece qisaldilir AKP numayende heyeti kommunist ve fehle partiyalarinin 1969 cu il Beynelxalq Moskva musaviresinde istirak etmis lakin musavirenin Yekun senedini imzalamaqdan imtina ederek onun yalniz 3 c bomesi ile razilasmisdir AKP nin 22 ci qurultayinda qebul edilmis xette qarsi partiyanin marksizm leninizm proletar beynelmilelciliyi movqelerine qayitmasi ugrunda cixis eden Avstraliya kommunistlerinin xeyli hissesi AKP den cixaraq 1971 ci ilin dekabrinda musteqil partiya yaratmisdir AKP nin 1972 ci ilde kecirilen 23 cu ve 1974 cu ilde kecirilen 24 cu qurultaylari partiya rehberlerinin siyasi xettinde hec bir deyisiklik etmedi Partiya 1991 ci ilde legv edilmisdir StrukturuAKP nin ali orqani qurultay idi Qurultay AKP Milli Komitesini secirdi Metbuat orqaniAKP nin merkezi orqani heftelik qezeti nezeri orqani ise ayliq jurnali olmusdur IstinadlarAzerbaycan Sovet Ensiklopediyasi 10 ҹilddә I ҹild A Balzak Baky Azәrbaјҹan Sovet Ensiklopediјasynyn Bash Redaksiјasy Bash redaktor Ҹ B Guliјev 1976 S 55 56 SEARCH Foundation ingilis SEARCH Foundation 2022 04 01 tarixinde Istifade tarixi 9 noyabr 2011 Elave edebiyyatStuart Macintyre The Reds 1998 Allen and Unwin 1st volume of a major history covering foundation to 1941 Alastair Davidson The Communist Party of Australia A short history 1969 Covers foundation to the late 1960s Bennett James Rats and Revolutionaries The Labour Movement in Australia and New Zealand 1890 1940 Dunedin NZ University of Otago Press 2004 ISBN 1 877276 49 9 Tom O Lincoln Into the Mainstream The Decline of Australian Communism January 1985 ISBN 0 9590486 1 8 Daisy Marchisotti Land Rights The Black Struggle Brisbane Queensland State Committee Communist Party of Australia 1978 ISBN 0909913323