Avqust qiyamı (gürc. აგვისტოს აჯანყება, agvistos adjanq’eba) — Gürcüstan Demokratik Respublikasının Qızıl Ordu tərəfindən işğal edilməsindən sonra, ölkədəki ant-sovet rejiminə qarşı 1924-cü ilin 28 avqust — 5 sentyabr aralığında baş tutmuş qiyam. Hadisələr nəticəsində Kakutsa Çolokaşvili və Mixeil Cavaxişvili rəhbərliyi altında bolşeviklərə qarşı döyüşən gürcü birlikləri bir həftə ərzində məğlub olmuş və döyüşlər zamanı azı 3.500 nəfərə yaxın qiyamçı öldürülmüşdür. SSRİ xüsusi xidmət orqanlarının axtarışlarından sonra qiyamın təşkil olunmasında və iştirakda günahlandırılan daha 10 min nəfərə yaxın şəxs edam edilmişdir.
Avqust qiyamı | |||
---|---|---|---|
| |||
Tarix | 28 avqust - 5 sentyabr 1924 | ||
Yeri | Gürcüstan SSR | ||
Səbəbi | Gürcüstan Respublikasının bərpa edilməsi Gürcüstan Demokratik Respublikasının sürgün hökumətinin yenidən hakimiyyətə gətirilməsi. | ||
Nəticəsi | SSRİ qüvvələrinin qələbəsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Ümumi itkilər | |||
| |||
Arxa plan
Hazırlıq
Reaksiya
Nəticə
Qiymətləndirilməsi
İstinadlar
Ədəbiyyat
- ვალერი ბენიძე (Valeri Benidze) (1991), 1924 წლის აჯანყება საქართველოში (1924 Uprising in Georgia). Tbilisi: სამშობლო ("Samshoblo") (in Georgian)
- ლევან ზ. ურუშაძე (Levan Z. Urushadze) (2006), ქაიხოსრო (ქაქუცა) ჩოლოყაშვილის ბიოგრაფიისათვის (For the biography of Kaikhosro (Kakutsa) Cholokashvili).- "ამირანი" ("Amirani"), XIV–XV, მონრეალი-თბილისი (Montreal-Tbilisi), pages 147–166, ISSN 1512-0449 (in Georgian, English summary).
- Ariel Cohen (1998), Russian Imperialism: Development and Crisis. Praeger/Greenwood, ISBN .
- Raymond Duguet (1927), Moscou et la Géorgie martyre. Préface de C. B. Stokes. Paris: Tallandier.
- Stephen F. Jones. "The Establishment of Soviet Power in Transcaucasia: The Case of Georgia 1921–1928". Soviet Studies. 40, No. 4 (4). October 1988: 616–639. JSTOR 151812.
- Amy W. Knight (1993), Beria: Stalin's First Lieutenant, Princeton University Press, Princeton, New Jersey, ISBN .
- David Marshall Lang (1962). A Modern History of Georgia, London: Weidenfeld and Nicolson.
- Karl E. Meyer. "Icebergs in the Caucasus". World Policy Journal CODA. XVIII (2). Summer 2001. 7 October 2007 tarixində .
- Ghia Nodia, Álvaro Pinto Scholtbach, coordinators-editors (2006), The Political Landscape of Georgia. Eburon Delft, ISBN .
- Roger William Pethybridge (1990), One Step Backwards, Two Steps Forward: Soviet Society and Politics in the New Economic Policy, Oxford University Press, ISBN .
- Rudolph J. Rummel (1990), Lethal Politics: Soviet Genocide and Mass Murder Since 1917. Transaction Publishers, ISBN .
- Boris Souvarine (2005), Stalin: A Critical Survey of Bolshevism, Kessinger Publishing, ISBN .
- Ronald Grigor Suny (1994), The Making of the Georgian Nation: 2nd edition, Indiana University Press, ISBN .
- Akaki Surguladze, Paata Surguladze (1991), საქართველოს ისტორია, 1783–1990 (History of Georgia, 1783–1990), Tbilisi: Meroni. (in Georgian)
- Markus Wehner. "Le soulèvement géorgien de 1924 et la réaction des bolcheviks". Communisme. n° 42/43/44. 1995: 155–170.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avqust qiyami gurc აგვისტოს აჯანყება agvistos adjanq eba Gurcustan Demokratik Respublikasinin Qizil Ordu terefinden isgal edilmesinden sonra olkedeki ant sovet rejimine qarsi 1924 cu ilin 28 avqust 5 sentyabr araliginda bas tutmus qiyam Hadiseler neticesinde Kakutsa Colokasvili ve Mixeil Cavaxisvili rehberliyi altinda bolseviklere qarsi doyusen gurcu birlikleri bir hefte erzinde meglub olmus ve doyusler zamani azi 3 500 nefere yaxin qiyamci oldurulmusdur SSRI xususi xidmet orqanlarinin axtarislarindan sonra qiyamin teskil olunmasinda ve istirakda gunahlandirilan daha 10 min nefere yaxin sexs edam edilmisdir Avqust qiyamiQiyamin komandanlarindan olmus Kakutsa Colokasvili rehberliyi etdiyi Sedaqet andi gurc შეფიცულები qruplasmasinin doyusculeri ile birlikde Tarix 28 avqust 5 sentyabr 1924Yeri Gurcustan SSRSebebi Gurcustan Respublikasinin berpa edilmesi Gurcustan Demokratik Respublikasinin surgun hokumetinin yeniden hakimiyyete getirilmesi Neticesi SSRI quvvelerinin qelebesiMunaqise terefleriSSRI Gurcustan SSR Qizil Ordu Ceka GAK Diger qacaq desteleriKomandan lar Iosif Stalin Serqo Orconikidze Lavrenti Beriya Semyon Puqacyov Solomon Mogilevski Levan Qoqoberidze Kakutsa Colokasvili Mixeil CavaxisviliItkilerBilinmir 3 000 3 500 doyuscu qiyam zamani helak olmusdur Umumi itkiler7 000 10 000 civarinda qiyamda istirak etmis sexs edam edilmisdir Arxa planHazirliqReaksiyaNeticeQiymetlendirilmesiIstinadlarEdebiyyatვალერი ბენიძე Valeri Benidze 1991 1924 წლის აჯანყება საქართველოში 1924 Uprising in Georgia Tbilisi სამშობლო Samshoblo in Georgian ლევან ზ ურუშაძე Levan Z Urushadze 2006 ქაიხოსრო ქაქუცა ჩოლოყაშვილის ბიოგრაფიისათვის For the biography of Kaikhosro Kakutsa Cholokashvili ამირანი Amirani XIV XV მონრეალი თბილისი Montreal Tbilisi pages 147 166 ISSN 1512 0449 in Georgian English summary Ariel Cohen 1998 Russian Imperialism Development and Crisis Praeger Greenwood ISBN 978 0 275 96481 8 Raymond Duguet 1927 Moscou et la Georgie martyre Preface de C B Stokes Paris Tallandier Stephen F Jones The Establishment of Soviet Power in Transcaucasia The Case of Georgia 1921 1928 Soviet Studies 40 No 4 4 October 1988 616 639 JSTOR 151812 Amy W Knight 1993 Beria Stalin s First Lieutenant Princeton University Press Princeton New Jersey ISBN 978 0 691 01093 9 David Marshall Lang 1962 A Modern History of Georgia London Weidenfeld and Nicolson Karl E Meyer Icebergs in the Caucasus World Policy Journal CODA XVIII 2 Summer 2001 7 October 2007 tarixinde Ghia Nodia Alvaro Pinto Scholtbach coordinators editors 2006 The Political Landscape of Georgia Eburon Delft ISBN 978 90 5972 113 5 Roger William Pethybridge 1990 One Step Backwards Two Steps Forward Soviet Society and Politics in the New Economic Policy Oxford University Press ISBN 978 0 19 821927 9 Rudolph J Rummel 1990 Lethal Politics Soviet Genocide and Mass Murder Since 1917 Transaction Publishers ISBN 978 1 56000 887 3 Boris Souvarine 2005 Stalin A Critical Survey of Bolshevism Kessinger Publishing ISBN 978 1 4191 1307 9 Ronald Grigor Suny 1994 The Making of the Georgian Nation 2nd edition Indiana University Press ISBN 978 0 253 20915 3 Akaki Surguladze Paata Surguladze 1991 საქართველოს ისტორია 1783 1990 History of Georgia 1783 1990 Tbilisi Meroni in Georgian Markus Wehner Le soulevement georgien de 1924 et la reaction des bolcheviks Communisme n 42 43 44 1995 155 170