Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Atilla Jozef (mac. József Attila; 11 aprel 1905[…], Budapeşt – 3 dekabr 1937[…], Balatonsarso[d], Şomod) — XX əsrin Macarıstan şairi.
| Atilla Jozef | |
|---|---|
| mac. József Attila | |
 | |
| Doğum tarixi | 11 aprel 1905[…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 3 dekabr 1937[…](32 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Vəfat səbəbi | dəmiryolu hadisəsi[d] |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
| Əsərlərinin dili | Macar dili |
 Atilla Jozef Vikimənbədə | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Budapeştdə dünyaya gələn Jozef çətin bir uşaqlıq və yeniyetməlik dövrü keçirib. Kasıb bir ailənin üç uşağından biri idi. Atası sabunçu, anası isə xidmətçi idi. Atası şair üç yaşında ikən evi tərk etdi və Amerikaya qaçdı. Digər iki qardaşı ilə birlikdə analarının onlara baxmaq üçün fasiləsiz işləməsinə və sonda yorğunluqdan xəstələnməsinə şahid oldular. Anası xəstələndiyi üçün Macarıstan Uşaqlara Yardım Dərnəyi tərəfindən Ocsöd kəndindən bir ailəyə övladlığa verildi. Övladlığa verildiyi ailə Jozefi donuzlara baxmağa məcbur etdi və ona Pişta adını qoydu.
Orada 7 yaşına qədər yaşadı. Daha sonra isə, anası sağaldıqdan sonra yenidən onun yanına qayıtdı və onun ölümünə qədər evə kömək etmək üçün müxtəlif işlərlə məşğul oldu. Məsələn, teatrlarda su satdı. 14 yaşında anası vəfat etdi. Attila Jozef şizofren idi və ömrü boyunca bir neçə dəfə intihar etmək istəmişdi. İlk dəfə intihara təşəbbüsü 9 yaşında etmişdir.
Yazıçılıq dövrü
Bu dövrdə özünü oxumağa və yazmağa həsr edən Jozefin ilk şeirləri yerli qəzetlərdə dərc olunmağa başladı. O dövrdə ölkənin ən önəmli ədəbi jurnalı olan Nyuqatda şeirləri dərc olundu. 17 yaşında ilk şeir kitabı olan "Gözəllik dilənçisi" əsəri çap olundu. Bu kitabda yer alan "Baş Qaldıran İsa" şeirində Tanrını təhqir etməsi ittihamı ilə haqqında cinayət işi açıldı.
20 yaşında isə ikinci şeir kitabı olan "Hayqıran mən deyiləm" çap olundu. Kitabda yer alan bir şeirə görə universitetdən qovuldu. Universitetdən qovulmasının səbəbi isə faşizmin mövcud olduğu ölkədə bu kitabın inqilabçı kimi qiymətləndirilməsi idi. Bir professor tərəfindən ilk öncə Vyana Universitetində, daha sonra isə Sorbonda təhsilini davam etdirdi. Hər iki universiteti də bitirə bilmədi. Ölkəsinə döndü və Budapeşt Universitetində təhsil almağa başladı. Universitetdə Marto Vaqo adlı qadınla tanış oldu və ona aşiq oldu. Varlı ailənin qızı olan bu qadınla aralarındakı təbəqə fərqinə baxmayaraq bir-birilərini sevirdilər. Ruhi vəziyyəti yaxşı olmayan Jozef bu sevginin çətinlikləri ilə mübarizə apara bilmədi və nəticədə uzun müddət xəstəxanada müalicə aldı.
Siyasi fəaliyyəti
1930-cu ildə Macarıstan Kommunist Partiyasına üzv oldu. Ölkədə faşizmin hökm sürdüyü dövrdə partiya işlərində fəal iştirak edirdi. Qısa müddətdən sonra partiya ilə arasında fikir ayrılığı yarandı və bir bəhanə ilə partiyadan qovuldu. 1931-ci ildə ruhi problemlər yaşadığı dövrdə çap olunan "Yaz Gecələri" kitabının nəşri qadağan olundu. 1932-ci ildə "Kənar məhəllədə gecə", 1936-cı ildə "Çox incidir" adlı kitabları dərc olundu. 1935-ci ildə yenidən xəstəxanaya aparıldı.
Ölümü
Şizofreniya diaqnozu qoyulan Jozef 1937-ci ildə özünü qatarın altına ataraq intihar etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Attila József // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Йожеф Аттила // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Archivio Storico Ricordi. 1808.
- "Attila József: "Can you take on this awesome life?"". 2017-09-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-04-22.
- Garai, Laszlo. Reconsidering Identity Economics: Human Well-Being and Governance. Palgrave MacMillan. 2017. səh. 8. ISBN .
- Meszaros, Judit. Ferenczi and Beyond. Karnac Books. 2014. səh. 80. ISBN .
Xarici keçidlər
- Tableau – 2005 2019-04-22 at the Wayback Machine in the homepage of Laszlo Forizs 2007-07-05 at the Wayback Machine
- Five poems of Attila József translated by László Fórizs 2007-10-05 at the Wayback Machine
- Poems in English
- Atilla Jozef (ing.) Find a Grave saytında
- Five poems
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Atilla Jozef İnternet arxivində
- Atilla Jozef tərəfindən əsərlər -da (açıq audi-kitablar)
![image]()
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Atilla Jozef mac Jozsef Attila 11 aprel 1905 Budapest 3 dekabr 1937 Balatonsarso d Somod XX esrin Macaristan sairi Atilla Jozefmac Jozsef AttilaDogum tarixi 11 aprel 1905 1905 04 11 Dogum yeri Budapest Avstriya MacaristanVefat tarixi 3 dekabr 1937 1937 12 03 32 yasinda Vefat yeri Balatonsarso d Siofok d Somod MacaristanVefat sebebi demiryolu hadisesi d Defn yeri Kerepesi mezarligiTehsili Seqed Universiteti d 1924 Fealiyyeti sair yaziciEserlerinin dili Macar diliAtilla Jozef Vikimenbede Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMacaristandanin Seqed Universitetinde qoyulan heykeli Budapestde dunyaya gelen Jozef cetin bir usaqliq ve yeniyetmelik dovru kecirib Kasib bir ailenin uc usagindan biri idi Atasi sabuncu anasi ise xidmetci idi Atasi sair uc yasinda iken evi terk etdi ve Amerikaya qacdi Diger iki qardasi ile birlikde analarinin onlara baxmaq ucun fasilesiz islemesine ve sonda yorgunluqdan xestelenmesine sahid oldular Anasi xestelendiyi ucun Macaristan Usaqlara Yardim Derneyi terefinden Ocsod kendinden bir aileye ovladliga verildi Ovladliga verildiyi aile Jozefi donuzlara baxmaga mecbur etdi ve ona Pista adini qoydu Orada 7 yasina qeder yasadi Daha sonra ise anasi sagaldiqdan sonra yeniden onun yanina qayitdi ve onun olumune qeder eve komek etmek ucun muxtelif islerle mesgul oldu Meselen teatrlarda su satdi 14 yasinda anasi vefat etdi Attila Jozef sizofren idi ve omru boyunca bir nece defe intihar etmek istemisdi Ilk defe intihara tesebbusu 9 yasinda etmisdir Yaziciliq dovruBu dovrde ozunu oxumaga ve yazmaga hesr eden Jozefin ilk seirleri yerli qezetlerde derc olunmaga basladi O dovrde olkenin en onemli edebi jurnali olan Nyuqatda seirleri derc olundu 17 yasinda ilk seir kitabi olan Gozellik dilencisi eseri cap olundu Bu kitabda yer alan Bas Qaldiran Isa seirinde Tanrini tehqir etmesi ittihami ile haqqinda cinayet isi acildi 20 yasinda ise ikinci seir kitabi olan Hayqiran men deyilem cap olundu Kitabda yer alan bir seire gore universitetden qovuldu Universitetden qovulmasinin sebebi ise fasizmin movcud oldugu olkede bu kitabin inqilabci kimi qiymetlendirilmesi idi Bir professor terefinden ilk once Vyana Universitetinde daha sonra ise Sorbonda tehsilini davam etdirdi Her iki universiteti de bitire bilmedi Olkesine dondu ve Budapest Universitetinde tehsil almaga basladi Universitetde Marto Vaqo adli qadinla tanis oldu ve ona asiq oldu Varli ailenin qizi olan bu qadinla aralarindaki tebeqe ferqine baxmayaraq bir birilerini sevirdiler Ruhi veziyyeti yaxsi olmayan Jozef bu sevginin cetinlikleri ile mubarize apara bilmedi ve neticede uzun muddet xestexanada mualice aldi Siyasi fealiyyeti1930 cu ilde Macaristan Kommunist Partiyasina uzv oldu Olkede fasizmin hokm surduyu dovrde partiya islerinde feal istirak edirdi Qisa muddetden sonra partiya ile arasinda fikir ayriligi yarandi ve bir behane ile partiyadan qovuldu 1931 ci ilde ruhi problemler yasadigi dovrde cap olunan Yaz Geceleri kitabinin nesri qadagan olundu 1932 ci ilde Kenar mehellede gece 1936 ci ilde Cox incidir adli kitablari derc olundu 1935 ci ilde yeniden xestexanaya aparildi OlumuSizofreniya diaqnozu qoyulan Jozef 1937 ci ilde ozunu qatarin altina ataraq intihar etdi Hemcinin baxNyuqatIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Attila Jozsef Brockhauz Ensiklopediyasi alm Jozhef Attila Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Archivio Storico Ricordi 1808 Attila Jozsef Can you take on this awesome life 2017 09 09 tarixinde Istifade tarixi 2019 04 22 Garai Laszlo Reconsidering Identity Economics Human Well Being and Governance Palgrave MacMillan 2017 seh 8 ISBN 978 1 137 52560 4 Meszaros Judit Ferenczi and Beyond Karnac Books 2014 seh 80 ISBN 978 1 78220 000 0 Xarici kecidlerVikianbarda Atilla Jozef ile elaqeli mediafayllar var Tableau 2005 2019 04 22 at the Wayback Machine in the homepage of Laszlo Forizs 2007 07 05 at the Wayback Machine Five poems of Attila Jozsef translated by Laszlo Forizs 2007 10 05 at the Wayback Machine Poems in English Atilla Jozef ing Find a Grave saytinda Five poems Eserleri ve ya muellifi oldugu isler Atilla Jozef Internet arxivinde Atilla Jozef terefinden eserler da aciq audi kitablar