Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aslan qalası — Xocalı rayonu Xanabad kəndi ərazisizində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən ölkə əhəmiyyətli abidə kimi qeydiyyata alınmışdır.
| Aslan qalası | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Xocalı |
| Yerləşir | Xanabad kəndi |
| Əsas tarixlər | 821 - ilk dəfə M. Kalankatlı tərəfindən xatırlanır |
| Vəziyyəti | xarabalıqları qalıb |
| İstinad nöm. | 264 |
| Kateqoriya | Qala |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
| | |
Qala tarixi mənbələrdə həm də Şikakar adı ilə qeyd edilir. Aslan qalasının dəqiq inşa tarixi ilə bağlı məlumatlar yoxdur. Tarixi mənbələrdə qala ilk dəfə tarixçi Moisey Kalankatlının “Alban ölkəsinin tarixi” əsərində xatırlanır.
Xaçın çayının sağ sahilində yerləşən Aslan qalası Xoxanaberd və Qaxaç qalaları ilə birlikdə Xaçın ərazisi ətrafında güclü müdafiə tikililəri halqası yaradır. Aslan qalasının içqalası yaylanın sol yamacında, uzun burun üzərində inşa edilmişdir.
Tarixi
Xaçın bölgəsindəki ən əlçatmaz qalalardan biri olmasına baxmayaraq, Aslan qalasının dəqiq inşa tarixi ilə bağlı məlumatlar yoxdur. Tarixi mənbələrdə qala ilk dəfə tarixçi Moisey Kalankatlının “Alban ölkəsinin tarixi” əsərində 821-ci ilə aid hadisələrlə əlaqədar xatırlanır. Kalankatlı yazır:
 | Erməni təqviminin 270-ci ilinin sonunda taciklərin (ərəblər nəzərdə tutulur) seçmə döyüşçüləri gizlincə bərdədən çıxıb Amaras vilayətini qarət etdilər. Minə qədər əsir alıb Mets-İrankın Şikakar adlı məntəqəsində möhkəmləndilər. O vaxt Arranşahlardan olan cəsur və əzəmətli knyaz Səhl ibn Sunbat igid qardaşları ilə birlikdə öz qoşunu ilə səhərçağı taciklərə hücum etdi. Onlardan çoxunu qılıncdan keçirib qalanını qaçmağa sövq etdilər. Əsirləri isə, şirlərin dişləri arasından çıxarıb azad etdilər. Moisey Kalankatlı – Alban ölkəsinin tarixi, III kitab, XX fəsil |  |
Yepiskop qala ərazisindın topladığı epiqrafik məlumatlar əsasında onun tarixi haqqında daha dəqiq məlumat verərək yazır: “Şikakar qalası kifayət qədər qədim tarixə malikdir...Böyük Həsən onu sahiblik ərazisi və nəsil qəbirsanlığı kimi Smbat adlı knyaza bağışlamışdır.”
Abidəni müasir dövrdə tədqiq etmiş Ş. Mkrtmyan qeyd edir ki, qala ərazisində indi də kənd tipli qədim yaşayış yeri, iki böyük qəbirsanlıq və iki kilsənin xarabalıqlarını müşahidə etmək mümkündür.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Xaçın çayının sağ sahilində yerləşən Aslan qalası Xoxanaberd və Qaxaç qalaları ilə birlikdə Xaçın ərazisi ətrafında güclü müdafiə tikililəri halqası yaradır. Qala sıldırım qayalıqlarla əhatələnmiş geniş bir sirvədə yerləşir. Olduqca yüksək ərazidə yerləşməsi Aslan qalasından Xaçın vadisinə gedən yolu rahatlıqla nəzarətdə saxlamağa şərait yaradırdı. Eyni zamanda qala ərazisindən Qarqarçay vadisinin aşağı tərəfi olduqca rahatlıqla nəzarətdə saxlanılır.
Bunlarla yanaşı qala, onun müdafiə əhəmiyyətini artıran daha bir vacib keyfiyyətə malikdir. Belə ki, qala altındakı çökəkliklərdə çoxlu sayda xırda su hövzələri və gizli zallara malik dörd böyük mağara vardır.
Aslan qalasının içqalası yaylanın sol yamacında, uzun burun üzərində inşa edilmişdir. İçqala ikiqat divarlarla möhkəmləndirilmişdir. Qala divarlarının qərb hissəsinin uzunluğu 70 m, şimal-şərq hissənin uzunluğu isə 20 metrə qədərdir. İçqalanın giriş qapısı qərb divarında yerləşir. Qapının hər iki tərəfində vaxtilə ucalmış iki nəhəng qüllənin qalıqları vardır. İçqala qəsrinin ərazisi qeyri-hamar olmasına baxmayaraq, demək olar ki, tamamilə tikililərlə doldurulmuşdur.
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Mkrtçyan, 1989. səh. 165
- Каланкатуаци, Мовсес. История страны Алуанк (перевод Смбатян Ш. В.). Ереван: Матенадаран. 1984. 164.
- Bərxudaryan, 1895. səh. 424
- Mkrtçyan, 1989. səh. 166
- Mkrtçyan, 1989. səh. 167
Ədəbiyyat
- Mkrtçyan, Ş. M., Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, İrəvan, 1989
- Bərxudaryan, Makar, Арцах, Bakı, 1895
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aslan qalasi Xocali rayonu Xanabad kendi erazisizinde yerlesen tarix memarliq abidesi Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi terefinden olke ehemiyyetli abide kimi qeydiyyata alinmisdir Aslan qalasiOlke AzerbaycanSeher XocaliYerlesir Xanabad kendiEsas tarixler 821 ilk defe M Kalankatli terefinden xatirlanirVeziyyeti xarabaliqlari qalibAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 264KateqoriyaQalaEhemiyyetiOlke ehemiyyetliAslan qalasi Qala tarixi menbelerde hem de Sikakar adi ile qeyd edilir Aslan qalasinin deqiq insa tarixi ile bagli melumatlar yoxdur Tarixi menbelerde qala ilk defe tarixci Moisey Kalankatlinin Alban olkesinin tarixi eserinde xatirlanir Xacin cayinin sag sahilinde yerlesen Aslan qalasi Xoxanaberd ve Qaxac qalalari ile birlikde Xacin erazisi etrafinda guclu mudafie tikilileri halqasi yaradir Aslan qalasinin icqalasi yaylanin sol yamacinda uzun burun uzerinde insa edilmisdir TarixiXacin bolgesindeki en elcatmaz qalalardan biri olmasina baxmayaraq Aslan qalasinin deqiq insa tarixi ile bagli melumatlar yoxdur Tarixi menbelerde qala ilk defe tarixci Moisey Kalankatlinin Alban olkesinin tarixi eserinde 821 ci ile aid hadiselerle elaqedar xatirlanir Kalankatli yazir Ermeni teqviminin 270 ci ilinin sonunda taciklerin erebler nezerde tutulur secme doyusculeri gizlince berdeden cixib Amaras vilayetini qaret etdiler Mine qeder esir alib Mets Irankin Sikakar adli menteqesinde mohkemlendiler O vaxt Arransahlardan olan cesur ve ezemetli knyaz Sehl ibn Sunbat igid qardaslari ile birlikde oz qosunu ile sehercagi taciklere hucum etdi Onlardan coxunu qilincdan kecirib qalanini qacmaga sovq etdiler Esirleri ise sirlerin disleri arasindan cixarib azad etdiler Moisey Kalankatli Alban olkesinin tarixi III kitab XX fesil Yepiskop qala erazisindin topladigi epiqrafik melumatlar esasinda onun tarixi haqqinda daha deqiq melumat vererek yazir Sikakar qalasi kifayet qeder qedim tarixe malikdir Boyuk Hesen onu sahiblik erazisi ve nesil qebirsanligi kimi Smbat adli knyaza bagislamisdir Abideni muasir dovrde tedqiq etmis S Mkrtmyan qeyd edir ki qala erazisinde indi de kend tipli qedim yasayis yeri iki boyuk qebirsanliq ve iki kilsenin xarabaliqlarini musahide etmek mumkundur Memarliq xususiyyetleriXacin cayinin sag sahilinde yerlesen Aslan qalasi Xoxanaberd ve Qaxac qalalari ile birlikde Xacin erazisi etrafinda guclu mudafie tikilileri halqasi yaradir Qala sildirim qayaliqlarla ehatelenmis genis bir sirvede yerlesir Olduqca yuksek erazide yerlesmesi Aslan qalasindan Xacin vadisine geden yolu rahatliqla nezaretde saxlamaga serait yaradirdi Eyni zamanda qala erazisinden Qarqarcay vadisinin asagi terefi olduqca rahatliqla nezaretde saxlanilir Bunlarla yanasi qala onun mudafie ehemiyyetini artiran daha bir vacib keyfiyyete malikdir Bele ki qala altindaki cokekliklerde coxlu sayda xirda su hovzeleri ve gizli zallara malik dord boyuk magara vardir Aslan qalasinin icqalasi yaylanin sol yamacinda uzun burun uzerinde insa edilmisdir Icqala ikiqat divarlarla mohkemlendirilmisdir Qala divarlarinin qerb hissesinin uzunlugu 70 m simal serq hissenin uzunlugu ise 20 metre qederdir Icqalanin giris qapisi qerb divarinda yerlesir Qapinin her iki terefinde vaxtile ucalmis iki neheng qullenin qaliqlari vardir Icqala qesrinin erazisi qeyri hamar olmasina baxmayaraq demek olar ki tamamile tikililerle doldurulmusdur Istinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Mkrtcyan 1989 seh 165 Kalankatuaci Movses Istoriya strany Aluank perevod Smbatyan Sh V Erevan Matenadaran 1984 164 Berxudaryan 1895 seh 424 Mkrtcyan 1989 seh 166 Mkrtcyan 1989 seh 167EdebiyyatMkrtcyan S M Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Irevan 1989 Berxudaryan Makar Arcah Baki 1895Hemcinin baxArransahlar Xacin knyazligi Xanabert qalasi Cileburt qalasi Qaxac qalasi