Arnold Çikobava (gürc. არნოლდ ჩიქობავა ; 14 (26) mart 1898 – 5 noyabr 1985, Tbilisi) — gürcü qafqazoloq, dilçi və filoloq. Nikolay Marrın "Yafetik" dil nəzəriyyəsinin ən fəal tənqidçilərindən biri.
Arnold Çikobava | |
---|---|
gürc. არნოლდ სტეფანეს ძე ჩიქობავა | |
Doğum tarixi | 14 (26) mart 1898 |
Vəfat tarixi | 5 noyabr 1985 (87 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Elm sahələri | dilçilik, filologiya, qafqazşünaslıq |
Elmi dərəcəsi | |
İş yeri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Arnold Çikobava 14 mart 1898-ci ildə Gürcüstanın qərbində yerləşən Sameqrelo bölgəsinin kəndində anadan olmuşdur. 1922-ci ildə Tiflis Dövlət Universitetində təhsilini başa vurmuşdur. Daha sonra həmin universitetdə müəllim kimi fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. 1926-cı ildə dostent, 1933-cü ildə isə professor elmi dərəclərinə yüksəlmişdir. 1933–1960-cı illərdə Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyasının Qafqaz Araşdırmaları bölməsinə, 1936–1985-ci illərdə isə Dilçilik İnstitutunun "İber-qafqaz dilləri" bölməsinə rəhbərlik etmişdir. Arnold Çikobava 1950–1952-ci illərdə Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyasının Dilçilik İnstitutuna müvəqqəti olaraq rəhbərlik etmişdir. Sonradan həmin instituta onun adı verilmişdir. O, həmçinin Gürcüstan SSR Elmlər Akademiyasının qurulmasında rol oyanayan şəxslərdən biri olmuşdur. 1950–1963-cü illərdə akademiyaya rəhbərlik etmişdir. Fəaliyyətinə görə Sovet İttifaqı və beynəlxalq qurumlar tərəfindən ona bir çox mükafat və titul verilmişdir. Arnold Çikobava tərəfindən Qafqaz dillərinin quruluşuna və tarixinə dair bir sıra əsərlər yazılmışdır.
O, həmçinin Nikolay Marrın "Yafetik" dil nəzəriyyəsini tənqid etməsi ilə tanınmışdır. Belə ki, Sovet dövründə "Yafetik" dil nəzəriyyəsinin əleyhinə olanların çoxu Sovet rəsmilərinin təzyiqləri səbəbindən səslərini eşitdirə bilmirdilər. Arnold Çikobava Gürcüstan Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi ilə yaxın əlaqələrə malik idi. O, bundan istifadə edərək Marrın fərziyyələrini tənqid etməyə davam etmişdir. Nəhayət hesabatını İosif Stalinə göndərmiş və 1950-ci ildə Stalinlə şəxsən tanış olmuşdu. Tezliklə Stalin Pravda qəzetindəki dilçilik barədə məqaləsində Marrın nəzəriyyəsini qınamışdır (yüksək ehtimal ki, həmin məqalənin müəllifi Arnold Çikobava olmuşdur).
Arnold Çikobava 5 noyabr 1985-ci ildə, 87 yaşında vəfat etmişdir. Onun nəşi Tilis Dövlət Universitetinin ərazisində dəfn edilmişdir.
İstinadlar
- Tuite, K. "The Rise and Fall and Revival of the Ibero-Caucasian Hypothesis" (PDF). Historiographia Linguistica. 35 (1). 2008: 23–82. 2019-07-12 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-11-27.
- "Первые выпускники ТГУ: Варлам Топурия, Симон Джанашия, Георгий Джакобия, Арнольд Чикобава вместе с педагогами Акакием Шанидзе, Корнели Кекелидзе и Георгием Ахвледиани. 1922 год". 2019-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-27.
- Mikaberidze, Alexander (ed., 2007), Chikobava, Arnold 2020-06-28 at the Wayback Machine. Dictionary of Georgian National Biography. Accessed on July 3, 2007.
- Dahrendorf, Ellen (2005), The Unknown Stalin, p. 205. I. B. Tauris, ISBN .
- Smith, Graham (1998), Nation-building in the Post-Soviet Borderlands: The Politics of National Identities, p. 178. Cambridge University Press, ISBN .
Xarici keçidlər
- Arnold Chikobava Institute of Linguistics of the Georgian Academy of Sciences
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arnold Cikobava gurc არნოლდ ჩიქობავა 14 26 mart 1898 5 noyabr 1985 Tbilisi gurcu qafqazoloq dilci ve filoloq Nikolay Marrin Yafetik dil nezeriyyesinin en feal tenqidcilerinden biri Arnold Cikobavagurc არნოლდ სტეფანეს ძე ჩიქობავაDogum tarixi 14 26 mart 1898Vefat tarixi 5 noyabr 1985 1985 11 05 87 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIElm saheleri dilcilik filologiya qafqazsunasliqElmi derecesi filologiya elmleri doktoruIs yeri Tbilisi Dovlet UniversitetiTehsili Tbilisi Dovlet UniversitetiUzvluyu Gurcustan Milli Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiArnold Cikobava 14 mart 1898 ci ilde Gurcustanin qerbinde yerlesen Sameqrelo bolgesinin kendinde anadan olmusdur 1922 ci ilde Tiflis Dovlet Universitetinde tehsilini basa vurmusdur Daha sonra hemin universitetde muellim kimi fealiyyet gostermeye baslamisdir 1926 ci ilde dostent 1933 cu ilde ise professor elmi dereclerine yukselmisdir 1933 1960 ci illerde Gurcustan SSR Elmler Akademiyasinin Qafqaz Arasdirmalari bolmesine 1936 1985 ci illerde ise Dilcilik Institutunun Iber qafqaz dilleri bolmesine rehberlik etmisdir Arnold Cikobava 1950 1952 ci illerde Gurcustan SSR Elmler Akademiyasinin Dilcilik Institutuna muveqqeti olaraq rehberlik etmisdir Sonradan hemin instituta onun adi verilmisdir O hemcinin Gurcustan SSR Elmler Akademiyasinin qurulmasinda rol oyanayan sexslerden biri olmusdur 1950 1963 cu illerde akademiyaya rehberlik etmisdir Fealiyyetine gore Sovet Ittifaqi ve beynelxalq qurumlar terefinden ona bir cox mukafat ve titul verilmisdir Arnold Cikobava terefinden Qafqaz dillerinin qurulusuna ve tarixine dair bir sira eserler yazilmisdir O hemcinin Nikolay Marrin Yafetik dil nezeriyyesini tenqid etmesi ile taninmisdir Bele ki Sovet dovrunde Yafetik dil nezeriyyesinin eleyhine olanlarin coxu Sovet resmilerinin tezyiqleri sebebinden seslerini esitdire bilmirdiler Arnold Cikobava Gurcustan Merkezi Komitesinin birinci katibi ile yaxin elaqelere malik idi O bundan istifade ederek Marrin ferziyyelerini tenqid etmeye davam etmisdir Nehayet hesabatini Iosif Staline gondermis ve 1950 ci ilde Stalinle sexsen tanis olmusdu Tezlikle Stalin Pravda qezetindeki dilcilik barede meqalesinde Marrin nezeriyyesini qinamisdir yuksek ehtimal ki hemin meqalenin muellifi Arnold Cikobava olmusdur Arnold Cikobava 5 noyabr 1985 ci ilde 87 yasinda vefat etmisdir Onun nesi Tilis Dovlet Universitetinin erazisinde defn edilmisdir IstinadlarTuite K The Rise and Fall and Revival of the Ibero Caucasian Hypothesis PDF Historiographia Linguistica 35 1 2008 23 82 2019 07 12 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 11 27 Pervye vypuskniki TGU Varlam Topuriya Simon Dzhanashiya Georgij Dzhakobiya Arnold Chikobava vmeste s pedagogami Akakiem Shanidze Korneli Kekelidze i Georgiem Ahvlediani 1922 god 2019 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 27 Mikaberidze Alexander ed 2007 Chikobava Arnold 2020 06 28 at the Wayback Machine Dictionary of Georgian National Biography Accessed on July 3 2007 Dahrendorf Ellen 2005 The Unknown Stalin p 205 I B Tauris ISBN 1 85043 980 X Smith Graham 1998 Nation building in the Post Soviet Borderlands The Politics of National Identities p 178 Cambridge University Press ISBN 0 521 59968 7 Xarici kecidlerArnold Chikobava Institute of Linguistics of the Georgian Academy of Sciences