Arnold Gelen (29 yanvar 1904[…], Leypsiq, Saksoniya – 30 yanvar 1976[…], Hamburq) – alman filosofu və sosioloqu, fəlsəfi antropologiyanın əsas nümayəndələrindən biri.
Arnold Gelen | |
---|---|
Doğum tarixi | 29 yanvar 1904[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 30 yanvar 1976[…](72 yaşında) |
Vəfat yeri | |
İş yerləri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü |
Leypsiq və Kölndə fəlsəfə təhsili almış, Leypsiq, Köniqsberq və Vyana universitetlərinin professoru olmuşdur. İkinci Dünya müharibəsi illərində Vermaxtın zabiti idi. Müharibədən sonrakı illərdə Şpayerdə İdarəetmə elmləri üzrə Ali məktəbdə, Axenin Ali texniki məktəbində sosiologiya professoru kimi çalışmışdır.
Gelen "İnsan. Onun təbiəti və dünyadakı yeri" (alm. “Der Mensch. Seine Natur und seine Stellung in der Welt”) adlı əsas əsərində M. Şelerin və X. Plesnerin ardınca gedərək, insanın xüsusi təşkil olunmuş canlı varlıq kimi dünyadakı spesifik yerini aşkarlamağa çalışmışdır. O, insanı İ. Q. Herder kimi "qeyri-kafi varlıq" və Fridrix Nitsşe kimi "hələ müəyyənləşməmiş heyvan" adlandırırdı. Onun fikrincə heyvanlardan fərqli olaraq, insan bütöv halda instinktlərdən məhrumdur, müvafiq qıcıqlandırıcılara qarşı sabit reaksiyalar sistemindən kənardır, doğulan andan təbiətlə harmoniya halında deyil, özünün "ətraf mühiti"nə uy ğunlaşmayıb, dünya üçün "açıq"dır.
Gelen praqmatizmin təsiri ilə özünüreallaşdırmanı yeganə üsul hesab edir və insan vəhdətini bu fəaliyyət anlayışı vasitəsilə müəyyənləşdirir. İnsan fəaliyyət göstərərək ikinci təbiət olan mədəniyyəti yaradır, beləliklə, özünü onun vasitəsilə reallaşdırır. Fəaliyyət anlayışı Gelenə institutlar haqqında təlimə keçməyə imkan verdi və fəaliyyət motivinin öz obyektiv məqsədindən ayrılmasını institutların yaranması üçün zəmin hesab edirdi.
1970-ci illərdə Gelen Almaniyada neomühafizəkar ideologiyanın liderlərindən biri olmuşdur.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Arnold Gehlen // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Arnold Gelen 29 yanvar 1904 Leypsiq Saksoniya 30 yanvar 1976 Hamburq alman filosofu ve sosioloqu felsefi antropologiyanin esas numayendelerinden biri Arnold GelenDogum tarixi 29 yanvar 1904 1904 01 29 Dogum yeri Leypsiq Leypsiq d Saksoniya Almaniya Reyxi d Vefat tarixi 30 yanvar 1976 1976 01 30 72 yasinda Vefat yeri Hamburq Qerbi AlmaniyaIs yerleri Vyana Universiteti Leypsiq Universiteti Iohann Volfqanq Gote adina Frankfurt UniversitetiTehsili Leypsiq UniversitetiUzvluyu Avstriya Elmler Akademiyasi Leypsiq ve Kolnde felsefe tehsili almis Leypsiq Koniqsberq ve Vyana universitetlerinin professoru olmusdur Ikinci Dunya muharibesi illerinde Vermaxtin zabiti idi Muharibeden sonraki illerde Spayerde Idareetme elmleri uzre Ali mektebde Axenin Ali texniki mektebinde sosiologiya professoru kimi calismisdir Gelen Insan Onun tebieti ve dunyadaki yeri alm Der Mensch Seine Natur und seine Stellung in der Welt adli esas eserinde M Selerin ve X Plesnerin ardinca gederek insanin xususi teskil olunmus canli varliq kimi dunyadaki spesifik yerini askarlamaga calismisdir O insani I Q Herder kimi qeyri kafi varliq ve Fridrix Nitsse kimi hele mueyyenlesmemis heyvan adlandirirdi Onun fikrince heyvanlardan ferqli olaraq insan butov halda instinktlerden mehrumdur muvafiq qiciqlandiricilara qarsi sabit reaksiyalar sisteminden kenardir dogulan andan tebietle harmoniya halinda deyil ozunun etraf muhiti ne uy gunlasmayib dunya ucun aciq dir Gelen praqmatizmin tesiri ile ozunureallasdirmani yegane usul hesab edir ve insan vehdetini bu fealiyyet anlayisi vasitesile mueyyenlesdirir Insan fealiyyet gostererek ikinci tebiet olan medeniyyeti yaradir belelikle ozunu onun vasitesile reallasdirir Fealiyyet anlayisi Gelene institutlar haqqinda telime kecmeye imkan verdi ve fealiyyet motivinin oz obyektiv meqsedinden ayrilmasini institutlarin yaranmasi ucun zemin hesab edirdi 1970 ci illerde Gelen Almaniyada neomuhafizekar ideologiyanin liderlerinden biri olmusdur IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Arnold Gehlen Brockhauz Ensiklopediyasi alm Mathematics Genealogy Project ing 1997