Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Arif Mustafa oğlu Hacılı (əvvəlki soyadı: Hacıyev;22 yanvar 1962, Yuxarı Tala, Zaqatala rayonu) — Azərbaycan Milli Azadlıq Hərəkatının liderlərindən biri, Müsavat Partiyasının Başqanı (2014–2024).
Arif Hacılı | |
---|---|
Müsavat Partiyası Məclisinin sədri | |
Vəzifədədir | |
18 may 2024-cü ildən | |
Əvvəlki | Nüşabə Sadıxlı |
Müsavat Partiyasının başqanı | |
28 sentyabr 2014 – 4 may 2024 | |
Əvvəlki | İsa Qəmbər |
Sonrakı | İsa Qəmbər |
Müsavat Partiyası Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri | |
2006 – 28 sentyabr 2014 | |
Sonrakı | Gülağa Aslanlı |
Müsavat Partiyası başqanının müavini | |
May 2001 – 2006 | |
Başqan | İsa Qəmbər |
Əvvəlki | Vəzifə təsis edildi |
Müsavat Partiyasının katibi | |
1994 – May 2001 | |
Başqan | İsa Qəmbərİsa Qəmbər |
Sonrakı | Vəzifə ləğv edildi |
Azərbaycan Ali Sovetinin XII çağırış deputatı | |
1990 – 3 sentyabr 1993 | |
Seçki dairəsi | 204 nömrəli Aşağı Tala |
21 may 1992 – 26 iyun 1993 | |
Sonrakı | Arif Rəhimzadə |
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin sədri | |
16 fevral 1992 – 1992 | |
Əvvəlki | Tamerlan Qarayev |
Sonrakı | Qulamhüseyn Əlibəyli |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 22 yanvar 1962 (62 yaş) |
Doğum yeri | |
Partiya |
|
Təhsili | |
Fəaliyyəti | jurnalist |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
1962-ci il yanvar ayının 22-də Zaqatala rayonunun Yuxarı Tala kəndində anadan olub. Orta təhsilini Zaqatala rayonu Yuxarı Tala kənd 1 saylı orta məktəbdə alıb. Bakı Dövlət Universitetinin Jurnalistika fakültəsəni bitirib. İlk gəncliyi illərində inşaat briqadasında fəhlə, yerli radio verilişləri redaksiyasında redaktor işləyib. Bu illərdə müxtəlif yerli Sovetlərə deputat seçilib.
Ailəsi
Atası Mustafa Hacıyev Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin tarix fakültəsini və Ali Partiya Məktəbini bitirmişdi. Müxtəlif partiya və hökumət vəzifələrində işləməklə yanaşı daha çox pedoqoji fəaliyyətlə məşğul olmuş, orta məktəbdə müəllim, məktəb direktorunun müavini, məktəb direktoru vəzifələrində çalışmış, 1972-ci ildə 45 yaşında ağır xəstəlikdən sonra vəfat etmişdir.
Anası Zahidə Hacıyeva evdar qadın, sonra isə tütünçü olmuş, 2012-ci ildə Arif Hacılı həbsdə olduğu zaman 80 yaşında vəfat etmişdir.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
Xalq Hərəkatına tələbə ikən, 1988-ci ildə Bakıda keçirilən noyabr mitinqləri zamanı qoşulub. 1989-cu ildə Zaqatalada Azərbaycan Xalq Cəbhəsi nin yerli təşkilatının yaradıcılarından biri və lideri olub.
1989-cu ilin sentyabr ayında Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin üzvü seçilib. 1989–1990-cı illərdə Azərbaycan Xalq Cəbhəsinin parçalanmasının qarşısının alınması, 20 yanvar hadisələrindən sonra isə bu təşkilatın toparlanması üçün xüsusi fəallıq göstərən Ali Məclis üzvlərindən biri olub.
1990-cı ildə 204 saylı Zaqatala seçki dairəsindən Azəbaycan Xalq deputatı seçilib. Azərbaycan Parlamentinin ən gənc üzvlərindən biri olub. Parlamentdəki ilk çıxışında Azərbaycanın üçrəngli istiqqlal bayrağının parlamentin iclas zalına gətirilməsini, bu bayrağın parlament üzərinə qaldırılmasını tələb edib. Leninin büstünün və sovet bayrağının parlamendən götürülməsini tələb etməsi buradakı kommunist çoxluğun ciddi etirazlarına səbəb olmaqla yanaşı ölkədə əks səda doğurub.
Arif Hacılı 1991-ci ildə SSRİ-nin saxlanması naminə keçirilən referendumun əleyhinə səs verən 43 istiqlalçı millət vəkilindən biridir. Bu referenduma qarşı parlamentin binasında başlayan 10 günlük aclıq aksiyasında Əbülfəz Elçibəy və digər 9 millət vəkili ilə birlikdə iştirak edib.
1991-ci ildə yaranan Azərbaycan Ali Soveti Milli Şurasının, və Milli Məclisin üzvü olub. Həmin il Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin Rəyasət heyətinin üzvü, sonra isə Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Ali Məclisinin sədri seçilib.
Arif Hacılı Elçibəy hökuməti dövründə Azərbaycan Respublikasının Ərazi Hakimiyyət və İdarəetmə Orqanları ilə İş üzrə Dövlət Müşaviri vəzifəsində yerli icra hakimiyyəti strukturlarının işinə rəhbərlik edib. Dövlət Ərzaq komissiyasının sədri kimi ölkənin ərzaq böhranından çıxmasında mühüm rol oynayıb. Ağdərə, Füzuli, Qubadlı, Ağdam və digər rayonların ərazilərinin erməni silahlı birləşmərinin hücumlarından müdafiəsinın təşkilində və bəzi döyüş əməliyyatlarında bilavasitə iştirak edib. 4 iyun qiyamının nəticələrinin aradan qaldırılması, prezident Elçibəyin səlahiyyətlərinin qiyam yolu ilə əlindən alınmasına qarşı açıq müqavimətin təşkilinə cəhd edən dövlət xadimlərindən biri olub.
1992-ci İldə Müsavat Partiyasının Bərpa Mərkəzi yarandığı gündən Müsavat Partiyasının Bərpa Mərkəzinin üzvü, 1994-cü ildən Müsavat partiyasının Seçki, Təşkilat məsələləri katibi, sonralar müavini, 2006-cı ildən Müsavat Partiyası Mərkəzi İcra Aparatının rəhbəri olub.
1998-ci ildən Elçibəyin yaratdığı və sədri olduğu sədr müavini olub.
1998-ci və 2000-ci ilərdə keçirilən kütləvi aksiyaların , mitinq və nümayişlərin əsas təşkilatçılarından biri kimi dəfələrlə saxlanılıb və həbs edilib.
2000-ci il parlament seçkilərində Arif Hacılı Müsavat Partiyasının proporsional seçki üzrə vahid namizədlər siyahısında partiya daxili keçirilmiş praymerizə əsasən 2-ci sırada olmuşdur. Müsavat Partiyası proporsional seçkilər üzrə 140 546 səs (ümumi səslərin 4,85%-i) toplamış, lakin 6%-lik seçki həddini keçə bilmədiyi üçün mandat qazana bilməmişdir. Beləliklə, Arif Hacılı deputat seçilə bilməmişdir.
12 oktyabr 2003-cü il tarixli mitinqin təşkilatçılarından biri və aparıcısı olub. 16 oktyabr 2003-cü il tarixində Prezident seçkilərinin nəticələrinin saxtalaşdırılmaaına qarşı keçirilən etiraz aksiyasının əsas təşkilatçılarından biri kimi həbs olunaraq 5 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib.
Arif Hacılı 2009-cu ildə iki dəfədən artıq Prezident seçilməyə qoyulan Konstitusiya qadağasının aradan qaldırılması ilə bağlı keçirilən referendum zamanı buna etiraz məqsədilə Müsavat partiyası tərəfindən yaradılmış "Respublikaçılar" referendum qrupunun ümummilli kampaniyasına rəhbərlik edib.
Arif Hacılı 2011-ci ildə "Ərəb Baharı" adlanan siyasi fəallıq dönəmində Müsavat Partiyasının təşkil etdiyi 12 mart və təşkil etdiyi 2 aprel mitinqlərinin əsas təşkilatçısı kimi həbs olunaraq yenidən iki il yarım müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. Cəza müddətinin əksəriyyətini çəkdikdən sonra yenə də əfv ərizəsi yazmadan yerli və beynəlxalq ictimaiyyətin tələbi ilə azadlıqa buraxılıb.
Arif Hacılı iki dəfə beynəlxalq "Amnesty İnternasional" təşkilatı tərəfindən Vicdan Məhbusu elan edilib. 2003-cü ildə qeyri qanuni həbs olunması, 2005-ci ildə deputat mandatının oğurlanması ilə bağlı Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı irəli sürdüyü iddialarla əlaqədar iki dəfə Avropa İnsan Haqları Məhkəməsində Əliyev hökumətinə qalib gəlib. Arif Hacılı 2013-cü ildə keçirilən Prezident seçkilərində Müxalifətin vahid namizədi Cəmil Həsənlinin seçki qərargahının sədrlərindən biri olub.
2014-cü və 2019-cu illərdə Müsavat Partiyasında keçirilən başqan seçkilərində qalib gəlib. Hazırda Müsavat Partiyasının başqanıdır.
İstinadlar
- Əlizadə, Zərdüşt. Конец второй республики (rus). I. Moskva: Граница. 2006. səh. 362. ISBN .
- Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu. 2014-09-29 at the Wayback Machine musavat.com, 27.09.2014. (az.)
- "Müsavat Partiyasının XI qurultayı BAŞA ÇATDI, İsa Qəmbər ona səs verənlərə TƏŞƏKKÜR ETDİ". 2024-05-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-05-04.
- ARİF HACILIYA AĞIR İTKİ ÜZ VERDİ [ölü keçid] musavat.com, 30.05.2012. (az.)
- "2000-ci ilin və bu günün Müsavat Partiyası - deputatlığa namizədləri müqayisə etsək... (FOTOLAR)". musavat.com. 2023-04-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-08.
- "2000-ci il parlament seçkilərinin nəticəsi". 2011-07-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-05-30.
- "2000-2001-ci illər parlament seçkiləri haqqında yekun hesabat" (PDF). 2021-08-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2022-05-30.
- ARİF HACILI AZADLIĞA BURAXILDI 2012-06-23 at the Wayback Machine mediaforum.az, 22.06.2012. (az.)
- Arif Hacılı Müsavat Partiyasının yeni başqanı oldu 2014-09-29 at the Wayback Machine musavat.com, 27.09.2014 (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Arif Mustafa oglu Hacili evvelki soyadi Haciyev 22 yanvar 1962 Yuxari Tala Zaqatala rayonu Azerbaycan Milli Azadliq Herekatinin liderlerinden biri Musavat Partiyasinin Basqani 2014 2024 Arif HaciliMusavat Partiyasi Meclisinin sedriVezifededir18 may 2024 cu ildenEvvelkiNusabe SadixliMusavat Partiyasinin basqani28 sentyabr 2014 4 may 2024EvvelkiIsa QemberSonrakiIsa QemberMusavat Partiyasi Merkezi Icra Aparatinin rehberi2006 28 sentyabr 2014SonrakiGulaga AslanliMusavat Partiyasi basqaninin muaviniMay 2001 2006BasqanIsa QemberEvvelkiVezife tesis edildiMusavat Partiyasinin katibi1994 May 2001BasqanIsa QemberIsa QemberSonrakiVezife legv edildiAzerbaycan Ali Sovetinin XII cagiris deputati1990 3 sentyabr 1993Secki dairesi204 nomreli Asagi TalaAzerbaycan Respublikasinin Erazi Hakimiyyet ve Idareetme Orqanlari ile Is uzre Dovlet Musaviri21 may 1992 26 iyun 1993SonrakiArif RehimzadeAzerbaycan Xalq Cebhesi Ali Meclisinin sedri16 fevral 1992 1992EvvelkiTamerlan QarayevSonrakiQulamhuseyn ElibeyliSexsi melumatlarDogum tarixi 22 yanvar 1962 1962 01 22 62 yas Dogum yeri Yuxari Tala Zaqatala rayonu Azerbaycan SSR SSRIPartiya Musavat Partiyasi 1992 Azerbaycan Xalq Cebhesi 1989 1992 Tehsili Baki Dovlet Universitetinin Jurnalistika fakultesiFealiyyeti jurnalist Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1962 ci il yanvar ayinin 22 de Zaqatala rayonunun Yuxari Tala kendinde anadan olub Orta tehsilini Zaqatala rayonu Yuxari Tala kend 1 sayli orta mektebde alib Baki Dovlet Universitetinin Jurnalistika fakulteseni bitirib Ilk gencliyi illerinde insaat briqadasinda fehle yerli radio verilisleri redaksiyasinda redaktor isleyib Bu illerde muxtelif yerli Sovetlere deputat secilib Ailesi Atasi Mustafa Haciyev Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universitetinin tarix fakultesini ve Ali Partiya Mektebini bitirmisdi Muxtelif partiya ve hokumet vezifelerinde islemekle yanasi daha cox pedoqoji fealiyyetle mesgul olmus orta mektebde muellim mekteb direktorunun muavini mekteb direktoru vezifelerinde calismis 1972 ci ilde 45 yasinda agir xestelikden sonra vefat etmisdir Anasi Zahide Haciyeva evdar qadin sonra ise tutuncu olmus 2012 ci ilde Arif Hacili hebsde oldugu zaman 80 yasinda vefat etmisdir Ictimai siyasi fealiyyetiXalq Herekatina telebe iken 1988 ci ilde Bakida kecirilen noyabr mitinqleri zamani qosulub 1989 cu ilde Zaqatalada Azerbaycan Xalq Cebhesi nin yerli teskilatinin yaradicilarindan biri ve lideri olub 1989 cu ilin sentyabr ayinda Azerbaycan Xalq Cebhesi Ali Meclisinin uzvu secilib 1989 1990 ci illerde Azerbaycan Xalq Cebhesinin parcalanmasinin qarsisinin alinmasi 20 yanvar hadiselerinden sonra ise bu teskilatin toparlanmasi ucun xususi fealliq gosteren Ali Meclis uzvlerinden biri olub 1990 ci ilde 204 sayli Zaqatala secki dairesinden Azebaycan Xalq deputati secilib Azerbaycan Parlamentinin en genc uzvlerinden biri olub Parlamentdeki ilk cixisinda Azerbaycanin ucrengli istiqqlal bayraginin parlamentin iclas zalina getirilmesini bu bayragin parlament uzerine qaldirilmasini teleb edib Leninin bustunun ve sovet bayraginin parlamenden goturulmesini teleb etmesi buradaki kommunist coxlugun ciddi etirazlarina sebeb olmaqla yanasi olkede eks seda dogurub Arif Hacili 1991 ci ilde SSRI nin saxlanmasi namine kecirilen referendumun eleyhine ses veren 43 istiqlalci millet vekilinden biridir Bu referenduma qarsi parlamentin binasinda baslayan 10 gunluk acliq aksiyasinda Ebulfez Elcibey ve diger 9 millet vekili ile birlikde istirak edib 1991 ci ilde yaranan Azerbaycan Ali Soveti Milli Surasinin ve Milli Meclisin uzvu olub Hemin il Azerbaycan Xalq Cebhesi Ali Meclisinin Reyaset heyetinin uzvu sonra ise Azerbaycan Xalq Cebhesi Ali Meclisinin sedri secilib Arif Hacili Elcibey hokumeti dovrunde Azerbaycan Respublikasinin Erazi Hakimiyyet ve Idareetme Orqanlari ile Is uzre Dovlet Musaviri vezifesinde yerli icra hakimiyyeti strukturlarinin isine rehberlik edib Dovlet Erzaq komissiyasinin sedri kimi olkenin erzaq bohranindan cixmasinda muhum rol oynayib Agdere Fuzuli Qubadli Agdam ve diger rayonlarin erazilerinin ermeni silahli birlesmerinin hucumlarindan mudafiesinin teskilinde ve bezi doyus emeliyyatlarinda bilavasite istirak edib 4 iyun qiyaminin neticelerinin aradan qaldirilmasi prezident Elcibeyin selahiyyetlerinin qiyam yolu ile elinden alinmasina qarsi aciq muqavimetin teskiline cehd eden dovlet xadimlerinden biri olub 1992 ci Ilde Musavat Partiyasinin Berpa Merkezi yarandigi gunden Musavat Partiyasinin Berpa Merkezinin uzvu 1994 cu ilden Musavat partiyasinin Secki Teskilat meseleleri katibi sonralar muavini 2006 ci ilden Musavat Partiyasi Merkezi Icra Aparatinin rehberi olub 1998 ci ilden Elcibeyin yaratdigi ve sedri oldugu sedr muavini olub 1998 ci ve 2000 ci ilerde kecirilen kutlevi aksiyalarin mitinq ve numayislerin esas teskilatcilarindan biri kimi defelerle saxlanilib ve hebs edilib 2000 ci il parlament seckilerinde Arif Hacili Musavat Partiyasinin proporsional secki uzre vahid namizedler siyahisinda partiya daxili kecirilmis praymerize esasen 2 ci sirada olmusdur Musavat Partiyasi proporsional seckiler uzre 140 546 ses umumi seslerin 4 85 i toplamis lakin 6 lik secki heddini kece bilmediyi ucun mandat qazana bilmemisdir Belelikle Arif Hacili deputat secile bilmemisdir 12 oktyabr 2003 cu il tarixli mitinqin teskilatcilarindan biri ve aparicisi olub 16 oktyabr 2003 cu il tarixinde Prezident seckilerinin neticelerinin saxtalasdirilmaaina qarsi kecirilen etiraz aksiyasinin esas teskilatcilarindan biri kimi hebs olunaraq 5 il muddetine azadliqdan mehrum edilib Arif Hacili 2009 cu ilde iki defeden artiq Prezident secilmeye qoyulan Konstitusiya qadagasinin aradan qaldirilmasi ile bagli kecirilen referendum zamani buna etiraz meqsedile Musavat partiyasi terefinden yaradilmis Respublikacilar referendum qrupunun umummilli kampaniyasina rehberlik edib Arif Hacili 2011 ci ilde Ereb Bahari adlanan siyasi fealliq doneminde Musavat Partiyasinin teskil etdiyi 12 mart ve teskil etdiyi 2 aprel mitinqlerinin esas teskilatcisi kimi hebs olunaraq yeniden iki il yarim muddetine azadliqdan mehrum edilib Ceza muddetinin ekseriyyetini cekdikden sonra yene de efv erizesi yazmadan yerli ve beynelxalq ictimaiyyetin telebi ile azadliqa buraxilib Arif Hacili iki defe beynelxalq Amnesty Internasional teskilati terefinden Vicdan Mehbusu elan edilib 2003 cu ilde qeyri qanuni hebs olunmasi 2005 ci ilde deputat mandatinin ogurlanmasi ile bagli Azerbaycan hakimiyyetine qarsi ireli surduyu iddialarla elaqedar iki defe Avropa Insan Haqlari Mehkemesinde Eliyev hokumetine qalib gelib Arif Hacili 2013 cu ilde kecirilen Prezident seckilerinde Muxalifetin vahid namizedi Cemil Hesenlinin secki qerargahinin sedrlerinden biri olub 2014 cu ve 2019 cu illerde Musavat Partiyasinda kecirilen basqan seckilerinde qalib gelib Hazirda Musavat Partiyasinin basqanidir IstinadlarElizade Zerdust Konec vtoroj respubliki rus I Moskva Granica 2006 seh 362 ISBN 5 94691 207 0 Arif Hacili Musavat Partiyasinin yeni basqani oldu 2014 09 29 at the Wayback Machine musavat com 27 09 2014 az Musavat Partiyasinin XI qurultayi BASA CATDI Isa Qember ona ses verenlere TESEKKUR ETDI 2024 05 04 tarixinde Istifade tarixi 2024 05 04 ARIF HACILIYA AGIR ITKI UZ VERDI olu kecid musavat com 30 05 2012 az 2000 ci ilin ve bu gunun Musavat Partiyasi deputatliga namizedleri muqayise etsek FOTOLAR musavat com 2023 04 29 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 08 2000 ci il parlament seckilerinin neticesi 2011 07 26 tarixinde Istifade tarixi 2022 05 30 2000 2001 ci iller parlament seckileri haqqinda yekun hesabat PDF 2021 08 01 tarixinde PDF Istifade tarixi 2022 05 30 ARIF HACILI AZADLIGA BURAXILDI 2012 06 23 at the Wayback Machine mediaforum az 22 06 2012 az Arif Hacili Musavat Partiyasinin yeni basqani oldu 2014 09 29 at the Wayback Machine musavat com 27 09 2014 az Vikianbarda Arif Hacili ile elaqeli mediafayllar var