Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Archontophoenix cunninghamiana (lat. Archontophoenix cunninghamiana) — bitkilər aləminin arekaçiçəklilər dəstəsinin arekakimilər fəsiləsinin archontophoenix cinsinə aid bitki növü.
| Archontophoenix cunninghamiana | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Archontophoenix cunninghamiana | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Arealı
Avstraliyanın Yeni Cənubi Uels və Kvinslend bölgələrinin şərq sahillərinə endemikdir.
Təsviri
Tək gövdəli olub, 30 m hündürlüyə qədər və 30 sm diametrə çata bilir. təxminən 140 sm uzunluğunda olub, yaşıl və ya bənövşəyi-yaşıl rəngdədir. Tac təxminən 9-12 yarpaqdan (və ya budaqdan) ibarətdir, hər biri təxminən 4–4,5 m uzunluğundadır və təxminən 90 cüt yarpaqcıqdan ibarətdir. Yarpaqların distal ucunda yerləşən yarpaqcıqlar adətən yarım burulmuş olur ki, bu da onları daha çox şaquli vəziyyətdə saxlayır. Yarpaqcıqların ölçüsü maksimum 100 sm uzunluqda və 10 sm enindədir.
Çiçəkləri çəhrayı, yasəmən və ya bənövşəyi rəngdədir. Erkək çiçəkləri maksimum 6 mm uzunluqda, dişi çiçəkləri isə təxminən 5 mm uzunluğunda olur.
Yuvarlaq meyvəsi təxminən 10–15 mm diametrində olan bir çəyirdəyə çevrilir. Meyvələr yetişdikdə parlaq qırmızı rəngdə olur və tək toxum ehtiva edir.
Taksonomiyası
Bu növ ilk dəfə 1858-ci ildə alman botaniki (Hermann Wendland) tərəfindən təsvir edilmiş və ona Ptychosperma cunninghamianum adı verilmişdir. 17 il sonra Vendlendin həmvətəni (Carl Georg Oscar Drude) ilə birlikdə bu təsviri nəzərdən keçirərək növə hazırkı kombinasiyanı vermişdir.
Etimologiyası
Cinsin adı qədim yunan dilində “arxon” (ἄρχων) sözündən götürülüb, "başçı" və ya "hakim" mənasını verir. Bu ad Vendland və Drud tərəfindən bu palmaların "kral əzəmətini" vurğulamaq üçün yaradılmışdır. “Cunninghamiana” növ epiteti isə Vendland tərəfindən ingilis botanik Allan Kanningemin şərəfinə adlandırılmışdır.
Ekologiyası
Onun yarpaqları həşəratlar və ya gəmiricilər kimi makrofauna üçün yuva mühiti yaratmır, buna görə də şəhər mühitləri üçün uyğun bir ağac hesab edilir. Avstraliyaya son buz dövründə okean səviyyəsinin azalması nəticəsində 45,000 il əvvəl yaranmış quru körpüsü vasitəsilə gəliblər, lakin ehtimal olunan "doğma" mühiti qədimdə İndoneziya olub.
Bu növ dekorativ bitki kimi istifadə edildiyi bir çox ərazidə zərərli alaq otuna çevrilmişdir.
ABŞ-da bu palma San Luis Obispodan Meksika sərhədinə qədər və Mərkəzi, həmçinin Cənubi Florida böyük hissəsində geniş şəkildə becərilir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Loroma cunninghamiana (H.Wendl.) O.F.Cook
- Ptychosperma cunninghamianum H.Wendl.
Heterotipik sinonimləri
- Jessenia amazonum Drude
- Loroma amethystina O.F.Cook
- Seaforthia elegans Hook.
İstinadlar
- Australian Plant Name Index (ing.).
- "PlantNET - FloraOnline". PlantNET (The NSW Plant Information Network System). Royal Botanic Gardens and Domain Trust, Sydney. İstifadə tarixi: 11 May 2023.
- F.A.Zich; ; T.Whiffen; R.A.Kerrigan. "Archontophoenix cunninghamiana". Edition 8 (RFK8). Centre for Australian National Biodiversity Research (CANBR), . 2020. 2 June 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 May 2023.
- Dowe, J.L.; Jones, D.L., redaktorlar "Archontophoenix cunninghamiana". Flora of Australia. , Department of Climate Change, the Environment and Water: Canberra. 2022. 16 July 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 May 2023.
- "Archontophoenix cunninghamiana". Australian Plant Name Index (APNI). Centre for Australian National Biodiversity Research, . İstifadə tarixi: 11 May 2023.
- "Archontophoenix cunninghamiana (Wendl.) Wendl. & Drude". Plants of the World Online. . İstifadə tarixi: 11 May 2023.
- Cooper, Wendy; Fruits of the Australian Tropical Rainforest. Clifton Hill, Victoria, Australia: Nokomis Editions. June 2004. səh. 67. ISBN . 2021-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-12.
Xarici keçidlər
- Australasian Virtual Herbarium-da — xəritəsinə bax
- iNaturalist-də observatoriyasına bax
- -da — şəkillərinə bax
- Vendlendin orijinal təsviri Ptychosperma cunninghamianum üçün (lat.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Archontophoenix cunninghamiana lat Archontophoenix cunninghamiana bitkiler aleminin arekacicekliler destesinin arekakimiler fesilesinin archontophoenix cinsine aid bitki novu Archontophoenix cunninghamianaElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerKlad KommelinidlerDeste ArekaciceklilerFesile ArekakimilerYarimfesile ArekakimilerTriba ArekakimilerYarimtriba Cins ArchontophoenixNov Archontophoenix cunninghamianaBeynelxalq elmi adiArchontophoenix cunninghamiana H Wendl amp Drude 1875Sekil axtarisiNCBI 679633EOL 1136266ArealiAvstraliyanin Yeni Cenubi Uels ve Kvinslend bolgelerinin serq sahillerine endemikdir TesviriTek govdeli olub 30 m hundurluye qeder ve 30 sm diametre cata bilir texminen 140 sm uzunlugunda olub yasil ve ya benovseyi yasil rengdedir Tac texminen 9 12 yarpaqdan ve ya budaqdan ibaretdir her biri texminen 4 4 5 m uzunlugundadir ve texminen 90 cut yarpaqciqdan ibaretdir Yarpaqlarin distal ucunda yerlesen yarpaqciqlar adeten yarim burulmus olur ki bu da onlari daha cox saquli veziyyetde saxlayir Yarpaqciqlarin olcusu maksimum 100 sm uzunluqda ve 10 sm enindedir Cicekleri cehrayi yasemen ve ya benovseyi rengdedir Erkek cicekleri maksimum 6 mm uzunluqda disi cicekleri ise texminen 5 mm uzunlugunda olur Yuvarlaq meyvesi texminen 10 15 mm diametrinde olan bir ceyirdeye cevrilir Meyveler yetisdikde parlaq qirmizi rengde olur ve tek toxum ehtiva edir TaksonomiyasiBu nov ilk defe 1858 ci ilde alman botaniki Hermann Wendland terefinden tesvir edilmis ve ona Ptychosperma cunninghamianum adi verilmisdir 17 il sonra Vendlendin hemveteni Carl Georg Oscar Drude ile birlikde bu tesviri nezerden kecirerek nove hazirki kombinasiyani vermisdir EtimologiyasiCinsin adi qedim yunan dilinde arxon ἄrxwn sozunden goturulub basci ve ya hakim menasini verir Bu ad Vendland ve Drud terefinden bu palmalarin kral ezemetini vurgulamaq ucun yaradilmisdir Cunninghamiana nov epiteti ise Vendland terefinden ingilis botanik Allan Kanningemin serefine adlandirilmisdir EkologiyasiOnun yarpaqlari heseratlar ve ya gemiriciler kimi makrofauna ucun yuva muhiti yaratmir buna gore de seher muhitleri ucun uygun bir agac hesab edilir Avstraliyaya son buz dovrunde okean seviyyesinin azalmasi neticesinde 45 000 il evvel yaranmis quru korpusu vasitesile gelibler lakin ehtimal olunan dogma muhiti qedimde Indoneziya olub Bu nov dekorativ bitki kimi istifade edildiyi bir cox erazide zererli alaq otuna cevrilmisdir ABS da bu palma San Luis Obispodan Meksika serhedine qeder ve Merkezi hemcinin Cenubi Florida boyuk hissesinde genis sekilde becerilir SinonimleriHomotipik sinonimleri Loroma cunninghamiana H Wendl O F Cook Ptychosperma cunninghamianum H Wendl Heterotipik sinonimleri Jessenia amazonum Drude Loroma amethystina O F Cook Seaforthia elegans Hook IstinadlarAustralian Plant Name Index ing PlantNET FloraOnline PlantNET The NSW Plant Information Network System Royal Botanic Gardens and Domain Trust Sydney Istifade tarixi 11 May 2023 F A Zich T Whiffen R A Kerrigan Archontophoenix cunninghamiana Edition 8 RFK8 Centre for Australian National Biodiversity Research CANBR 2020 2 June 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 May 2023 Dowe J L Jones D L redaktorlar Archontophoenix cunninghamiana Flora of Australia Department of Climate Change the Environment and Water Canberra 2022 16 July 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 May 2023 Archontophoenix cunninghamiana Australian Plant Name Index APNI Centre for Australian National Biodiversity Research Istifade tarixi 11 May 2023 Archontophoenix cunninghamiana Wendl Wendl amp Drude Plants of the World Online Istifade tarixi 11 May 2023 Cooper Wendy Fruits of the Australian Tropical Rainforest Clifton Hill Victoria Australia Nokomis Editions June 2004 seh 67 ISBN 9780958174213 2021 12 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 02 12 Xarici kecidlerAustralasian Virtual Herbarium da xeritesine bax iNaturalist de observatoriyasina bax da sekillerine bax Vendlendin orijinal tesviri Ptychosperma cunninghamianum ucun lat Hemcinin bax