Anatoli Konstantinoviç Lyadov (11 may 1855, Sankt-Peterburq – 28 avqust 1914, Boroviçi, Novqorod quberniyası[d]) — XIX əsrin II yarısında fəaliyyət göstərən görkəmli rus bəstəkarlarından biridir. O, özünü həmçinin istedadlı dirijor, pedaqoq, musiqili – ictimai xadim kimi də doğrultmuşdur. Lyadov yaradıcılığının əsasını rus eposunun və folklor musiqisinin nağıl fantastik obrazları təşkil edir. Onun əsərləri üçün dolğun lirika, təbiətin incə təsviri xarakterikdir.
Anatoli Lyadov | |
---|---|
Anatoli Konstantinoviç Lyadov | |
Ümumi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Sankt-Peterburq |
Vəfat tarixi | (59 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Dəfn yeri |
|
Vətəndaşlığı | |
Musiqiçi məlumatları | |
Fəaliyyəti | Bəstəkar |
Fəaliyyət illəri | 1873-cü ildən |
Janr | klassik musiqi |
Musiqi alətləri | piano, skripka |
Təhsili |
|
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Anatoli Konstantinoviç Lyadov 12 may 1855 -ci ildə Sankt-Peterburq şəhərində musiqiçi ailəsində anadan olmuşdur. 11 yaşında ikən Peterburq Konservatoriyasının daxil olaraq burada Rimski-Korsakovdan praktiki bəstəkarlıq dərsləri almışdır. Lakin dərsləri ötürdüyünə görə 1876-cı ildə təhsil ocağından xaric olunmuşdur. 1878-ci ildə Lyadov yenidən konservatoriyaya daxil olaraq buranı uğurla bitirir. Diplom işi F.Şillerin “Messinskaya nevesta” əsərinin sonuncu səhnəsinə bəstələdiyi musiqi olur.
70-ci illərin ortalarında Lyadovun “Qüdrətli dəstə” üzvləri ilə tanışlığı baş verir və görkəmli sənətkarlarla ünsiyyət onun yaradıcılığının formalaşmasında xüsusi amilə çevrilir. Bəstəkarın maraq dairəsi genişlənir və Lyadov fəlsəfə, sosiologiya, estetika, klassik və müasir ədəbiyyatlar maraqlanmağa başlayır.
1878-ci ildən etibarən Lyadov Peterburq konservatoriyasında pedoqoji fəaliyyətə başlayır və burada ifaçılara nəzəri dərslər keçir.
70-80-ci illərdə Lyadov dirijor fəaliyyətinə başlayır və musiqi həvəskarları üçün bir sıra konsertlər verir. Onu bir dirijor kimi Rimski-Korsakov, Rubinşteyn və Q.Laroş yüksək qiymətləndirmişdir.
Bu illərdə Lyadov Çaykovski, Qlazunov ilə tanış olur və “belyayevski cümə”lərin iştirakçısına çevrilir. Məhz bu illərdə o, həmçinin bəstəkar kimi şöhrət qazanmağa başlayır. 1874-cü ildən etibarən Lyadovun ilk əsərləri: 4 romans məcmuəsi və “Biryulki” (opus 2) məcmuəsi işıq üzü görür. Lyadovun romansları “qüdrətli dəstə”nin təsiri altında bu janrda yazılmış ilk və yeganə təcrübədir.
“Biryulki” məcmuəsi Lyadovun ilk fortepiano bəstələrindəndir və özündə bir neçə kiçik müxtəlif xarakterli lakin silsilə şəklində əlaqələndirilmiş pyesləri ehtiva edir. Artıq burada bəstəkarın kameralılıq, yüngüllük və ecazkarlıq xüsusiyyətləri öz əksini tapır. 1900-cü ilin əvvələrinədək Lyadovun 50 məcmuəsi çap edilmişdir. Bunların çoxu fortepiano üçün yazılmış kiçik pyeslərdir: intermessolar, arabeskalar, prelüdiyalar, ekspromtlar, etüdlər, mazurkalar, valslar və s. Oyuncaq-gəlincik aləminin incə və qeyri adi obrazlarının təsvirini özündə ehtiva edən «Музыкальная табакерка» əsəri xüsusilə tanınmışdır. Predlyudiyalar arasında isə Preludiya op. 11-si minor xüsusilə seçilir. Bəstəkarın melodiyası Balakirevin “40 rus xalq mahnısı” məcmuəsindəki «И что на свете прежестоком» adlı xalq oxumasına yaxındır.
İri həcmli f-no əsərləri sırasına 2 variasiya məcmuəsi daxildir (Qlinkanın “Venesiya gecəsi” romansının və polşa mövzusuna). Məşhur pyeslərdən biri «Про старину» balladasıdır. Bu əsər Qlinkanın «Руслан и Людмила» operasındakı və Borodinin “Boqatırskaya simfoniya”sındakı epik obrazlarla eynilik təşkil edir.
80-ci illərin sonlarında bəstəkar yenidən vokal musiqiyə müraciət edərək xalq lətifələri, nağılları, oxmalarının sözlərinə 3 uşaq mahnılarından ibarət məcmuə bəstələyir.
XIX əsrin 90-cı illərinin sonlarınadək Lyadov xalq mahnılarının işləmələri olə məşqul olur və f-no və səs üçün 4 məcmuə tərtib edir, Balakirev və Rimski-Korsakov ənənələrini davam etdirərək səsaltı polifoniya priyomlarından geniş istifadə edir.
XX əsrin əvvəlllərində Lyadov konservatoriyada nəzəri və bəstəkarlıq siniflərində pedaqoq kimi çalışmağa başlayır. Onun tələbələri sırasında S.Prokofyev, N.Mayakovski, B.Asafyev kimi şəxsiyyətlər də var idi.
1900-cü illərdən başlayaraq Lyadov simfonik musiqiyə müraicət edərək XIX əsr rus klassik musiqi ənənələrinin davamşısı kimi çıxış edir. Bu orkestr miniatürlərində rus xalq nağıllarının süjet və obrazları (Baba-Yaqa, Kikimora) və təbiətin gözəllikləri (Sehirli göl) öz təsvirini tapmışdır. Lyadov bu əsərləri “nağıllı şəkillər” adlandırırdı. Qlinka və “Qüdrətli dəstə” ənənələrinin davamı “8 rus xalq mahnısının orkestr üçün işlənməsi” əsərində öz əksini tapmışdır. Burada bəstəkar xalq mahnılarının – epik, lirik, rəqsvari, mərasim, xorovodniye və s. növlərinin axıcı oxumalarından istifadə edərək rus vətəndaşının daxili aləminin müxtəlif tərəflərini təsvir etmişdir.
Bəstəkar həyatının son illərində ağır itkilər yaşamış və ən yaxın dostları olan əvvəl Belyayev, sonra isə Rimski-Korsakovu itirmişdir. Anatoli Lyadov 28 avqust 1914-cü ildə vəfat etmişdir.
Xarici keçidlər
- http://www.bbc.co.uk/mediacentre/proginfo/2015/11/live-in-concert.
- The New Grove Dictionary of Music and Musicians (ing.). / S. Sadie, N. Fortune OUP, 1980.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Anatoli Konstantinowitsch Ljadow // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Лядов Анатолий Константинович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu adli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Anatoli Anatoli Konstantinovic Lyadov 11 may 1855 Sankt Peterburq 28 avqust 1914 Borovici Novqorod quberniyasi d XIX esrin II yarisinda fealiyyet gosteren gorkemli rus bestekarlarindan biridir O ozunu hemcinin istedadli dirijor pedaqoq musiqili ictimai xadim kimi de dogrultmusdur Lyadov yaradiciliginin esasini rus eposunun ve folklor musiqisinin nagil fantastik obrazlari teskil edir Onun eserleri ucun dolgun lirika tebietin ince tesviri xarakterikdir Anatoli LyadovAnatoli Konstantinovic LyadovUmumi melumatlarDogum tarixi 12 may 1855Dogum yeri Sankt PeterburqVefat tarixi 28 avqust 1914 59 yasinda Vefat yeri Borovici Borovici qezasi d Novqorod quberniyasi d Rusiya imperiyasiDefn yeri Tixvin qebiristanligi d Vetendasligi Rusiya imperiyasiMusiqici melumatlariFealiyyeti BestekarFealiyyet illeri 1873 cu ildenJanr klassik musiqiMusiqi aletleri piano skripkaTehsili Sankt Peterburq Dovlet Konservatoriyasi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAnatoli Konstantinovic Lyadov 12 may 1855 ci ilde Sankt Peterburq seherinde musiqici ailesinde anadan olmusdur 11 yasinda iken Peterburq Konservatoriyasinin daxil olaraq burada Rimski Korsakovdan praktiki bestekarliq dersleri almisdir Lakin dersleri oturduyune gore 1876 ci ilde tehsil ocagindan xaric olunmusdur 1878 ci ilde Lyadov yeniden konservatoriyaya daxil olaraq burani ugurla bitirir Diplom isi F Sillerin Messinskaya nevesta eserinin sonuncu sehnesine bestelediyi musiqi olur 70 ci illerin ortalarinda Lyadovun Qudretli deste uzvleri ile tanisligi bas verir ve gorkemli senetkarlarla unsiyyet onun yaradiciliginin formalasmasinda xususi amile cevrilir Bestekarin maraq dairesi genislenir ve Lyadov felsefe sosiologiya estetika klassik ve muasir edebiyyatlar maraqlanmaga baslayir 1878 ci ilden etibaren Lyadov Peterburq konservatoriyasinda pedoqoji fealiyyete baslayir ve burada ifacilara nezeri dersler kecir 70 80 ci illerde Lyadov dirijor fealiyyetine baslayir ve musiqi heveskarlari ucun bir sira konsertler verir Onu bir dirijor kimi Rimski Korsakov Rubinsteyn ve Q Laros yuksek qiymetlendirmisdir Bu illerde Lyadov Caykovski Qlazunov ile tanis olur ve belyayevski cume lerin istirakcisina cevrilir Mehz bu illerde o hemcinin bestekar kimi sohret qazanmaga baslayir 1874 cu ilden etibaren Lyadovun ilk eserleri 4 romans mecmuesi ve Biryulki opus 2 mecmuesi isiq uzu gorur Lyadovun romanslari qudretli deste nin tesiri altinda bu janrda yazilmis ilk ve yegane tecrubedir Biryulki mecmuesi Lyadovun ilk fortepiano bestelerindendir ve ozunde bir nece kicik muxtelif xarakterli lakin silsile seklinde elaqelendirilmis pyesleri ehtiva edir Artiq burada bestekarin kameraliliq yungulluk ve ecazkarliq xususiyyetleri oz eksini tapir 1900 cu ilin evvelerinedek Lyadovun 50 mecmuesi cap edilmisdir Bunlarin coxu fortepiano ucun yazilmis kicik pyeslerdir intermessolar arabeskalar preludiyalar ekspromtlar etudler mazurkalar valslar ve s Oyuncaq gelincik aleminin ince ve qeyri adi obrazlarinin tesvirini ozunde ehtiva eden Muzykalnaya tabakerka eseri xususile taninmisdir Predlyudiyalar arasinda ise Preludiya op 11 si minor xususile secilir Bestekarin melodiyasi Balakirevin 40 rus xalq mahnisi mecmuesindeki I chto na svete prezhestokom adli xalq oxumasina yaxindir Iri hecmli f no eserleri sirasina 2 variasiya mecmuesi daxildir Qlinkanin Venesiya gecesi romansinin ve polsa movzusuna Meshur pyeslerden biri Pro starinu balladasidir Bu eser Qlinkanin Ruslan i Lyudmila operasindaki ve Borodinin Boqatirskaya simfoniya sindaki epik obrazlarla eynilik teskil edir 80 ci illerin sonlarinda bestekar yeniden vokal musiqiye muraciet ederek xalq letifeleri nagillari oxmalarinin sozlerine 3 usaq mahnilarindan ibaret mecmue besteleyir XIX esrin 90 ci illerinin sonlarinadek Lyadov xalq mahnilarinin islemeleri ole mesqul olur ve f no ve ses ucun 4 mecmue tertib edir Balakirev ve Rimski Korsakov enenelerini davam etdirerek sesalti polifoniya priyomlarindan genis istifade edir XX esrin evvelllerinde Lyadov konservatoriyada nezeri ve bestekarliq siniflerinde pedaqoq kimi calismaga baslayir Onun telebeleri sirasinda S Prokofyev N Mayakovski B Asafyev kimi sexsiyyetler de var idi 1900 cu illerden baslayaraq Lyadov simfonik musiqiye muraicet ederek XIX esr rus klassik musiqi enenelerinin davamsisi kimi cixis edir Bu orkestr miniaturlerinde rus xalq nagillarinin sujet ve obrazlari Baba Yaqa Kikimora ve tebietin gozellikleri Sehirli gol oz tesvirini tapmisdir Lyadov bu eserleri nagilli sekiller adlandirirdi Qlinka ve Qudretli deste enenelerinin davami 8 rus xalq mahnisinin orkestr ucun islenmesi eserinde oz eksini tapmisdir Burada bestekar xalq mahnilarinin epik lirik reqsvari merasim xorovodniye ve s novlerinin axici oxumalarindan istifade ederek rus vetendasinin daxili aleminin muxtelif tereflerini tesvir etmisdir Bestekar heyatinin son illerinde agir itkiler yasamis ve en yaxin dostlari olan evvel Belyayev sonra ise Rimski Korsakovu itirmisdir Anatoli Lyadov 28 avqust 1914 cu ilde vefat etmisdir Xarici kecidler Bestekar ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin http www bbc co uk mediacentre proginfo 2015 11 live in concert The New Grove Dictionary of Music and Musicians ing S Sadie N Fortune OUP 1980 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Anatoli Konstantinowitsch Ljadow Brockhauz Ensiklopediyasi alm Lyadov Anatolij Konstantinovich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969