Almaniya–Rusiya münasibətləri — Almaniya Federativ Respublikası ilə Rusiya Federasiyası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr.
Almaniya–Rusiya münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
Rusiya-Almaniya münasibətlərinin çoxəsrlik bir tarixi var. İlk ticarət və sülalə əlaqələri Qədim Rusiya dövləti ilə Müqəddəs Roma İmperiyası arasında mövcud olmuşdur. I Pyotrun dövründə alman alimləri, sənətkarları və hərbi qulluqçuları böyük həvəslə Rusiyaya dəvət edilir və onlara mühüm imtiyazlar verilirdi. Romanovların imperator ailəsi kiçik alman knyazlıqları ilə sülalə nikahlarına girir və III Pyotrdan Romanovlar sülaləsi şəcərə qaydalarına görə Holşteyn-Qottorp-Romanovlar adlanırdı. Böyük Yekaterina kimi tanınan alman şahzadəsi Anhalt-Zerbst Sofiya Frederika 34 il Rusiyanı imperatriça kimi idarə etmişdi. Onun təşəbbüsü ilə çoxlu sayda alman sakinləri Rusiyaya dəvət edilmiş, sonralar onlar rus almanları adlandırılmış və onlar az məskunlaşmış torpaqlarda məskunlaşmışdılar.
1871-ci ildə Prussiyanın aparıcı rolu ilə elan edilmiş vahid alman dövləti olan Almaniya İmperiyası Avstriya-Macarıstanla birlikdə Rusiyanın Avropada təsirinin genişlənməsinə qarşı çıxdı. Almaniya kansleri Otto fon Bismark 1877-1878-ci illər Rusiya-Türkiyə müharibəsinin nəticələrinin Rusiya üçün əhəmiyyətli dərəcədə məhdudlaşdırıldığı Berlin Konqresinin təşkilatçısı idi. XX əsrin əvvəllərində Avropanın iki hərbi-siyasi bloku - Üçlər ittifaqı (Almaniya, Avstriya-Macarıstan və İtaliya) və Antanta (Rusiya, Fransa və Böyük Britaniya) arasında ziddiyyətlər kulminasiya nöqtəsinə çatdı və Birinci Dünya Müharibəsi başlandı. 1917-ci il Oktyabr İnqilabı nəticəsində Rusiyada hakimiyyətə gələn bolşeviklər mərkəzi dövlətlərlə ayrıca sülh danışıqlarına girdilər və Almaniyanın vəziyyətini bir qədər yüngülləşdirən ağır Brest-Litovsk sülhünü imzaladılar.
Siyasi münasibətlər
Avropa İttifaqı ölkələri arasında Almaniya Rusiyanın ənənəvi olaraq ən dostluq və məhsuldar münasibətlər qurduğu ölkələrdən biri hesab olunur. İstər Helmut Kolun dövründə, istərsə də Gerhard Şröderin kanslerliyi dövründə Almaniya liderləri həmişə Rusiya prezidentləri ilə yaxşı şəxsi münasibətlər qurmağa çalışıblar. Almaniyanı Avropa İttifaqında tez-tez Rusiyanın vəkili adlandırırlar, xüsusən də Rusiyaya dost olmayan Mərkəzi və Şərqi Avropa ölkələri ilə zənginləşməsi fonunda. İki dövlət arasında xüsusi siyasi yaxınlaşma möhkəm şəxsi dostluq əlaqələri quran Gerhard Şröder və Vladimir Putinin dövründə müşahidə olunub. 2001-ci ildə V.Putin Almaniya Bundestaqında alman dilində çıxış edərək, Rusiya ilə Avropa arasında gələcəkdə əməkdaşlığa dair baxışını açıqladı. Elə həmin il Sankt-Peterburq Dialoqu təsis edildi, iki ölkə ictimaiyyətinin nümayəndələrinin illik görüşlərini keçirən Rusiya-Almaniya müzakirə forumu. 2003-cü ildə Rusiya, Almaniya və Fransa ABŞ-nin İraqda müharibəyə başlamasına qarşı birləşdi və bəzi müşahidəçilər hətta "Paris-Berlin-Moskva oxu" haqqında yazmağa başladılar. 2005-ci ildə Putin və Şröder Baltik dənizinin dibi ilə Şimali Avropa Qaz Boru Kəmərinin (Şimal axını) tikintisinə dair razılığa gəliblər; bu qərar Şərqi Avropa ölkələrində şiddətli etirazlara və hətta yeni Molotov-Ribbentrop paktı ilə bağlı ittihamlara səbəb oldu.
Həmin ildə hakimiyyətə gələn Angela Merkel Rusiyaya daha çox skeptik yanaşır. O, Almaniyanın ABŞ-yə qarşı xarici siyasət oriyentasiyasını bərpa edəcəyini və praqmatik olsa da, Rusiyaya daha uzaqdan yanaşmaq niyyətində olduğunu açıq şəkildə bildirdi. Bununla belə, Merkel Rusiya ilə Şröder dövründə əldə olunan razılaşmaları denonsasiya etməyib. Almaniya ABŞ-nin Şərqi Avropada raket əleyhinə müdafiə sistemi qurmaq planlarını tənqid edən azsaylı Qərb ölkələrindən biri idi.
2014-cü ildə Almaniya Ukraynada hakimiyyət dəyişikliyini dəstəkləyib. Həmin il Krımın Rusiya Federasiyasına ilhaqı və Ukraynanın şərqindəki münaqişə səbəbindən Rusiya ilə Almaniya arasında münasibətlər xeyli pisləşdi. Almaniya kansleri Angela Merkel dəfələrlə Rusiyanı Ukraynanın daxili işlərinə qarışmaqda və özünü Donetsk və Luqansk Xalq Respublikalarına dəstək verməkdə ittiham edib. 2016-cı ilin iyununda Almaniya hökuməti ölkənin milli təhlükəsizlik siyasətinin bələdçisi olan Ağ Kitabı yenilədi. Yenilənmiş versiyada Rusiya Almaniya üçün “artıq tərəfdaş deyil, rəqibdir” və bu, əsas təhlükələrdən biridir, çünki Rusiya “öz maraqlarını təmin etmək üçün güc tətbiq etməyə hazırdır”.
İstinadlar
- Международная панорама — Ангела Меркель обвинила Россию в создании угрозы международной стабильности 2014-03-19 at the Wayback Machine // ТАСС
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Almaniya Rusiya munasibetleri Almaniya Federativ Respublikasi ile Rusiya Federasiyasi arasindaki movcud ikiterefli elaqeler Almaniya Rusiya munasibetleri Almaniya Rusiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarRusiya prezidenti Vladimir Putin ve Almaniya kansleri Angela Merkel Socide 18 may 2018TarixiRusiya Almaniya munasibetlerinin coxesrlik bir tarixi var Ilk ticaret ve sulale elaqeleri Qedim Rusiya dovleti ile Muqeddes Roma Imperiyasi arasinda movcud olmusdur I Pyotrun dovrunde alman alimleri senetkarlari ve herbi qulluqculari boyuk hevesle Rusiyaya devet edilir ve onlara muhum imtiyazlar verilirdi Romanovlarin imperator ailesi kicik alman knyazliqlari ile sulale nikahlarina girir ve III Pyotrdan Romanovlar sulalesi secere qaydalarina gore Holsteyn Qottorp Romanovlar adlanirdi Boyuk Yekaterina kimi taninan alman sahzadesi Anhalt Zerbst Sofiya Frederika 34 il Rusiyani imperatrica kimi idare etmisdi Onun tesebbusu ile coxlu sayda alman sakinleri Rusiyaya devet edilmis sonralar onlar rus almanlari adlandirilmis ve onlar az meskunlasmis torpaqlarda meskunlasmisdilar 1871 ci ilde Prussiyanin aparici rolu ile elan edilmis vahid alman dovleti olan Almaniya Imperiyasi Avstriya Macaristanla birlikde Rusiyanin Avropada tesirinin genislenmesine qarsi cixdi Almaniya kansleri Otto fon Bismark 1877 1878 ci iller Rusiya Turkiye muharibesinin neticelerinin Rusiya ucun ehemiyyetli derecede mehdudlasdirildigi Berlin Konqresinin teskilatcisi idi XX esrin evvellerinde Avropanin iki herbi siyasi bloku Ucler ittifaqi Almaniya Avstriya Macaristan ve Italiya ve Antanta Rusiya Fransa ve Boyuk Britaniya arasinda ziddiyyetler kulminasiya noqtesine catdi ve Birinci Dunya Muharibesi baslandi 1917 ci il Oktyabr Inqilabi neticesinde Rusiyada hakimiyyete gelen bolsevikler merkezi dovletlerle ayrica sulh danisiqlarina girdiler ve Almaniyanin veziyyetini bir qeder yungullesdiren agir Brest Litovsk sulhunu imzaladilar Siyasi munasibetlerAvropa Ittifaqi olkeleri arasinda Almaniya Rusiyanin enenevi olaraq en dostluq ve mehsuldar munasibetler qurdugu olkelerden biri hesab olunur Ister Helmut Kolun dovrunde isterse de Gerhard Sroderin kanslerliyi dovrunde Almaniya liderleri hemise Rusiya prezidentleri ile yaxsi sexsi munasibetler qurmaga calisiblar Almaniyani Avropa Ittifaqinda tez tez Rusiyanin vekili adlandirirlar xususen de Rusiyaya dost olmayan Merkezi ve Serqi Avropa olkeleri ile zenginlesmesi fonunda Iki dovlet arasinda xususi siyasi yaxinlasma mohkem sexsi dostluq elaqeleri quran Gerhard Sroder ve Vladimir Putinin dovrunde musahide olunub 2001 ci ilde V Putin Almaniya Bundestaqinda alman dilinde cixis ederek Rusiya ile Avropa arasinda gelecekde emekdasliga dair baxisini aciqladi Ele hemin il Sankt Peterburq Dialoqu tesis edildi iki olke ictimaiyyetinin numayendelerinin illik goruslerini keciren Rusiya Almaniya muzakire forumu 2003 cu ilde Rusiya Almaniya ve Fransa ABS nin Iraqda muharibeye baslamasina qarsi birlesdi ve bezi musahideciler hetta Paris Berlin Moskva oxu haqqinda yazmaga basladilar 2005 ci ilde Putin ve Sroder Baltik denizinin dibi ile Simali Avropa Qaz Boru Kemerinin Simal axini tikintisine dair raziliga gelibler bu qerar Serqi Avropa olkelerinde siddetli etirazlara ve hetta yeni Molotov Ribbentrop pakti ile bagli ittihamlara sebeb oldu Hemin ilde hakimiyyete gelen Angela Merkel Rusiyaya daha cox skeptik yanasir O Almaniyanin ABS ye qarsi xarici siyaset oriyentasiyasini berpa edeceyini ve praqmatik olsa da Rusiyaya daha uzaqdan yanasmaq niyyetinde oldugunu aciq sekilde bildirdi Bununla bele Merkel Rusiya ile Sroder dovrunde elde olunan razilasmalari denonsasiya etmeyib Almaniya ABS nin Serqi Avropada raket eleyhine mudafie sistemi qurmaq planlarini tenqid eden azsayli Qerb olkelerinden biri idi 2014 cu ilde Almaniya Ukraynada hakimiyyet deyisikliyini destekleyib Hemin il Krimin Rusiya Federasiyasina ilhaqi ve Ukraynanin serqindeki munaqise sebebinden Rusiya ile Almaniya arasinda munasibetler xeyli pislesdi Almaniya kansleri Angela Merkel defelerle Rusiyani Ukraynanin daxili islerine qarismaqda ve ozunu Donetsk ve Luqansk Xalq Respublikalarina destek vermekde ittiham edib 2016 ci ilin iyununda Almaniya hokumeti olkenin milli tehlukesizlik siyasetinin beledcisi olan Ag Kitabi yeniledi Yenilenmis versiyada Rusiya Almaniya ucun artiq terefdas deyil reqibdir ve bu esas tehlukelerden biridir cunki Rusiya oz maraqlarini temin etmek ucun guc tetbiq etmeye hazirdir IstinadlarMezhdunarodnaya panorama Angela Merkel obvinila Rossiyu v sozdanii ugrozy mezhdunarodnoj stabilnosti 2014 03 19 at the Wayback Machine TASS