Bu məqalədəki məlumatların üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Azərbaycan Ali Soveti — 1937–1995-ci illərdə Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasında dövlət hakimiyyətinin ali və yeganə qanunverici orqanı. 1991-ci ilədək Azərbaycan SSR Ali Soveti, 1991-ci ildən isə Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti adlandırılmışdır. 1995-ci ildə ləğv edilərək səlahiyyətləri Azərbaycan Respublikası Prezidenti və yeni yaradılmış Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi təsisatları arasında bölüşdürülmüşdür.
Azərbaycan SSR Ali Soveti | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Təsis tarixi | 24 iyun 1938 |
Ləğv olunma tarixi | 1995 |
Əvvəlki orqan | Azərbaycan SSR Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi |
Sonrakı orqan | Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi |
Haqqında
Azərbaycan SSR Ali Soveti 24 iyun 1938-ci ildə təsis edilmişdir.
Azərbaycan SSR Ali Soveti birpalatalı olub Azərbaycan SSR Konstitusiyasına əsasən Azərbaycan SSR-ə verilmiş bütün hüquqları həyata keçirirdi. Bu hüquqlar Azərbaycan SSR Konstitusiyasına görə Azərbaycan SSR Ali Sovetinə hesabat verən dövlət orqanlarının — Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin, Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin və respublika nazirliklərinin səlahiyyətinə daxil olmamışdır.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputatlar gizli səsvermə yolu ilə ümumi, bərabər və birbaşa seçki hüququ əsasında, ortalama hər 12.500 əhalidən 1 nəfər hesabı ilə seçilirdi. Mandat müddəti, I və XI çağırışlar istisna olmaqla, 4 il təyin olunmuşdu. 21 yaşına çatmış seçki hüququ olan istənilən şəxs — fəhlələr, kolxozçular, mədəniyyət xadimləri, dövlət partiya xadimləri Azərbaycan SSR Ali Sovetinə deputat seçilə bilərdilər.
Çağırışlar
- (1938–1946)
- (1947–1950)
- (1951–1954)
- (1955–1959)
- (1959–1962)
- (1963–1966)
- VII çağırış (1967–1970)
- VIII çağırış (1971–1975)
- IX çağırış (1975–1979)
- X çağırış (1980–1984)
- XI çağırış (1985–1990)
- XII çağırış (1991)
Rəhbərlər
1920–1938-ci illərdə dəfələrlə idarəetmə sistemi dəyişsə də, 1938-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Soveti təsis olundu. Təkpartiyalı rejim olduğu üçün bütün rəhbərlər Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyasının üzvü olublar.
Çağırış | Vəzifə adı | Adı və Soyadı | Səlahiyyət Müddəti |
---|---|---|---|
(1937–1947) | Rəyasət Heyətinin sədri | Mirbəşir Qasımov | 1937–1947 |
Ali Sovetin sədri | Mir Teymur Yaqubov | 18 iyul 1938 – 7 aprel 1941 | |
Əziz Əliyev | 7 aprel 1941 – 6 mart 1944 | ||
Sultan Qafarzadə | 6 mart 1944 – 22 mart 1947 | ||
(1947–1951) | Rəyasət Heyətinin sədri | Mirbəşir Qasımov | 1947–1949 |
Nəzər Heydərov | 1949–1951 | ||
Ali Sovetin sədri | Yusif Yusifov | 22 mart 1947 – 26 mart 1951 | |
(1951–1955) | Rəyasət Heyətinin sədri | Nəzər Heydərov | 1951–1954 |
Mirzə İbrahimov | 1954–1955 | ||
Ali Sovetin sədri | Ağamirzə Əhmədov | 26 mart 1951 – 18 aprel 1953 | |
Mustafa Topçubaşov | 18 aprel 1953 – 25 mart 1955 | ||
(1955–1959) | Rəyasət Heyətinin sədri | Mirzə İbrahimov | 1955–1958 |
İlyas Abdullayev | 1958–1959 | ||
Ali Sovetin sədri | Abdulla Bayramov | 25 mart 1955 – 23 yanvar 1958 | |
Mirzə İbrahimov | 23 yanvar 1958 – 25 mart 1959 | ||
Qəzənfər Cəfərli | 25 mart 1959 – 26 noyabr 1959 | ||
(1959–1963) | Rəyasət Heyətinin sədri | Səftər Cəfərov | 1959–1961 |
Məmməd İsgəndərov | 1961–1963 | ||
Ali Sovetin sədri | Əli Tağızadə | 26 noyabr 1959 – 29 mart 1963 | |
(1963–1967) | Rəyasət Heyətinin sədri | Məmməd İsgəndərov | 1963–1967 |
Ali Sovetin sədri | Məmməd Dadaşzadə | 29 mart 1963 – 5 aprel 1967 | |
VII çağırış (1967–1971) | Rəyasət Heyətinin sədri | Məmməd İsgəndərov | 1967–1969 |
Qurban Xəlilov | 1969–1971 | ||
Ali Sovetin sədri | Mustafa Topçubaşov | 5 aprel 1967 – 1 iyul 1971 | |
VIII çağırış (1971–1975), IX çağırış (1975–1980), X çağırış (1980–1985) və XI çağırış (1985–1991) | Rəyasət Heyətinin sədri | Qurban Xəlilov | 1971–1985 |
Süleyman Tatlıyev | 1985–1989 | ||
Elmira Qafarova | 1989–1990 | ||
Ali Sovetin sədri | Süleyman Rüstəm | 1 iyul 1971 – 10 iyun 1989 |
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Azərbaycan SSR Ali Soveti (1920–1991-ci illər)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanila bilmesi ucun elave menbelere ehtiyac var Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek onu tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Azerbaycan Ali Soveti 1937 1995 ci illerde Azerbaycan Sovet Sosialist Respublikasinda dovlet hakimiyyetinin ali ve yegane qanunverici orqani 1991 ci iledek Azerbaycan SSR Ali Soveti 1991 ci ilden ise Azerbaycan Respublikasinin Ali Soveti adlandirilmisdir 1995 ci ilde legv edilerek selahiyyetleri Azerbaycan Respublikasi Prezidenti ve yeni yaradilmis Azerbaycan Respublikasinin Milli Meclisi tesisatlari arasinda bolusdurulmusdur Azerbaycan SSR Ali SovetiUmumi melumatlarTesis tarixi 24 iyun 1938Legv olunma tarixi 1995Evvelki orqan Azerbaycan SSR Merkezi Icraiyye KomitesiSonraki orqan Azerbaycan Respublikasinin Milli MeclisiHaqqindaAzerbaycan SSR Ali Soveti 24 iyun 1938 ci ilde tesis edilmisdir Azerbaycan SSR Ali Soveti birpalatali olub Azerbaycan SSR Konstitusiyasina esasen Azerbaycan SSR e verilmis butun huquqlari heyata kecirirdi Bu huquqlar Azerbaycan SSR Konstitusiyasina gore Azerbaycan SSR Ali Sovetine hesabat veren dovlet orqanlarinin Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin ve respublika nazirliklerinin selahiyyetine daxil olmamisdir Azerbaycan SSR Ali Sovetine deputatlar gizli sesverme yolu ile umumi beraber ve birbasa secki huququ esasinda ortalama her 12 500 ehaliden 1 nefer hesabi ile secilirdi Mandat muddeti I ve XI cagirislar istisna olmaqla 4 il teyin olunmusdu 21 yasina catmis secki huququ olan istenilen sexs fehleler kolxozcular medeniyyet xadimleri dovlet partiya xadimleri Azerbaycan SSR Ali Sovetine deputat secile bilerdiler CagirislarAzerbaycan SSR Ali Sovetinin iclasi 1964 1938 1946 1947 1950 1951 1954 1955 1959 1959 1962 1963 1966 VII cagiris 1967 1970 VIII cagiris 1971 1975 IX cagiris 1975 1979 X cagiris 1980 1984 XI cagiris 1985 1990 XII cagiris 1991 Rehberler1920 1938 ci illerde defelerle idareetme sistemi deyisse de 1938 ci ilde Azerbaycan SSR Ali Soveti tesis olundu Tekpartiyali rejim oldugu ucun butun rehberler Azerbaycan Kommunist bolsevikler Partiyasinin uzvu olublar Cagiris Vezife adi Adi ve Soyadi Selahiyyet Muddeti 1937 1947 Reyaset Heyetinin sedri Mirbesir Qasimov 1937 1947Ali Sovetin sedri Mir Teymur Yaqubov 18 iyul 1938 7 aprel 1941Eziz Eliyev 7 aprel 1941 6 mart 1944Sultan Qafarzade 6 mart 1944 22 mart 1947 1947 1951 Reyaset Heyetinin sedri Mirbesir Qasimov 1947 1949Nezer Heyderov 1949 1951Ali Sovetin sedri Yusif Yusifov 22 mart 1947 26 mart 1951 1951 1955 Reyaset Heyetinin sedri Nezer Heyderov 1951 1954Mirze Ibrahimov 1954 1955Ali Sovetin sedri Agamirze Ehmedov 26 mart 1951 18 aprel 1953Mustafa Topcubasov 18 aprel 1953 25 mart 1955 1955 1959 Reyaset Heyetinin sedri Mirze Ibrahimov 1955 1958Ilyas Abdullayev 1958 1959Ali Sovetin sedri Abdulla Bayramov 25 mart 1955 23 yanvar 1958Mirze Ibrahimov 23 yanvar 1958 25 mart 1959Qezenfer Ceferli 25 mart 1959 26 noyabr 1959 1959 1963 Reyaset Heyetinin sedri Sefter Ceferov 1959 1961Memmed Isgenderov 1961 1963Ali Sovetin sedri Eli Tagizade 26 noyabr 1959 29 mart 1963 1963 1967 Reyaset Heyetinin sedri Memmed Isgenderov 1963 1967Ali Sovetin sedri Memmed Dadaszade 29 mart 1963 5 aprel 1967VII cagiris 1967 1971 Reyaset Heyetinin sedri Memmed Isgenderov 1967 1969Qurban Xelilov 1969 1971Ali Sovetin sedri Mustafa Topcubasov 5 aprel 1967 1 iyul 1971VIII cagiris 1971 1975 IX cagiris 1975 1980 X cagiris 1980 1985 ve XI cagiris 1985 1991 Reyaset Heyetinin sedri Qurban Xelilov 1971 1985Suleyman Tatliyev 1985 1989Elmira Qafarova 1989 1990Ali Sovetin sedri Suleyman Rustem 1 iyul 1971 10 iyun 1989Hemcinin baxAzerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin Milli SurasiIstinadlarXarici kecidlerAzerbaycan SSR Ali Soveti 1920 1991 ci iller