Aleksandr Petroviç Dovjenko (ukr. Олександр Петрович Довженко; 29 avqust (11 sentyabr) 1894, xutoru, kəndinin yaxınlığı, , — 25 noyabr 1956, Moskva) —Sovet rejissoru, Ukrayna yazıçısı, kinodramaturqu, RSFSR Xalq artisti (1950), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1941, 1949), Lenin mükafatı laureatı (1959, ölümündən sonra).
Aleksandr Dovjenko | |
---|---|
ukr. Олександр Петрович Довженко | |
Doğum tarixi | 29 avqust (10 sentyabr) 1894 |
Vəfat tarixi | 25 noyabr 1956[…](62 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | ürək tutması |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Fəaliyyəti | kinorejissor, ssenarist, film prodüseri, yazıçı, montajçı[d], diplomat, rejissor |
Fəaliyyət illəri | 1914–1956 |
Təhsili | |
Mükafatları | |
IMDb | ID0235590 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Ukrayna sovet kinorejissoru, yazıçı və kinodramaturq, RSFSR Xalq artisti (1950), SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1941, 1949), Lenin mükafatı laureatıdır (1959, ölümündən sonra). Dovjenko Aleksandr Petroviç 11 sentyabr 1894-cu ildə, indiki Çerniqov vilayətinin Sosnitsı kəndində anadan olmuşdur.
1912-ci ildə Qluxov Müəllimlər İnstitutunu bitirmşdir. 1926-cı ildə öz ssenarisi əsasında "İslahatçı Vasya" adlı ilk filmini (birgə iş) çəkmişdir. 1927-ci ildə lentə aldığı "Diplomatik kuryerin çantası" macəra filmində sovet diplomatlarının qəhrəmanlığı təsvir olunmuşdur. Vətəndaş müharibəsindən, Ukrayna xalqının tarixi keçmişi, inqilabi yolundan, Ukrayna kəndlilərinin kollektivləşmə uğrunda mübarizəsindən bəhs edən "Zveniqora" (1928), "Arsenal" (1929), "Torpaq" (1930) filmləri sovet kino sənətinin inkişafında mühüm mərhələ təşkil edir.
Kinematoqrafiya tarixi bürosunun tənqidçiləri arasında keçirilən beynəlxalq sorğuda (1958, Brussel) "Torpaq" filmi bütün dövrlərin və xalqların 12 ən yaxşı filmindən biri hesab olunmuşdur.
Dovjenko 1932-ci ildə ilk səsli sovet kino əsərlərindən olan "İvan", 1935-ci ildə isə "Aeroqrad" filmini çəkmişdir.
Böyük Vətən müharibəsi illərində (1941-1945) Dovjenko hərbi müxbir kimi, publisistik məqalələr, hekayə və oçerklər yazmışdır. Onun "Azadlıq" (1940), "Bizim Sovet Ukraynası uğrunda vuruşma" (1943), "Sağsahil Ukraynasında qələbə" (1945) sənədli filmləri poetik kinopublisistikanın görkəmli nümunələrindəndir.
Müharibədən sonrakı illərdə "Çiçəklər qoynunda" pyesinin ssenarisini yazmış, onun əsasında "Miçurin" (1949) rəngli bədii filmini yaratmışdır.
Dovjenkonun filmləri üçün yüksək romantika və kəskin satira, lirika, siyasi publisistika, hadisələrin epik şərhi səciyyəvidir. Görkəmli kinorejissorun ssenariləri üzrə rejissor Y.Solntseva "Dəniz haqqında poema" (1953), "Alovlu illərin povesti" (1961), "Məftun olmuş Desna" (1965) filmlərini çəkmişdir.
Dovjenko filmlərinin ssenarisini əsasən özü yazmışdır. 1945-1951 və 1955-ci ildən Ümumittifaq Dövlət Kinematoqrafiya İnstitutunda pedaqoji fəaliyyət göstərmişdir.
Dovjenkonun yaradıcılığı, estetik görüşləri sovet və dünya sənətinin inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Bir çox filmi beynəlxalq kino festivallarında mükafata layiq görülmüşdür.
Xatirəsi
Kiyev bədii filmlər kinostudiyasına Dovjenkonun adı verilmişdir.
Mükafatı
Lenin ordeni, Qırmızı əmək ordeni və medallarla təltif edilmişdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Биография на people.ru
- Биография на "Гордость Украины"
- Произведения Довженко на аудиобиблиотеке litplayer 2011-08-20 at the Wayback Machine
- Мемориал Александра Довженко 2011-03-04 at the Wayback Machine
- http://www.refineua.com.ru/pageid-4723-1.html 2007-04-28 at the Wayback Machine
- Избранные произведения (ukr.)
- http://uwf.edu/ruzwyshyn/dovzhenko/dovzhenkostudy.html 2010-06-08 at the Wayback Machine
- Воспоминания современника об А. П. Довженко[ölü keçid]
- "Нерозстріляний геній "розстріляного відродження" — статья про Александра Довженко в интернет-издании "Ультра-Україна"[ölü keçid]
- Олег Ковалов. Сны Александра Довженко 2016-03-04 at the Wayback Machine — обзорная статья о творчестве Довженко на кинопортале "Синематека"
- Alexander Petrowitsch Dowschenko // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Alexandr Dovženko // The Fine Art Archive. 2003.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aleksandr Petrovic Dovjenko ukr Oleksandr Petrovich Dovzhenko 29 avqust 11 sentyabr 1894 xutoru kendinin yaxinligi 25 noyabr 1956 Moskva Sovet rejissoru Ukrayna yazicisi kinodramaturqu RSFSR Xalq artisti 1950 SSRI Dovlet mukafati laureati 1941 1949 Lenin mukafati laureati 1959 olumunden sonra Aleksandr Dovjenkoukr Oleksandr Petrovich DovzhenkoDogum tarixi 29 avqust 10 sentyabr 1894Vefat tarixi 25 noyabr 1956 1956 11 25 62 yasinda Vefat yeri Moskva RSFSR SSRIVefat sebebi urek tutmasiDefn yeri Novodevicye qebiristanligiVetendasligi Ukrayna Xalq Respublikasi Ukrayna Dovleti Ukrayna SSR Rusiya imperiyasi SSRIFealiyyeti kinorejissor ssenarist film produseri yazici montajci d diplomat rejissorFealiyyet illeri 1914 1956Tehsili Vadim Getman adina Kiyev Milli Iqtisadiyyat UniversitetiMukafatlariIMDb ID0235590 Vikianbarda elaqeli mediafayllarAleksandr DovjenkoHeyatiUkrayna sovet kinorejissoru yazici ve kinodramaturq RSFSR Xalq artisti 1950 SSRI Dovlet mukafati laureati 1941 1949 Lenin mukafati laureatidir 1959 olumunden sonra Dovjenko Aleksandr Petrovic 11 sentyabr 1894 cu ilde indiki Cerniqov vilayetinin Sosnitsi kendinde anadan olmusdur 1912 ci ilde Qluxov Muellimler Institutunu bitirmsdir 1926 ci ilde oz ssenarisi esasinda Islahatci Vasya adli ilk filmini birge is cekmisdir 1927 ci ilde lente aldigi Diplomatik kuryerin cantasi macera filminde sovet diplomatlarinin qehremanligi tesvir olunmusdur Vetendas muharibesinden Ukrayna xalqinin tarixi kecmisi inqilabi yolundan Ukrayna kendlilerinin kollektivlesme ugrunda mubarizesinden behs eden Zveniqora 1928 Arsenal 1929 Torpaq 1930 filmleri sovet kino senetinin inkisafinda muhum merhele teskil edir Kinematoqrafiya tarixi burosunun tenqidcileri arasinda kecirilen beynelxalq sorguda 1958 Brussel Torpaq filmi butun dovrlerin ve xalqlarin 12 en yaxsi filminden biri hesab olunmusdur Dovjenko 1932 ci ilde ilk sesli sovet kino eserlerinden olan Ivan 1935 ci ilde ise Aeroqrad filmini cekmisdir Boyuk Veten muharibesi illerinde 1941 1945 Dovjenko herbi muxbir kimi publisistik meqaleler hekaye ve ocerkler yazmisdir Onun Azadliq 1940 Bizim Sovet Ukraynasi ugrunda vurusma 1943 Sagsahil Ukraynasinda qelebe 1945 senedli filmleri poetik kinopublisistikanin gorkemli numunelerindendir Muharibeden sonraki illerde Cicekler qoynunda pyesinin ssenarisini yazmis onun esasinda Micurin 1949 rengli bedii filmini yaratmisdir Dovjenkonun filmleri ucun yuksek romantika ve keskin satira lirika siyasi publisistika hadiselerin epik serhi seciyyevidir Gorkemli kinorejissorun ssenarileri uzre rejissor Y Solntseva Deniz haqqinda poema 1953 Alovlu illerin povesti 1961 Meftun olmus Desna 1965 filmlerini cekmisdir Dovjenko filmlerinin ssenarisini esasen ozu yazmisdir 1945 1951 ve 1955 ci ilden Umumittifaq Dovlet Kinematoqrafiya Institutunda pedaqoji fealiyyet gostermisdir Dovjenkonun yaradiciligi estetik gorusleri sovet ve dunya senetinin inkisafina boyuk tesir gostermisdir Bir cox filmi beynelxalq kino festivallarinda mukafata layiq gorulmusdur 25 noyabr 1956 ci ilde Moskva seherinde vefat etmisdir XatiresiKiyev bedii filmler kinostudiyasina Dovjenkonun adi verilmisdir MukafatiLenin ordeni Qirmizi emek ordeni ve medallarla teltif edilmisdir IstinadlarHemcinin baxXarici kecidlerBiografiya na people ru Biografiya na Gordost Ukrainy Proizvedeniya Dovzhenko na audiobiblioteke litplayer 2011 08 20 at the Wayback Machine Memorial Aleksandra Dovzhenko 2011 03 04 at the Wayback Machine http www refineua com ru pageid 4723 1 html 2007 04 28 at the Wayback Machine Izbrannye proizvedeniya ukr http uwf edu ruzwyshyn dovzhenko dovzhenkostudy html 2010 06 08 at the Wayback Machine Vospominaniya sovremennika ob A P Dovzhenko olu kecid Nerozstrilyanij genij rozstrilyanogo vidrodzhennya statya pro Aleksandra Dovzhenko v internet izdanii Ultra Ukrayina olu kecid Oleg Kovalov Sny Aleksandra Dovzhenko 2016 03 04 at the Wayback Machine obzornaya statya o tvorchestve Dovzhenko na kinoportale Sinemateka Alexander Petrowitsch Dowschenko Brockhauz Ensiklopediyasi alm Alexandr Dovzenko The Fine Art Archive 2003