Akaid vulkanı — Böyük Kuril cərgəsinə daxil olan Atlasov adasında yerləşən vulkan. Vulkan günümüzdə belə fəaliyyətini göstərir. O Kuril adalarında mövcud olan ən hündür və ən şimalda yerləşən vulkandır. Stratovulkan kraterə malik bir zirvədir. Vulkanın hündürlüyü 2339 metr təşkil edir. Oxot dənizi dibindən 2850–3000 metr hündürlükdə qərarlaşır. Vulkanın dəniz səviyyəsində uzununluğu 12–17 km təşkil edir. Kraterin diametri 900–1300 metrdir. Konusun dərinliyi 200 metr təşkil edir. Kraterin daxilində cavan konus vardır ki, onunda hündürlüyü 250 metrdir. Vulkan andezit-bazalt suxurlarından təşkil olunmuşdur. Vulkanın lava püskürməsi nəticəsində adı çəkilən süxürlar və tuf səthə çıxır. Kraterin ətəkləri müxtəlif növ kol bitkiləri və otlarla örtülmüşdür. Vulkanın yaşı 40–50 min olaraq qiymətlətləndirilir.
Alaid vulkanı | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Dağ silsiləsi | Böyük Kuril cərgəsi |
Növü | Startovulkan |
İlk püskürmə | 40-50 min il öncə |
Son püskürmə | 23 avqust 1997 |
Tərkibi | bazalt |
Mütləq hündürlüyü | 2339 |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Rusiya |
| |
|
Vulkanın özünə məxsusluğu ondadır ki, 30-dan çox konusa malikdir. Onların bir qismi vulkan krateririnin ətəklərində formalaşmışdır. Dənizdə yerləşön su altı Qriqorev vulkanı ilə birlikdə vahid vulkanik massiv əmələ gətirir. Burada olan konuslar: Qoto, Misuto, Maru, Suribaçi. Hündürlükləri 49–315 metr arasında dəyişir. Ada bütünlüklə bir vulkanın konusunu təşkil edir. 1778-ci ildə baş vermiş püskürmə nəticəsində konus zədələnmişdir. XVIII əsrdə vulkan 10 dəfələrlə püskürmüşdür. Sonuncu dəfə vulkan 23 avqust 1997-ci ildə püskürmüşdür. Kiçik titrəyişlər isə 31 oktyabrdan 19 dekabr 2003-cü il müddətində qeydə alınmışdır. 5 oktyabr 2012-ci ildə vulkabdan tüstü və qaz çıxır. 15 oktyabrda bu peykdən qeydə alınır. 2015-ci ilin sentyabrında zəif püskürmə müşahidə edilir
29 aprel 2002-ci ildə alaid adasında tur zamanı iki yaponiyalı turist həlak olmuşdur.
Alaid haqqında əfsanə
Bəzi əfsanələrə görə Alaid Kamçatkanın cənubunda Kuril gökündə yerləşirdi. Ən hündür olması və onun qonşularına gələn işiğın qarşısını kəsdiyindən qonşuları onu qovmuşdur. Digər əfsanədə isə onun dənizin ortasına atılmasının səbəbini onun gözəlliyində görülür. Həqiqətəndə ada kənardan gözəlliyi ilə insanı cəlb edir. O daş ürəyini Kamçatkada saylayaraq Oxot dənizi istiqamətinə uzaqlaşmışdır. Təbii ki bu əfsanələrdə həqiqət yoxdur. Çünki Kuril gölü sadəcə bir kalderadır ki, 11 000 il öncə formalaşmışdır.
Ədəbiyyatda
- Struqaski qardaşlarının elmi-fantastik hekayəsində "Alaidin ağ konusu" hadisələr Atlasov yaxınlığında yerləşən Şumşu adasında cərəyan edir.
İstinadlar
- "GLOBAL VOLCANISM PROGRAM". 2012-04-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-11-05.
- Географический энциклопедический словарь: географические названия / Под ред. А. Ф. Трёшникова. — 2-е изд., доп.. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 20. — 592 с. — .
- "Alaid Volcano" (rus). 2013-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-16.
- "İki yapon turisti vulkandan yıxılaraq ölmüşlər" (rus). 2012-08-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-07-25.
Mənbə
- Şimali Kurilin vulkanları. Alaid 2010-01-31 at the Wayback Machine
- Активные вулканы Курильских островов. Краткое описание
- Volcano Live — John Search
- Volcano World — Oregon State University
- Peakbagger.com
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Akaid vulkani Boyuk Kuril cergesine daxil olan Atlasov adasinda yerlesen vulkan Vulkan gunumuzde bele fealiyyetini gosterir O Kuril adalarinda movcud olan en hundur ve en simalda yerlesen vulkandir Stratovulkan kratere malik bir zirvedir Vulkanin hundurluyu 2339 metr teskil edir Oxot denizi dibinden 2850 3000 metr hundurlukde qerarlasir Vulkanin deniz seviyyesinde uzununlugu 12 17 km teskil edir Kraterin diametri 900 1300 metrdir Konusun derinliyi 200 metr teskil edir Kraterin daxilinde cavan konus vardir ki onunda hundurluyu 250 metrdir Vulkan andezit bazalt suxurlarindan teskil olunmusdur Vulkanin lava puskurmesi neticesinde adi cekilen suxurlar ve tuf sethe cixir Kraterin etekleri muxtelif nov kol bitkileri ve otlarla ortulmusdur Vulkanin yasi 40 50 min olaraq qiymetletlendirilir Alaid vulkaniUmumi melumatlarDag silsilesi Boyuk Kuril cergesiNovu StartovulkanIlk puskurme 40 50 min il onceSon puskurme 23 avqust 1997Terkibi bazaltMutleq hundurluyu 2339Yerlesmesi50 51 32 sm e 155 33 26 s u Olke RusiyaVOGRIPA 1438GVP 290390Alaid vulkani Vulkanin ozune mexsuslugu ondadir ki 30 dan cox konusa malikdir Onlarin bir qismi vulkan krateririnin eteklerinde formalasmisdir Denizde yerleson su alti Qriqorev vulkani ile birlikde vahid vulkanik massiv emele getirir Burada olan konuslar Qoto Misuto Maru Suribaci Hundurlukleri 49 315 metr arasinda deyisir Ada butunlukle bir vulkanin konusunu teskil edir 1778 ci ilde bas vermis puskurme neticesinde konus zedelenmisdir XVIII esrde vulkan 10 defelerle puskurmusdur Sonuncu defe vulkan 23 avqust 1997 ci ilde puskurmusdur Kicik titreyisler ise 31 oktyabrdan 19 dekabr 2003 cu il muddetinde qeyde alinmisdir 5 oktyabr 2012 ci ilde vulkabdan tustu ve qaz cixir 15 oktyabrda bu peykden qeyde alinir 2015 ci ilin sentyabrinda zeif puskurme musahide edilir 29 aprel 2002 ci ilde alaid adasinda tur zamani iki yaponiyali turist helak olmusdur Alaid haqqinda efsaneBezi efsanelere gore Alaid Kamcatkanin cenubunda Kuril gokunde yerlesirdi En hundur olmasi ve onun qonsularina gelen isigin qarsisini kesdiyinden qonsulari onu qovmusdur Diger efsanede ise onun denizin ortasina atilmasinin sebebini onun gozelliyinde gorulur Heqiqetende ada kenardan gozelliyi ile insani celb edir O das ureyini Kamcatkada saylayaraq Oxot denizi istiqametine uzaqlasmisdir Tebii ki bu efsanelerde heqiqet yoxdur Cunki Kuril golu sadece bir kalderadir ki 11 000 il once formalasmisdir EdebiyyatdaStruqaski qardaslarinin elmi fantastik hekayesinde Alaidin ag konusu hadiseler Atlasov yaxinliginda yerlesen Sumsu adasinda cereyan edir Istinadlar GLOBAL VOLCANISM PROGRAM 2012 04 19 tarixinde Istifade tarixi 2016 11 05 Geograficheskij enciklopedicheskij slovar geograficheskie nazvaniya Pod red A F Tryoshnikova 2 e izd dop M Sovetskaya enciklopediya 1989 S 20 592 s ISBN 5 85270 057 6 Alaid Volcano rus 2013 01 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 01 16 Iki yapon turisti vulkandan yixilaraq olmusler rus 2012 08 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 07 25 MenbeSimali Kurilin vulkanlari Alaid 2010 01 31 at the Wayback Machine Aktivnye vulkany Kurilskih ostrovov Kratkoe opisanie Volcano Live John Search Volcano World Oregon State University Peakbagger com