Akif Ənvər oğlu Həsənov (5 noyabr 1952, Marneuli) — Gürcüstanın ictimai-siyasi və dövlət xadimi, 1990–1992-ci illərdə Gürcüstan Respublikası Ali Şurasının deputatı. Gürcüstan Respublikasının 1991-ci il İstiqlal Bəyannaməsini imza atmış istiqlalçı deputatı.
Akif Həsənov | |
---|---|
gürc. აქიფ ჰასანოვი | |
Gürcüstan Respublikası Ali Şurasının deputatı | |
14 noyabr 1990 – 6 yanvar 1992 | |
Əvvəlki | vəzifənin adı dəyişdirilib |
Sonrakı | vəzifə ləğv edilib |
28 oktyabr 1990 – 14 noyabr 1990 | |
Əvvəlki | vəzifə təsis edilib |
Sonrakı | vəzifənin adı dəyişdirilib |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 5 noyabr 1952 (71 yaş) |
Doğum yeri | |
Təhsili |
Həyatı
Akif Həsənov 5 noyabr 1952-ci ildə Gürcüstan SSR-in Marneuli şəhərində ziyalı ailəsində dünyaya göz açmışdır. Uşaqlığı və erkən gəncliyi Marneuli şəhərində keşmişdir. 1969-cu ildə Marneuli şəhər 3 saylı Ümumtəhsil Azərbaycandilli orta məktəbini başa vurmuşdur. 1969-cu ildə Bakıda, N.Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutuna daxil olmuş və 1973-cü ildə Fizika fakültəsini bitirmişdir. Akif Həsənov əmək fəaliyyətinə 1973-cü ildə başlamışdır. 1973–1974-cü illərdə Gürcüstan SSR Ali və Orta Təhsil Nazirliyinin Texniki Peşə Məktəbində Fizika fənni üzrə müəllim işləmişdir. 1974-cü ildə SSRİ Silahlı Qüvvələrində həqiqi hərbi xidmətə çağrılmış və 1975-ci ildə Sovet Ordusunda hərbi xidməti başa vurduqdan sonra yenidən Marneuliyə dönmüşdür. Akif Həsənov yenidən 1975-ci ildən 1983-cü ilə qədər Gürcüstan SSR Ali və Orta Təhsil Nazirliyinin 70 saylı Texniki Peşə Məktəbində Fizika fənni üzrə müəllim vəzifəsində çalışmışdır.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
1983-cü ildə Akif Həsənov pedaqoji fəaliyyətdən ayrılmış və yerli dövlət sturukturlarında işləmişdir. 1983–1990-cı illər ərzində Akif Həsənov Gürcüstanın Marneuli Şəhər Xalq Deputatları Soveti İcraiyyə Komitəsində təlimatçı vəzifəsini icra etmişdir.
1989-cu ildə Gürcüstan SSR Ali Sovetinin qərarı ilə Marneuliyə respublika əhəmiyyətli şəhər statusu verildikdən sonra Gürcüstan SSR Mərkəzi Seçki Komisiyyası Marneuli şəhəri üzrə 45 saylı Birmandatlı seçki dairəsi yaratdı. 1990-cı ildə Gürcüstan SSR-də milli zəmində münaqişənin eskalasiyası dövründə 45 saylı seçki dairəsindən Gürcüstan SSR Ali Sovetinə majoritar deputat olaraq Akif Həsənov seçildi. Marneuli tarixində ən çətin parlament seçkisi məhz 14 noyabr 1990-cı ildə baş tutmuşdur.
Bir tərəfdən gürcü-azərbaycanlı milli münaqişəsinin eskalasiyası, Gürcüstan SSR Dövlət Təhlüksizlik Komitəsinin faktiki olaraq total müdaxiləsi, digər tərəfdən isə Zviad Qamsaxurdiyanın tərəfdarları və "Dəyirmi Masa-Azad Gürcüstan" Siyasi Blokunun Marneulidə digər namizədlərə qarşı apardıqları diskriminasiya fəaliyyəti yerli azərbaycanlıları çətin vəziyyətdə qoymuşdur. Lakin Marneulidə yaşayan azərbaycanlıların milli həmrəyliyi nəticəsində azərbaycanlı majoritar namizəd Akif Həsənov, milli-şovinizmin dövlət səviyyəsində baş qaldırdığı Gürcüstanda yüksək qanunverici dövlət orqanın — Ali Sovetin deputatı seçildi.
Gürcüstan Respublikası Ali Şurasında Akif Həsənovun deputat kimi əsas fəaliyyəti Borçalıda azərbaycanlılara qarşı aparılan milli diskriminasiya siyasətinin aradan qaldırılması, azərbaycanlıların deportasiyasının qarşısının alınması idi.
14 noyabr 1990-cı ildə Akif Həsənov Gürcüstan SSR Ali Sovetinin sessiyasında Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikasının adının dəyişdirilib Gürcüstan Respublikası adlandırılmasına, həmçinin 1918–1921-ci illərdə mövcud olmuş Gürcüstan Demokratik Respublikasının dövlət gerbi və bayrağının Gürcüstan Respublikasının dövlət gerbi və bayrağı elan edilməsi haqqında qərarın lehinə səs vermişdir.
Akif Həsənov 14 noyabr 1990-cı ildən 6 yanvar 1992-ci il tarixinədək Gürcüstan Respublikası Ali Şurasının Humanitar və Sosial məsələlər üzrə Komitənin üzvü olmuşdur.
9 aprel 1991-ci ildə Gürcüstan Respublikası Ali Şurası Gürcüstanın SSRİ-inin tərkibindən çıxaması milli dövlət suverenliyinin elan edilməsi barədə "Gürcüstanın Dövlət müstəqilliyi bərpa edilməsi haqqında Konstitusiya Aktı" qəbul etdi. Akif Həsənov Gürcüstanın SSRİ-nin tərkibindən çıxaraq müstəqil dövlət elan olunması səs verən istiqlalçı deputatlardan bir idi. Akif Həsənov 9 noyabrda Gürcüstan Ali Şurası tərəfindən qəbul edilən "Gürcüstanın Dövlət müstəqilliyi bərpa edilməsi haqqında Konstitusiya Aktı"nı imzalayan deputatlardan biri idi. Akif Həsənovun 9 noyabr 1991-ci ildə "Gürcüstanın Dövlət müstəqilliyi bərpa edilməsi haqqında Konstitusiya Aktı"nı bir azərbaycanlı kimi imzalaması siyasi əhəmiyyətə malik idi və Gürcüstan azərbaycanlılarının Gürcüstan Respublikasının milli suverenliyinin bərpa edilməsində de-yure iştirakını təmin etməsi demək idi. 22 dekabr 1991-ci ildə Gürcüstanda Prezident Zviad Qamsaxurdiyaya müxalif olan qruplar və hərbi birləşmələr hakimiyyətə qarşı silahlı üsyan qaldırdılar və vətəndaş müharibəsi başladı. 2 yanvar 1992-ci ildə Gürcüstanda hakimiyyət çevrilişi baş verdikdən sonra 6 yanvar 1992-ci ildə Gürcüstan Ali Şurası buraxıldı və hərbi çevriliş nəticəsində Akif Həsənovun deputat səlahiyyətlərinə son verildi.
Gürcüstanda siyasi və hərbi vəziyyətin kritik olması, milli azlıqların yaşadığı bölgələrdə dövlət hakimiyyətinin nəzarəti itirməsi Gürcüstanı idarə edən yeganə hakimiyyət orqanı olan Dövlət Şurasını xalq tərəfindən qəbul edilən nüfuzlu şəxsləri yenidən idarəetmə vəzifələrinə təyin etməyə vadar etdi. 10 mart 1992-ci ildə Gürcüstan Dövlət Şurasının Sədri vəzifəsinin icrasına başlayan Eduard Şevardnadze azərbaycanlılar yaşayan Marneuli rayonun rəhbərliyində Akif Həsənovun təmsil olunmasını şəxsən təklif etdi. 12 mart 1992-ci ildə Akif Həsənov faktiki milli münaqişə və hərbi dərəbəylik vəziyyətində olan Marneuli rayonu İcra Hakimiyyəti Başçısının müavini təyin olundu. 1993-cü ilin sonuna qədər Marneuli Rayonu İcra Hakimiyyəti Başçısının vəzifəsini icra edən Akif Həsənovun siyasi vəziyyətin stabilləşdirilməsində, dövlət hakimiyyətinin möhkəmləndirilməsində xüsusi rolu olmuşdur. 1993–1999-cu illərdə Akif Həsənov yenidən pedaqoji fəaliyyətinə dönmüş 70 saylı Texniki Peşə məktəbində müəllim işləmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Report.az. "Gürcüstanın Dövlət müstəqilliyi aktına imza atan azərbaycanlı kimdir? - ARAŞDIRMA". Report.az informasiya portalı (az.). www.report.az. 09.04.2020. İstifadə tarixi: 2020-04-09.
- www.parliament.ge. "Gasanov Akif". Parliament of Georgia (ingilis). www.parliament.ge. 10.06.2014. İstifadə tarixi: 2020-04-18.
- www.parliament.ge. "გასანოვი აკიფ". საქარტველოს პარლამენტი (gürcü). www.parliament.ge. 10.06.2014. İstifadə tarixi: 2020-04-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Akif Enver oglu Hesenov 5 noyabr 1952 Marneuli Gurcustanin ictimai siyasi ve dovlet xadimi 1990 1992 ci illerde Gurcustan Respublikasi Ali Surasinin deputati Gurcustan Respublikasinin 1991 ci il Istiqlal Beyannamesini imza atmis istiqlalci deputati Akif Hesenovgurc აქიფ ჰასანოვიGurcustan Respublikasi Ali Surasinin deputati14 noyabr 1990 6 yanvar 1992Evvelkivezifenin adi deyisdirilibSonrakivezife legv edilibGurcustan SSR Ali Sovetinin Deputati28 oktyabr 1990 14 noyabr 1990Evvelkivezife tesis edilibSonrakivezifenin adi deyisdirilibSexsi melumatlarDogum tarixi 5 noyabr 1952 1952 11 05 71 yas Dogum yeri Marneuli Marneuli rayonu Gurcustan SSR SSRITehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiHeyatiAkif Hesenov 5 noyabr 1952 ci ilde Gurcustan SSR in Marneuli seherinde ziyali ailesinde dunyaya goz acmisdir Usaqligi ve erken gencliyi Marneuli seherinde kesmisdir 1969 cu ilde Marneuli seher 3 sayli Umumtehsil Azerbaycandilli orta mektebini basa vurmusdur 1969 cu ilde Bakida N Tusi adina Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutuna daxil olmus ve 1973 cu ilde Fizika fakultesini bitirmisdir Akif Hesenov emek fealiyyetine 1973 cu ilde baslamisdir 1973 1974 cu illerde Gurcustan SSR Ali ve Orta Tehsil Nazirliyinin Texniki Pese Mektebinde Fizika fenni uzre muellim islemisdir 1974 cu ilde SSRI Silahli Quvvelerinde heqiqi herbi xidmete cagrilmis ve 1975 ci ilde Sovet Ordusunda herbi xidmeti basa vurduqdan sonra yeniden Marneuliye donmusdur Akif Hesenov yeniden 1975 ci ilden 1983 cu ile qeder Gurcustan SSR Ali ve Orta Tehsil Nazirliyinin 70 sayli Texniki Pese Mektebinde Fizika fenni uzre muellim vezifesinde calismisdir Ictimai siyasi fealiyyeti1983 cu ilde Akif Hesenov pedaqoji fealiyyetden ayrilmis ve yerli dovlet sturukturlarinda islemisdir 1983 1990 ci iller erzinde Akif Hesenov Gurcustanin Marneuli Seher Xalq Deputatlari Soveti Icraiyye Komitesinde telimatci vezifesini icra etmisdir 1989 cu ilde Gurcustan SSR Ali Sovetinin qerari ile Marneuliye respublika ehemiyyetli seher statusu verildikden sonra Gurcustan SSR Merkezi Secki Komisiyyasi Marneuli seheri uzre 45 sayli Birmandatli secki dairesi yaratdi 1990 ci ilde Gurcustan SSR de milli zeminde munaqisenin eskalasiyasi dovrunde 45 sayli secki dairesinden Gurcustan SSR Ali Sovetine majoritar deputat olaraq Akif Hesenov secildi Marneuli tarixinde en cetin parlament seckisi mehz 14 noyabr 1990 ci ilde bas tutmusdur Bir terefden gurcu azerbaycanli milli munaqisesinin eskalasiyasi Gurcustan SSR Dovlet Tehluksizlik Komitesinin faktiki olaraq total mudaxilesi diger terefden ise Zviad Qamsaxurdiyanin terefdarlari ve Deyirmi Masa Azad Gurcustan Siyasi Blokunun Marneulide diger namizedlere qarsi apardiqlari diskriminasiya fealiyyeti yerli azerbaycanlilari cetin veziyyetde qoymusdur Lakin Marneulide yasayan azerbaycanlilarin milli hemreyliyi neticesinde azerbaycanli majoritar namized Akif Hesenov milli sovinizmin dovlet seviyyesinde bas qaldirdigi Gurcustanda yuksek qanunverici dovlet orqanin Ali Sovetin deputati secildi Gurcustan Respublikasi Ali Surasinda Akif Hesenovun deputat kimi esas fealiyyeti Borcalida azerbaycanlilara qarsi aparilan milli diskriminasiya siyasetinin aradan qaldirilmasi azerbaycanlilarin deportasiyasinin qarsisinin alinmasi idi 14 noyabr 1990 ci ilde Akif Hesenov Gurcustan SSR Ali Sovetinin sessiyasinda Gurcustan Sovet Sosialist Respublikasinin adinin deyisdirilib Gurcustan Respublikasi adlandirilmasina hemcinin 1918 1921 ci illerde movcud olmus Gurcustan Demokratik Respublikasinin dovlet gerbi ve bayraginin Gurcustan Respublikasinin dovlet gerbi ve bayragi elan edilmesi haqqinda qerarin lehine ses vermisdir Akif Hesenov 14 noyabr 1990 ci ilden 6 yanvar 1992 ci il tarixinedek Gurcustan Respublikasi Ali Surasinin Humanitar ve Sosial meseleler uzre Komitenin uzvu olmusdur 9 aprel 1991 ci ilde Gurcustan Respublikasi Ali Surasi Gurcustanin SSRI inin terkibinden cixamasi milli dovlet suverenliyinin elan edilmesi barede Gurcustanin Dovlet musteqilliyi berpa edilmesi haqqinda Konstitusiya Akti qebul etdi Akif Hesenov Gurcustanin SSRI nin terkibinden cixaraq musteqil dovlet elan olunmasi ses veren istiqlalci deputatlardan bir idi Akif Hesenov 9 noyabrda Gurcustan Ali Surasi terefinden qebul edilen Gurcustanin Dovlet musteqilliyi berpa edilmesi haqqinda Konstitusiya Akti ni imzalayan deputatlardan biri idi Akif Hesenovun 9 noyabr 1991 ci ilde Gurcustanin Dovlet musteqilliyi berpa edilmesi haqqinda Konstitusiya Akti ni bir azerbaycanli kimi imzalamasi siyasi ehemiyyete malik idi ve Gurcustan azerbaycanlilarinin Gurcustan Respublikasinin milli suverenliyinin berpa edilmesinde de yure istirakini temin etmesi demek idi 22 dekabr 1991 ci ilde Gurcustanda Prezident Zviad Qamsaxurdiyaya muxalif olan qruplar ve herbi birlesmeler hakimiyyete qarsi silahli usyan qaldirdilar ve vetendas muharibesi basladi 2 yanvar 1992 ci ilde Gurcustanda hakimiyyet cevrilisi bas verdikden sonra 6 yanvar 1992 ci ilde Gurcustan Ali Surasi buraxildi ve herbi cevrilis neticesinde Akif Hesenovun deputat selahiyyetlerine son verildi Gurcustanda siyasi ve herbi veziyyetin kritik olmasi milli azliqlarin yasadigi bolgelerde dovlet hakimiyyetinin nezareti itirmesi Gurcustani idare eden yegane hakimiyyet orqani olan Dovlet Surasini xalq terefinden qebul edilen nufuzlu sexsleri yeniden idareetme vezifelerine teyin etmeye vadar etdi 10 mart 1992 ci ilde Gurcustan Dovlet Surasinin Sedri vezifesinin icrasina baslayan Eduard Sevardnadze azerbaycanlilar yasayan Marneuli rayonun rehberliyinde Akif Hesenovun temsil olunmasini sexsen teklif etdi 12 mart 1992 ci ilde Akif Hesenov faktiki milli munaqise ve herbi derebeylik veziyyetinde olan Marneuli rayonu Icra Hakimiyyeti Bascisinin muavini teyin olundu 1993 cu ilin sonuna qeder Marneuli Rayonu Icra Hakimiyyeti Bascisinin vezifesini icra eden Akif Hesenovun siyasi veziyyetin stabillesdirilmesinde dovlet hakimiyyetinin mohkemlendirilmesinde xususi rolu olmusdur 1993 1999 cu illerde Akif Hesenov yeniden pedaqoji fealiyyetine donmus 70 sayli Texniki Pese mektebinde muellim islemisdir Hemcinin baxGurcustan SSR Gurcustan Respublikasi MarneuliIstinadlarReport az Gurcustanin Dovlet musteqilliyi aktina imza atan azerbaycanli kimdir ARASDIRMA Report az informasiya portali az www report az 09 04 2020 Istifade tarixi 2020 04 09 www parliament ge Gasanov Akif Parliament of Georgia ingilis www parliament ge 10 06 2014 Istifade tarixi 2020 04 18 www parliament ge გასანოვი აკიფ საქარტველოს პარლამენტი gurcu www parliament ge 10 06 2014 Istifade tarixi 2020 04 18