Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adi kəklikotu (lat. Thymus vulgaris) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin kəklikotu cinsinə aid bitki növü. Azərbaycanda xalq arasında qısaca kəkotu da adlanır.
| Adi kəklikotu | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Adi kəklikotu | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbabətdə
Otun müalicəvi xüsusiyyətləri var. Onu suda qaynadılmaqla əldə olunmuş məhlulundan soyuqdəymənin və bağırsaq xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunur. yazırdı ki, kəklikotu iştahanı yaxşılaşdırır, həzmə kömək еdir, mədəni və ciyəri təmizləyir, ağciyərlər üçün xеyirlidir. Kəklikotu çiçəyinin sirkə və duzla qarışığını ödqovucu vasitə kimi qəbul еdirlər. Bu bitkinin həlimi qarında spazmanı götürür, qurdları çıxardır, həzmə kömək еdir. Kəklikotu və baldan hazırlanmış məlhəmi zəhərli cücülərin dişlədiyi yеrin üzərinə qoyurlar. Kəklikotunun əncirlə qarşdırılmış həlimini astma və öskürəkdə çox xeyirlidir. Kəklikotu təzə pеndirlə yеyilsə insanı kökəldir. Göz qarsına ağ ləkə düşərsə, oraya kəklikotu şirəsini damcılatmaq lazımdır. Kəklikotu yarpaqlarının bal ilə ovxalanmış məlhəmi bərk şişləri sovurur, oturaq sinirin iltihabında xеyirlidir.
İbn Sina yazırdı ki, kəklikotunu çеynəmək dişağrısını yox еdir və damaqları möhkəmlədir. Xalq təbabətində hipеrtoniyanı müalicə еtmək üçün təzə kəklikotu və bağayarpağından qarışıq hazırlayıb qəbul edirlər.
Monqollar kəklikotu həlimini bəlğəmgətirici və öskürəyə qarşı vasitə kimi içirlər. həkimləri isə ovxalanmış kəklikotu yarpaqlarından hazırlanmış mərhəmdən yarasağaldan vasitə kimi istifadə еtməyi məsləhət görürlər. Bu məlhəmi hazırlamaq üçün 5 çay qaşığı ovxalanmış kəklilotu otuna 1 stəkan qaynar su tökürlər. Bu kiçik qurtumlarla içilən gündəlik dozadır. Müasir tibb elmində kəklikotu – spazmolitikdir, o mərkəzi əsəb sistеmini sakitləşdirir, qan təzyiqini aşağı salır. Kəklikotu pеrtussol, tusirol, fitodont, armazol, kolinton, bronxolind, timipin, pulomonon və digər preparatların tərkibinə daxildir.
Tərkibi və təsiri
Otun tərkibində 1,2% efir yağı, əsasən timol (40%), karvakrol, seskviterpenlər, aşı maddələr, askorbin turşusu və flavonoidlər vardır.
Otun tərkibində n-timol, karvakrol, linalool, ursol, olein turşusu və flavonoidlər vardır. Öskürəkkəsici, antimikrob və spazmolotik dərmandır. Kombinəedilmiş dərman kimi "Pertussin", "Stoputussin-Fito", "Bronxikum", "Evkabal", "Tussamaq" adlı dərmanlardan istifadə edilir. Efir yağından timol alınır ki, bu da keyfiyyətli antiseptik, qurdqovucu dərman kimi "İnhalipt", "Pinosol", "Septolete" və "Efkamon" adlı dərmanlardan ibarətdir.
Öskürəkkəsici və antiseptik dərmanlar. Sürünən kəklikotunda olduğu kimidir.
İstifadəsinə göstəriş
Kəklikotu qarqara şəklində ağız boşluğunun və udlağın iltihabi xəstəliklərində tətbiq edilir. Bundan başqa bəlğəmgətirici və antiseptik maddə kimi laringitdə, traxeitdə, bronxitdə, göyöskürək və bronxopnevmoniyada, eləcə də, mədə turşuluğunun azalması, köp, bağırsaqların atoniyası və spazmı ilə gedən mədə-bağırsaq xəstəliklərində təyin edilir.
Əks göstəriş
Hamiləlik, ürək fəaliyyətinin dekompensasiyası, kəskin böyrək və qaraciyər xəstəliklərində preparatın qəbulu məsləhət deyil.
İstifadə qaydası: Bir xörək qaşığı xammalın üzərinə 100 ml. (1/2 stəkan) qaynar su töküb 15 dəq. dəmləyir, soyudur, süzürlər. Gündə 2-3 dəfə hər dəfə 1 xörək qaşığı içilir.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 591.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Adi keklikotu lat Thymus vulgaris bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin dalamazkimiler fesilesinin keklikotu cinsine aid bitki novu Azerbaycanda xalq arasinda qisaca kekotu da adlanir Adi keklikotuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EudicotsKlad Core eudicotsKlad SuperasteridsKlad AsteridsKlad LamiidsDeste DalamazciceklilerFesile DalamazkimilerYarimfesile NepetoideaeTriba MentheaeCins KeklikotuNov Adi keklikotuBeynelxalq elmi adiThymus vulgaris L 1753Sekil axtarisiITIS 505501NCBI 49992EOL 484542TebabetdeOtun mualicevi xususiyyetleri var Onu suda qaynadilmaqla elde olunmus mehlulundan soyuqdeymenin ve bagirsaq xesteliklerinin mualicesinde istifade olunur yazirdi ki keklikotu istahani yaxsilasdirir hezme komek edir medeni ve ciyeri temizleyir agciyerler ucun xeyirlidir Keklikotu ciceyinin sirke ve duzla qarisigini odqovucu vasite kimi qebul edirler Bu bitkinin helimi qarinda spazmani goturur qurdlari cixardir hezme komek edir Keklikotu ve baldan hazirlanmis melhemi zeherli cuculerin dislediyi yerin uzerine qoyurlar Keklikotunun encirle qarsdirilmis helimini astma ve oskurekde cox xeyirlidir Keklikotu teze pendirle yeyilse insani kokeldir Goz qarsina ag leke duserse oraya keklikotu siresini damcilatmaq lazimdir Keklikotu yarpaqlarinin bal ile ovxalanmis melhemi berk sisleri sovurur oturaq sinirin iltihabinda xeyirlidir Ibn Sina yazirdi ki keklikotunu ceynemek disagrisini yox edir ve damaqlari mohkemledir Xalq tebabetinde hipertoniyani mualice etmek ucun teze keklikotu ve bagayarpagindan qarisiq hazirlayib qebul edirler Monqollar keklikotu helimini belgemgetirici ve oskureye qarsi vasite kimi icirler hekimleri ise ovxalanmis keklikotu yarpaqlarindan hazirlanmis merhemden yarasagaldan vasite kimi istifade etmeyi meslehet gorurler Bu melhemi hazirlamaq ucun 5 cay qasigi ovxalanmis keklilotu otuna 1 stekan qaynar su tokurler Bu kicik qurtumlarla icilen gundelik dozadir Muasir tibb elminde keklikotu spazmolitikdir o merkezi eseb sistemini sakitlesdirir qan tezyiqini asagi salir Keklikotu pertussol tusirol fitodont armazol kolinton bronxolind timipin pulomonon ve diger preparatlarin terkibine daxildir Terkibi ve tesiriOtun terkibinde 1 2 efir yagi esasen timol 40 karvakrol seskviterpenler asi maddeler askorbin tursusu ve flavonoidler vardir Otun terkibinde n timol karvakrol linalool ursol olein tursusu ve flavonoidler vardir Oskurekkesici antimikrob ve spazmolotik dermandir Kombineedilmis derman kimi Pertussin Stoputussin Fito Bronxikum Evkabal Tussamaq adli dermanlardan istifade edilir Efir yagindan timol alinir ki bu da keyfiyyetli antiseptik qurdqovucu derman kimi Inhalipt Pinosol Septolete ve Efkamon adli dermanlardan ibaretdir Oskurekkesici ve antiseptik dermanlar Surunen keklikotunda oldugu kimidir Istifadesine gosterisKeklikotu qarqara seklinde agiz boslugunun ve udlagin iltihabi xesteliklerinde tetbiq edilir Bundan basqa belgemgetirici ve antiseptik madde kimi laringitde traxeitde bronxitde goyoskurek ve bronxopnevmoniyada elece de mede tursulugunun azalmasi kop bagirsaqlarin atoniyasi ve spazmi ile geden mede bagirsaq xesteliklerinde teyin edilir Eks gosterisHamilelik urek fealiyyetinin dekompensasiyasi keskin boyrek ve qaraciyer xesteliklerinde preparatin qebulu meslehet deyil Istifade qaydasi Bir xorek qasigi xammalin uzerine 100 ml 1 2 stekan qaynar su tokub 15 deq demleyir soyudur suzurler Gunde 2 3 defe her defe 1 xorek qasigi icilir IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 591 Hemcinin bax