Kəklikotu (lat. Thymus) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Kəklikotu | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Kəklikotu | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Hündürlüyü 20 sm-dən 35 sm-ə qədərdir. 400-ə qədər növü var. Kəklikotunun yaşıl yerüstü hissəsini bitki çiçəklədikdə və ya ondan əvvəl yığırlar. Kəklikotundan kulinariyada (xüsusilə də, konservləşdirmədə), həmçinin kosmetika və əczaçılıq sənayesində geniş istifadə olunur. Kəklikotunun ən geniş istifadə olunduğu sahələrdən biri də tibbdir.
Xüsusiyyətləri
Labiatae fəsiləsinə aid hündürlüyü 35 sm-ə qədər olan kiçik, ətirli yarımkolcuqdur. Zoğları nazik, qonur rəngli, sürünəndir. Əsası tünd qonur rəngli qabıqla örtülüdür, çox vaxt kökləşir və əlavə köklər əmələ gətirir. Yarpaqları xırda, uzunsov və ya ellipsvari, qısa saplaqlı və ya oturaqdır. Çiçəkləri kiçik ölçülü, çəhrayı və ya bənövşəyi-çəhrayı rəngli, ikidodaqlıdır, başcıq çiçək dəstəsində seyrək toplanmışdır. Meyvəsi qurudur, dörd ədəd fındıqcığa bölünür.
Kəklikotu iyun-iyul aylarında çiçəkləyir, meyvəsi avqust-sentyabrda yetişir. Toxumla və vegetativ yolla çoxalır. 1000 ədəd toxumun kütləsi 0,3–0,5 qramdır. 30 ilə qədər ömür sürə bilər.
Tarixi
Qədim yunanlar kəklikotunu gözəllik ilahəsi Afroditanın şərəfinə yandırıb qurban verirdilər. Onun ətirli tüstüsü (fimiam) göyə qalxanda qurbanın ilahlar tərəfindən qəbul edildiyi hesab olunurdu. Kəklikotu yunanlar üçün həm də zəhmətsevərlik rəmzi idi. Qədim slavyanlar isə kəklikotu dəstələri ilə Müqəddəs Məryəmin ikonalarını bəzəyirdilər. Belə hesab olunurdu ki, bu bitki insana nəinki sağlamlığını, hətta həyatını qaytara bilər. Yəqin ki, bu səbəbdən bayılma zamanı kəklikotunun tozunu iyləyirdilər. İbn Sina, Dioskorid və Böyük Pliniyin əsərlərində kəklikotuna rast gəlinir.
Dərman xammalı kimi
Sürünən kəklikotunun otundan istifadə olunur. Bıçaq və ya sekatorlar vasitəsilə çiçəkləmiş zoğlar kəsilir. Zoğların ağaclaşmış aşağı hissəsi istifadəyə yararsızdır. Fikir vermək lazımdır ki, bitki kökündən qopmasın. Yaşıl zoğların bir hissəsi bitkinin vegetativ çoxalması üçün saxlanılır. Kəklikotu açıq havada kölgədə, yaxşı havalanan otaqda və ya çardaqda nazik qatla sərilməklə qurudulur. 3–5 gün müddətində qurudulduqdan sonra xammal ovulur və kobud hissələri ayrılır. Quruducu şkaflarda 35–400C-də qurudulur. Xammalın istifadə müddəti 3 ildir. Ətirli iyə, acı-ədviyyatlı, azca yandırıcı dada malikdir.
Adi kəklikotunun isə toxumları müalicəvi əhəmiyyətə malikdir. Bunlar çətirlərin yarıdan çoxu yetişəndə yığılır. Toxumların tökülməsinin qarşısını almaq üçün yığım səhər və ya axşam aparılır. Bıçaqlar vasitəsilə bitki zoğundan kəsilir və çardaqlarda qurudulur. Daha sonra üyüdülür, ələklərdən keçirilir və üfürülmə yolu ilə toxumlar təmizlənib ayrılır. Xammalın istifadə müddəti 3 ildir. Kəskin ətirli iyə və acı-ədviyatlı, yandırıcı dada malikdir.
Kimyəvi tərkibi
Sürünən kəklikotunun ot hissəsində 0,6%-ə qədər efir yağı vardır ki, onun da əsas hissəsini timol təşkil edir. Bundan başqa efir yağının tərkibində karvakrol, terpineol, borneol kimi komponentlər var. Kəklikotunun tərkibində həmçinin aşı maddələri, ursul və oleanol turşuları, flavonoidlər, mineral duzlar, dəmir, selen, bor kimi maddələr aşkar olunub.
Adi kəklikotunun toxumları isə tərkibində zülallar, efir yağı (karvon, limonen, karvakrol), flavonoidlər, triterpen birləşmələri, piqmentlər, aşı maddələri, C vitamini və s. saxlayır. Bu ədviyyat həmçinin piridoksinin (B6 vitamini) mənbəyi sayılır.
Xeyirli və ziyanlı tərəfləri
Geniş antioksidant yığımı olduğundan, o, orqanizmi onkoloji və ürək — damar xəstəliklərindən qoruya bilir. Dəmirin zəngin mənbəyi sayıldığına görə, anemiya xəstələrinə də məsləhət görülür. Bu bitkidə olan kalinin yüksək konsentrasiyasına görə isə, o, arterial təzyiqi normallaşdırma gücünə malikdir.
Dəri, sinir xəstəlikləri və əzələ spazmlarında geniş istifadə olunur. Bu maddə həm də, nevrit, seboreyya dermotiti və qlossiti zamanı çox xeyirlidir. Sidikqovucu təsirə də malik olan bu bitki, orqanizmi qocalmadan qoruyur və qıcolmaları aradan qaldırır.
Hər bir məhsulun olduğu kim, bu məhsulun da ziyanlı tərəfləri vardır. Belə ki, kəklikotunu çoxlu miqdarda qəbul etdikdə arteriyal təzyiqin qalxmasına səbəb olduğuna görə hipertoniklərin bu məhsulu müəyyən miqdarda qəbul etmələri məsləhət görülür. Digər birkilərdə olduğu kimi, kəklikotu da torpaqda olan toksik maddələri özündə topladığına görə, ekoloji cəhətdən təmiz olmayan rayonlradan toplanan məhsul, orqanizmə ziyan vura bilər.
Həmçinin mədə yarası olan insanlar üçün kəklikotu məsləhət görülmür, belə ki, o, selikli qişanı qıcıqlandırır. Lakin prostatit və kişilərin reproduktiv funksiya problemlərinə çox yaxşı təsir göstərir. Bu hallarda bitkini dəmləyib, məhlul halında içirlər.
Növləri
- Velen.
- M.B.Crespo, M.A.Alonso & Riera
- Mateo, M.B.Crespo & E.Laguna
- (Klokov & Des.-Shost.) Klokov
- Hoffmanns. & Link
- (R.Morales) Rivas Mart.
- Post
- Boiss. & Reut.
- G.López & R.Morales
- Ruíz Torre & Ruíz Cast.
- (Celak.) Tausch ex A.Kern.
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov
- Rouy & Coincy
- Mateo, M.B.Crespo & N.E.Mercadal
- G.López & R.Morales
- R.Morales
- Bernh. ex Rchb.
- Sennen & Mauricio
- (Fisch. & C.A.Mey.) Boiss. & Balansa
- R.Morales
- Klokov
- Ponert
- Willk.
- Ronniger
- Celak.
- Velen.
- Boiss. ex Lacaita
- Serg.
- Klokov & Des.-Shost.
- Socorro, Espinar & Arrebola
- Mateo, Mercadal & Pisco
- Ronniger
- Jalas
- Pomel
- Halácsy
- Rivas Mart., A.Molina & G.Navarro
- Velen.
- Klokov & Des.-Shost.
- Mateo & M.B.Crespo
- Benth.
- (Willk.) Cout.
- Jalas
- Lange ex Cutanda
- Vis. ex Benth.
- R.Morales
- Cap
- Boiss.
- (Maire) R.Morales
- (Domin & Podp.) Ronniger
- (Ronniger) Machule
- Thymus caespititius Brot.
- Klokov & Des.-Shost.
- Borb. ex Velen.
- Hoffmanns. & Link
- Jalas
- Hoffmanns. & Link
- Boiss.
- Hub.-Mor. & Jalas
- Jalas
- Thymus carnosus Boiss.
- Mateo & M.B.Crespo
- F.Sáez & Sánchez Gómez
- Camarda
- Pau
- L.
- Vis.
- (Halácsy) Halácsy
- Boiss. & Balansa
- Blume ex Ledeb.
- Thymus collinus M.Bieb.
- Heuff. ex Griseb. & Schenk
- Friv.
- Klokov
- Ronniger
- Klokov
- Káp
- Klokov
- Klokov
- Borbás
- Celak.
- (Celak.) Jalas
- Thymus daghestanicus Klokov & Des.-Shost.
- Serg.
- Benth.
- Heinr.Braun
- Ronniger
- Alcaraz, Rivas Mart. & Sánchez-Gómez
- V.M.Ostapko
- Klokov
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov
- Klokov
- Gamajun.
- Ronniger
- Coste
- Formánek
- Batt.
- Prob.
- (Zohary & P.H.Davis) Jalas
- Serg.
- Sennen & Pau
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov & Desjat.-Shost.
- Roussine
- Blanca & al.
- Serg.
- Klokov
- (Ronniger) Jalas
- Klokov & Desjat.-Shost.
- Klokov
- Fisch. & C.A.Mey.
- Sánchez-Gómez, López Esp., Sánchez Saorín & R.Mora
- Thymus fedtschenkoi Ronniger
- Klokov
- (Jalas) Molero & Rovira
- Coss.
- (Coss.) R.Morales
- Galán Cela
- Ronniger
- (N.Ulziykh.) Kamelin & A.L.Budantsev
- Czern.
- Rivas Mart., A.Molina & G.Navarro
- Boiss.
- (Willk.) O.Bolòs & Vigo
- Ronniger
- Klokov
- Ronn.
- Iljin
- F.Sáez & Sánchez Gómez
- Noë
- Velen.
- Klokov & Des.-Shost.
- Pau
- Thymus herba-barona Loisel.
- Griseb.
- Sennen
- Klokov
- Celak.
- Ronniger
- Lange
- Sennen & Pau
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov
- Blanca & al.
- Karav.
- Griseb.
- Rivas Mart., A.Molina & G.Navarro
- (H.Hara) Kitag.
- Socorro, Arrebola & Espinar
- Mansanet & Aguil.
- Thymus karamarianicus Klokov & Des.-Shost.
- Dmitrieva
- Doronkin
- Thymus karjaginii Grossh.
- Klokov
- Dubj.
- Ronniger
- Serg.
- V.M.Ostapko
- Opiz
- Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.
- Menitsky
- Byczenn.
- Peshkova
- Pau
- Jalas
- Kem.-Nath.
- Sánchez Gómez, S.Fernández Jimenez & F.Sáez
- Desf.
- Klokov
- Lange
- R.Morales
- Hartvig
- Hausskn. & Velen.
- Halácsy
- (Degen & Urum.) Jalas
- Prob.
- Benth.
- (B.Ghosh & U.C.Bhattach.) H.B.Naithani
- Klokov & Des.-Shost.
- C.Presl
- (Rchb.f.) Jalas
- (Degen & Urum.) Ronniger
- Boiss.
- Willk.
- G.López & R.Morales
- Klokov
- Klokov & Des.-Shost.
- Ronniger
- Maleev
- Ball
- Villar
- Pau
- (L.) L.
- Sánchez Gómez & F.Sáez
- Lacaita
- Boiss.
- Mateo & Pisco
- Kamelin & A.L.Budantsev
- Thymus migricus Klokov & Des.-Shost.
- Serg.
- Pau
- Tahiri & Rejdali
- Tahiri & Rejdali
- Klokov & Des.-Shost.
- (Ronniger) Ronniger
- Pau ex R.Morales
- Mateo & M.B.Crespo
- Pau ex Martínez
- Paiva & Salgueiro
- Klokov & Des.-Shost.
- Boiss. & Reut.
- (Font Quer & Maire) Greuter & Burdet
- (Desf.) Greuter & Burdet
- (Boiss. & Reut.) Greuter & Burdet
- Velen.
- Gorovoj & Dudkin
- Serg.
- Klokov
- J.Gay ex Coste
- (Rech.f.) R.Morales
- Lamotte
- Mateo, M.B.Crespo & Pisco
- Prob.
- Poir.
- M.Bieb.
- Opiz
- Klokov
- Mill.
- Ronniger & Soska
- Heinr.Braun
- Villar
- Webb & Berthel.
- Heinr.Braun
- Noë
- Rouy
- Halácsy
- Iljin
- Socorro & Arrebola
- Serg.
- Fisch. & C.A.Mey.
- (Velen.) Jalas
- (Ronniger ex Rech.f.) Jalas
- Serg.
- Klokov
- L.
- Adamovic
- Opiz
- (Willd. ex Ronniger) Jalas
- (Ronniger) Jalas
- (Celak.) Jalas
- (Briq.) Paiva & Salgueiro
- (A.Kern. ex Borbás) Jalas
- (Ronniger ex Machule) P.A.Schmidt
- (Heinr.Braun ex Wettst.) Jalas
- Serg.
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov
- Klokov & Desjat.-Shost.
- Klokov
- Ronniger
- Boiss. & Kotschy ex Celak.
- C.A.Mey.
- Schur
- L.
- (Fr.) Gusul.
- (Host) Ronniger
- (Benth.) Ronniger
- (All.) Kerguélen
- Celak.
- Klokov
- Bychennikova & Kuvaev
- Bychennikova & Kuvaev
- Celak.
- (Kom.) Ronniger
- Paiva & Salgueiro
- Klokov
- Serg.
- Celak.
- Humbert & Maire
- Pers.
- (Font Quer) Jalas
- (Guss.) Jalas
- Uribe-Ech.
- K.Koch
- Schipcz.
- Font Quer
- C.Vicioso
- Prob.
- Ronniger & Rech.f.
- Coss.
- Batt.
- Ronniger
- Serg.
- Lyka
- Mateo & M.B.Crespo
- Pau
- Klokov
- Karav.
- Bory
- Thymus serpyllum L.
- (Hyl.) Jalas
- Hochst. ex Benth.
- Klokov
- Uribe-Ech.
- (Serg.) Klokov & Des.-Shost.
- Benth.
- Boiss.
- Micevski & Matevski
- Klokov
- Hausskn. & Velen.
- Ten.
- Degen
- Vahl
- Klokov & Desjat.-Shost.
- Klokov
- Ronniger
- Borbás
- Boiss.
- Klokov & Des.-Shost.
- (Klokov) P.A.Schmidt
- Tahiri & Rejdali
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov
- Boiss. & Spruner
- (Beauverd) Hartvig
- Velen.
- Klokov & Des.-Shost.
- Ladero
- Klokov
- Thymus transcaucasicus Ronniger
- Thymus trautvetteri Klokov & Des.-Shost.
- Klokov & Des.-Shost.
- Klokov & Desjat.-Shost.
- Serg.
- Klokov
- Klokov
- Doronkin
- Pau ex R.Morales
- L.
- (Boiss.) Cout.
- Coste & Revol
- Thymus vulgaris L.
- (Reut. ex Willk. & Lange) A.Bolòs & O.Bolòs
- Boiss.
- Boiss.
- Ronniger
- Mateo & M.B.Crespo
- Ronniger
- Griseb.
- L.
- (Boiss.) R.Morales
- (Hoffmanns. & Link) Cout.
- R.Morales
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Keklikotu lat Thymus bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin dalamazkimiler fesilesine aid bitki cinsi KeklikotuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad AsteridsKlad Deste DalamazciceklilerFesile DalamazkimilerYarimfesile NepetoideaeTriba MentheaeCins KeklikotuBeynelxalq elmi adiThymus L 1753Sekil axtarisiITIS 32820NCBI 49990 Hundurluyu 20 sm den 35 sm e qederdir 400 e qeder novu var Keklikotunun yasil yerustu hissesini bitki cicekledikde ve ya ondan evvel yigirlar Keklikotundan kulinariyada xususile de konservlesdirmede hemcinin kosmetika ve eczaciliq senayesinde genis istifade olunur Keklikotunun en genis istifade olundugu sahelerden biri de tibbdir XususiyyetleriLabiatae fesilesine aid hundurluyu 35 sm e qeder olan kicik etirli yarimkolcuqdur Zoglari nazik qonur rengli surunendir Esasi tund qonur rengli qabiqla ortuludur cox vaxt koklesir ve elave kokler emele getirir Yarpaqlari xirda uzunsov ve ya ellipsvari qisa saplaqli ve ya oturaqdir Cicekleri kicik olculu cehrayi ve ya benovseyi cehrayi rengli ikidodaqlidir basciq cicek destesinde seyrek toplanmisdir Meyvesi qurudur dord eded findiqciga bolunur Keklikotu iyun iyul aylarinda cicekleyir meyvesi avqust sentyabrda yetisir Toxumla ve vegetativ yolla coxalir 1000 eded toxumun kutlesi 0 3 0 5 qramdir 30 ile qeder omur sure biler TarixiQedim yunanlar keklikotunu gozellik ilahesi Afroditanin serefine yandirib qurban verirdiler Onun etirli tustusu fimiam goye qalxanda qurbanin ilahlar terefinden qebul edildiyi hesab olunurdu Keklikotu yunanlar ucun hem de zehmetseverlik remzi idi Qedim slavyanlar ise keklikotu desteleri ile Muqeddes Meryemin ikonalarini bezeyirdiler Bele hesab olunurdu ki bu bitki insana neinki saglamligini hetta heyatini qaytara biler Yeqin ki bu sebebden bayilma zamani keklikotunun tozunu iyleyirdiler Ibn Sina Dioskorid ve Boyuk Pliniyin eserlerinde keklikotuna rast gelinir Derman xammali kimiSurunen keklikotunun otundan istifade olunur Bicaq ve ya sekatorlar vasitesile ciceklemis zoglar kesilir Zoglarin agaclasmis asagi hissesi istifadeye yararsizdir Fikir vermek lazimdir ki bitki kokunden qopmasin Yasil zoglarin bir hissesi bitkinin vegetativ coxalmasi ucun saxlanilir Keklikotu aciq havada kolgede yaxsi havalanan otaqda ve ya cardaqda nazik qatla serilmekle qurudulur 3 5 gun muddetinde qurudulduqdan sonra xammal ovulur ve kobud hisseleri ayrilir Quruducu skaflarda 35 400C de qurudulur Xammalin istifade muddeti 3 ildir Etirli iye aci edviyyatli azca yandirici dada malikdir Adi keklikotunun ise toxumlari mualicevi ehemiyyete malikdir Bunlar cetirlerin yaridan coxu yetisende yigilir Toxumlarin tokulmesinin qarsisini almaq ucun yigim seher ve ya axsam aparilir Bicaqlar vasitesile bitki zogundan kesilir ve cardaqlarda qurudulur Daha sonra uyudulur eleklerden kecirilir ve ufurulme yolu ile toxumlar temizlenib ayrilir Xammalin istifade muddeti 3 ildir Keskin etirli iye ve aci edviyatli yandirici dada malikdir Kimyevi terkibiSurunen keklikotunun ot hissesinde 0 6 e qeder efir yagi vardir ki onun da esas hissesini timol teskil edir Bundan basqa efir yaginin terkibinde karvakrol terpineol borneol kimi komponentler var Keklikotunun terkibinde hemcinin asi maddeleri ursul ve oleanol tursulari flavonoidler mineral duzlar demir selen bor kimi maddeler askar olunub Adi keklikotunun toxumlari ise terkibinde zulallar efir yagi karvon limonen karvakrol flavonoidler triterpen birlesmeleri piqmentler asi maddeleri C vitamini ve s saxlayir Bu edviyyat hemcinin piridoksinin B6 vitamini menbeyi sayilir Xeyirli ve ziyanli terefleriGenis antioksidant yigimi oldugundan o orqanizmi onkoloji ve urek damar xesteliklerinden qoruya bilir Demirin zengin menbeyi sayildigina gore anemiya xestelerine de meslehet gorulur Bu bitkide olan kalinin yuksek konsentrasiyasina gore ise o arterial tezyiqi normallasdirma gucune malikdir Deri sinir xestelikleri ve ezele spazmlarinda genis istifade olunur Bu madde hem de nevrit seboreyya dermotiti ve qlossiti zamani cox xeyirlidir Sidikqovucu tesire de malik olan bu bitki orqanizmi qocalmadan qoruyur ve qicolmalari aradan qaldirir Her bir mehsulun oldugu kim bu mehsulun da ziyanli terefleri vardir Bele ki keklikotunu coxlu miqdarda qebul etdikde arteriyal tezyiqin qalxmasina sebeb olduguna gore hipertoniklerin bu mehsulu mueyyen miqdarda qebul etmeleri meslehet gorulur Diger birkilerde oldugu kimi keklikotu da torpaqda olan toksik maddeleri ozunde topladigina gore ekoloji cehetden temiz olmayan rayonlradan toplanan mehsul orqanizme ziyan vura biler Hemcinin mede yarasi olan insanlar ucun keklikotu meslehet gorulmur bele ki o selikli qisani qiciqlandirir Lakin prostatit ve kisilerin reproduktiv funksiya problemlerine cox yaxsi tesir gosterir Bu hallarda bitkini demleyib mehlul halinda icirler NovleriVelen M B Crespo M A Alonso amp Riera Mateo M B Crespo amp E Laguna Klokov amp Des Shost Klokov Hoffmanns amp Link R Morales Rivas Mart Post Boiss amp Reut G Lopez amp R Morales Ruiz Torre amp Ruiz Cast Celak Tausch ex A Kern Klokov amp Des Shost Klokov Rouy amp Coincy Mateo M B Crespo amp N E Mercadal G Lopez amp R Morales R Morales Bernh ex Rchb Sennen amp Mauricio Fisch amp C A Mey Boiss amp Balansa R Morales Klokov Ponert Willk Ronniger Celak Velen Boiss ex Lacaita Serg Klokov amp Des Shost Socorro Espinar amp Arrebola Mateo Mercadal amp Pisco Ronniger Jalas Pomel Halacsy Rivas Mart A Molina amp G Navarro Velen Klokov amp Des Shost Mateo amp M B Crespo Benth Willk Cout Jalas Lange ex Cutanda Vis ex Benth R Morales Cap Boiss Maire R Morales Domin amp Podp Ronniger Ronniger Machule Thymus caespititius Brot Klokov amp Des Shost Borb ex Velen Hoffmanns amp Link Jalas Hoffmanns amp Link Boiss Hub Mor amp Jalas Jalas Thymus carnosus Boiss Mateo amp M B Crespo F Saez amp Sanchez Gomez Camarda Pau L Vis Halacsy Halacsy Boiss amp Balansa Blume ex Ledeb Thymus collinus M Bieb Heuff ex Griseb amp Schenk Friv Klokov Ronniger Klokov Kap Klokov Klokov Borbas Celak Celak Jalas Thymus daghestanicus Klokov amp Des Shost Serg Benth Heinr Braun Ronniger Alcaraz Rivas Mart amp Sanchez Gomez V M Ostapko Klokov Klokov amp Des Shost Klokov Klokov Gamajun Ronniger Coste Formanek Batt Prob Zohary amp P H Davis Jalas Serg Sennen amp Pau Klokov amp Des Shost Klokov amp Desjat Shost Roussine Blanca amp al Serg Klokov Ronniger Jalas Klokov amp Desjat Shost Klokov Fisch amp C A Mey Sanchez Gomez Lopez Esp Sanchez Saorin amp R Mora Thymus fedtschenkoi Ronniger Klokov Jalas Molero amp Rovira Coss Coss R Morales Galan Cela Ronniger N Ulziykh Kamelin amp A L Budantsev Czern Rivas Mart A Molina amp G Navarro Boiss Willk O Bolos amp Vigo Ronniger Klokov Ronn Iljin F Saez amp Sanchez Gomez Noe Velen Klokov amp Des Shost Pau Thymus herba barona Loisel Griseb Sennen Klokov Celak Ronniger Lange Sennen amp Pau Klokov amp Des Shost Klokov Blanca amp al Karav Griseb Rivas Mart A Molina amp G Navarro H Hara Kitag Socorro Arrebola amp Espinar Mansanet amp Aguil Thymus karamarianicus Klokov amp Des Shost Dmitrieva Doronkin Thymus karjaginii Grossh Klokov Dubj Ronniger Serg V M Ostapko Opiz Thymus kotschyanus Boiss amp Hohen Menitsky Byczenn Peshkova Pau Jalas Kem Nath Sanchez Gomez S Fernandez Jimenez amp F Saez Desf Klokov Lange R Morales Hartvig Hausskn amp Velen Halacsy Degen amp Urum Jalas Prob Benth B Ghosh amp U C Bhattach H B Naithani Klokov amp Des Shost C Presl Rchb f Jalas Degen amp Urum Ronniger Boiss Willk G Lopez amp R Morales Klokov Klokov amp Des Shost Ronniger Maleev Ball Villar Pau L L Sanchez Gomez amp F Saez Lacaita Boiss Mateo amp Pisco Kamelin amp A L Budantsev Thymus migricus Klokov amp Des Shost Serg Pau Tahiri amp Rejdali Tahiri amp Rejdali Klokov amp Des Shost Ronniger Ronniger Pau ex R Morales Mateo amp M B Crespo Pau ex Martinez Paiva amp Salgueiro Klokov amp Des Shost Boiss amp Reut Font Quer amp Maire Greuter amp Burdet Desf Greuter amp Burdet Boiss amp Reut Greuter amp Burdet Velen Gorovoj amp Dudkin Serg Klokov J Gay ex Coste Rech f R Morales Lamotte Mateo M B Crespo amp Pisco Prob Poir M Bieb Opiz Klokov Mill Ronniger amp Soska Heinr Braun Villar Webb amp Berthel Heinr Braun Noe Rouy Halacsy Iljin Socorro amp Arrebola Serg Fisch amp C A Mey Velen Jalas Ronniger ex Rech f Jalas Serg Klokov L Adamovic Opiz Willd ex Ronniger Jalas Ronniger Jalas Celak Jalas Briq Paiva amp Salgueiro A Kern ex Borbas Jalas Ronniger ex Machule P A Schmidt Heinr Braun ex Wettst Jalas Serg Klokov amp Des Shost Klokov Klokov amp Desjat Shost Klokov Ronniger Boiss amp Kotschy ex Celak C A Mey Schur L Fr Gusul Host Ronniger Benth Ronniger All Kerguelen Celak Klokov Bychennikova amp Kuvaev Bychennikova amp Kuvaev Celak Kom Ronniger Paiva amp Salgueiro Klokov Serg Celak Humbert amp Maire Pers Font Quer Jalas Guss Jalas Uribe Ech K Koch Schipcz Font Quer C Vicioso Prob Ronniger amp Rech f Coss Batt Ronniger Serg Lyka Mateo amp M B Crespo Pau Klokov Karav Bory Thymus serpyllum L Hyl Jalas Hochst ex Benth Klokov Uribe Ech Serg Klokov amp Des Shost Benth Boiss Micevski amp Matevski Klokov Hausskn amp Velen Ten Degen Vahl Klokov amp Desjat Shost Klokov Ronniger Borbas Boiss Klokov amp Des Shost Klokov P A Schmidt Tahiri amp Rejdali Klokov amp Des Shost Klokov Boiss amp Spruner Beauverd Hartvig Velen Klokov amp Des Shost Ladero Klokov Thymus transcaucasicus Ronniger Thymus trautvetteri Klokov amp Des Shost Klokov amp Des Shost Klokov amp Desjat Shost Serg Klokov Klokov Doronkin Pau ex R Morales L Boiss Cout Coste amp Revol Thymus vulgaris L Reut ex Willk amp Lange A Bolos amp O Bolos Boiss Boiss Ronniger Mateo amp M B Crespo Ronniger Griseb L Boiss R Morales Hoffmanns amp Link Cout R MoralesIstinadlarLinney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 257 doi 10 5962 BHL TITLE 746 Linnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 590 Hemcinin bax