Abdulla Mahmud oğlu Tahirzadə (19 yanvar 1896, Vartaşen, Nuxa qəzası – 2 noyabr 1978, Bakı) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin xüsusi qərarına əsasən, dövlət hesabına ali təhsil almaq üçün xaricə göndərilmiş tələbələrdən biri.
Abdulla Tahirzadə | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | (82 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan SSR |
Həyatı
Abdulla Tahirzadə 19 yanvar 1896-cı ildə Şəki qəzasının Xaçmaz mahalında anadan olmuşdur. İlk təhsilini Ağdaşda alan Tahirzadə orta təhsilini İstanbulda xeyriyyə məktəbində davam etdirmişdir. Daha sonra o, parlamentin 1919-cu il 1 sentyabr tarixli qərarına əsasən, təhsilini davam etdirmək üçün İstanbul Universitetinə (Türkiyə) göndərilmişdir. Orada Ali İqtisad Məktəbində və İstanbul Universitetinin Riyaziyyat fakültəsində təhsil almışdır. 1923-cü ildə vətənə qayıdan Abdulla Tahirzadə Azərbaycanın orta ixtisas və ali məktəblərində müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Repressiya dövrü
Abdulla Tahirzadə 1949-cu ildə repressiyaya məruz qalmışdır. O, 1949-cu ilin may ayında Xüsusi Müşavirənin qərarı ilə yalançı ittihamlarla həbs edilərək Orta Asiyaya sürgünə göndərilmişdir. Beş il müddətinə islah-əmək düşərgəsində sürgündə olan Abdulla Tahirzadə 1953-cü ildə azad edilmişdir. O, iki il Cambulda (Qazaxıstan) müəllim işləmişdir. Yalnız 1955-ci ildə bəraət almışdır. Bəraətdən sonra ailəsi ilə birgə Bakıya qayıtmışdır. Həmin ildən etibarən Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunda (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) dərs demişdir.
Ailəsi
Abdulla Tahirzadənin qızı Nərmin Tahirzadə 1921-ci ildə İstanbulda anadan olmuşdur. O, anası ilə birgə 3 yaşıda ikən atasından bir il sonra, 1924-cü ildə Bakıya qayıdıb. 1939-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsini bitirən Nərmin Tahirzadə 1944-cü ildən universitetdə müəllim kimi fəaliyyət göstərmişdir.
Abdulla Tahirzadə ilə bərabər onun ailəsi də repressiyaya məruz qalmışdır. Belə ki, Tahirzadənin həyat yoldaşı və qızı "xalq düşməninin ailə üzvü" kimi Rusiyanın Tomsk vilayətinə sürgün edilmişdir. 1953-cü ildə əfv edilən həyat yoldaşı və qızına yalnız bir il sonra Abdulla Tahirzadənin yanına-Cambul vilayətinə gəlməyə icazə verilmişdir.
Nərmin Tahirzadə 1955-ci ildə Bakıya qayıtmış və Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Azərbaycan Tarixi Muzeyində çalışmışdır. O, 1956-cı ildə "XVIII əsrin sonunda Rusiyada təhkimli kəndlilər hərəkatının tarixindən" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək tarix elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır. 1961-ci ildən 1987-ci ilədək muzeydə şöbə müdiri kimi fəaliyyət göstərən Nərmin Tahirzadə 1973-cü ildə Əməkdar mədəniyyət işçisi fəxri adına layiq görülmüşdür.
Nərmin Tahirzadə XIX əsrin sonu XX əsrin başlanğıcında Azərbaycanda xalq təhsilinin tarixi mövzusunda gərgin araşdırmalar aparmış, XIX əsrdən üzübəri, təxminən, yüz illik dönəmdə Azərbaycanda yetişmiş, lakin adları unudulmuş ziyalıların və mədəniyyət xadimlərinin bir çoxu haqqında ilk dəfə məlumat verən 50-dən artıq sanballı elmi məqalə dərc etdirmişdir. O, XIX yüzildən 1920-ci ilədək Azərbaycandan gedərək Rusiya imperiyasının ali məktəblərində oxumuş yüzədək hərbçi, mühəndis, həkim, hüquqşünas və s. ali təhsilli mütəxəssislər haqqında zəngin material toplayaraq Azərbaycana gətirmişdir. Nərmin Tahirzadə uzun sürən xəstəlikdən sonra 17 yanvar 2012-ci ildə vəfat etmişdir.
Vəfatı
Abdulla Tahirzadə 1978-ci ildə Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Mətanət Kərimova. "Yüz ümid, yüz işıq…" ( (az.)). anl.az. 3-4-2021 tarixində .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdulla Mahmud oglu Tahirzade 19 yanvar 1896 Vartasen Nuxa qezasi 2 noyabr 1978 Baki Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin xususi qerarina esasen dovlet hesabina ali tehsil almaq ucun xarice gonderilmis telebelerden biri Abdulla TahirzadeDogum tarixi 19 yanvar 1896Dogum yeri Vartasen Nuxa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 noyabr 1978 82 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSRHeyatiAbdulla Tahirzade 19 yanvar 1896 ci ilde Seki qezasinin Xacmaz mahalinda anadan olmusdur Ilk tehsilini Agdasda alan Tahirzade orta tehsilini Istanbulda xeyriyye mektebinde davam etdirmisdir Daha sonra o parlamentin 1919 cu il 1 sentyabr tarixli qerarina esasen tehsilini davam etdirmek ucun Istanbul Universitetine Turkiye gonderilmisdir Orada Ali Iqtisad Mektebinde ve Istanbul Universitetinin Riyaziyyat fakultesinde tehsil almisdir 1923 cu ilde vetene qayidan Abdulla Tahirzade Azerbaycanin orta ixtisas ve ali mekteblerinde muellim kimi fealiyyet gostermisdir Repressiya dovruAbdulla Tahirzade 1949 cu ilde repressiyaya meruz qalmisdir O 1949 cu ilin may ayinda Xususi Musavirenin qerari ile yalanci ittihamlarla hebs edilerek Orta Asiyaya surgune gonderilmisdir Bes il muddetine islah emek dusergesinde surgunde olan Abdulla Tahirzade 1953 cu ilde azad edilmisdir O iki il Cambulda Qazaxistan muellim islemisdir Yalniz 1955 ci ilde beraet almisdir Beraetden sonra ailesi ile birge Bakiya qayitmisdir Hemin ilden etibaren Azerbaycan Neft ve Kimya Institutunda indiki Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye Universiteti ders demisdir AilesiAbdulla Tahirzadenin qizi Nermin Tahirzade 1921 ci ilde Istanbulda anadan olmusdur O anasi ile birge 3 yasida iken atasindan bir il sonra 1924 cu ilde Bakiya qayidib 1939 cu ilde Baki Dovlet Universitetinin Tarix fakultesini bitiren Nermin Tahirzade 1944 cu ilden universitetde muellim kimi fealiyyet gostermisdir Abdulla Tahirzade ile beraber onun ailesi de repressiyaya meruz qalmisdir Bele ki Tahirzadenin heyat yoldasi ve qizi xalq dusmeninin aile uzvu kimi Rusiyanin Tomsk vilayetine surgun edilmisdir 1953 cu ilde efv edilen heyat yoldasi ve qizina yalniz bir il sonra Abdulla Tahirzadenin yanina Cambul vilayetine gelmeye icaze verilmisdir Nermin Tahirzade 1955 ci ilde Bakiya qayitmis ve Azerbaycan Elmler Akademiyasinin Azerbaycan Tarixi Muzeyinde calismisdir O 1956 ci ilde XVIII esrin sonunda Rusiyada tehkimli kendliler herekatinin tarixinden movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie ederek tarix elmleri namizedi alimlik derecesi almisdir 1961 ci ilden 1987 ci iledek muzeyde sobe mudiri kimi fealiyyet gosteren Nermin Tahirzade 1973 cu ilde Emekdar medeniyyet iscisi fexri adina layiq gorulmusdur Nermin Tahirzade XIX esrin sonu XX esrin baslangicinda Azerbaycanda xalq tehsilinin tarixi movzusunda gergin arasdirmalar aparmis XIX esrden uzuberi texminen yuz illik donemde Azerbaycanda yetismis lakin adlari unudulmus ziyalilarin ve medeniyyet xadimlerinin bir coxu haqqinda ilk defe melumat veren 50 den artiq sanballi elmi meqale derc etdirmisdir O XIX yuzilden 1920 ci iledek Azerbaycandan gederek Rusiya imperiyasinin ali mekteblerinde oxumus yuzedek herbci muhendis hekim huquqsunas ve s ali tehsilli mutexessisler haqqinda zengin material toplayaraq Azerbaycana getirmisdir Nermin Tahirzade uzun suren xestelikden sonra 17 yanvar 2012 ci ilde vefat etmisdir VefatiAbdulla Tahirzade 1978 ci ilde Baki seherinde vefat etmisdir Hemcinin baxCumhuriyyet telebeleriIstinadlarMetanet Kerimova Yuz umid yuz isiq az anl az 3 4 2021 tarixinde