Abdulla əfəndi İbrahim (Hacıbaba) əfəndi oğlu Qəbulzadə (1853, Qaxmuğal, Tiflis quberniyası – 1943, Qax) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü, Zaqatala dairəsi Qax bölgəsinin qazısı, Əhrar Partiyasının üzvü.
Abdulla Qəbulzadə | |
---|---|
15 dekabr 1918 – 16 oktyabr 1919 | |
Fraksiya | Əhrar fraksiyası |
Sonrakı | Baba bəy Qəbulzadə |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1853 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1943 |
Vəfat yeri | |
Partiya | |
Uşağı |
Həyatı
Abdulla Qəbulzadə 1853-cü ildə Qaxmuğalda doğulmuşdur. O, yerli ruhanilərdən, Dağıstan üləmalarından dərs almış, sonra iki il Bağdadda oxuyaraq, həm də dünyəvi elmləri mənimsəmişdir.
Abdulla Qəbulzadə Qax bölgəsinə qazı – şəriət məhkəməsinin hakimi təyin edilmişdir. O, həm də Qaxmuğal məscidi nəzdində məktəb açaraq müəllimlik etmişdir. Akademik İmam Mustafayev də Abdulla əfəndidən dərs almışdır.
Abdulla Qəbulzadə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasını dəstəkləmiş və yerli əhalini yeni dövlətə sədaqətlə xidmətə çağırmışdır. Qafqaz İslam Ordusunun komandanı Nuru paşa Qaxda olarkən Abdulla əfəndi onun təmtəraqla qarşılanmasını təşkil etmiş və İslam bəy Qəbulovun evində paşa ilə görüşmüşdür.
Sovet dövrü
Sovet dövründə də Qaxda yaşayan Abdulla əfəndini dəfələrlə Bakı Dövlət Universitetin şərqşünaslıq fakültəsində dərs deməyə dəvət etmişdilər. Lakin o, ahıl yaşda olduğuna və səhhətinə görə getməmişdir.
Abdulla Qəbulzadə 1942-ci ildə həbs edilmiş, lakin yaşının çox olmasına görə bir neçə gündən sonra buraxılmışdır. Onu həbs edərkən kitabxanasında olan bürün kitabları yandırmışdılar.
Ölümü
Abdulla Qəbulzadə 1943-cü ildə Qaxda vəfat etmiş, indiki Qax şəhər qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.
Siyasi fəaliyyəti
Abdulla Qəbulzadə 15 dekabr 1918-ci ildə Zaqatala nahiyyəsi üzrə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü seçilmiş, 16 yanvar 1919-cu ildə sənədləri təsdiqlənmişdir. O, parlamentdə əvvəlcə bitərəf olmuş, sonra Əhrar Partiyasının üzvü olmuşdur. Abdulla Qəbulzadə parlamentin qanun layihəsi komissiyasının üzvü olmuşdur.
25 yanvar 1919-cu ildə parlamentin sayca doqquzuncu iclasında komissiya tərəfindən baxılmış olan "Ədəmi-ictimai" qanunu Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin müdafiəsinin ardından yekdilliklə qəbul edilir. Qanunun qəbulundan sonra parlamentin 4 fevral 1919-cu il tarixli sayca on ikinci iclasında Vladimir Ollonqren, Abdulla Qəbulzadə, Bəhram bəy Vəzirov, Bayram Niyazi Kiçikxanlı, Əli bəy Zizikski, Hacı Hüseyn Əfəndizadə və Rəşid bəy Axundzadə hökumət qulluğundan istefa verərək, parlament üzvlüyünü qəbul etdilər.
Abdulla Qəbulzadə səhhəti və ailə vəziyyəti ilə əlaqədar istefa vermişdir. Parlamentin 16 oktyabr 1919 tarixli səksən dördüncü iclasında Abdulla Qəbulzadənin uzun müddətdir xəstə olduğundan istefa etməsi ilə bağlı Zaqataladan göndərilmiş teleqram oxundu. 25 dekabr 1919-cu ildə onun yerinə oğlu Baba bəy Qəbulzadə parlamentin üzvü seçilmişdir.
Mənbə
- Oqtay Əsədov, Rafael Cəbrayılov. Azərbaycan Respublikasının Parlamenti (PDF). Bakı. 2008.
- Yaqub Mahmudov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). 1 (Lider nəşriyyatı). Bakı. 2004. səh. 440. ISBN .
- Yaqub Mahmudov. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). 2 (Lider nəşriyyatı). Bakı. 2004. səh. 472. ISBN .
- Azərbaycan Tarixi Şəcərə Cəmiyyətinin Xəbərləri (səkkizinci buraxılış), Bakı, 2012, səh. 218–220;
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920), Parlament (Stenoqrafik hesabatlar). I kitab (PDF). Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİ YANINDA BAŞ ARXİV İDARƏSİ. 1998. səh. 976.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920), Parlament (Stenoqrafik hesabatlar). II kitab (PDF). Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı. AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI NAZİRLƏR KABİNETİNİ YANINDA BAŞ ARXİV İDARƏSİ. 1998. səh. 992.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abdulla efendi Ibrahim Hacibaba efendi oglu Qebulzade 1853 Qaxmugal Tiflis quberniyasi 1943 Qax Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu Zaqatala dairesi Qax bolgesinin qazisi Ehrar Partiyasinin uzvu Abdulla QebulzadeAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu15 dekabr 1918 16 oktyabr 1919FraksiyaEhrar fraksiyasiSonrakiBaba bey QebulzadeSexsi melumatlarDogum tarixi 1853Dogum yeri Qaxmugal Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1943Vefat yeri Qax Qax rayonu Azerbaycan SSR SSRIPartiya Ehrar PartiyasiUsagi Baba bey QebulzadeHeyatiAbdulla Qebulzade 1853 cu ilde Qaxmugalda dogulmusdur O yerli ruhanilerden Dagistan ulemalarindan ders almis sonra iki il Bagdadda oxuyaraq hem de dunyevi elmleri menimsemisdir Abdulla Qebulzade Qax bolgesine qazi seriet mehkemesinin hakimi teyin edilmisdir O hem de Qaxmugal mescidi nezdinde mekteb acaraq muellimlik etmisdir Akademik Imam Mustafayev de Abdulla efendiden ders almisdir Abdulla Qebulzade Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaranmasini desteklemis ve yerli ehalini yeni dovlete sedaqetle xidmete cagirmisdir Qafqaz Islam Ordusunun komandani Nuru pasa Qaxda olarken Abdulla efendi onun temteraqla qarsilanmasini teskil etmis ve Islam bey Qebulovun evinde pasa ile gorusmusdur Sovet dovru Sovet dovrunde de Qaxda yasayan Abdulla efendini defelerle Baki Dovlet Universitetin serqsunasliq fakultesinde ders demeye devet etmisdiler Lakin o ahil yasda olduguna ve sehhetine gore getmemisdir Abdulla Qebulzade 1942 ci ilde hebs edilmis lakin yasinin cox olmasina gore bir nece gunden sonra buraxilmisdir Onu hebs ederken kitabxanasinda olan burun kitablari yandirmisdilar Olumu Abdulla Qebulzade 1943 cu ilde Qaxda vefat etmis indiki Qax seher qebiristanliginda defn olunmusdur Siyasi fealiyyetiAbdulla Qebulzade 15 dekabr 1918 ci ilde Zaqatala nahiyyesi uzre Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu secilmis 16 yanvar 1919 cu ilde senedleri tesdiqlenmisdir O parlamentde evvelce biteref olmus sonra Ehrar Partiyasinin uzvu olmusdur Abdulla Qebulzade parlamentin qanun layihesi komissiyasinin uzvu olmusdur 25 yanvar 1919 cu ilde parlamentin sayca doqquzuncu iclasinda komissiya terefinden baxilmis olan Edemi ictimai qanunu Mehemmed Emin Resulzadenin mudafiesinin ardindan yekdillikle qebul edilir Qanunun qebulundan sonra parlamentin 4 fevral 1919 cu il tarixli sayca on ikinci iclasinda Vladimir Ollonqren Abdulla Qebulzade Behram bey Vezirov Bayram Niyazi Kicikxanli Eli bey Zizikski Haci Huseyn Efendizade ve Resid bey Axundzade hokumet qullugundan istefa vererek parlament uzvluyunu qebul etdiler Abdulla Qebulzade sehheti ve aile veziyyeti ile elaqedar istefa vermisdir Parlamentin 16 oktyabr 1919 tarixli seksen dorduncu iclasinda Abdulla Qebulzadenin uzun muddetdir xeste oldugundan istefa etmesi ile bagli Zaqataladan gonderilmis teleqram oxundu 25 dekabr 1919 cu ilde onun yerine oglu Baba bey Qebulzade parlamentin uzvu secilmisdir MenbeOqtay Esedov Rafael Cebrayilov Azerbaycan Respublikasinin Parlamenti PDF Baki 2008 Yaqub Mahmudov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF 1 Lider nesriyyati Baki 2004 seh 440 ISBN 9952 417 14 2 Yaqub Mahmudov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF 2 Lider nesriyyati Baki 2004 seh 472 ISBN 9952 417 44 4 Azerbaycan Tarixi Secere Cemiyyetinin Xeberleri sekkizinci buraxilis Baki 2012 seh 218 220 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 1920 Parlament Stenoqrafik hesabatlar I kitab PDF Baki Azerbaycan nesriyyati AZERBAYCAN RESPUBLIKASI NAZIRLER KABINETINI YANINDA BAS ARXIV IDARESI 1998 seh 976 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti 1918 1920 Parlament Stenoqrafik hesabatlar II kitab PDF Baki Azerbaycan nesriyyati AZERBAYCAN RESPUBLIKASI NAZIRLER KABINETINI YANINDA BAS ARXIV IDARESI 1998 seh 992 Istinadlar Arxivlenmis suret 2021 06 13 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 06 13