Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abar - qədim türk mənşəli tayfanın adıdır. Bu tayfa adının avar variantı da məlumdur. Eramızın II-III əsrlərində Kür sahilində Obaren adlı tayfanın yaşaması ədəbiyyatda göstərilir.
V əsr erməni müəllifi Yeqişenin Balasakanda aparan adında tayfanın yaşadığını qeyd etmişdir(21, 96). Etnonim av+ar formasında düzəlmişdir. Tədqiqatçılar ar, ər sözünün türk dillərindəki ər "kişi, qəhrəman, igid" mənasında olduğunu qeyd edirlər. Etnonimin birinci hissəsi olan av elementinə gəlincə isə onun ab variantının işlənməsi türk dilləri üçün xarakterik olan bv keçidi ilə əlaqədardır. Beləliklə, qədim türk tayfasının adı abar(avar) olmuş və bu tayfa Qafqazın müxtəlif regionlarında, o cümlədən də Ermənistan ərazisində yaşamışdır.
Abar sözü ilə bağlı coğrafi adlar
Ermənistanda türk mənşəli abar(avar) tayfasının adından düzəlmiş Aşağıdakı etnotoponimlər qeydə alınmışdır: ABARAN- Irəvan xanlığında mahal adı; Alagöz (Ələyəz) və Pəmbək dağ silsilələri arasında Kasax (əsli Qazax) çayının yuxarı axınında yaylaq adı; İrəvan qəzasında çöl adı, İrəvan xanlığının Abaran mahalında çay adı
1728-ci ildə Irəvan əyal ətinin Karbi nahiyyəsində kənd adı; ABARANOĞLU – 1590-cı ildə Rəvan əyalətinin Abaran nahiyyəsində kənd adı; AVARAN-Irəvan quberniyasının qəzasında kənd adı; BAŞ ABARAN - Irəvan xanlığında mahal adı. Əsasında abar(avar) tayfasının adı duran etnotoponimlər yalnız Ermənistan ərazisində yayılmamışdır. Bu etnotoponimin başqa ərazilərdə yayılması da aşkara çıxarılmışdır.
XIX əsrdə Şimali Qafqazda Kuban əyalətinin Maykop dairəsində Abarançay, Azərbaycanın Qusar rayonunda Avarandağ, Xaçmaz rayonunda Avaran kəndi qeydə alınmışdır. R.Əliyeva Azərbaycanın Qusar rayonunda Avaranqışlaq kənd adının olduğunu qeyd edir. Onun kitabının əlavəsində verilmiş Azərbaycan toponimləri siyahısında Abarançay adı və onun yanında bu adın hazırda Kamiçay olması göstərilir.
Mənbə
- Aliev K. Toponimika i gtnonimika ob gtnoqeneze na territorii Azerbaydcanskoy SSR.-Materialı dokladov P naüçnoy konferenüii,posvəhennoy izuçeniö toponimii Azerbaydcanskoy SSR. – Baku: Glm, 1981. – S. 31-33.
- Əliyeva R. Azərbaycan toponimləri. –Bakı: Qanun, 2002. - 136s.
Ədəbiyyat
- Könül Ibrahim qızı Səmədova. Qərbi Azərbaycan-indiki Ermənistan etnotoponimlərinin arealları (monoqrafiya). Bakı, "Nurlan", 2008,- 152 səh.
Həmçinin Bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abar qedim turk menseli tayfanin adidir Bu tayfa adinin avar varianti da melumdur Eramizin II III esrlerinde Kur sahilinde Obaren adli tayfanin yasamasi edebiyyatda gosterilir V esr ermeni muellifi Yeqisenin Balasakanda aparan adinda tayfanin yasadigini qeyd etmisdir 21 96 Etnonim av ar formasinda duzelmisdir Tedqiqatcilar ar er sozunun turk dillerindeki er kisi qehreman igid menasinda oldugunu qeyd edirler Etnonimin birinci hissesi olan av elementine gelince ise onun ab variantinin islenmesi turk dilleri ucun xarakterik olan bv kecidi ile elaqedardir Belelikle qedim turk tayfasinin adi abar avar olmus ve bu tayfa Qafqazin muxtelif regionlarinda o cumleden de Ermenistan erazisinde yasamisdir Abar sozu ile bagli cografi adlarErmenistanda turk menseli abar avar tayfasinin adindan duzelmis Asagidaki etnotoponimler qeyde alinmisdir ABARAN Irevan xanliginda mahal adi Alagoz Eleyez ve Pembek dag silsileleri arasinda Kasax esli Qazax cayinin yuxari axininda yaylaq adi Irevan qezasinda col adi Irevan xanliginin Abaran mahalinda cay adi 1728 ci ilde Irevan eyal etinin Karbi nahiyyesinde kend adi ABARANOGLU 1590 ci ilde Revan eyaletinin Abaran nahiyyesinde kend adi AVARAN Irevan quberniyasinin qezasinda kend adi BAS ABARAN Irevan xanliginda mahal adi Esasinda abar avar tayfasinin adi duran etnotoponimler yalniz Ermenistan erazisinde yayilmamisdir Bu etnotoponimin basqa erazilerde yayilmasi da askara cixarilmisdir XIX esrde Simali Qafqazda Kuban eyaletinin Maykop dairesinde Abarancay Azerbaycanin Qusar rayonunda Avarandag Xacmaz rayonunda Avaran kendi qeyde alinmisdir R Eliyeva Azerbaycanin Qusar rayonunda Avaranqislaq kend adinin oldugunu qeyd edir Onun kitabinin elavesinde verilmis Azerbaycan toponimleri siyahisinda Abarancay adi ve onun yaninda bu adin hazirda Kamicay olmasi gosterilir MenbeAliev K Toponimika i gtnonimika ob gtnoqeneze na territorii Azerbaydcanskoy SSR Materiali dokladov P naucnoy konferenuii posvehennoy izucenio toponimii Azerbaydcanskoy SSR Baku Glm 1981 S 31 33 Eliyeva R Azerbaycan toponimleri Baki Qanun 2002 136s EdebiyyatKonul Ibrahim qizi Semedova Qerbi Azerbaycan indiki Ermenistan etnotoponimlerinin areallari monoqrafiya Baki Nurlan 2008 152 seh Hemcinin BaxTurk dili Qerbi Azerbaycan Abaran