Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
AH-1 Kobra Vertolyotu (AH-1 Cobra)- Amerika Birləşmiş Ştatları tərəfindən istehsal edilən, hərbi döyüş vertolyotu. Tədricən AH-64 Apaçi vertolyotu ilə əvəz edilməkdədir. Bell Textron Helicopter şirkəti tərəfindən istehsal olunur. AH-1 uzun müddət ABŞ ordusunun əsas hücum helikopteri olub, lakin sonradan AH-64 Apaçi ilə əvəz olunub. Lakin modernizasiya olunmuş variantları müxtəlif ölkələrin ordularında istifadə olunmaqdadır. Bell AH-1 SuperCobra ikimotorlu versiyası ABŞ dəniz piyadaları korpusunun əsas hücum helikopterlərindən biri olaraq qalmaqdadır. Ordu xidmətindən çıxarılan AH-1 helikopterləri meşə yanğınlarına qarşı mübarizədə istifadə olunmağa yönəldilib.
Lahiyələndirmə
AH-1 helikopterinin layihələndirilməsi dünyada ən çox istehsal olunmuş helikopterlərdən olan UH-1 Iroquois ilə yaxından bağlıdır. UH-1 hava süvarisi nəzəriyyəsini reallaşdırmağa imkan vermişdi, belə ki yeni taktika ABŞ qüvvələrinin geniş ərazidə çox yüksək dərəcədə mobil olmasını tələb edirdi. Əvvəlkindən fərqli olaraq onlar eyni yerdə dayanıb uzun müddətli döyüş aparmır, mövqe qorumaqla məşğul olmurdular. Əvəzində, UH-1 helikopterləri ilə daşınan qoşunlar bəzi hallarda düşmənə qarşı özlərinin seçdiyi vaxtda və ərazidə döyüş aparırdılar.
Tezliklə aydın oldu ki, silahsız hərbi helikopterlər Şimali Vyetnam və Viet Konqçuların yerdən açdıqları atəşə qarşı müdafiəsiz idilər. Xüsusilə əsgərləri yerə çatdırmaq üçün enmə ərazisində bu helikopterlər çox müdafiəsiz qalırdılar. Artilleriya və quru qoşunlarının atəş dəstəyi olmadan belə helikopterləri qorumağın yeganə yolu havada onu döyüş aviasiyasının müşayiət etməsi, yerə enmə zamanı isə aviasiyanın havada onun üzərində fırlanması idi. 1962-ci ildə artıq döyüş pulemyotları və roketlərlə silahlanmış bir neçə UH-A1-lər müşayiətçi kimi istifadə olunurdular. Amerikanın Vyetnamdakı geniş hərbi əməliyyatları döyüş aviasiyasının tarixində yeni dövrün əsasını qoydu. ABŞ Ordusunun əsas taktikası helikoperlərin istifadəsinə əsaslandığına görə, bu helikopterlərin havadan müdafiəsi həyati rol oynamağa başladı.
Bell şirkəti 1950-ci illərin sonlarından etibarən döyüş helikopterlərini incələməkdə idi və özünün D-255 döüş helikopteri konseptinin maketini hazırlamışdı. 1962-ci ilin iyun ayında Bell şirkəti layihə üçün maliyyə vəsaiti əldə etmək üçün maketi ordu rəsmilərinə təqdim etdi. D-255 UH-1B bazasında qurulmuş hücum helikopteri idi. 1964-cü ildə bu helikopteri nəzərdən keçirən ordu rəsmiləri bu helikopterin bəzi göstəricilərinə heyrətlənsələr də, onun kiçik ölçülü, az gücə malik və praktiki məqsədlərə yaramadığını bildirdilər. 1965-ci ildə Bell yeni dizayn hazırlanması məqsədilə bir milyon dollar vəsaiti bu işə ayırdı. Sürət ötürücüsündə, rotor sistemində, Stabilizasiya Auqmentasiya Nəzarət Sistemində lazımi dəyişikliklər edən Bell şirkəti Model 209-u təqdim etdi. Bu model böyük ölçüdə xarici görünüşünə görə D-255-ə oxşar idi.
Vyetnam müharibəsindəki vəziyyət də Model 209-un xeyrinə işləyirdi. ABŞ qüvvələrinə qarşı hücumlar daha da çoxalırdı, 1965-ci ildə Vyetnamda artıq 50.000 ABŞ hərbçisi var idi. 1965-ci il həm də ordunun hücum helikopteri üçün elan etdiyi tenderin vaxtının son bitmə tarixi idi, lakin proqram texniki çətinliklərə və siyasi çəkişmələrə görə ləngiyirdi. ABŞ ordusu döyüşlər üçün müvəqqəti döyüş helikopterinə ehtiyac duyurdu və buna görə 5 şirkətə müraciət ünvanlamışdı. Şirkətlər orduya beş müxtəlif varianta helikopterlər Boeing-Vertol ACH-47A, Kaman HH-2C Tomahawk, Piasecki 16H Pathfinder, Sikorsky S-61 və Bell 209 təklif etdilər.
Xüsusiyyətləri
AH-1F “Kobra”
Ümumi göstəriciləri
- Ekipaj: 2 nəfər
- Uzunluğu: 16.1 m
- Rotorun diametri: 13.6 m
- Hündürlüyü: 4.12 m
- Boş çəki: 2,993 kq
- Maksimum qalxma ağırlığı: 4,500 kq
- Qanadlar arasında məsafə: 3.15 m
- Mühərrik: 1 ədəd Lyecoming T53-L-703
Uçuş göstəriciləri
- Maksimum sürət: 277 (km/s)
- Məsafə: 510 km
- Qalxma yüksəkliyi: 3,720 m
- Yüksəkliyə qalxma sürəti: 8.2 (m/s)
Həmçinin bax
- Bell AH-1 SuperCobra
- Bell AH-1Z Viper
![image]()
Vikianbarda AH-1 Kobra ilə əlaqəli mediafayllar var.
 | Silahlarla əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
AH 1 Kobra Vertolyotu AH 1 Cobra Amerika Birlesmis Statlari terefinden istehsal edilen herbi doyus vertolyotu Tedricen AH 64 Apaci vertolyotu ile evez edilmekdedir Bell Textron Helicopter sirketi terefinden istehsal olunur AH 1 uzun muddet ABS ordusunun esas hucum helikopteri olub lakin sonradan AH 64 Apaci ile evez olunub Lakin modernizasiya olunmus variantlari muxtelif olkelerin ordularinda istifade olunmaqdadir Bell AH 1 SuperCobra ikimotorlu versiyasi ABS deniz piyadalari korpusunun esas hucum helikopterlerinden biri olaraq qalmaqdadir Ordu xidmetinden cixarilan AH 1 helikopterleri mese yanginlarina qarsi mubarizede istifade olunmaga yoneldilib KobraLahiyelendirmeAH 1 helikopterinin layihelendirilmesi dunyada en cox istehsal olunmus helikopterlerden olan UH 1 Iroquois ile yaxindan baglidir UH 1 hava suvarisi nezeriyyesini reallasdirmaga imkan vermisdi bele ki yeni taktika ABS quvvelerinin genis erazide cox yuksek derecede mobil olmasini teleb edirdi Evvelkinden ferqli olaraq onlar eyni yerde dayanib uzun muddetli doyus aparmir movqe qorumaqla mesgul olmurdular Evezinde UH 1 helikopterleri ile dasinan qosunlar bezi hallarda dusmene qarsi ozlerinin secdiyi vaxtda ve erazide doyus aparirdilar Tezlikle aydin oldu ki silahsiz herbi helikopterler Simali Vyetnam ve Viet Konqcularin yerden acdiqlari atese qarsi mudafiesiz idiler Xususile esgerleri yere catdirmaq ucun enme erazisinde bu helikopterler cox mudafiesiz qalirdilar Artilleriya ve quru qosunlarinin ates desteyi olmadan bele helikopterleri qorumagin yegane yolu havada onu doyus aviasiyasinin musayiet etmesi yere enme zamani ise aviasiyanin havada onun uzerinde firlanmasi idi 1962 ci ilde artiq doyus pulemyotlari ve roketlerle silahlanmis bir nece UH A1 ler musayietci kimi istifade olunurdular Amerikanin Vyetnamdaki genis herbi emeliyyatlari doyus aviasiyasinin tarixinde yeni dovrun esasini qoydu ABS Ordusunun esas taktikasi helikoperlerin istifadesine esaslandigina gore bu helikopterlerin havadan mudafiesi heyati rol oynamaga basladi Bell sirketi 1950 ci illerin sonlarindan etibaren doyus helikopterlerini incelemekde idi ve ozunun D 255 dous helikopteri konseptinin maketini hazirlamisdi 1962 ci ilin iyun ayinda Bell sirketi layihe ucun maliyye vesaiti elde etmek ucun maketi ordu resmilerine teqdim etdi D 255 UH 1B bazasinda qurulmus hucum helikopteri idi 1964 cu ilde bu helikopteri nezerden keciren ordu resmileri bu helikopterin bezi gostericilerine heyretlenseler de onun kicik olculu az guce malik ve praktiki meqsedlere yaramadigini bildirdiler 1965 ci ilde Bell yeni dizayn hazirlanmasi meqsedile bir milyon dollar vesaiti bu ise ayirdi Suret oturucusunde rotor sisteminde Stabilizasiya Auqmentasiya Nezaret Sisteminde lazimi deyisiklikler eden Bell sirketi Model 209 u teqdim etdi Bu model boyuk olcude xarici gorunusune gore D 255 e oxsar idi Vyetnam muharibesindeki veziyyet de Model 209 un xeyrine isleyirdi ABS quvvelerine qarsi hucumlar daha da coxalirdi 1965 ci ilde Vyetnamda artiq 50 000 ABS herbcisi var idi 1965 ci il hem de ordunun hucum helikopteri ucun elan etdiyi tenderin vaxtinin son bitme tarixi idi lakin proqram texniki cetinliklere ve siyasi cekismelere gore lengiyirdi ABS ordusu doyusler ucun muveqqeti doyus helikopterine ehtiyac duyurdu ve buna gore 5 sirkete muraciet unvanlamisdi Sirketler orduya bes muxtelif varianta helikopterler Boeing Vertol ACH 47A Kaman HH 2C Tomahawk Piasecki 16H Pathfinder Sikorsky S 61 ve Bell 209 teklif etdiler XususiyyetleriAH 1F Kobra helikopteriAH 1F Kobra Umumi gostericileri Ekipaj 2 nefer Uzunlugu 16 1 m Rotorun diametri 13 6 m Hundurluyu 4 12 m Bos ceki 2 993 kq Maksimum qalxma agirligi 4 500 kq Qanadlar arasinda mesafe 3 15 m Muherrik 1 eded Lyecoming T53 L 703Ucus gostericileri Maksimum suret 277 km s Mesafe 510 km Qalxma yuksekliyi 3 720 m Yuksekliye qalxma sureti 8 2 m sHemcinin baxBell AH 1 SuperCobra Bell AH 1Z Viper Vikianbarda AH 1 Kobra ile elaqeli mediafayllar var Silahlarla elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin