Aşio mis mədəni (足尾銅山, Aşio Dozan) – Yaponiyanın Toçiqi prefekturasının Nikko şəhərində (keçmişdə qəsəbəsində) yerləşən fəaliyyətsiz mis mədəni. Mədən 1880-ci illərdə Yaponiyada baş verən ilk ətraf mühit çirklənməsinə səbəb olmasına, eləcə də, 1907-ci ildə mədənçilərin iştirakı baş vermiş qiyama görə tanınır. İkinci dünya müharibəsi illərində mədəndə işləməyə məcbur edilmiş bir çox müharibə əsiri ölmüşdür.
Aşio mis mədəni | |
---|---|
Yerləşdiyi yer | |
Yerləşdiyi yer | Nikko, Toçiqi prefekturası |
Ölkə | |
Koordinatlar | HGYO |
İstehsal | |
Məhsullar | mis |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Mədən 1973-cü ildə fəaliyyətini dayandırmışdır və hazırda burada muzey, eləcə də, attraksion fəaliyyət göstərir. 2008-ci ildə Aşio mis mədəni milli tarixi yer elan olunmuşdur.
Tarixi
Aşio mis mədəni 1550-ci ildə kəşf edilmiş, 1610-cu ildə Tokuqava hökuməti tərəfindən birbaşa idarə olunmağa başlamışdır. Mədəndən illik 1500 ton mis çıxarılırdı. və Edoda yerləşən tikintisində, eləcə də, Kaney Tsuho sikkələrinin hazırlanmasında Aşio mədənindən çıxarılmış misdən istifadə olunmuşdur.
Mədəndə mis istehsalı azaldıqdan sonra Aşionun 44 mədənçisi hökumətdən mədəndə sikkə kəsmək üçün icazə istəmişdir. 1741-ci ildə Aşiko sikkəxanası ilk 6 ay ərzində minlərlə, növbəti beş ildə isə 20 milyondan çox sikkəsi kəsmişdir. 1871-ci ildə mədən özəlləşdirilmişdir. 1891-ci ildə elektrik vaqonlarından istifadə edən ilk mədən olmuşdur. Həmin dövrdə mədən Yaponiyanın mis istehsalının 40%-ini təmin edirdi. 1916-cı ildə mədənin illik mis istehsalı 14 min tona çatmışdır.
İnsidentlər
1877-ci ildə mədənin yeni sahibi olmuş mədəndə yeni mis damarları kəşf etmişdir. İntensiv mədənçilik əməliyyatları bölgədə zəhərli qazların buraxılmasına, meşələrin qırılmasına və suların çirklənməsinə səbəb olmuşdur. Yaponiyada ilk ətraf mühit çirklənməsi kimi tanınan Aşio mis mədəni çirklənməsi ətraf mühit hərəkatının yaranması ilə nəticələnmişdir.
1907-ci ildə mədəndə Aşio mis mədəni qiyamı hadisəsi baş vermişdir. Daha yaxşı iş şəraiti tələb edən mədənçilər qiyam qaldırmış və mədən avadanlıqlarının böyük hissəsini yandırmışdırlar.İkinci dünya müharibəsi illərində əsasən koreyalılardan ibarət müharibə əsirləri mədəndə işləməyə məcbur edilmişdir. Nəticədə, 100-dən çox müharibə əsəri mədəndə ölmüşdür. Onların xatirəsini yad etmək üçün mədən yaxınlığında bir neçə kenotaf tikilmişdir.
Muzey
Mədən 1973-cü ildə bağlanmış və 1980-ci ildə ictimaiyyət üçün açılmışdır. Ziyarətçilər qatara minərək mədənin 1885-ci ildə açılmış Tsudo şaxtasında səyahət edə bilərlər. Mədəndə müxtəlif dövrlərdə işləmiş işçilərin realistik maketləri quraşdırılmışdır. Burada ilk elektrik vaqonu və mədənin modeli nümayiş etdirilir. Mədənin yaxınlığında və sikkə formasında abidə yerləşir.
Qalereya
- 1895-ci ildə.
- Mədənin içərisi.
- Koreyalıların xatirəsinə qoyulmuş kenotaf.
- Tsudo şaxtasına gedən vaqon.
- Mədəndən çıxarılmış .
İstinadlar
- "Ashio Copper Mine: Key Player in Japan's Modernization". Nippon.com (ingiliscə). 10 dekabr 2021. 2022-11-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr 2022.
- "Ashio Copper Mine". Atlas Obscura (ingiliscə). 10 iyul 2020. 13 avqust 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 noyabr 2022.
Xarici keçidlər
- Aşio mid mədəninin şəkilləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asio mis medeni 足尾銅山 Asio Dozan Yaponiyanin Tociqi prefekturasinin Nikko seherinde kecmisde qesebesinde yerlesen fealiyyetsiz mis medeni Meden 1880 ci illerde Yaponiyada bas veren ilk etraf muhit cirklenmesine sebeb olmasina elece de 1907 ci ilde medencilerin istiraki bas vermis qiyama gore taninir Ikinci dunya muharibesi illerinde medende islemeye mecbur edilmis bir cox muharibe esiri olmusdur Asio mis medeniYerlesdiyi yerYerlesdiyi yer Nikko Tociqi prefekturasiOlke YaponiyaKoordinatlar 36 38 00 sm e 139 26 23 s u H G Y OIstehsalMehsullar mis Vikianbarda elaqeli mediafayllar Meden 1973 cu ilde fealiyyetini dayandirmisdir ve hazirda burada muzey elece de attraksion fealiyyet gosterir 2008 ci ilde Asio mis medeni milli tarixi yer elan olunmusdur TarixiAsio mis medeni 1550 ci ilde kesf edilmis 1610 cu ilde Tokuqava hokumeti terefinden birbasa idare olunmaga baslamisdir Medenden illik 1500 ton mis cixarilirdi ve Edoda yerlesen tikintisinde elece de Kaney Tsuho sikkelerinin hazirlanmasinda Asio medeninden cixarilmis misden istifade olunmusdur Medende mis istehsali azaldiqdan sonra Asionun 44 medencisi hokumetden medende sikke kesmek ucun icaze istemisdir 1741 ci ilde Asiko sikkexanasi ilk 6 ay erzinde minlerle novbeti bes ilde ise 20 milyondan cox sikkesi kesmisdir 1871 ci ilde meden ozellesdirilmisdir 1891 ci ilde elektrik vaqonlarindan istifade eden ilk meden olmusdur Hemin dovrde meden Yaponiyanin mis istehsalinin 40 ini temin edirdi 1916 ci ilde medenin illik mis istehsali 14 min tona catmisdir Insidentler 1877 ci ilde medenin yeni sahibi olmus medende yeni mis damarlari kesf etmisdir Intensiv medencilik emeliyyatlari bolgede zeherli qazlarin buraxilmasina meselerin qirilmasina ve sularin cirklenmesine sebeb olmusdur Yaponiyada ilk etraf muhit cirklenmesi kimi taninan Asio mis medeni cirklenmesi etraf muhit herekatinin yaranmasi ile neticelenmisdir 1907 ci ilde medende Asio mis medeni qiyami hadisesi bas vermisdir Daha yaxsi is seraiti teleb eden medenciler qiyam qaldirmis ve meden avadanliqlarinin boyuk hissesini yandirmisdirlar Ikinci dunya muharibesi illerinde esasen koreyalilardan ibaret muharibe esirleri medende islemeye mecbur edilmisdir Neticede 100 den cox muharibe eseri medende olmusdur Onlarin xatiresini yad etmek ucun meden yaxinliginda bir nece kenotaf tikilmisdir MuzeyMeden 1973 cu ilde baglanmis ve 1980 ci ilde ictimaiyyet ucun acilmisdir Ziyaretciler qatara minerek medenin 1885 ci ilde acilmis Tsudo saxtasinda seyahet ede bilerler Medende muxtelif dovrlerde islemis iscilerin realistik maketleri qurasdirilmisdir Burada ilk elektrik vaqonu ve medenin modeli numayis etdirilir Medenin yaxinliginda ve sikke formasinda abide yerlesir Qalereya1895 ci ilde Medenin icerisi Koreyalilarin xatiresine qoyulmus kenotaf Tsudo saxtasina geden vaqon Medenden cixarilmis Istinadlar Ashio Copper Mine Key Player in Japan s Modernization Nippon com ingilisce 10 dekabr 2021 2022 11 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2022 Ashio Copper Mine Atlas Obscura ingilisce 10 iyul 2020 13 avqust 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 noyabr 2022 Xarici kecidlerAsio mid medeninin sekilleri