Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalə Ekoloji monitorinq məqaləsinə çox yaxındır və hər ikisinin eyni başlıq altında birləşdirilməsi mümkündür.
Monitorinq (ing. monitoring, lat. monitor) – yad edici, nəzarət edici) – Ekosistemin (ekoloji M.) və biosferin (biosfer M.) dəyişilməsi üzrə yerinə yetirilən uzunmüddətli kompleks müşahidələr və eksperimentlər sistemi.
Xüsusi stansiyalarda (o cümlədən hidrometeoroloji) və biosfer qoruqlarında yerinə yetirilir. Monitorinq antropogen təsir altında olan biosferin və onun ayrı-ayrı elementlərinin vəziyyətinin dəyişməsinə qiymət vermək və onu proqnozlaşdırmağa yönəldilir. Monitorinqin vəzifəsi biosferin davamlığının zəifləməsi və bioloji məhsuldarlığının azalmasına səbəb olan mümkün antropogen yükün həddinin aşmasını vaxtında aşkar etməkdir.
Ekosistemdə monitorinq
Ekosistemin miqyasına görə lokal monitorinq, regional monitorinq və qlobal monitorinq ayrılır.
- Lokal monitorinq - İnsan fəaliyyətinin təsiri ilə biosferin lokal dəyişməsi ayrı-ayrı bitkilərin fizioloji vəziyyətinin bilavasitə ölçülməsi yolu ilə aparılır:
- Regional Monitorinqdə - əsas obyekt bitki populyasiyası, fitosenoz və bitki qruplaşmasının tipi hesab olunur, bitki örtüyünün növ zənginliyi, quruluşu və sahəsinin dəyişməsi aşkar olunur.
- Qlobal Monitorinqdə - geniş ekosistemlərin dəyişməsi distansion və avtomatik müşahidə metodları (həmçinin aero və kosmik fotoşəkilçəkmək) ilə yerinə yetirilir.
Monitorinqin növləri
Monitorinq sistemi ekoloji proqnozlaşdırma üçün ilkin məlumatlar əldə edir. Ətraf mühitin çirklənməsinin öyrənilməsində də monitorinq intensiv inkişaf edir.
Bioloji monitorinq
Təbii mühitin müşahidə elementi kimi onun biotası götürülür.
Genetik monitorinq
Bu monitorinqdə müxtəlif populyasiyaların genetik əlamətləri müşahidə olunur.
Geofiziki monitorinq
Bu monitorinqdə təbii mühit elementlərinin bütün strukturları (biota itisna olmaqla) üzərində müşahidə aparılır.
Beynəlxalq monitorinq
Əraziləri eyni mənbədən eyni tipli çirkləndiricilərin təsirinə məruz qalan dövlətlərin apardığı monitorinq.
Milli monitorinq
Yalnız bir dövlətin çərçivəsində və marağında həyata keçirilən monitorinq.
Ekoloji monitorinq
Təbii mühitin müşahidə elementi kimi ekosistem götürülür.
Xarici keçid
- Ekoloji monitorinq 2017-10-13 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
İstinad
- Məmmədov Q.Ş., Xəlilov M.Y. Ensiklopedik ekoloji lüğət Bakı 2008
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Ekoloji monitorinq meqalesine cox yaxindir ve her ikisinin eyni basliq altinda birlesdirilmesi mumkundur Monitorinq ing monitoring lat monitor yad edici nezaret edici Ekosistemin ekoloji M ve biosferin biosfer M deyisilmesi uzre yerine yetirilen uzunmuddetli kompleks musahideler ve eksperimentler sistemi Xususi stansiyalarda o cumleden hidrometeoroloji ve biosfer qoruqlarinda yerine yetirilir Monitorinq antropogen tesir altinda olan biosferin ve onun ayri ayri elementlerinin veziyyetinin deyismesine qiymet vermek ve onu proqnozlasdirmaga yoneldilir Monitorinqin vezifesi biosferin davamliginin zeiflemesi ve bioloji mehsuldarliginin azalmasina sebeb olan mumkun antropogen yukun heddinin asmasini vaxtinda askar etmekdir Ekosistemde monitorinqEkosistemin miqyasina gore lokal monitorinq regional monitorinq ve qlobal monitorinq ayrilir Lokal monitorinq Insan fealiyyetinin tesiri ile biosferin lokal deyismesi ayri ayri bitkilerin fizioloji veziyyetinin bilavasite olculmesi yolu ile aparilir Regional Monitorinqde esas obyekt bitki populyasiyasi fitosenoz ve bitki qruplasmasinin tipi hesab olunur bitki ortuyunun nov zenginliyi qurulusu ve sahesinin deyismesi askar olunur Qlobal Monitorinqde genis ekosistemlerin deyismesi distansion ve avtomatik musahide metodlari hemcinin aero ve kosmik fotosekilcekmek ile yerine yetirilir Monitorinqin novleriMonitorinq sistemi ekoloji proqnozlasdirma ucun ilkin melumatlar elde edir Etraf muhitin cirklenmesinin oyrenilmesinde de monitorinq intensiv inkisaf edir Bioloji monitorinq Tebii muhitin musahide elementi kimi onun biotasi goturulur Genetik monitorinq Bu monitorinqde muxtelif populyasiyalarin genetik elametleri musahide olunur Geofiziki monitorinq Bu monitorinqde tebii muhit elementlerinin butun strukturlari biota itisna olmaqla uzerinde musahide aparilir Beynelxalq monitorinq Erazileri eyni menbeden eyni tipli cirklendiricilerin tesirine meruz qalan dovletlerin apardigi monitorinq Milli monitorinq Yalniz bir dovletin cercivesinde ve maraginda heyata kecirilen monitorinq Ekoloji monitorinq Tebii muhitin musahide elementi kimi ekosistem goturulur Xarici kecidEkoloji monitorinq 2017 10 13 at the Wayback MachineHemcinin baxEkoloji monitorinq MonitorinqIstinadMemmedov Q S Xelilov M Y Ensiklopedik ekoloji luget Baki 2008