əli Cavan fars علی جوان ing Ali Javan 26 dekabr 1926 Tehran 12 sentyabr 2016 Los Anceles Kaliforniya azərbaycan əsilli a

Əli Cavan (fars. علی جوان‎, ing. Ali Javan; 26 dekabr 1926, Tehran – 12 sentyabr 2016, Los-Anceles, Kaliforniya) — azərbaycan əsilli amerikalı fizik və ixtiraçı. 1959-cu ildə -də konsepsiyasını təklif edən ilk şəxs idi. və ilə iş birliyində inşa etdiyi uğurlu bir prototip 1960-cı ildə göstərildi. Elmə verdiyi digər töhfələr kvant fizikası və spektroskopiya sahələrində olmuşdur.

Əli Cavan
fars. علی جوان‎

Doğum tarixi	26 dekabr 1926(1926-12-26)
Doğum yeri	Tehran, Tehran şəhristanı, Tehran ostanı, İran
Vəfat tarixi	12 sentyabr 2016(2016-09-12)(89 yaşında)
Vəfat yeri	Los-Anceles, Los-Anceles dairəsi, Kaliforniya, ABŞ
Elm sahələri	Kvant elektronikası, fizika
İş yeri	Massaçusets Texnologiya İnstitutu
Təhsili	Tehran Universiteti, Kolumbiya Universiteti
Tanınmış yetirmələri	,
Mühüm layihələri	, , ,
Üzvlüyü	ABŞ Milli Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Amerika Fəlsəfə Cəmiyyəti^[d]
Mükafatları	(1962), (1993)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı və karyerası

Əli Cavan 1926-cı ildə Təbrizdə İran azərbaycanlıların ailəsində doğulmuşdur. Bir il Tehran Universitetinin fizika fakültəsində oxumuşdur. 1948-ci ildə ABŞ-yə köçmüşdür. o, 1949-cu ildə Nyu-Yorkdakı Kolumbiya Universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsini bitirmişdir. Elmi araşdırmalara hədsiz marağı olan Əli Cavan 1954-cü ildə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almışdır. 1958–61-ci illərdə Bell-Telefon laboratoriyalarında işləmişdir. 1960-cı ildən Massaçusets Texnologiya İnstitutunda işləyir. Əli Cavanın tədqiqatları kvant elektronikası və onun tətbiqi, habelə lazer elektroskopiyası sahələrinə aiddir. Qeyri-xətti spektroskopiyanın əsasın qoymuşdur. 1960-cı ildə qaz lazerini Amerika alimləri U. Bennet və C. Erritonla birlikdə təklif etmişdir. Lazerin güclənmə mərkəzində lazerin daxilolma gərginliyinin enmə rezonansı hadisəsini U. Bennet və C. Lembornla birlikdə kəşf etmişdir. 1966-cı ildə mod kəsişmələrinin effekti nəzəriyyəsini yaratmış və bunu 1969-cu ildə müşahidə etmişdir.

1970-ci ildə işıq hərəkəti tezliklərinin absolyut ölçülməsi hərəkəti və qeyri xətti flyuressensiyaların metodlarını işləmişdir. O, həm də spektral xətlərin itələyici daralmasını kəşf etmişdir. O, "Qaz lazerin optik cihazlarında və elmi işlərdə qeyri-paralel istifadə edilməsi" adlı fundamental araşdırmalarına görə 1975-ci ildə Amerika Optik Cəmiyyəti tərəfindən ən yüksək mükafata layiq görülmüşdür. 1993-cü ildə isə alimə nüfuzlu verilmişdir.

Avrasiya Akademiyasının birinci üzvüdür.

İstinadlar

http://www.laserfocusworld.com/articles/2016/09/photonics-community-loses-hene-pioneer-ali-javan.html.
Dünyada ilk dəfə qaz lazerini azərbaycanlı kəşf etmişdir ^{[ölü keçid]}
Bağıyeva, Mətanət. Xaricdə yaşayan azərbaycanlılar. Qısa bioqrafik məlumat kitabçası (PDF) (az.). Bakı: "Papirus NP". 2016. ISBN . 2017-10-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-10-21.
"Əli Cavan" (PDF) (azərb. ‎). 23 may 2011 tarixində (PDF).
"Eurasian Academy Official Site". 2018-11-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-02.

Həmçinin bax

Hal-hazırda yaşayan yüz dahi

Xarici keçidlər

[_ba0137216232fc07-1] ttp://www.laserfocusworld.com/articles/2016/09/photonics-community-loses-hene-pioneer-ali-javan.html.

[2] Dünyada ilk dəfə qaz lazerini azərbaycanlı kəşf etmişdir ^{[ölü keçid]}

[3] Bağıyeva, Mətanət. Xaricdə yaşayan azərbaycanlılar. Qısa bioqrafik məlumat kitabçası (PDF) (az.). Bakı: "Papirus NP". 2016. ISBN . 2017-10-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-10-21.

[4] "Əli Cavan" (PDF) (azərb. ‎). 23 may 2011 tarixində (PDF).

[5] "Eurasian Academy Official Site". 2018-11-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-02.