Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əhməd Seku Ture (9 yanvar 1922 – 26 mart 1984, Klivlend, ABŞ) — Qvineya siyasi, dövlət və ictimai xadimi, yazıçı, müstəmləkəçiliyə qarşı mübariz, 1958-ci il 2 oktyabr tarixindən 26 mart 1984-cü ilədək Qvineyanın ilk .
| Əhməd Seku Ture | |
|---|---|
| ߊߤߊߡߊߘ ߛߋߞߎ߬ ߕߎ߬ߙߋ | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 9 yanvar 1922 |
| Vəfat tarixi | 26 mart 1984 (62 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| | |
| Təltifləri |        |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
O, 9 yanvar 1922-ci il qəsəbəsində xalqına aid kəndli ailəsində anadan olmuşdur. O, 1884–1898-ci illərdə Fransa müstəmləkəçiliyinə müqavimət göstərmiş olan Qərbi Sudan xalqlarının müstəmləkə əleyhinə mübarizəsinin məşhur lideri nəticəsi idi.
İki il Konakri koloniyasının mərkəzindəki Pedaqoji Liseydə təhsil alırdı, lakin 1937-ci ildə inqilabi fəaliyyətinə (tətillərdə iştirak edirdi) görə qovuldu, poçtda işləmişdir. 1945-ci ildə işçilər dərnəyinin həmtəsisçisi, 1946-cı ildə Qərbi Afrika ölkələrinin müstəqilliyi uğrunda mübarizə aparan Afrika Demokratik Birliyinin vitse-prezidenti oldu. 1947-ci ildə yaratdı və 1952-ci ildə ona rəhbərlik etməyə başladı. 1948-ci ildən Qvineya bölməsinin baş katibi oldu, 1950-ci ildən eyni vəzifəni həmkarlar ittifaqları koordinasiya komitəsində tutdu, 1956-cı ildən isə Qara Afrika İşçiləri Ümumi Konfederasiyasının baş katibi idi.
1956-cı ildə Fransa Milli Məclisinə deputat və Konakrinin meri seçildi və bu da Qvineyanın müstəqilliyi uğrunda güzəştsiz mübarizə aparmasına imkan verdi.
1958-ci ildə Qvineya referendumda V Respublika Konstitusiyasını rədd edən yeganə fransız müstəmləkəsi oldu və beləliklə 2 oktyabr 1958-ci ildə müstəqillik qazandı. Bu, Fransa ilə əlaqələrin kəsilməsinə və ölkənin iqtisadi mühasirəyə alınmasına səbəb oldu. Seku Ture istiqamətini SSRİ-yə yönəltməyə qərar verdi və Qvineyanın prezidenti olaraq, aktiv sənayeləşmə və sovet mütəxəssislərinin köməyi ilə sənaye nəhənglərinin yaradılmasını əhatə edən köklü sosialist dəyişiklikləri həyata keçirdi. Qadın hüquqları əhəmiyyətli dərəcədə genişləndirildi, məsələn "qadın şuraları" yarandı.
Afrikanın tamamilə müstəmləkəsizləşdirilməsini, neokolonializmə qarşı mübarizəni, dekolonizasiya olunmuş ölkələrin sıx inteqrasiyası və qarşılıqlı yardımını, habelə SSRİ və sosialist düşərgəsi ölkələri ilə dostluq əlaqələrinin inkişafını dəstəkləyirdi.
Eyni zamanda, artıq 1960-cı ildə Afrikadakı fransız müstəmləkələrinin çoxu, qoruyaraq müstəqillik qazandı və 1962-ci il Karib böhranı zamanı Seku Ture qısa müddətlik (C. Kennedinin öldürülməsindən əvvəl) faktiki olaraq ABŞ-yə yenidən yönəldi. Bununla belə Fransa ilə münasibətlər gərgin olaraq qaldı.
25 aprel 1972-ci ildə hökumət başçısı vəzifəsini rəsmi varisi təhvil verdi.
1977-ci ildə ölkədə siyasi böhran bir üzə verdi: Konakri bazarında kütləvi etirazlarla nəticələnən "" qiymətlərə dövlət nəzarətini tətbiq edən radikal "sosialist" islahatların tədricən azalmasına səbəb oldu.
O, 1978-ci ildə ilk dəfə keçmiş metropoliya prezidenti Valeri Jiskar d'Esteni Qvineyaya dəvət etdi.
26 mart 1984-cü ildə əməliyyat zamanı Klivlend (ABŞ) xəstəxanasında vəfat etdi.
Ondan sonra prezident vəzifəsini Lui Lansana Beavogi icra etməyə başladı, lakin aprelin 3-ü o, Polkovnik Lansana Konte tərəfindən devrildi. Beavogi həbsxanaya düşdü və orada çox keçmədən öldü (rəsmi versiyaya görə şəkər xəstəliyindən).
4 iyul 1985-ci ildə keçmiş baş nazir (8 iyul 1985-ci ildə edam edildi) rəhbərlik etdiyi keçmiş prezidentə sadiq qüvvələr tərəfindən çevriliş cəhdi edildi. Təxminən iki il davam edən istintaqdan sonra 58 iştirakçı (Seku Turun rəhbərliyindəki 8 keçmiş nazir daxil olmaqla) edam cəzasına, 140 nəfər müxtəlif müddətə həbs cəzasına məhkum edildi (Seku Turenin oğlu, dul xanımı, Andre Ture, qardaşı İsmayıl Ture də daxil olmaqla).
2021-ci ilin oktyabrında, 1971-ci ilin oktyabr qırğınının 50-ci ildönümü münasibətilə, Sékou Touré rejimi altında edam edilən 70 Qvineyalı qohum, prezident Mamady Doumbouya'dan reabilitasiya və qurbanların layiqli bir dəfnini istədi.
İstinadlar
- https://perspective.usherbrooke.ca/bilan/servlet/BMBiographie?codeAnalyse=96.
- "А. Андреев «Феминизм африканского цвета»". 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-13.
Xarici keçidlər
- AHMED SEKOU TOURE, A RADICAL HERO By ERIC PACE, The New York Times, Obituary, March 28, 1984, Wednesday, Late City Final Edition, p. A6, Col. 1
- Phineas Malinga.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmed Seku Ture 9 yanvar 1922 26 mart 1984 Klivlend ABS Qvineya siyasi dovlet ve ictimai xadimi yazici mustemlekeciliye qarsi mubariz 1958 ci il 2 oktyabr tarixinden 26 mart 1984 cu iledek Qvineyanin ilk Ehmed Seku Tureߊߤߊߡߊߘ ߛߋߞߎ ߕߎ ߙߋSexsi melumatlarDogum tarixi 9 yanvar 1922 1922 01 09 Vefat tarixi 26 mart 1984 1984 03 26 62 yasinda Vefat yeri Klivlend ABSVefat sebebi urek tutmasiFealiyyeti siyasetciTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiO 9 yanvar 1922 ci il qesebesinde xalqina aid kendli ailesinde anadan olmusdur O 1884 1898 ci illerde Fransa mustemlekeciliyine muqavimet gostermis olan Qerbi Sudan xalqlarinin mustemleke eleyhine mubarizesinin meshur lideri neticesi idi Iki il Konakri koloniyasinin merkezindeki Pedaqoji Liseyde tehsil alirdi lakin 1937 ci ilde inqilabi fealiyyetine tetillerde istirak edirdi gore qovuldu poctda islemisdir 1945 ci ilde isciler derneyinin hemtesiscisi 1946 ci ilde Qerbi Afrika olkelerinin musteqilliyi ugrunda mubarize aparan Afrika Demokratik Birliyinin vitse prezidenti oldu 1947 ci ilde yaratdi ve 1952 ci ilde ona rehberlik etmeye basladi 1948 ci ilden Qvineya bolmesinin bas katibi oldu 1950 ci ilden eyni vezifeni hemkarlar ittifaqlari koordinasiya komitesinde tutdu 1956 ci ilden ise Qara Afrika Iscileri Umumi Konfederasiyasinin bas katibi idi 1956 ci ilde Fransa Milli Meclisine deputat ve Konakrinin meri secildi ve bu da Qvineyanin musteqilliyi ugrunda guzestsiz mubarize aparmasina imkan verdi 1958 ci ilde Qvineya referendumda V Respublika Konstitusiyasini redd eden yegane fransiz mustemlekesi oldu ve belelikle 2 oktyabr 1958 ci ilde musteqillik qazandi Bu Fransa ile elaqelerin kesilmesine ve olkenin iqtisadi muhasireye alinmasina sebeb oldu Seku Ture istiqametini SSRI ye yoneltmeye qerar verdi ve Qvineyanin prezidenti olaraq aktiv senayelesme ve sovet mutexessislerinin komeyi ile senaye nehenglerinin yaradilmasini ehate eden koklu sosialist deyisiklikleri heyata kecirdi Qadin huquqlari ehemiyyetli derecede genislendirildi meselen qadin suralari yarandi Afrikanin tamamile mustemlekesizlesdirilmesini neokolonializme qarsi mubarizeni dekolonizasiya olunmus olkelerin six inteqrasiyasi ve qarsiliqli yardimini habele SSRI ve sosialist dusergesi olkeleri ile dostluq elaqelerinin inkisafini destekleyirdi Eyni zamanda artiq 1960 ci ilde Afrikadaki fransiz mustemlekelerinin coxu qoruyaraq musteqillik qazandi ve 1962 ci il Karib bohrani zamani Seku Ture qisa muddetlik C Kennedinin oldurulmesinden evvel faktiki olaraq ABS ye yeniden yoneldi Bununla bele Fransa ile munasibetler gergin olaraq qaldi 25 aprel 1972 ci ilde hokumet bascisi vezifesini resmi varisi tehvil verdi 1977 ci ilde olkede siyasi bohran bir uze verdi Konakri bazarinda kutlevi etirazlarla neticelenen qiymetlere dovlet nezaretini tetbiq eden radikal sosialist islahatlarin tedricen azalmasina sebeb oldu O 1978 ci ilde ilk defe kecmis metropoliya prezidenti Valeri Jiskar d Esteni Qvineyaya devet etdi 26 mart 1984 cu ilde emeliyyat zamani Klivlend ABS xestexanasinda vefat etdi Ondan sonra prezident vezifesini Lui Lansana Beavogi icra etmeye basladi lakin aprelin 3 u o Polkovnik Lansana Konte terefinden devrildi Beavogi hebsxanaya dusdu ve orada cox kecmeden oldu resmi versiyaya gore seker xesteliyinden 4 iyul 1985 ci ilde kecmis bas nazir 8 iyul 1985 ci ilde edam edildi rehberlik etdiyi kecmis prezidente sadiq quvveler terefinden cevrilis cehdi edildi Texminen iki il davam eden istintaqdan sonra 58 istirakci Seku Turun rehberliyindeki 8 kecmis nazir daxil olmaqla edam cezasina 140 nefer muxtelif muddete hebs cezasina mehkum edildi Seku Turenin oglu dul xanimi Andre Ture qardasi Ismayil Ture de daxil olmaqla 2021 ci ilin oktyabrinda 1971 ci ilin oktyabr qirgininin 50 ci ildonumu munasibetile Sekou Toure rejimi altinda edam edilen 70 Qvineyali qohum prezident Mamady Doumbouya dan reabilitasiya ve qurbanlarin layiqli bir defnini istedi Istinadlarhttps perspective usherbrooke ca bilan servlet BMBiographie codeAnalyse 96 A Andreev Feminizm afrikanskogo cveta 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 13 Xarici kecidlerAHMED SEKOU TOURE A RADICAL HERO By ERIC PACE The New York Times Obituary March 28 1984 Wednesday Late City Final Edition p A6 Col 1 Phineas Malinga