Əbdül Hüseyn Sərdari Qacar (fars. عبدالحسین سرداری; 1914, Tehran – 1981, Nottinqem, Nottinqemşir[d]) – əslən azərbaycanlı olan İran diplomatı. İkinci dünya müharibəsi zamanı bir çox yəhudini Holokostdan xilas etdiyinə görə "İranlı Şindler" ləqəbi ilə tanınır. Paris konsulluğunun rəhbəri olmuşdur.
Əbdül Hüseyn Sərdari | |
---|---|
fars. عبدالحسین سرداری | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Tehran, İran |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | Nottingem, İngiltərə |
Milliyyəti | iranlı |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | diplomat |
Tanınır | Holokostda bir çox yəhudinin həyatını xilas etmək |
Həyatı
Burada yolunu azmış, öz karyerasını, mal-mülkünü təhlükəyə ataraq, həmvətənlərini xilas edən bir müsəlman var… Onun üçün "Mən müsəlmanam, sən isə yəhudi" – bunun heç bir mənası yox idi… F.Muxtari |
İkinci dünya müharibəsi zamanı Paris nasistlər tərəfindən işğal olunandan sonra orada yaşayan İran yəhudilərin həyatı təhlükə altına düşmüşdü. Bunun qarşısını almaq üçün konsulluğun rəhbəri Əbdül Hüseyn Sərdari Qacar yəhudilərə İran pasportları paylayırdı. Bu, onların İran vətəndaşı kimi xilas olmaları demək idi. Çünki o zaman Almaniya ilə İran arasında nasistlərin heç bir İran vətəndaşına toxunmaması barədə razılaşma mövcud idi.
Bu zaman Sərdari öz əlaqələrindən istifadə edərək, 2 mindən çox iranlı yəhudini xilas edə bildi.
1941-ci ildə SSRİ və Böyük Britaniya İrana hücum edən zaman Sərdarinin diplomatik fəaliyyəti üçün təhlükə yarandı. İranla müttəfiqlər arasında müqavilə imzalandıqdan sonra Sərdariyə mümkün qədər tez bir zamanda evə dönməyi əmr etdilər. Buna baxmayaraq, o, Parisdə qalmağa qərar verdi və yenə də öz yəhudilərə kömək etməyə davam etdi. Sərdarinin nasist ideoloqları ilə yazışmaları F. Muxtarinin "Aslanın kölgəsində" kitabında öz əksini tapmışdır. O, yazır ki, "fars hökmdarı Kir yəhudiləri Babil əsarətindən xilas edərək İrana gətirir. Bu zaman bir çox iranlı Musanın kitabı ilə tanış olur və bu təlimə yiyələnir. Ancaq bunların yəhudilərlə bir bağlılığı yoxdur və xüsusi qrup olaraq "Djuguten" ("Cuhud") adlanır".
Sərdari ömrünün sonlarını İngiltərədə, diplomat məvacibindən və İrandakı mülkündən məhrum olunmuş şəkildə yaşadı və Nottingemdə ölmüşdür.
O, ölümündən sonra 2004-cü ildə Los-Ancelesdə fəaliyyət göstərən yəhudi təşkilatlarından biri olan Simon Vizental Mərkəzi tərəfindən mükafatla təltif olundu.
Populyar mədəniyyətdə
"0 dərəcəli N dairəsi" teleserialı qismən də olsa Əbdül Hüseyn Sərdarinin fəaliyyətindən bəhs edir.
İstinadlar
- Library of Congress Authorities (ing.). Library of Congress.
- Deutsche Nationalbibliothek Record #1043117946 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- . Libre.az (az.). 25 iyun 2018. 2018-06-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 iyul 2018.
Xarici keçidlər
- Yəhudiləri nasistlərdən xilas edən İranlı Şindler
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebdul Huseyn Serdari Qacar fars عبدالحسین سرداری 1914 Tehran 1981 Nottinqem Nottinqemsir d eslen azerbaycanli olan Iran diplomati Ikinci dunya muharibesi zamani bir cox yehudini Holokostdan xilas etdiyine gore Iranli Sindler leqebi ile taninir Paris konsullugunun rehberi olmusdur Ebdul Huseyn Serdarifars عبدالحسین سرداری Dogum tarixi 1914Dogum yeri Tehran IranVefat tarixi 1981Vefat yeri Nottingem IngiltereMilliyyeti iranliTehsili Cenevre UniversitetiFealiyyeti diplomatTaninir Holokostda bir cox yehudinin heyatini xilas etmekHeyatiBurada yolunu azmis oz karyerasini mal mulkunu tehlukeye ataraq hemvetenlerini xilas eden bir muselman var Onun ucun Men muselmanam sen ise yehudi bunun hec bir menasi yox idi F Muxtari Ikinci dunya muharibesi zamani Paris nasistler terefinden isgal olunandan sonra orada yasayan Iran yehudilerin heyati tehluke altina dusmusdu Bunun qarsisini almaq ucun konsullugun rehberi Ebdul Huseyn Serdari Qacar yehudilere Iran pasportlari paylayirdi Bu onlarin Iran vetendasi kimi xilas olmalari demek idi Cunki o zaman Almaniya ile Iran arasinda nasistlerin hec bir Iran vetendasina toxunmamasi barede razilasma movcud idi Bu zaman Serdari oz elaqelerinden istifade ederek 2 minden cox iranli yehudini xilas ede bildi 1941 ci ilde SSRI ve Boyuk Britaniya Irana hucum eden zaman Serdarinin diplomatik fealiyyeti ucun tehluke yarandi Iranla muttefiqler arasinda muqavile imzalandiqdan sonra Serdariye mumkun qeder tez bir zamanda eve donmeyi emr etdiler Buna baxmayaraq o Parisde qalmaga qerar verdi ve yene de oz yehudilere komek etmeye davam etdi Serdarinin nasist ideoloqlari ile yazismalari F Muxtarinin Aslanin kolgesinde kitabinda oz eksini tapmisdir O yazir ki fars hokmdari Kir yehudileri Babil esaretinden xilas ederek Irana getirir Bu zaman bir cox iranli Musanin kitabi ile tanis olur ve bu telime yiyelenir Ancaq bunlarin yehudilerle bir bagliligi yoxdur ve xususi qrup olaraq Djuguten Cuhud adlanir Serdari omrunun sonlarini Ingilterede diplomat mevacibinden ve Irandaki mulkunden mehrum olunmus sekilde yasadi ve Nottingemde olmusdur O olumunden sonra 2004 cu ilde Los Ancelesde fealiyyet gosteren yehudi teskilatlarindan biri olan Simon Vizental Merkezi terefinden mukafatla teltif olundu Populyar medeniyyetde 0 dereceli N dairesi teleseriali qismen de olsa Ebdul Huseyn Serdarinin fealiyyetinden behs edir IstinadlarLibrary of Congress Authorities ing Library of Congress Deutsche Nationalbibliothek Record 1043117946 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Libre az az 25 iyun 2018 2018 06 26 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 iyul 2018 Xarici kecidlerYehudileri nasistlerden xilas eden Iranli Sindler